నా జీవిత యాత్ర
తృతీయ ఖండము
యం. శేషాచలం అండ్కో
మచిలీపట్టణం - మద్రాసు - సికింద్రాబాద్
NAA JEEVITA YATRA - VOL. Ill
(Autobiography of Andhra Kesari
Prakasam pantulu in four volumes)
By
TANGUTURI PRAKASAM
Publishers :
M. SESHACHALAM & CO.
First Edition :
EMESCO POCKET BOOKS
July 1972
Cover Design :
BAPU
Printers :
KRANT1 PRESS, Madras- 1.
Distributors :
ANDHRA PRADESH BOOK DISTRIBUTORS,
RASHTRAPATHI ROAD, SECUNDERABAD.
Price Rs. 2-50
Four volumes bound in one hard cover edition Rs. 15/-
నా జీవిత యాత్ర:
తృతీయ ఖండం
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
371
నల్లజెండాలు - అపురూపదృశ్యం - పూర్తిహర్తాలు - అయ్యంగారి వెనుకంజ - అపూర్వ తీర్మానం - నా నిర్ణయం - మదరాసు పౌరుల పొంగు - పోలీసు కాల్పులు - గుండెకి బారు చేసిన తుపాకీ - లాఠీ చార్జీ - మోతీలాల్ సవరణ - అసలుకు మోసం - తత్తరపాట్లూ, గాబరాలూ - ఇండియన్ కమిటీ - వైస్రాయ్ సవాలు - కృతకృత్యులైన కన్సర్వేటివ్ లు - గాంధీజీ నమ్మినబంట్ల వరస - విశ్వనాథంగారి ప్రతిపాదన.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
389
హజరత్ మొహనీ అభిలాష - ' స్వరాజ్య ' పదం వెనక చరిత్ర - సాంబమూర్తి ఉబలాటం - జవహర్లాల్ చొరవ - కమిషన్ బహిష్కరణ తీర్మానం - సక్లత్వాలాకి విందు.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
395
డిన్నరు పార్టీలు, రంగయ్యర్ సవాలు - చరిత్ర సృష్టించిన చతురుడు - ప్రెసిడెంట్ కార్యాలయ వివాదం - హోమ్ మెంబర్ క్షమాపణ - పబ్లిక్ సేఫ్టీ బిల్లు - వైస్రాయికే మందలింపు - మూడు రోజుల ఉపన్యాసం - మోతీలాల్ గారి పరిహాసం - నా అభ్యంతర తీర్మానం - రాజీ ప్రతిపాదన.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
405
స్వాతంత్ర్యంకోసం పార్టీ - కాకలు తీరిన లజపతిరాయ్ - దీర్ఘదర్శిత్వం - మోతీలాల్ తో పడని కారణం - తండ్రిపై జవహర్ ప్రభావం - హోదాలమీద పెద్దనెహ్రూ మోజు - మా శాసన సభాసుభవం - దిగజారిపోయిన సందర్భాలు - తలవంపులైన సంఘటన.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
417
నూతన పథకాన్వేషణ - అఖిలపక్ష సమావేశాలు - మితవాద పథకం - చేవ చెడిన కలకత్తా తీర్మానం - జిన్నా కప్పదాటు - కాంగ్రెసు పార్జీలకు తాకీదు - కలకత్తాలో కార్మిక ప్రదర్శనం - కాంగ్రెసు సంఘాల చరిత్ర - వ్యవసాయ శ్రామికుల స్థితిగతులు - కేంద్ర సభలో కష్టజీవుల ప్రసక్తి.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
428
సుభాస్, జవహర్ల సవరణ - శాసన ధిక్కారానికి ఉద్యుక్తత - బ్రిటను కిచ్చిన అల్టిమేటం - గాంధీగారికి తిరిగి కాంగ్రెసు అప్పగింత - 1929 లో దేశ పరిస్థితి - దండీయాత్ర - లాహోర్ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షత - గాంధీగారి నిర్ణయం - ఇండిపెండెంట్ పార్టీ - శ్రీనివాసయ్యంగారి తత్వం.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
438
మోతీలాల్ గారితో భేదాభిప్రాయం - రాష్ట్ర కాంగ్రెసు సంఘంలో చర్చ - సొంత టికెట్ మీద పోటీ లేకుండా ఎన్నిక - సభాప్రవేశం పట్ల నిరుత్సాహం - పోలీసు గార్డ్ ఉదంతం - విఠల్ భాయ్ పంపిన కబురు - ఢిల్లీ ప్రయాణం - మాలవ్యాగారి పార్టీలో చేరడంలో ఉద్దేశం - మాలవ్యా ప్రభృతులతో కలిసి రాజీనామా - విఠల్ బాయ్ గారు రాజీనామా - విషాద మరణం.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
448
శాసన సభా వాతావరణం - సంశయాళువులకు సమాధానం - ' ఆత్మప్రబోధం ' - రాష్ట్రీయ కాంగ్రెసు ఆహ్వానం - నా సత్యాగ్రహ పథకం - ఆంధ్రుల కాంగ్రెసు ఆశయసాధన - రైతుల ఆందోళనకి నాయగత్వం - కాంగ్రెసు సంఘ నివేదిక - పెంచిన పన్నుల వాయిదా.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
458
ఉదయవనం క్యాంపు - బందరులో ఉప్పు పొట్లాల అమ్మకం - గుంటూరులో ఉప్పు తయారీ - మదరాసు పౌరుల ఉత్సాహం - మొదటి జట్టులో దేశోద్ధారకుడు - సముద్రపు టొడ్డున ఉప్పుపంట - దుర్గాబాయి సన్నద్ధత - మీటింగు మధ్యనుంచి రౌతుల స్వారీ - అబద్ధమయిన మరణ వార్త - క్రమంగా ఇళ్ళల్లోనే ఉప్పు వంట - నా అరెస్టు, తంగచ్చి సవాలు - లాఠీ చార్జీలు, కాల్పులు మొదలు - జైళ్ళ పాలైన స్త్రీలు - ఖైదులో అనారోగ్యం - సత్యాగ్రహిగా మారిన భాష్యం - ఆంధ్రదేశంలో ఉప్పు సత్యాగ్రహం - దేవరాంపాడు శిబిర సమరం - కమలాదేవి చాకచక్యం.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
479
పెనిటెంషరీలో మిస్టర్ హోతో - తిరుచీ జెయిలుకి సత్యాగ్రహుల వెల్లి - యువక ఖైదీకి అంత్యక్రియలు - ' పిండాకూడు ' - జస్టిస్ పార్టీ ' మహాశయులు ' - వెల్లూరి జెయిల్లో నీటి ఎద్దడి - తలవంపు పద్ధతి - మేజర్ ఖాన్ చతురజ్ఞత జెయిలులో వ్రాసిన పుస్తకాలు - కన్ననూర్ జెయిలుకు బదిలీ - చిన్నచిన్న దొంగతనాలు - లాఠీ చార్జీ - ఉడ్స్ గారి రాక.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
496
రాజీ వదంతులు - మా ఊహాగానాలు - బెల్లం కొట్టిన వైస్రాయి - వట్టి పేపరు వార్తలు - రాజకీయ ఖైదీల విడుదల - విడుదలకి అసలు కారణం - కాంగ్రెసువారి కాళ్లబేరము - పాత పాటే - 1918 లో నడచిన చరిత్ర - 1928 లో జరిగిన కథ - సప్రూ, జయకర్ రాయబారాలు - గాంధీగారి ప్రతిపాదనలు - వైస్రాయి వెనకడుగు - జెయిలునుంచి గాంధీగారి స్టేట్ మెంట్ - అగ్రనాయకుల విడుదల, ఇర్విన్ తో ఒడంబడిక.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
516
అరెస్టుకు కారణాలు - తప్పుడు కేసు - రౌండ్ టేబుల్ నాటకం - విభీషణాయిలు - తిరిగి వెల్లూరు జెయిలుకి.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
521
సూ.నా. రావు తంత్రం - ముందు ట్రాన్స్ఫర్ దస్తావేజు - తరవాత తనఖా దస్తావేజు - ఆపైని హైకోర్టు - ఫలితం దక్కని విజయం.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
532
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం - కాంగ్రెసు మంత్రివర్గాల రాజీనామా - పూనా సభలో నా జోస్యం - మళ్లీ జెయిలుకి - అహింసా విధానానికి రాజాజీ వ్యతిరిక్తత - గాంధీగారికి నా హామీ - భావే ఎన్నికకు నాయకులు అభ్యంతరాలు - అభ్యంతరాలకు గాంధీజీ జవాబు - గాంధీ అనుయాయుల అనుమానాలు.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
543
రాజాజీ అపహాస్యం, పోటీ నినాదాలు - గాంధీగారి మందలింపు - గిరిగారికి రాజాజీ అభ్యర్ధన - గిరిగారి సమాధానం - ఆఖరి మాటగా ఉత్తరం.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
549
రాజాజీ పట్టు - ఒకరి వెంట ఒకరు - మేజిస్ట్రేట్ల చిత్తం, మా భాగ్యం - తలకి చమురు ప్రశ్న - మాజీ మంత్రిపై విసురు - బధిర శంఖ న్యాయం - డా ॥రాజస్ స్టేట్మెంట్.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
557