అథ పఞ్చదశోऽధ్యాయః
భగవద్గీత సంస్కృతము (అథ పఞ్చదశోऽధ్యాయః) | తెలుగు అనువాదము→ |
అథ పఞ్చదశోऽధ్యాయః - పురుషోత్తమయోగః
శ్రీభగవానువాచ|
ఊర్ధ్వమూలమధఃశాఖమశ్వత్థం ప్రాహురవ్యయమ్|
ఛన్దాంసి యస్య పర్ణాని యస్తం వేద స వేదవిత్|| 15-1 ||
అధశ్చోర్ధ్వం ప్రసృతాస్తస్య శాఖా
గుణప్రవృద్ధా విషయప్రవాలాః|
అధశ్చ మూలాన్యనుసన్తతాని
కర్మానుబన్ధీని మనుష్యలోకే|| 15-2 ||
న రూపమస్యేహ తథోపలభ్యతే
నాన్తో న చాదిర్న చ సమ్ప్రతిష్ఠా|
అశ్వత్థమేనం సువిరూఢమూలం
అసఙ్గశస్త్రేణ దృఢేన ఛిత్త్వా|| 15-3 ||
తతః పదం తత్పరిమార్గితవ్యం
యస్మిన్గతా న నివర్తన్తి భూయః|
తమేవ చాద్యం పురుషం ప్రపద్యే|
యతః ప్రవృత్తిః ప్రసృతా పురాణీ|| 15-4 ||
నిర్మానమోహా జితసఙ్గదోషా
అధ్యాత్మనిత్యా వినివృత్తకామాః|
ద్వన్ద్వైర్విముక్తాః సుఖదుఃఖసంజ్ఞైర్-
గచ్ఛన్త్యమూఢాః పదమవ్యయం తత్|| 15-5 ||
న తద్భాసయతే సూర్యో న శశాఙ్కో న పావకః|
యద్గత్వా న నివర్తన్తే తద్ధామ పరమం మమ|| 15-6 ||
మమైవాంశో జీవలోకే జీవభూతః సనాతనః|
మనఃషష్ఠానీన్ద్రియాణి ప్రకృతిస్థాని కర్షతి|| 15-7 ||
శరీరం యదవాప్నోతి యచ్చాప్యుత్క్రామతీశ్వరః|
గృహీత్వైతాని సంయాతి వాయుర్గన్ధానివాశయాత్|| 15-8 ||
శ్రోత్రం చక్షుః స్పర్శనం చ రసనం ఘ్రాణమేవ చ|
అధిష్ఠాయ మనశ్చాయం విషయానుపసేవతే|| 15-9 ||
ఉత్క్రామన్తం స్థితం వాపి భుఞ్జానం వా గుణాన్వితమ్|
విమూఢా నానుపశ్యన్తి పశ్యన్తి జ్ఞానచక్షుషః|| 15-10 ||
యతన్తో యోగినశ్చైనం పశ్యన్త్యాత్మన్యవస్థితమ్|
యతన్తోऽప్యకృతాత్మానో నైనం పశ్యన్త్యచేతసః|| 15-11 ||
యదాదిత్యగతం తేజో జగద్భాసయతేऽఖిలమ్|
యచ్చన్ద్రమసి యచ్చాగ్నౌ తత్తేజో విద్ధి మామకమ్|| 15-12 ||
గామావిశ్య చ భూతాని ధారయామ్యహమోజసా|
పుష్ణామి చౌషధీః సర్వాః సోమో భూత్వా రసాత్మకః|| 15-13 ||
అహం వైశ్వానరో భూత్వా ప్రాణినాం దేహమాశ్రితః|
ప్రాణాపానసమాయుక్తః పచామ్యన్నం చతుర్విధమ్|| 15-14 ||
సర్వస్య చాహం హృది సన్నివిష్టో
మత్తః స్మృతిర్జ్ఞానమపోహనఞ్చ|
వేదైశ్చ సర్వైరహమేవ వేద్యో
వేదాన్తకృద్వేదవిదేవ చాహమ్|| 15-15 ||
ద్వావిమౌ పురుషౌ లోకే క్షరశ్చాక్షర ఏవ చ|
క్షరః సర్వాణి భూతాని కూటస్థోऽక్షర ఉచ్యతే|| 15-16 ||
ఉత్తమః పురుషస్త్వన్యః పరమాత్మేత్యుధాహృతః|
యో లోకత్రయమావిశ్య బిభర్త్యవ్యయ ఈశ్వరః|| 15-17 ||
యస్మాత్క్షరమతీతోऽహమక్షరాదపి చోత్తమః|
అతోऽస్మి లోకే వేదే చ ప్రథితః పురుషోత్తమః|| 15-18 ||
యో మామేవమసమ్మూఢో జానాతి పురుషోత్తమమ్|
స సర్వవిద్భజతి మాం సర్వభావేన భారత|| 15-19 ||
ఇతి గుహ్యతమం శాస్త్రమిదముక్తం మయానఘ|
ఏతద్బుద్ధ్వా బుద్ధిమాన్స్యాత్కృతకృత్యశ్చ భారత|| 15-20 ||
ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు
బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జున సంవాదే
పురుషోత్తమయోగో నామ పఞ్చదశోऽధ్యాయః|| 15 ||
భగవద్గీత సంస్కృతము | తెలుగు అనువాదము→ |