వరాహపురాణము (నంది మల్లయ, ఘంట సింగయ)/సప్తమాశ్వాసము
శ్రీ
వరాహపురాణము
సప్తమాశ్వాసము
క. | శ్రీనరకంఠీరవభయ, దాననగహ్వరమహాట్టహాసకఠోర | 1 |
వ. | అవధరింపు మవ్వరాహదేవుండు సర్వంసహకు ని ట్లనియె నట్లు మహాతపోమునీశ్వ | 2 |
క. | అక్కమలజుకర్ణంబులఁ జక్కనికన్యకలు పదురు జనియించిరి లేఁ | 3 |
సీ. | ఆకన్యకలలోన నార్వురు ముఖ్యలై పరఁగఁ బ్రాగ్దక్షిణపశ్చిమోత్త | 4 |
సీ. | పవిపాణి నొకతెకుఁ బ్రాణవల్లభుఁ జేసి పావకు నొకతెకు భర్తఁ జేసి | 5 |
క. | దశమీదివసంబున నీ, దిశలు వొడమెఁ గానఁ దత్తిథిం గథ విని ద | 6 |
ఉ. | ఇంక శరీరవాయువు ధనేశ్వరుఁ డైనవిధంబు చెప్పెదం | 7 |
క. | ఆపవనుం గనుఁగొని భా, షాపతి వారించి నీవు శాంతిపరుఁడవై | 8 |
సీ. | ఈరీతి శాన్తి వహించినపురుషుండు నలువపంపున దేవతలబలంబు | 9 |
వ. | నారాయణాత్మకుం డైనచతుర్ముఖుండు మున్ను తనవినిర్మించినసృష్టి గనుంగొని | 10 |
గీ. | అప్రమేయుండు విష్ణుండు నాదికాల, బుద్ధి సర్వంబు మానసంబునఁ దలంచి | 11 |
సీ. | ఆతనినాభిరంధ్రాంతరంబున నొక్కపద్మంబు పుట్టె నాపద్మమునకు | 12 |
వ. | ఇంద్రనీలతమాలకువలయాంజనాభ కంజనాభ నీవు నిరంతరంబును జ్ఞానవిభేదనా | 13 |
క. | మును సరసీరుహగర్భుఁడు, తనమదిలో మద్వినిర్మితప్రజ ధర్మం | 14 |
శా. | ఆకంజాసనుదక్షిణాంగమున నీహారేందుకుందప్రభా | 15 |
శా. | వానిం జూచి పితామహుండు నగుచున్ వత్సా జగజ్జంతుసం | 16 |
సీ. | ఈరీతి సకలలోకైకనాయకుఁ డైనధర్ముండు నాల్గుపాదములు నిలిపి | 17 |
క. | ఈకరణి ధర్మపురుషుఁడు లోకత్రయపూర్ణుఁడై నిలుచువేళ నహ | 18 |
క. | ఆగురువు చిగురుఁబోఁడి స, దా గరగరనై మనోజుతరవారిగతిన్ | 19 |
క. | ఈగజగామినిఁ గామిని, నేగతి నే సందు గొందు నిఁక నని విధుఁడున్ | 20 |
సీ. | నైపుణి లిపిలేఖనం బొనర్పక ఫలకమునఁ దద్రూపలేఖన మొనర్చు | 21 |
క. | ముల్లోకంబుల జనములు, రోళ్ళన్ రోకఁడఁ బాడ రోయక మఱియున్ | 22 |
గీ. | పోయి పెద్దలు చెప్పినబుద్ధి వినక, కిల్బిషం బని మానక కెలనివారు | 23 |
గీ. | ధర్ముఁడు వడంకి కడుపాపకర్ముఁ డైన, చెడుగు హిమధామునకు బుద్ధి చెప్పనేని | 24 |
క. | అరుదెంచి పలికె ని ట్లని, గురువులసతి నెట్టు వేసికొంటివి నీకున్ | 25 |
సీ. | అఖిలవేదాతీతుఁ డైనశ్రీమ న్మహాదేవుండు నిను శిరసావహింప | 26 |
క. | ఈనీదుర్వ్యసనము విని, నానాభువనముల జనులు నయహీనత రా | 27 |
క. | ఆపలుకులు విని కామాం, ధోపి న పశ్యతి యనన్ శశాంకుండు దురా | 28 |
క. | ఏగె మణిహంబు మాని మ, హాగహనంబునకు ధర్ముఁ డవమానముతో | 29 |
క. | ఈవిధమున దుష్కర్మము, త్రోవ నడవఁ గడఁగి నలుగురుం జూడఁగఁ దా | 30 |
సీ. | ప్రభువు లాశ్రితపక్షపాతంబు విడిచిరి పుణ్యవర్తనములు పొనుగువడియె | 31 |
మ. | జగతీనాయక యిట్లు ధర్మము వినాశం బైన దేవాసురుల్ | 32 |
క. | అప్పుడు నారదసంయమి, చెప్పిన విని కళవళంబు చిత్తాబ్జములో | 33 |
గీ. | వచ్చి కలహంబు వారించి వారివలన, నిజతనూజుండు ధర్ముండు రజనికరుని | 34 |
వ. | చరాచరశరణ్యుండు హిరణ్యగర్భుండు మహారణ్యంబు చొచ్చి వృషభరూపంబున | 35 |
సీ. | మును ధాత కల్పాంతమున నిద్ర దెలిసి లోకవినిర్మితికి వగ గాన లేక | 36 |
క. | ఈరీతి రుద్రుఁ డరిగిన సారసగర్భుండు మానసంబునఁ గనియెన్ | 37 |
సీ. | కమలాసనప్రీతిగా దేవతలు సప్తతంతువు గావింపఁ దపము మాని | 38 |
క. | క్రతుశాలఁ జొచ్చె నత్యు, ద్ధతి నోంతత్సద్గుణాన్వితంబుఁ జతుర్విం | 39 |
వ. | ఇట్లు సవనవాటంబు పాటపరిం జొచ్చి నిరాఘాటపరాక్రమంబున శక్రముఖ్యాఖిల | 40 |
గీ. | మును చరాచరనిర్మిత్సవనజభవుఁడు, మానసంబునఁ బంచతన్మాత్రలు వెలి | 41 |
మ. | నయనాశ్చర్యముగా నిజాంగమునఁ దన్మాత్రల్ పిబామ స్తరా | |
| ప్రియుఁడున్ వారల ధూమవర్ణములవారిం దిర్యగూర్ధ్వాస్యులన్ | 42 |
గీ. | ఓతపసులార మీలోన నూర్ధ్వవదను, లైనవారలు నాందిముఖాఖ్య మెలఁగుఁ | 43 |
వ. | మీమార్గంబు దక్షిణాయనంబు మీదివసం బమావాస్య తద్దివసంబున నుపవసించి | 44 |
సీ. | నలువమానసపుత్రునకు నత్రిమునికి నందనుఁ డైనసోముండు దక్షసుతల | 45 |
చ. | అనవరతంబుఁ గోకతిమిరాంబురుహంబులు పూర్వజన్మవా | 46 |
గీ. | ఆలి నొల్లనివాఁడు దా నీలకూర, కుప్పు చాల లే దన్నట్లు తప్పు లేని | 47 |
సీ. | నీహారసలిలంబు నించి కాంచనకలశముల మజ్జన మార్పఁ జనవు లేదు | 48 |
క. | అని విన్నపంబు చేసిన, తనయల నూరార్చి వచ్చి దక్షుఁడు తాఁ జె | 49 |
క. | ఖలవృత్తి మత్తనూజల, నొలపక్షము చేసి వరుస లొసఁగక శోకా | 50 |
ఉ. | ప్రామిడి కానఁ గించిదపరాధము సైపక యిట్లు దిట్టఁగా | 51 |
సీ. | గ్రక్కున సప్తపారావారవలయితక్షోణిమండలి వాన గురియ దయ్యె | 52 |
గీ. | ఆరమాభర్త నిర్జరులార యిప్పు, డోషధీమూలముల సోముఁ డున్నవాఁడు | 53 |
చ. | అని వనమాలి వేల్పులకు నానతి యిచ్చి మృగాంకశేఖరున్ | 54 |
క. | కని రాజహంసలు భజిం, ప నున్నమత్పుండరీకమండలములు డా | 55 |
క. | డగ్గఱి జలపానాగత, దిగ్గజకటగళితమదనదీసౌరభస | 56 |
సీ. | తేలెడుపవడంపుఁదీఁగెలు వాహినీసతులు దీసిననఖక్షతము లనఁగ | 57 |
శా. | ఆవైకుంఠహరాబ్జజుల్ వనుప హల్లాల్లధ్వనిన్ మందర | 58 |
వ. | ఇట్లు మందరాగం బమందరాగంబునం బెకలించి తెచ్చి కవ్వంబుగా నమర్చి వా | 59 |
శా. | వాచామాధురి దేవదానవుల నాశ్వాసించుచున్ వచ్చి ధ | 60 |
సీ. | నగఘర్షకండూయనము సౌఖ్యమునఁ గూర్కు పట్టుకూర్మము గుఱుపెట్టె ననఁగ | 61 |
క. | ఆసలిలాకరమథనము, చే సోముఁడు పుట్టె నిజరుచిస్థగితాశుం | 62 |
వ. | ఇట్లు చరాచరప్రపంచంబునకుఁ బ్రాణం బైనసోముండు సంభవించిన సంతోషించి | |
| గావునఁ బున్నమనాఁడు కృతోపవాసులై భక్తియుక్తి నర్ఘ్యంబు లిచ్చి యవా | 63 |
క. | ముందట నవలోకించె ము, కుందసమీపాభిసారిగోపప్రమదా | 64 |
క. | ఆవనమున ఘోరతపము గావింపుచు నుండి కొంతకాలంబునకుం | 65 |
క. | గోవింద వేదవేద్య శ, చీవరసోదర నిశాటసేనాసుభట | 66 |
క. | శరనిధిమగ్నధరాధూ, ర్ధర శబ్దస్పర్శరూపరసగంధాఖ్యా | 67 |
సీ. | పన్నగతల్ప నీభక్తులతోఁ బొత్తు మని కాని దుఃఖంబు మఱవరాదు | 68 |
క. | నావుడు వరాహమునకు మ, హీవనరుహపత్రనేత్ర యి ట్లనియె మహా | 69 |
గీ. | అని పలుక దంభకోలనాయకుఁడు భూమి, కామినీ భావసాధ్యుండఁ గాని మంత్ర | 70 |
వ. | బ్రహ్మచర్యంబు సత్యంబు నసంగ్రహంబు నస్తేయంబు నహింసయు మొదలుగాఁ | 71 |
మ. | బుధవంద్యుం డతఁ డొక్కపావనవనీభూమి న్విలోకించె | 72 |
సీ. | ఈతెఱంగున దేవికాతరంగిణిఁ గనుంగొని తటంబునఁ బనసవకుళ | 73 |
క. | దొంగయు హృదయసరోరుహ, భృంగీకృతశార్ఙ్గధరుని ఋషిఁ గనుఁగొని వి | 74 |
ఉ. | ఓసదయాత్మ సంయమికులోత్తమ పిన్నటనాఁటనుండి నేఁ | 75 |
గీ. | ఇన్ని చేసినఁ గడపట నింటిలోనఁ, ద్రావుడికి లేదు పాపంచె తగిలెఁ గాని | 76 |
శా. | చౌర్యం బింతటనుండి మానితి ననాచారంబు చాలించితిన్ | 77 |
క. | అనిన మునీంద్రుఁడు వనితా, వనిసురపాతకము సేయువాని నిరీక్షిం | 78 |
క. | తొలఁగక దొంగయు మోక్షపుఁ, దలఁపున వెనువెంటఁ బోయి దైవికసలిలం | 79 |
సీ. | ఈగతి మోక్షార్థియై గురువులకు శిష్యునివిధంబునఁ జెంచు దనకు వినయ | 80 |
క. | ధారుణిఁ బడియెడుపులి భాం, కారధ్వానంబు చేయఁగా వినుచు నమో | 81 |
క. | ఘోరతరవ్యాఘ్రంబును, నారాయణమంత్రము వినినకతన నైజా | 82 |
క. | స్వామి నారాయణమం, త్రామృతములు తావకాననాబ్జభవము లై | 83 |
ఉ. | ఎవ్వఁడ వీవు నావుడు మునీ తొలుజన్మమునన్ బ్రతాపినై | 84 |
క. | కోపించి వారు దుర్వి, ద్యాపాండిత్యమునఁ బ్రల్లదము లాడుదురే | 85 |
క. | ఏటువడి ధర్మ మనుబరి, దాటిన నామనసులోనిదర్పము వెడలన్ | 86 |
చ. | తలఁపఁగ వాక్యవైఖరిఁ గథ మ్మన శక్తుఁడు గాఁడు శేషకుం | 87 |
సీ. | అని విన్నపంబు చేసిన రాజ కడునాఁకలి గొని షష్టాన్నకాలికుని నొక్క | 88 |
శా. | ఆకర్ణింపు మునీంద్ర యే నొకరహస్యం బూర్ధ్వబాహుండనై | 89 |
వ. | బ్రాహ్మణద్వేషి యైన ననువంటిపాపకర్ముండు సైతము నారాయణమంత్రంబు పర | 90 |
సీ. | ఓయికిరాతాన్వయోత్తంస పశ్యతోహరత వీడ్కొని తపశ్చరణకాంక్ష | |
క. | చతురాననాదిసురసం, తతినతపదపంకజుండు నారాయణుఁ డే | 92 |
గీ. | అనిన విని యేవ్రతం బైనఁ దనుగుఱించి, పరమవిశ్వాసమునఁ బట్ట భక్తులకుఁ బ్ర | 93 |
క. | అని తపసి తత్పుళిందుఁడు, ధన మడుగక మోక్ష మడుగఁ దలఁచిన నీలా | 94 |
చ. | గురువుల నాత్మఁ గీల్కొలిపి ఘోరతపోనియమానుషక్తుఁడై | 95 |
క. | నక్షత్రపథసరస్వతి, భక్షింపకు శకట మనుచు భాషించిన నా | 96 |
సీ. | ఆభీలవల్లభుం డఖిలంబు శకటంబకా విచారించి హృత్కమలకర్ణి | 97 |
గీ. | అనిన దూర్వాసుఁ డాత్మలో నవశనవ్ర, తప్రయాసంబుచేఁ గృశత్వమునఁ బొంది | 98 |
క. | మును తరుజీర్ణపలాశా, శనుఁడవు నిరశనుఁడ విపుడు శబరాన్వయవ | 99 |
క. | పేరాఁకలి గొంటిమి కడు, పార భుజించెదము శాలియవగోధూమా | 100 |
క. | తలఁచుతఱిన్ మందాకిని, బలభిత్కరి సొచ్చి పెఱికి వెచినరక్తో | 101 |
ఉ. | ఆనవరత్నపాత్ర శబరాగ్రణి పాణి ధరించి మ్రొక్కి యి | |
| ద్యానిరతాత్మ సంయమివరా మధురాన్నము లెల్లరామయో | 102 |
క. | అని వినయముతోడఁ దపో, ధనపతి నొడఁబఱచి గురుపదస్మరణము గై | 103 |
సీ. | అర్పించె నొకకోమలాంగి సంభ్రమమున వచ్చి పువ్వులవంటివంటకంబు | 104 |
శా. | ఈరీతిన్ గడువేగ వాంఛితఫలం బీడేర ధన్యుఁడ సం | 105 |
గీ. | మనసులోపల నీతనిమహిమ నిజము, గా నెఱించెద ననుచు నోమౌని నదికి | 106 |
సీ. | అనవుడు శబరసంయమి కొంతతడవు విచారించి గురుపదాబ్జములు డెంద | 107 |
మ. | క్షమపై నద్భుత మావహిల్ల శశిరేఖాభంగశృంగారయై | 108 |
వ. | ఇవ్విధంబున సవిధంబునకు వచ్చినదేవికాతరంగిణిఁ గృతస్నానుం డై దూర్వా | |
| సత్యతపోనామధేయంబు వహింపుము వేదశాస్త్రపురాణేతిహాసబ్రహ్మవిద్యావిశార | 109 |
సీ. | అనసూయపట్టి యి ట్లనియె నోయిసుధీనిధాన చెప్పెదఁ బురాతనకిరాత | 110 |
క. | విశదముగా విను తేజః, కృశానుసమ యాతనాశరీరంబును భో | 111 |
గీ. | నీవు గురుసంస్మరణతపోనియమపరతఁ, జేసి ధర్మంపుమేను దాల్చితివి సుమ్ము | 112 |
సీ. | అటుగాన వేదశాస్త్రాదిసమస్తవిద్యలకు నర్హత్వంబు గలదు నీకు | 113 |
వ. | అనవుడు దూర్వాసుండు సత్యతపు నిరీక్షించి నిర్మలాత్మా యింక నొక్కమర్మం | |
| వలన సులభుం డగు నని దూర్వాసుండు సత్యతపునకుం జెప్పె నని వరాహదేవుండు | 114 |
శా. | కల్పాంతస్థిరకీర్తిపూర జగదేకస్తోత్రపాత్రౌచితీ | 115 |
క. | కర్పూరోజ్జ్వలయశ దో, ర్దర్పాపరపరశురామ తారుణ్యకళా | 116 |
మత్తకోకిల. | లుబ్ధమన్నెకుమారపల్లవ లోలదృఙ్మకరధ్వజా | 117 |
గద్యము. ఇది శ్రీమదుమామహేశ్వరప్రసాదలబ్ధసారసారస్వతాభినంది
నంది సింగయామాత్యపుత్ర మల్లమనీషిమల్ల మలయమారుతాభి
ధాన ఘంట నాగయప్రధానతనయ సిఁగయకవిపుంగవ
ప్రణీతం బైనశ్రీవరాహపురాణం బనుమహా
ప్రబంధంబున సప్తమాశ్వాసము.