అథ చతుర్థోऽధ్యాయః
| భగవద్గీత సంస్కృతము (అథ చతుర్థోऽధ్యాయః) | తెలుగు అనువాదము→ |
అథ చతుర్థోऽధ్యాయః - జ్ఞానకర్మసంన్యాసయోగః
శ్రీభగవానువాచ|
ఇమం వివస్వతే యోగం ప్రోక్తవానహమవ్యయమ్|
వివస్వాన్మనవే ప్రాహ మనురిక్ష్వాకవేऽబ్రవీత్|| 4-1 ||
ఏవం పరమ్పరాప్రాప్తమిమం రాజర్షయో విదుః|
స కాలేనేహ మహతా యోగో నష్టః పరన్తప|| 4-2 ||
స ఏవాయం మయా తేऽద్య యోగః ప్రోక్తః పురాతనః|
భక్తోऽసి మే సఖా చేతి రహస్యం హ్యేతదుత్తమమ్|| 4-3 ||
అర్జున ఉవాచ|
అపరం భవతో జన్మ పరం జన్మ వివస్వతః|
కథమేతద్విజానీయాం త్వమాదౌ ప్రోక్తవానితి|| 4-4 ||
శ్రీభగవానువాచ|
బహూని మే వ్యతీతాని జన్మాని తవ చార్జున|
తాన్యహం వేద సర్వాణి న త్వం వేత్థ పరన్తప|| 4-5 ||
అజోऽపి సన్నవ్యయాత్మా భూతానామీశ్వరోऽపి సన్|
ప్రకృతిం స్వామధిష్ఠాయ సమ్భవామ్యాత్మమాయయా|| 4-6 ||
యదా యదా హి ధర్మస్య గ్లానిర్భవతి భారత|
అభ్యుత్థానమధర్మస్య తదాత్మానం సృజామ్యహమ్|| 4-7 ||
పరిత్రాణాయ సాధూనాం వినాశాయ చ దుష్కృతామ్|
ధర్మసంస్థాపనార్థాయ సమ్భవామి యుగే యుగే|| 4-8 ||
జన్మ కర్మ చ మే దివ్యమేవం యో వేత్తి తత్త్వతః|
త్యక్త్వా దేహం పునర్జన్మ నైతి మామేతి సోऽర్జున|| 4-9 ||
వీతరాగభయక్రోధా మన్మయా మాముపాశ్రితాః|
బహవో జ్ఞానతపసా పూతా మద్భావమాగతాః|| 4-10 ||
యే యథా మాం ప్రపద్యన్తే తాంస్తథైవ భజామ్యహమ్|
మమ వర్త్మానువర్తన్తే మనుష్యాః పార్థ సర్వశః|| 4-11 ||
కాఙ్క్షన్తః కర్మణాం సిద్ధిం యజన్త ఇహ దేవతాః|
క్షిప్రం హి మానుషే లోకే సిద్ధిర్భవతి కర్మజా|| 4-12 ||
చాతుర్వర్ణ్యం మయా సృష్టం గుణకర్మవిభాగశః|
తస్య కర్తారమపి మాం విద్ధ్యకర్తారమవ్యయమ్|| 4-13 ||
న మాం కర్మాణి లిమ్పన్తి న మే కర్మఫలే స్పృహా|
ఇతి మాం యోऽభిజానాతి కర్మభిర్న స బధ్యతే|| 4-14 ||
ఏవం జ్ఞాత్వా కృతం కర్మ పూర్వైరపి ముముక్షుభిః|
కురు కర్మైవ తస్మాత్త్వం పూర్వైః పూర్వతరం కృతమ్|| 4-15 ||
కిం కర్మ కిమకర్మేతి కవయోऽప్యత్ర మోహితాః|
తత్తే కర్మ ప్రవక్ష్యామి యజ్జ్ఞాత్వా మోక్ష్యసేऽశుభాత్|| 4-16 ||
కర్మణో హ్యపి బోద్ధవ్యం బోద్ధవ్యం చ వికర్మణః|
అకర్మణశ్చ బోద్ధవ్యం గహనా కర్మణో గతిః|| 4-17 ||
కర్మణ్యకర్మ యః పశ్యేదకర్మణి చ కర్మ యః|
స బుద్ధిమాన్మనుష్యేషు స యుక్తః కృత్స్నకర్మకృత్|| 4-18 ||
యస్య సర్వే సమారమ్భాః కామసఙ్కల్పవర్జితాః|
జ్ఞానాగ్నిదగ్ధకర్మాణం తమాహుః పణ్డితం బుధాః|| 4-19 ||
త్యక్త్వా కర్మఫలాసఙ్గం నిత్యతృప్తో నిరాశ్రయః|
కర్మణ్యభిప్రవృత్తోऽపి నైవ కిఞ్చిత్కరోతి సః|| 4-20 ||
నిరాశీర్యతచిత్తాత్మా త్యక్తసర్వపరిగ్రహః|
శారీరం కేవలం కర్మ కుర్వన్నాప్నోతి కిల్బిషమ్|| 4-21 ||
యదృచ్ఛాలాభసన్తుష్టో ద్వన్ద్వాతీతో విమత్సరః|
సమః సిద్ధావసిద్ధౌ చ కృత్వాపి న నిబధ్యతే|| 4-22 ||
గతసఙ్గస్య ముక్తస్య జ్ఞానావస్థితచేతసః|
యజ్ఞాయాచరతః కర్మ సమగ్రం ప్రవిలీయతే|| 4-23 ||
బ్రహ్మార్పణం బ్రహ్మ హవిర్బ్రహ్మాగ్నౌ బ్రహ్మణా హుతమ్|
బ్రహ్మైవ తేన గన్తవ్యం బ్రహ్మకర్మసమాధినా|| 4-24 ||
దైవమేవాపరే యజ్ఞం యోగినః పర్యుపాసతే|
బ్రహ్మాగ్నావపరే యజ్ఞం యజ్ఞేనైవోపజుహ్వతి|| 4-25 ||
శ్రోత్రాదీనీన్ద్రియాణ్యన్యే సంయమాగ్నిషు జుహ్వతి|
శబ్దాదీన్విషయానన్య ఇన్ద్రియాగ్నిషు జుహ్వతి|| 4-26 ||
సర్వాణీన్ద్రియకర్మాణి ప్రాణకర్మాణి చాపరే|
ఆత్మసంయమయోగాగ్నౌ జుహ్వతి జ్ఞానదీపితే|| 4-27 ||
ద్రవ్యయజ్ఞాస్తపోయజ్ఞా యోగయజ్ఞాస్తథాపరే|
స్వాధ్యాయజ్ఞానయజ్ఞాశ్చ యతయః సంశితవ్రతాః|| 4-28 ||
అపానే జుహ్వతి ప్రాణం ప్రాణేऽపానం తథాపరే|
ప్రాణాపానగతీ రుద్ధ్వా ప్రాణాయామపరాయణాః|| 4-29 ||
అపరే నియతాహారాః ప్రాణాన్ప్రాణేషు జుహ్వతి|
సర్వేऽప్యేతే యజ్ఞవిదో యజ్ఞక్షపితకల్మషాః|| 4-30 ||
యజ్ఞశిష్టామృతభుజో యాన్తి బ్రహ్మ సనాతనమ్|
నాయం లోకోऽస్త్యయజ్ఞస్య కుతోऽన్యః కురుసత్తమ|| 4-31 ||
ఏవం బహువిధా యజ్ఞా వితతా బ్రహ్మణో ముఖే|
కర్మజాన్విద్ధి తాన్సర్వానేవం జ్ఞాత్వా విమోక్ష్యసే|| 4-32 ||
శ్రేయాన్ద్రవ్యమయాద్యజ్ఞాజ్జ్ఞానయజ్ఞః పరన్తప|
సర్వం కర్మాఖిలం పార్థ జ్ఞానే పరిసమాప్యతే|| 4-33 ||
తద్విద్ధి ప్రణిపాతేన పరిప్రశ్నేన సేవయా|
ఉపదేక్ష్యన్తి తే జ్ఞానం జ్ఞానినస్తత్త్వదర్శినః|| 4-34 ||
యజ్జ్ఞాత్వా న పునర్మోహమేవం యాస్యసి పాణ్డవ|
యేన భూతాన్యశేషాణి ద్రక్ష్యస్యాత్మన్యథో మయి|| 4-35 ||
అపి చేదసి పాపేభ్యః సర్వేభ్యః పాపకృత్తమః|
సర్వం జ్ఞానప్లవేనైవ వృజినం సన్తరిష్యసి|| 4-36 ||
యథైధాంసి సమిద్ధోऽగ్నిర్భస్మసాత్కురుతేऽర్జున|
జ్ఞానాగ్నిః సర్వకర్మాణి భస్మసాత్కురుతే తథా|| 4-37 ||
న హి జ్ఞానేన సదృశం పవిత్రమిహ విద్యతే|
తత్స్వయం యోగసంసిద్ధః కాలేనాత్మని విన్దతి|| 4-38 ||
శ్రద్ధావాఁల్లభతే జ్ఞానం తత్పరః సంయతేన్ద్రియః|
జ్ఞానం లబ్ధ్వా పరాం శాన్తిమచిరేణాధిగచ్ఛతి|| 4-39 ||
అజ్ఞశ్చాశ్రద్దధానశ్చ సంశయాత్మా వినశ్యతి|
నాయం లోకోऽస్తి న పరో న సుఖం సంశయాత్మనః|| 4-40 ||
యోగసంన్యస్తకర్మాణం జ్ఞానసఞ్ఛిన్నసంశయమ్|
ఆత్మవన్తం న కర్మాణి నిబధ్నన్తి ధనఞ్జయ|| 4-41 ||
తస్మాదజ్ఞానసమ్భూతం హృత్స్థం జ్ఞానాసినాత్మనః|
ఛిత్త్వైనం సంశయం యోగమాతిష్ఠోత్తిష్ఠ భారత|| 4-42 ||
ఓం తత్సదితి శ్రీమద్భగవద్గీతాసూపనిషత్సు
బ్రహ్మవిద్యాయాం యోగశాస్త్రే శ్రీకృష్ణార్జునసంవాదే
జ్ఞానకర్మసంన్యాసయోగో నామ చతుర్థోऽధ్యాయః|| 4 ||
| భగవద్గీత సంస్కృతము | తెలుగు అనువాదము→ |