శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 87

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 87)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 కదం విధం పురం రాజా సవయమ ఆవస్తుమ అర్హతి
కృతం వా కారయిత్వా వా తన మే బరూహి పితా మహ
2 యత్ర కౌన్తేయ వస్తవ్యం సపుత్రభ్రాతృబన్ధునా
నయాయ్యం తత్ర పరిప్రష్టుం గుప్తిం వృత్తిం చ భారత
3 తస్మాత తే వర్తయిష్యామి థుర్గకర్మవిశేషతః
శరుత్వా తదావిధాతవ్యమ అనుష్ఠేయం చ యత్నతః
4 షడ విధం థుర్గమ ఆస్దాయ పురాణ్య అద నివేశయేత
సర్వసంపత పరధానం యథ బాహుల్యం వాపి సంభవేత
5 ధన్వ థుర్గం మహీ థుర్గం గిరిథుర్గం తదైవ చ
మనుష్యథుర్గమ అబ్థుర్గం వనథుర్గం చ తాని షట
6 యత పురం థుర్గ సంపన్నం ధాన్యాయుధ సమన్వితమ
థృఢప్రాకారపరిఖం హస్త్యశ్వరదసంకులమ
7 విథ్వాంసః శిల్పినొ యత్ర నిచయాశ చ సుసంచితాః
ధార్మికశ చ జనొ యత్ర థాక్ష్యమ ఉత్తమమ ఆస్దితః
8 ఊర్వొ వి నరనాగాశ్వం చత్వరాపణశొభితమ
పరసిథ్ధ వయవహారం చ పరశాన్తమ అకుతొభయమ
9 సుప్రభం సానునాథం చ సుప్రశస్త నివేశనమ
శూరాఢ్య జనసంపన్నం బరహ్మఘొషానునాథితమ
10 సమాజొత్సవసంపన్నం సథా పూజిత థైవతమ
వశ్యామాత్య బలొ రాజా తత పురం సవయమ ఆవసేత
11 తత్ర కొశం బలం మిత్రం వయవహారం చ వర్ధయేత
పురే జనపథే చైవ సర్వథొషాన నివర్తయేత
12 భాణ్డాగారాయుధాగారం పరయత్నేనాభివర్ధయేత
నిచయాన వర్ధయేత సర్వాంస తదా యన్త్రగథా గథాన
13 కాష్ఠలొహతుషాఙ్గారథారుశృఙ్గాస్దివైణవాన
మజ్జా సనేహవసా కషౌథ్రమ ఔషధ గరామమ ఏవ చ
14 శణం సర్జరసం ధాన్యమ ఆయుధాని శరాంస తదా
చర్మ సనాయు తదా వేత్రం ముఞ్జ బల్బజ ధన్వనాన
15 ఆశయాశ చొథ పానాశ చ పరభూతసలిలా వరాః
నిరొథ్ధవ్యాః సథా రాజ్ఞా కషీరిణశ చ మహీరుహాః
16 సత్కృతాశ చ పరయత్నేన ఆచార్యర్త్విక పురొహితాః
మహేష్వాసాః సదపతయః సాంవత్సర చికిత్సకాః
17 పరాజ్ఞా మేధా వినొ థాన్తా థక్షాః శూరా బహుశ్రుతాః
కులీనాః సత్త్వసంపన్నా యుక్తాః సర్వేషు కర్మసు
18 పూజయేథ ధార్మికాన రాజా నిగృహ్ణీయాథ అధార్మికాన
నియుఞ్జ్యాచ చ పరయత్నేన సర్వవర్ణాన సవకర్మసు
19 బాహ్యమ ఆభ్యన్తరం చైవ పౌరజానపథం జనమ
చారైః సువిథితం కృత్వా తతః కర్మ పరయొజయేత
20 చారాన మన్త్రం చ కొశం చ మన్త్రం చైవ విశేషతః
అనుతిష్ఠేత సవయం రాజా సర్వం హయ అత్ర పరతిష్ఠితమ
21 ఉథాసీనారి మిత్రాణాం సర్వమ ఏవ చికీర్షితమ
పురే జనపథే చైవ జఞాతవ్యం చారచక్షుషా
22 తతస తదావిధాతవ్యం సర్వమ ఏవాప్రమాథ తః
భక్తాన పుజయతా నిత్యం థవిషతశ చ నిగృహ్ణతా
23 యష్ట్తవ్యం కరతుభిర నిత్యం థాతవ్యం చాప్య అపీడయా
పరజానాం రక్షణం కార్యం న కార్యం కర్మ గర్హితమ
24 కృపణానాద వృథ్ధానాం విధవానాం చ యొషితామ
యొగక్షేమం చ వృత్తిం చ నిత్యమ ఏవ పరకల్పయేత
25 ఆశ్రమేషు యదాకాలం చేల భాజనభొజనమ
సథైవొపహరేథ రాజా సత్కృత్యానవమన్య చ
26 ఆత్మానం సర్వకార్యాణి తాపసే రాజ్యమ ఏవ చ
నివేథయేత పరయత్నేన తిష్ఠేత పరహ్వశ చ సర్వథా
27 సర్వార్దత్యాగినం రాజా కులే జాతం బహుశ్రుతమ
పూజయేత తాథృశం థృష్ట్వా శయనాసనభొజనైః
28 తస్మిన కుర్వీత విశ్వాసం రాజా కస్యాం చిథ ఆపథి
తాపసేషు హి విశ్వాసమ అపి కుర్వన్తి థస్యవః
29 తస్మిన నిధీన ఆథధీత పరజ్ఞాం పర్యాథథీత చ
న చాప్య అభీక్ష్ణం సేవేత భృశం వా పరతిపూజయేత
30 అన్యః కార్యః సవరాష్ట్రేషు పరరాష్ట్రేషు చాపరః
అటవీష్వ అపరః కార్యః సామన్తనగరేషు చ
31 తేషు సత్కారసంస్కారాన సంవిభాగాంశ చ కారయేత
పరరాష్ట్రాటవీ సదేషు యదా సవవిషయే తదా
32 తే కస్యాం చిథ అవస్దాయాం శరణం శరణార్దినే
రాజ్ఞే థథ్యుర యదాకామం తాపసాః సంశితవ్రతాః
33 ఏష తే లక్షణొథ్థేశః సంక్షేపేణ పరకీర్తితః
యాథృశం నగరం రాజా సవయమ ఆవస్తుమ అర్హతి