వరాహపురాణము (నంది మల్లయ, ఘంట సింగయ)/షష్ఠాశ్వాసము
శ్రీ
వరాహపురాణము
షష్ఠాశ్వాసము
క. | శ్రీహితనిశాంతపదకట, కాహితహరినీలపుత్రికాకారతృణ | 1 |
వ. | అవధరింపు మవ్వరాహదేవుఁడు భూతధాత్రి కిట్లనియె నట్లు ఖండేందుశేఖరుండు | 2 |
సీ. | తండ్రి దక్షుండు చిత్తంబున ననుఁ గలకాలంబు రిపుభార్యగాఁ దలంచి | 3 |
చ. | హిమధరణీధరంబునకు నేగి తపం బొనరించి పెద్దకా | 4 |
గీ. | ఆకుమారి పరంజ్యోతి నైననాకు, మ్రోల నేటికిఁ బెట్టిరి ముగ్ధ లనుచు | 5 |
క. | అక్కుధరపుత్రి నాకున్, ముక్కంటికి వేఱు లే దనుచుఁ దెలుపుటకున్ | 6 |
గీ. | అమ్మహాశక్తి రత్నపుబొమ్మరిండఁ బేర్చుఁ బన్నాదుదొంతుల బిసరుహాస | 7 |
గీ. | ఆయిగురుటాకుబోఁడి నామాయ నిట్లు, పడుచు లేచుచు మందురు పద్మసంభ | 8 |
చ. | అతివిశదప్రభావిలసనాస్పద మైనసదాంగుళీనఖ | 9 |
క. | అంబుజభవాదివిబుధ గ, ణంబులదొడ్డతన మెల్ల నాకు వెనుక త | 10 |
క. | ఆకన్యారత్నంబు ని, రాకారుం డైనశివుని హత్తినతనమా | 11 |
క. | కాఠిన్యము దోరంతరపీఠిం బూర్ణంబు లైనపృథుకుచముల నా | 12 |
గీ. | ఆసతి ధరించె శక్తిత్రయప్రభావ, భావములతోడ విహరించుపరమశక్తి | 13 |
క. | ఈరీతి గోత్రకుధరా, గారంబున శైశవంబు గడపి క్రమమునం | 14 |
క. | కనకధరాధరచాపుఁడు, తనపతి గావలె నటంచుఁ దలపోసి మహా | 15 |
సీ. | చని పూగపున్నాగసాలరసాలాదిసాలరమ్యప్రదేశముల నిలిచి | 16 |
సీ. | అనవరతస్నానమునఁ జేసి కలయ నంతట వండువట్టినతల వడంక | 17 |
శా. | శ్రీశైలంబున సేతుబంధమునఁ గాంచిం గుంభకోణంబునన్ | |
| నాశైవస్థలులన్ వసించితిమి కాంతా నిన్నుఁ బోలంగ రా | 18 |
క. | నాపత్ని నిర్నిమిత్తము, గోపించి తొలఁగి పోవఁ గ్రుస్సి మనస్సం | 19 |
సీ. | ఆఁకలి గొన్నాఁడ నశనంబు పెట్టింపు మది నన్ను బ్రాహ్మణమాత్రుఁగా వి | 20 |
క. | కాన ఫలాహారముఁ గొనఁంగా నీచిత్తమున వేడ్క గలదేని గృత | 21 |
శా. | పట్టెన్ గట్టదరిన్ మహామకర మబ్రహ్మణ్యమై దా ననుం | 22 |
క. | పితృభావన హిమవంతునిఁ బతిభావన శివునిఁ దక్కఁ బరు నంటని నే | 23 |
గీ. | అయిన నితనికరస్పర్శనాపయశము, మాన్పుకొనవచ్చుఁ గాని బ్రాహ్మణుఁడు మొసలి | 24 |
క. | వలిచనుగుబ్బల నునువ, ల్కలచేలము జాఱ నడుము గడగడ వడఁకన్ | 25 |
గీ. | పఱచి పార్వతి పరమకృపారసంబు, భయరసంబు మనంబులోపలఁ దొలంక | 26 |
మ. | కులకాంతాకరసంగమంబు మఱియుం గొందాఁక నాకాంక్ష సే | 27 |
క. | ఈపగిది మొసలి సలిలము, లోపలికిన్ దిగువఁ దా వెలుపలికిఁ దిగువన్ | 28 |
చ. | బరవస మైనయీతనివిపద్దశ యేగతి మాన్పుదుం గటా | 29 |
సీ. | ఆవేళ గిరిజ దా నాదిజన్మంబునఁ దొలఁగి యేతెంచుట దలఁచి నాన | 30 |
వ. | అని సవినయంబుగా ననునయాలాపంబులు పలికి చిట్టకాలకుఁ జెట్ట వట్టి విడువని | 31 |
క. | ఎల్లజగంబులు నేలిన, హల్లకహితజూటుఁ డల్లుఁ డయ్యెడు నఁట నా | 32 |
గీ. | పరమపావని విశ్వప్రపంచజనని, వైననినువంటికూఁతును గాన లేరు | 33 |
మ. | అని గౌరీరమణీశిరోమణికి నాహ్లాదంబుగాఁ బల్కి వే | 34 |
క. | వావుడు సంతసమున వా, ణీవిభుఁ డిది మంచితలఁపు నీహారగిరీం | 35 |
క. | అని వీడుకొలుప నబ్జా, సనుశాసనమున నగాగ్రసరుఁ డింటికి వ | 36 |
సీ. | స్వస్తి సమస్తభవ్యగుణసంపన్నుఁ డైనతుషారపర్వతనాయకుండు | 37 |
క. | వేగవతీయమునాగం, గాగోదావరులు మొదలుగాఁ గలనదులున్ | 38 |
వ. | ఇట్లు వచ్చినచుట్టంబుల యథోచితప్రకారంబుల గారవించి మంచుగుబ్బలి రాచ | 39 |
సీ. | రింగులు వాఱ గైరికపుగింటెంపుఁబచ్చడము గటిప్రదేశమునఁ గట్టి | 40 |
గీ. | రాజరాజసఖుఁడు రాజసంబున శైల, రాజరాజధాని రాజమండ | 41 |
క. | నిక్వాణంబులఁ జరణపృ, దాక్వంగదభూష లడర ధరవల్లభసౌ | 42 |
గీ. | అవసర మెఱింగి యక్షనాయకుఁడు మెలపు, తోడఁ దొడిగింప రత్నపాదుకలు మెట్టి | 43 |
సీ. | కట్టినచీనాంశుకంబు శంబరవైరిగద్దియగవిసెనఁ గడవనాడ | 44 |
ఉ. | హాటకగర్భుఁ డట్టిసమయంబున మంత్రము చెప్పఁ బార్వతీ | 45 |
సీ. | ఉమరోమరాజితో నొరసి కీడ్పడినచందమున భూషాహులు తలలు వంప | 46 |
క. | ఆడిరి రంభాదులు గొనియాడిరి సారణులు చేరి హాహాహూహూల్ | 47 |
వ. | ఇత్తెఱంగునఁ గురంగాంకశేఖరుండు సాంగంబుగా సర్వమంగళకళ్యాణం భవ | 48 |
సీ. | మున్ను గీర్వాణులు మునులు సుధర్మాసభాసీనులై సచరాచరముగ | 49 |
క. | అంచు నుతియించుటయు శివుఁ, డించుకవడి ఱెప్ప వాల్ప నెఱుఁగక యెదుట | 50 |
క. | చూచి విసర్జితపరవీ, క్షాచింతకుఁడై తదీయసౌందర్యసరో | 51 |
సీ. | పలుమాఱు సోమరిచలిగాలిసోఁకునఁ గదలెడునీలాలకములు చూచి | 52 |
గీ. | శంభుఁ డీచందమున జ్ఞానశక్తియైన నగతనూభవఁ జూచుట నభము సంస్మ | 53 |
క. | క్షితిజలతేజోమారుత, పతి తద్గగనము జనించెం బరమేశ్వరసం | 54 |
క. | ఈరీతి నుదయ మైనకు, మారునకు సహస్రకోటిమన్మథసదృశా | 55 |
క. | నిలిచిరి నివ్వెఱపడి వెల, వెలనై క్రొమ్మొలకచెమట వెడలఁ దదీయో | 56 |
క. | అతని సదాశివమూర్తి, ప్రతిమానవిలాసు వేడ్క పడి పరమపతి | 57 |
ఉ. | ఆసమయంబున మనసిజారి లలాటతటీనటీభవ | |
| గాసిలి చూచి వీఁడు సురకాంతల నాసభలోన వెఱ్ఱులం | 58 |
ఉ. | ఓరి గజాననంబును మహోదరమున్ భుజగోపవీతమున్ | 59 |
క. | ఈకరణి శప్తుఁడై వికృ, తాకారము దాల్చి నిలువ నాత్మోద్భవు నా | 60 |
ఉ. | ఆసకలాత్ము పెంజెమట నంజనవర్ణులు చక్రశూలచా | 61 |
వ. | అప్పుడు కకుప్పటలంబులు పటపటం బగుల మిగుల నుప్పతిల్లుఘీంకారగర్జలచప్పుళ్ళ | 62 |
క. | సకలగజాస్యులు నీసే, వకులై విహరింపఁ బ్రాభవము గనుము వినా | 63 |
చ. | అని నిజవక్త్రసంజనితుఁ డైనవినాయకు నాదరించి పా | 64 |
గీ. | యజ్ఞదేవాదిసకలకార్యముల నిన్ను, మొదలఁ బూజించునిర్మలాత్ములకు ఫలము | 65 |
క. | అని శంకరుఁ డానతి యి, చ్చినసమయంబునఁ బులోమజిచ్ఛిఖియమరా | 66 |
క. | కఠినోరగబద్ధమహా, జఠర వినాయక పినాకిసంభవ జగతీ | 67 |
తోదకము. | ఆనతసర్వసురావన విఘ్నే, శాన మనోరథసౌధఘటాసో | 68 |
గీ. | అనుచు నుతియించువేల్పుల నాదరించె, ద్విరదవదనుండు తజ్జన్మదినము చవితి | 69 |
సీ. | పార్థివ విను మింకఁ బంచతన్మాత్రలు పాములై పుట్టుట భారతీక | 70 |
మ. | అవి లోకంబుల నిండి జంతువుల నుగ్రాపాంగసంభూతహ | 71 |
క. | ఇప్పగిది నాఁడునాఁటికి, నప్పాములు సంహరింప హతశేషజనుల్ | 72 |
గీ. | వాసుకిప్రముఖాఖిలవ్యాళవరులఁ, బట్టి తెప్పించి విశ్వప్రపంచ మెల్లఁ | 73 |
క. | స్వామీ విషకలుషాత్ములఁ, గా మమ్ము సృజియించి నీవ కడపట నతిమా | 74 |
సీ. | అని విన్నవించిన నహుల వీక్షించి విరించి నే మిమ్ముఁ బుట్టించినాఁడ | |
| మంత్రవిదులకు నౌషధమణిసమేతు, లకు భయంపడి తిరుగుఁడు సకలసురవి | 75 |
క. | అకరుణతో మీరు బుభు, క్షుకులై భూలోక మతలకుతలముగాఁ జే | 76 |
చ. | అని పరమేష్ఠి పంప నతలాదిపదంబులకున్ భుజంగముల్ | 77 |
వ. | సర్వతత్వంబులకుఁ బరమం బైనపురుషునివలన సత్వాదిగుణాత్మకంబై పరఁగునవ్య | 78 |
ఉత్సాహ. | ఇంతవట్టు దేవసేన లెల్ల నేల నీశచీ | 79 |
ఉ. | నావుడు వారు మంత్రివచనంబులఁ గార్యము నిశ్చయించి భా | 80 |
క. | అనవుడు విని వాకృతి యిప్పని నాచేఁ దీర్పఁ గాదు ఫాలాక్షిహుతా | 81 |
మహాస్రగ్ధర. | అని వారల్ వెంట రాఁగా నరిగి సకుతుకుఁడై పురోభాగభూమిన్ | 82 |
గీ. | కని విబుధులార యిగ్గిరి గగనధరణీ, మండలంబులు నీలాలమట్లు గాఁగ | 83 |
క. | ఈకుధరేంద్రము లోకా, లోకపుబల్గడదట్టిలో నికటాద్రుల్ | 84 |
గీ. | చూడుఁ డీకొండ బ్రహ్మాండశుక్తిమధ్య, మున జనించినకట్టాణిముత్తియంబు | 85 |
చ. | సురవరులార యిన్నగముచుట్టున నున్నవి చూడుఁ డాధరా | 86 |
సీ. | కనుపట్టె నీశైలమున దక్షకన్యకాధవుఁడు సామాన్యపుఁదపసి వోలె | 87 |
క. | అని వర్ణించుచు నబ్జా, సనుఁడు సుధాంధసులుఁ దాను సపులకకళికా | 88 |
సీ. | పెనుబాపపేరు వేసినగట్టువా కుంభిదైత్యావరోధవైధవ్యదాయి | 89 |
వ. | అని నిశ్చలమనస్కులై నమస్కరించుచుఁ జతుర్ముఖప్రముఖబర్హిర్ముఖులు సంతసం | |
| కేశ్వరుండు దోడుకొని పోవ లోపలిచావడిం గొలువున్న సర్వమంగళానుషంగ | 90 |
దండకము. | జయజయ జగదీశ యీశాన కాశాహిపాకాశగంగాభరాకాశశాంకప్ర | |
| శూన్యభావంబుతోడన్ వినోదించు ని న్నాదినారాయణుం డంచు నబ్జాసనుం | 91 |
గీ. | పార్వతీవల్లభుండు వాక్ప్రముఖు లైన, పంచదశదేవతలలోన భావి నవత | 92 |
మ. | అని గీర్వాణుల నిర్వహింప సుముఖుండై శక్తి నాత్మాంగవా | 93 |
క. | భూవరతిలక ప్రజాపా, లా విను మన్వంతరముల నాశాంభవదే | 94 |
సీ. | ఇట్లు సేనానాథు నిచ్చిన శివునిఁ బూజించి వాకృతి సునాశీరముఖ్య | 95 |
క. | అనిమిషరథినీపాలన, మునకున్ బట్టంబు గట్టి భూతగ్రహశా | 96 |
ఉ. | షణ్ముఖ కుక్కుటధ్వజ కృశానుసముద్భవ మాతృజా తురా | 97 |
క. | అని కొనియాడిన సేనా, ని నిలింపుల నాదరించి నిఖిలజగత్పూ | 98 |
వ. | అని మహాతపోమునీశ్వరుండు చెప్పినఁ బ్రజాపాలుండు మహాత్మా శివజ్ఞానశక్తివలనఁ | 99 |
గీ. | జ్ఞానశక్తికిఁ బరమాత్మునకు విభేద, మించుకయు లేదు సుమ్ము భావించ నాస | 100 |
క. | నానాదిగంతరంబుల, లో నిండుచుఁ దనకుఁ దాన లోలీభూతం | 101 |
సీ. | సుర లివ్విధంబునఁ జొచ్చినకతమున సూర్యాఖ్య మైనతేజోగుణంబు | 102 |
క. | వారలకు నగ్రగణ్యుం, డై రవి సంవర్తసమయహవ్యవహశిఖా | 103 |
క. | తద్గర్భంబున నున్న మ, రుద్గణములు వెడలి నీవు రుచిదహనజ్వా | 104 |
వ. | దేవ మహానుభావ పురాణచరాచరప్రాణమునివరేణ్యగణ్యగుణగౌరవ గాఢాంధ | |
| బ్రార్థించిన విని సహస్రకరుండు సూక్ష్మాకారంబు వహించి భువనపూజ్యుండై | 105 |
గీ. | ఆదిమన్వంతరంబున నవతరించి, వారె బ్రహ్మవరప్రభావమునఁ గువల | 106 |
సీ. | ఇట్లు దానవారాజు హెచ్చిన నొచ్చి వియచ్చరవ్రాతంబు వచ్చి తనకు | 107 |
క. | ఆఘోషము బాహముహు, రాఘాతమదాంధకాంధకాసురచాప | 108 |
మ. | విని గీర్వాణులభీతి మానిషి మనోవీథిన్ విచారించి వీఁ | 109 |
క. | రణసన్నాహంబున ఫణ, ఘృణిమండలి మెఱయ వాసుకిన్ ధరియించెన్ | 110 |
క. | ఈవిధమునఁ గట్టాయిత, మై వెలువడి నముచిభిన్ముఖామరవరసే | 111 |
చ. | కనుఁగొని నీలదానవుఁడు గంధగజాకృతి ఘీంకరించి వ | 112 |
క. | ఆసమయంబున సంస్తుతి, చేసిరి దేవతలు మెచ్చి శివుఁడు తదానీ | 113 |
సీ. | ఇట్లు రుద్రుండు భద్రేభచర్మంబు ధరించి శూలంబు సారించి కవిసె | |
| ముఖ్యగీర్వాణచమూసమూహములతో సేనాని యెలగోలు చేసి రాత్రి | 114 |
ఉ. | ఆహరిఁ జూచి వేలుపు లహంకరణంబుల దైత్యసేనతో | 115 |
గీ. | రక్తకణరాజి విశ్వంభరాతలమునఁ, దొరిగె జొటజొట నందుఁ బుట్టిరి నిలింప | 116 |
సీ. | వారలఁ గరచక్రధారల వ్రచ్చి వందఱ లాడె హరి పురత్రయవిభేది | 117 |
వ. | విష్ణుబ్రహ్మకుమారేంద్రదండధరవరాహ స్వాములు తమతమరూపచిహ్నంబులు | 118 |
క. | విద్వన్నిధి లవణోద, న్వద్వేల్లితభూమివలయనాయకుఁడై సిం | 119 |
శా. | ఆరాజన్యకులైకభూషణము పూర్వాసూయతో జంభదై | 120 |
సీ. | అనినఁ బ్రజాపాలమనుజేశ్వరుఁడు మునినాయక యేకారణమునఁ బూర్వ | 121 |
క. | జనవల్లభ మీఁదటికథ, విను మట్లు తపంబు సలుప వేత్రవతీవా | 122 |
క. | కనుఁగొని సింధుద్వీపా, వనినాథుఁడు తనతపంబు వఱుతం గలయన్ | 123 |
క. | మకరికలు గానఁబడ హం, సకములు మెఱయంగ వేణి జాఱ గళన్మౌ | 124 |
మ. | అనుచో డగ్గఱి వార్ధివల్లభునిభార్యన్ నేత్రవత్యాఖ్య నే | 125 |
గీ. | అనుచు లావణ్యజలధి కామిని సరోజ, నేత్ర తనకూర్మి గాన రా నిలిచి సరస | 126 |
క. | జనవిభుఁడును సూనశరా, సనకేళి మనోరథంబు సఫలముగాఁ జే | 127 |
క. | రాత్రించరవరుఁ డాతఁడు, వేత్రవతీసుతుఁడు గాన వేత్రుం డనఁగా | 128 |
గీ. | రాజసంబున హస్త్యశ్వరథపదాతి, పాదఘట్టన మేరువుమీఁదఁ బసిఁడి | 129 |
సీ. | వాసవుఁ గొట్టిన వహ్నిఁ గూడె శచీశ్వరాగ్నుల మోఁదిన యమునికడకు | 130 |
ఉ. | దిక్ప్రభు లెల్ల నిట్టిపగిదిన్ భయకంపితగాత్రులై మన | 131 |
క. | ఆశాధినాథులును వా, గీశానునిలోకమునకు నేగి నిజమనః | 132 |
సీ. | ఆదిక్పతులమొఱ లాలించి విష్ణుపాదమునఁ బుట్టినసలిలములలోన | 133 |
ఉ. | ఆర్చి బలారిముఖ్యులు నిశాటపతిప్రళయానలంబు చ | 134 |
సీ. | గాయత్రి మూఁడువక్త్రములశూలిని బ్రహ్మమది నుద్భవించినమంత్రశక్తి | 135 |
మ. | అని యీశానుఁడు సంస్తుతించుతఱి దైత్యారాతిపాదోద్భవాం | |
| వి నిరీక్షించుచు భావికార్యము మనోవీథిన్ వితర్కించి యి | 136 |
సీ. | సురలార జగదధీశ్వరి గాన నీదేవి ననుసరించి హిమాగమునకుఁ బొండు | 137 |
వ. | ఇట్లు మహామాయచేతఁ జేతఃప్రమోదంబు నొంది పురందరాదిబృందారకులు మంది | 138 |
మ. | కృతనారాయణపాదపూజన జనక్షేమక్రియాభోగ భో | 139 |
క. | బుధవినుత సాళ్వనరసిం, గధరాధవదండనాథ కాంతాపంచా | 140 |
పృథ్వీ. | దయాభరణ లోభిరాట్తనయవారతన్వీవిటా | 141 |
గద్యము. ఇది శ్రీమదుమామహేశ్వరప్రసాదలబ్ధసారసారస్వతాభినంది
నంది సింగయామాత్యపుత్ర మల్లమనీషిమల్ల మలయమారుతాభి
ధాన ఘంటనాగయప్రధానతనయ సింగయకవిపుంగవ
ప్రణీతం బైనశ్రీవరాహపురాణం బనుమహా
ప్రబంధంబున షష్ఠాశ్వాసము.