శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 86
←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 86) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
1 కదం సవిథ ఇహ రాజేన్థ్ర పాలయన పార్దివ పరజాః
పరతి ధర్మం విశేషేణ కీర్తిమ ఆప్నొతి శాశ్వతీమ
2 వయవహారేణ శుథ్ధేన పరజాపాలనతత్పరః
పరాప్య ధర్మం చ కీర్తిం చ లొకావ ఆప్నొత్య ఉభౌ శుచిః
3 కీథృశం వయవహారం తు కైశ చ వయవహరేన నృపః
ఏతత పృష్టొ మహాప్రాజ్ఞ యదా వథ వక్తుమ అర్హసి
4 యే చైతే పూర్వకదితా గుణాస తే పురుషం పరతి
నైకస్మిన పురుషే హయ ఏతే విథ్యన్త ఇతి మే మతిః
5 ఏవమ ఏతన మహాప్రాజ్ఞ యదా వథసి బుథ్ధిమాన
థుర లభః పురుషః కశ చిథ ఏభిర గుణగుణైర యుతః
6 కిం తు సంక్షేప తః శీలం పరయత్నే నేహ థుర లభమ
వక్ష్యామి తు యదామాత్యాన యాథృశాంశ చ కరిష్యసి
7 చతురొ బరాహ్మణాన వైథ్యాన పరగల్భాన సాత్త్వికాఞ శుచీన
తరీంశ చ శూథ్రాన వినీతాంశ చ శుచీన కర్మణి పూర్వకే
8 అష్టాభిశ చ గుణైర యుక్తం సూతం పౌరాణికం చరేత
పఞ్చాశథ వర్షవయసం పరగల్భమ అనసూయకమ
9 మతిస్మృతిసమాయుక్తం వినీతం సమథర్శనమ
కార్యే వివథమానానాం శక్తమ అర్దేష్వ అలొలుపమ
10 వివర్జితానాం వయసనైః సుఘొరైః సప్తభిర భృశమ
అష్టానాం మన్త్రిణాం మధ్యే మన్త్రం రాజొపధారయేత
11 తతః సంపేషయేథ రాష్ట్రే రాష్ట్రాయాద చ థర్శయేత
అనేన వయవహారేణ థరష్టవ్యాస తే పరజాః సథా
12 న చాపి గూఢం కార్యం తే గరాహ్యం కార్యొపఘాతకమ
కార్యే ఖలు విపన్నే తవాం సొ ఽధర్మస తాంశ చ పీడయేత
13 విథ్రవేచ చైవ రాష్ట్రం తే శయేనాత పక్షిగణా ఇవ
పరిస్రవేచ చ సతతం నౌర విశీర్ణేవ సాగరే
14 పరజాః పాలయతొ ఽసమ్యగ అధర్మేణేహ భూపతేః
హార్థం భయం సంభవతి సవర్గశ చాస్య విరుధ్యతే
15 అద యొ ఽధర్మతః పాతి రాజామాత్యొ ఽద వాత్మ జః
ధర్మాసనే నియుక్తః సన ధర్మమూలం నరర్షభ
16 కార్యేష్వ అధి కృతాః సమ్యగ అకుర్వన్తొ నృపానుగాః
ఆత్మానం పురతః కృత్వా యాన్య అధః సహ పార్దివాః
17 బలాత్కృతానాం బలిభిః కృపణం బహు జల్పతామ
నాదొ వై భూమిపొ నిత్యమ అనాదానాం నృణాం భవేత
18 తతః సాక్షిబలం సాధు థవైధే వాథకృతం భవేత
అసాక్షికమ అనాదం వా పరీక్ష్యం తథ విశేషతః
19 అపరాధానురూపం చ థణ్డం పాపేషు పాతయేత
ఉథ్వేజయేథ ధనైర ఋథ్ధాన థరిథ్రాన వధబాన్ధనైః
20 వినయైర అపి థుర వృత్తాన పరహారైర అపి పార్దివః
సాన్త్వేనొపప్రథానేన శిష్టాంశ చ పరిపాలయేత
21 రాజ్ఞొ వధం చికీర్షేథ యస తస్య చిత్రొ వధొ భవేత
ఆజీవకస్య సతేనస్య వర్ణసంకరకస్య చ
22 సమ్యక పరణయతొ థణ్డం భూమిపస్య విశాం పతే
యుక్తస్య వా నాస్త్య అధర్మొ ధర్మ ఏవేహ శాశ్వతః
23 కామకారేణ థణ్డం తు యః కుర్యాథ అవిచక్షణః
స ఇహాకీర్తి సంయుక్తొ మృతొ నరకమ ఆప్నుయాత
24 న పరస్య శరవాథ ఏవ పరేషాం థణ్డమ అర్పయేత
ఆగమానుగమం కృత్వా బధ్నీయాన మొక్షయేత వా
25 న తు హన్యాన నృపొ జాతు థూతం కస్యాం చిథ ఆపథి
థూతస్య హన్తా నిరయమ ఆవిశేత సచివైః సహ
26 యదొక్తవాథినం థూతం కషత్రధర్మరతొ నృపః
యొ హన్యాత పితరస తస్య భరూణ హత్యామ అవాప్నుయుః
27 కులీనః శీలసంపన్నొ వాగ్మీ థక్షః పరియంవథః
యదొక్తవాథీ సమృతిమాన థూతః సయాత సప్తభిర గుణైః
28 ఏతైర ఏవ గుణైర యుక్తః పరతీహారొ ఽసయ రక్షితా
శిరొ రక్షశ చ భవతి గుణైర ఏతైః సమన్వితః
29 ధర్మార్దశాస్త్రతత్త్వజ్ఞః సంధివిగ్రహకొ భవేత
మతిమాన ధృతిమాన ధీమాన రహస్య అవినిగూహితా
30 కులీనః సత్యసంపన్నః శక్తొ ఽమాత్యః పరశంసితః
ఏతైర ఏవ గుణైర యుక్తస తదా సేనాపతిర భవేత
31 వయూహ యన్త్రాయుధీయానాం తత్త్వజ్ఞొ విక్రమాన్వితః
వర్షశీతొష్ణవాతానాం సహిష్ణుః పరరన్ధ్రి విత
32 విశ్వాసయేత పరాంశ చైవ విశ్వసేన న తు కస్య చిత
పుత్రేష్వ అపి హి రాజేన్థ్ర విశ్వాసొ న పరశస్యతే
33 ఏతచ ఛాస్త్రార్ద తత్త్వం తు తవాఖ్యాతం మయానఘ
అవిశ్వాసొ నరేన్థ్రాణాం గుహ్యం పరమమ ఉచ్యతే