రంగారాయచరిత్రము/ద్వితీయాశ్వాసము
శ్రీరస్తు
శ్రీ హయగ్రీవాయనమః
————
రంగారాయచరిత్రము
ద్వితీయాశ్వాసము
————
| క. | శ్రీజానకీంద్రచరణాం | 1 |
| వ. | అవధరింపు మనంతరకథావిధానం బెట్లు జరిగె నని యని | 2 |
| చ. | గజఫరజంగుదర్శనవికాసితచారుముఖారవిందుఁ డై | 3 |
| సీ. | ఒకవంక నాప్తరాజకుమారసంతతుల్ | |
| | నొకవంకఁ గోవిదప్రకరముల్ నిరతంబు | |
| తే. | నోలగం బుండి తనలోన నూహఁ జేసి | 4 |
| క. | యావనసభాంతరంబుల | 5 |
| చ. | యవనజనావతంస మగు హైదరుజంగుకచేరిఁ జేరి నీ | 6 |
| శా. | ముం దెల్లప్పటికిం గళింగమునకున్ మోతాదు గాఁగన్ జమా | 7 |
| క. | అని రాజియసంగతు | |
| | గని పునరుత్తరములు వేఁ | 8 |
| మ. | చని యారాజశిఖావతంసము సమంచత్ప్రీతిఁ దన్ బంపు ని | 9 |
| ఉ. | హైదరుజంగుసాహెబు రయమ్మున ని ట్లనియెన్ వకీలుతో | 10 |
| తే. | ఇవ్విధంబున నానతీ నవ్వకీలు | 11 |
| శా. | ఆవార్త ల్విని రామరాజవసుధాధ్యక్షుండు కౌటిల్యచే | 12 |
| శా. | మీతోఁ గొంతప్రసంగసంగతికి నెమ్మిన్ ముచ్చట ల్సేయఁగా | 13 |
| చ. | అని పునరుత్తరంబులు దదాత్మకు హర్ష మెలర్ప దూత నో | 14 |
| వ. | తనయంతరంగంబునఁ బొడమిన యన్యాయసూచకాసూ | 15 |
| ఉ. | భూరితరాభిరమ్యరుచిఁ బొల్పగు మాసరకారులో జమీ | 16 |
| సీ. | పాండవేయులభుజాపాండిత్యసామగ్రి | |
| తే. | ప్రమదమున సంగ్రహించి శూరప్రపంచ | 17 |
| తే. | ఉగ్రనరసింహమూర్తులై యొప్పువారి | 18 |
| తే. | అంబరమణిప్రభావవిడంబనంబు | 19 |
| శా. | గారా మొప్పఁగ దాదు లుజ్జ్వలరసాంకప్రౌఢి దోశ్శౌర్యపుం | 20 |
| ఉ. | భండనభీముఁ డార్యజనబంధుసముద్రుఁడు భాగ్యవైభవా | 21 |
| తే. | అతనిఁ గొల్చిన కమ్మక ట్టైనబలము | 22 |
| మ. | అకలంకస్థిరధైర్యనిర్మథితమంథాహార్యుఁ డైనట్టి రా | |
| | ప్రకటాటోపముు వీటిఁ బుచ్చుటకు దృప్యద్దోర్విలాపంబునన్. | 23 |
| సీ. | కరుగునఁ బోసెనో ఘనభుజాపాండిత్య | |
| తే. | దారుణాటోపదీపితౌధ్ధత్యు లగుచు | 24 |
| శా. | రంగారాయనృపాలసోదరుఁడు ధైర్యస్థైర్యమంథాద్రియౌ | 25 |
| సీ. | చెలికాని వెంకయ్య యలఘుదోర్వీర్యంబు | |
| | గాకర్లపూడి వేంకటరాయభూజాని | |
| తే. | ముత్తియము లెల్ల నొకచోట హత్తినట్లు | 26 |
| క. | ఆబొబ్బిలిగడిపై తెర | 27 |
| సీ. | క్రొవ్వాఁడి వసియార్పుగుమిదొర గా నిడ్డ | |
| తే. | మారసాతలకలితగభీరనీర | 28 |
| ఉ. | బెబ్బులిమీసమైన మెలిపెట్టి తెమల్పఁగవచ్చుగాని హా | |
| | బొబ్బిలికోటపై నడచి పోరఁగ రాదు కిరీటికైన మా | 29 |
| మ. | మదదంతావళగండశైల మరిభీమస్యందనక్ష్మావహం | 30 |
| ఉ. | నాలుగువేలకాల్బల మనారతముం దనుఁ గొల్వ నాపయిం | 31 |
| ఉ. | కావున బద్మనాయకశిఖామణి యైన మహానుభావుఁ డా | 32 |
| తే. | సీమలోపల పితరులు చేసికొనుచు | 33 |
| మ. | అని రాజన్యునితప్పుదాట్లు కుటిలవ్యాపారసంభాషణల్ | 34 |
| మ. | అన నారాజవతంసుఁ డిట్టులను నాహా తాండ్ర పాపయ్యనాఁ | |
.
| | పున కామన్నెకుమారుపౌరుషరసంబు ల్వల్కగా నేల న | 35 |
| తే. | అనుచు నారాజు పలికిన యాగడంపు | 36 |
| శా. | ఏలా జేరుకు రాఁ డతండు పయికం బేలా దివాణాన కీఁ | 37 |
| శా. | కీలాభీలము లిప్పరాసులఫిరంగీ లగ్నిమూర్తు ల్మహా | 38 |
| సీ. | తలఁపుతాశ్శీళ్లలో మెలఁగఁజేసితిఁ గదా | |
| తే. | ఫాదుషావారి మీరు బరీదు సైదు | 39 |
| తే. | సిఫహసరదారుగారితో జిడ్డుగొన్న | 40 |
| చ. | అతనిగడీపటుత్వమును నాతనివిక్రమశక్తి తన్మహా | 41 |
| చ. | అలఁతుల బోవ నేర్తురె దురాగ్రహచిత్తులు నిప్పరాసు లు | 42 |
| ఉ. | అంగభవారిభూరినిటలాంబకవహ్నికణంబు లట్టు లు | 43 |
| శా. | లాడూఖానుకు మంద మొక్కరుఁడె కిల్లాలెల్ల లగ్గల్లొనెం | 44 |
| శా. | కాని మ్మెంతప్రయోజనం బనుచు న్యట్కారంబుగాఁ బల్కు నా | 45 |
| మ. | అని యాఖానుని మానసం బెఱియఁ గ్రూరాలాపము ల్గొన్ని ప | 46 |
| మ. | బలవద్విక్రమశాలి నానృపుని మీబల్మి న్నివారించి బొ | 47 |
| శా. | ఆమాట ల్విని ఖానుఁ డర్థకృతమౌ నత్యాశ దీపింపఁగా | 48 |
| మ. | అలఘుప్రాభవరాజవర్య భవదీయాశాస్య మెట్లట్ల బొ | 49 |
| తే. | పారసీకాగ్రగణ్య నీపరమమైన | |
| | దాన విశ్వాస ముదయింపఁ దగినకొలఁది | 50 |
| క. | పరిధాన మిచ్చుపలుకులు | 51 |
| క. | విశ్వాసపుట్టు నట్లుగ | 52 |
| శా. | తేజం బంది తురుష్కనేత తనయుక్తిస్పూర్తి దీపింప రా | 53 |
| క. | హల్లా సేయుదు బొబ్బిలి | 54 |
| మ. | అని రాజన్యుని పాణిపల్లవము స్వీయంబైన కెంగేల గై | 55 |
| తే. | కపట మొక్కింత లేక నిక్కము గాఁగ | 56 |
| శా. | కత్తిం గొట్టి ప్రమాణపూర్వకముగా ఖానుండు నమ్మించినం | 57 |
| వ. | ఇవ్విధంబున విజయరామరాజధరారమణవతంసంబు సంప | 58 |
| శా. | రాచక్రంబున మేలుబంతి యనఁగా రాజిల్లు నారాజుకూ | 59 |
| తే. | ఖానుఁ డంతట నతులితోత్కర్ష మెఱయ | 60 |
| క. | మూసాబూసీవారిదు | 61 |
| శా. | ఆరాజన్యుఁ డొనర్చు దుర్నయవిచారాలాపచేష్టావిధుల్ | 62 |
| సీ. | ఈరాచబిడ్డని క్రూరకర్మవిచార | 62 |
| తే. | నిర్నిమిత్తవిచార మీదుర్నయంపుఁ | 63 |
| తే. | అత్తెఱంగునఁ దమలోన నఖిలజనము | 64 |
| శా. | రంగారాయనిగారు గారుడశిలారంగద్వితర్దీజ్వల | 65 |
| మ. | హితులు న్మంత్రులు గాయకు ల్కవులు సాహిత్యప్రధాను ల్పురో | 66 |
| సీ. | సరకారుభారంబు వరియించి పెల్లుగా | |
| తే. | లక్షలకొలంది పైకంబు లంచ మిచ్చి | 67 |
| క. | అనిమిత్తవైర మీచొ | |
| | నుని వెనుకొని రా తద్ద | 68 |
| ఆ. | తగు వకీలుఁ బనిచి తన్మనోగతములఁ | 69 |
| క. | తనధనబలసంపన్నత | 70 |
| తే. | తగవు ధర్మంబు విహితంబుఁ దప్పనీని | 71 |
| ఉ. | చూతము మీఁదిదైవగతిచొప్పునఁ గాఁగలయర్థ మెట్లొ త | 72 |
| ఉ. | ఖానునిచేత నమ్మికలు గైకొని లంచము లియ్యకొల్పి కా | 73 |
| చ. | ఒరులధనంబుఁ గోరు రిపుయోజనదవ్వులఁ దూలపుచ్చు ని | |
| | దరుపురి కొక్కనిం బనిచి ధార్మికలోకవతంసమౌ కుమం | 74 |
| మ. | మనల న్భూరికృపానురాగములచే మన్నింతు రారెడ్డినా | 75 |
| మ. | మనతోఁ గూడిన కార్యమెల్ల తమజిమ్మాయున్న దారావునం | 76 |
| శా. | గోరుం దోరుహితోపదేశమునకుం గొండొక్కటాడండుదు | 77 |
| ఉ. | హైదరుజంగుతోఁ బలుక నక్కఱ యించుక లేకయుండ నౌఁ | 78 |
| మ. | అని మంత్రాంగనిరూఢి యేర్పఱచి ధైర్యస్థైర్యవాక్చాతురీ | |
| | ఘనునిం బంతెనవంశ్యు బుచ్చన యనంగాఁ బేర్చువాని న్వకీ | 79 |
| శా. | చాతుర్యోక్తులఁ బంతెనాన్వయమునన్ సర్వంకషప్రౌఢిప్ర | 80 |
| తే. | అనుపమానప్రభావుఁ డజ్జనవరేణ్యుఁ | 81 |
| ఉ. | ఆపరమప్రగల్భవచనామరదేశికుఁ డౌవలు పె | 82 |
| చ. | ఇతనిమనంబు క్రూరత వహించినచొ ప్పెఱిఁగించుచున్న ది | 83 |
| చ. | కడువడి పిన్నపెద్ద లగుఖానులకు న్నజరు ల్నయించుచుం | |
| చ. | బొడగనియెం దురుష్కజనపుంఖితపుష్టసభాంతరంగునిన్ | 84 |
| తే. | గుడిగుడీధూమపానవిఘూర్ణమాన | 85 |
| శా. | ప్రాంచద్విక్రమశక్రసూతి యగు నా రంగావనీభర్త దాఁ | 86 |
| శా. | ఖానుం డ ట్లతనిం గనుంగొనుచు రంగారావ్ జమీదారు కే | 87 |
| తే. | ఈవకాలతుపసహారహీ వహించు | 88 |
| శా. | రంగారాయఁడు మామొలాజుమతుకై రాకేటికిం జిక్కె నా | |
| | క్కం గానం డొకొ వెల్మబిడ్డ మములం ఖాతీరుకుం దేఁడొకొ. | 89 |
| మ. | ధరణీమండలి నుండు నెల్లరు జమీదారు ల్భయం బంది మా | 90 |
| చ. | తురకల రాజ్య మౌట మదిఁ దోచక యున్నదొ నాధ్వసావహూ | 91 |
| చ. | విపులపరాక్రమాతిశయవిశ్రుతమూర్తి నటంచుఁ దోడిధా | 92 |
| శా. | ఫల్లామంచిది రావుగారు తనదోఃపాండిత్యసంపద్బలా | 93 |
| ఉ. | అంతట నవ్వకీలు వినయమ్మున లేచి సలాము చేసి మీ | |
| | రంతయు వింత నేరనిమహాత్ముఁడు మీకు విధేయుఁ డెన్నిటన్. | 94 |
| చ. | కర మరుదైనపేర్మిని శ్రీకాకుళపు న్సరకారుభార మీ | 95 |
| మ. | తలితండ్రాదులవంటివారలుగదా తల్పం దివాణంపువా | 96 |
| శా. | మీచిత్తంబున కి ట్లసూయ పొడమన్ మ్లేచ్ఛాగ్రణీ యింతదు | 97 |
| చ. | అని తెగనాడి యాయవనుఁ డర్ధకృతాశలరాచవారికో | 98 |
| తే. | అచట నడచినవృత్తాంత మాత్మనృపతి | 99 |
| చ. | చని చని కాంచెఁ గాంచననిశాతశిరఃపరిచుంబితాంబర | |
| | రిని భరియించు బందరుపురవరముం గర మొప్ప డాయుచున్. | 100 |
| సీ. | అభ్రంలిహాదభ్రహరిహయాయుధశిలా | |
| తే. | రక్తరాంకనకంచుకయుక్తదృప్త | 101 |
| ఉ. | రాయవకీలు కట్టెదుట రాజిలు నొక్కచిరత్నరత్న నూ | 102 |
| తే. | కాంచి యాభాగ్యసంపత్తి కౌరవేంద్రు | 103 |
| చ. | అతఁడును నట్టికృత్యమున కద్భుత మంది యనింద్యకీర్తిరా | |
| | ర్మతి మునువాని కమ్ముసలిమానున కెవ్విధి కోపముట్టఁగా | 104 |
| ఉ. | రాజున కెంత వెఱ్ఱి యపరాజితమూర్తులు వెల్మవార లా | 105 |
| మ. | ప్రకటీభూతబలావలేపకలితప్రజ్ఞావిశేషాప్తి గొం | 106 |
| తే. | గర్వితారాతిరాజన్యకాండకఠిన | 107 |
| మ. | తమపైఁ గీ డొనరించువారలపయి న్దర్పించుట ల్రాజస | 108 |
| చ. | తురకలునుం బరాసు లతిదుర్మదు లర్థముమీఁది తృష్ణ నె | 109 |
| క. | ఆరెడ్డినాయకుఁడు రం | 110 |
| చ. | ముదితమనస్కుఁడై యతఁ డమూల్యమణిఖచితంబులైన రా | 111 |
| శా. | ఘోరాకారులు శొభితాననులు రక్షొవీరసంకాశులున్ | 112 |
| సీ. | రత్నపాంచాలికారాజత్కరాంభోజ | |
| తే. | మగుచుఁ గనుపండు వైన సౌధాగ్రభాగ | 113 |
| మ. | కుతుకం బొప్పఁగఁ గాంచె నందుఁ గఫితు న్గోరుం దొరం బ్రస్ఫుర | 114 |
| తే. | ఇట్లు గనుఁగొన్న మన్నీనిహేజుబారి | 115 |
| క. | ఆరాయభారి వచ్చిన | 116 |
| క. | మద్దాల రెడ్డినాయఁడు | 117 |
| ఉ. | బందరుపట్టణాధిపతి భాసురభోగపురందరుండు గో | 118 |
| ఉ. | మానితకీర్తిఁ గాంచు నభిమానధను ల్ధర రావువారు స | |
| | ర్మానితమూను నమ్ముసలిమానును రాజును బుద్ధిమంతులే. | 119 |
| మ. | మును రాచాతఁడు వెల్మబిడ్డఁడును మమ్ముం జూడఁగా వచ్చి వా | 120 |
| మ. | అభిమానంబె ధనంబుగాఁ గలుగువా రారావువార ల్మహా | 121 |
| తే. | రావువారిగడీమీఁద రాచవారి | 122 |
| తే. | నేర మొదవినచో నెట్టి క్రూరమైన | 123 |
| శా. | భీమాటోపుని నాభిజాత్యపురుషున్ భీమప్రతీకాశు మూ | 124 |
| తే. | రాజుపిశునో క్తి చెవి నాని రావువారి | |
| | తెరవు బోరాదు మనకుఁ దద్దేశరాజ | 125 |
| మ. | మన కత్యంతహితంబుఁ గూర్చిన జగన్మాన్యుల్సుమీ రావువా | 126 |
| చ. | అని నియమించి రావుకులజాగ్రణి పంచిన మంత్రివెంట మ | 127 |
| తే. | ఇట్లు చనుచుండ రాజమహేంద్రపురముఁ | 128 |
| మ. | అటఁ బెద్దాపురిపట్టణంబుననె ము న్నావాసముం జేసి మీఁ | 129 |
| తే. | ఖానుఁ డచ్చట నిల్చి నిఖా యొనర్చె | 130 |
| తే. | అచట నొకరెండుదివసంబు లధివసించి | 131 |
| ఉ. | వచ్చినవానిఁ గాంచి చెలువంబున బూసియు నెమ్మనంబునన్ | 132 |
| ఉ. | హైదరుజంగునిం బిలిచి యాయనకుం దెలియంగఁ జెప్పి య | 133 |
| చ. | అదియునుగాక రావుకులజాగ్రణితోడి నిఖా సమస్తమున్ | 134 |
| తే. | ఇంక మన మిట్టు బొబ్బిలి కేగుపనికిఁ | 135 |
| తే. | అప్పటికి మంచి దని వచ్చి యాత్మలోన | |
| | ఖానుఁ డూహించెఁ దమ్ములఁ గణుతిగొనక | 136 |
| తే. | క్షత్రవర్యుండు హైదరుజంగుఁ గలిసి | 137 |
| మ. | మును నే నెంతయు విన్నవించు పొరపు న్ముచ్చట్లకు న్వారుచే | 138 |
| క. | ఎక్కడిబందరుపట్టణ | 139 |
| తే. | ఖానుఁ డట మున్ను జ్వలితకృశానులీల | 140 |
| మ. | కలితక్రోధరసాంతరంగుఁ డగుచున్ ఖానుండు దర్పించి చా | 141 |
| తే. | ఖాన్ఖుహా మిమ్ము రమ్మని కాగితంబు | 142 |
| మ. | హరకాలా లిటు వచ్చినారు భవదీయాలోకనేచ్ఛారతిం | 143 |
| క. | హరకాలా ల్గొనివచ్చిన | |
| మ. | తగు ప్రత్యుత్తరము ల్మహావినయసంధాబంధురస్ఫూర్తిమై | 145 |
| మ. | అతఁడుం దగ్గబలంబుతో నరిగి ధూమ్రాక్షప్రతీకోద్ధతా | 146 |
| తే. | అట్టు లరుదెంచి పొడఁగనునంతలోన | |
| | అలిగి దామెరదమ్మన్నవలనుఁ జూచి. | 147 |
| శా. | ఏలా రాఁడు భవత్ప్రభుం డిటకు రాఁడేనిన్ మఱిన్ మేల్గడీ | 148 |
| తే. | అట్టిపలు కాలకించి దమ్మన్న యనియె | 149 |
| ఉ. | నేరము లేనివారి మము నిష్ఠురవాక్యము లాడ మీకుఁ జ | 150 |
| ఉ. | ఓపిక లేక యిట్లు దగు నోటు భయోక్తులు పల్కు మీరు హా | 151 |
| ఉ. | రాయనిగారివద్ద నపరాధ మొకించుకయేని లేదు ము | 152 |
| తే. | మాయెడల నిట్టితక్సీరు మాపుచేసి | |
| | కౌలు దయచేసినను రావుగారి నిపుడు | 153 |
| చ. | తరమిడి చూచి దమ్మనృపుధర్మనయప్రకటప్రసంగముల్ | 154 |
| శా. | కౌలున్ వ్రాయము తాను రావలవ దింకం గోటపై ల్వెల్లి జా | 155 |
| ఉ. | బొబ్బిలి వచ్చి దమ్మనప్రభుప్రవరుం గని ఖానునొద్ద నా | 156 |
| మ. | గరిమన్ జూపి దివాణ మర్ధకృతకాంక్ష న్వంచనాపూర్వభీ | 157 |
| ఉ. | కోరివయర్థ మెంతయినఁ గొమ్మని యీ నొడఁబాటుఁ జెందియు | |
| | న్నారము నేర మించుకయు నాయెడలన్ సరకారుపట్ల లే | 158 |
| మ. | అపరాధం బనుమాట లేనియెడ నర్థాపేక్షచే భీకరా | 159 |
| ఉ. | కావున నిందుకై జడియఁ గాఁ బని యేమని యాత్మవర్గచిం | 160 |
| తే. | చేరి యిష్టానులాపము ల్సేసికొనుచు | 161 |
| మ. | మనకు బందరు నుండి వచ్చిన సుధామాధుర్యవాక్సంగతుల్ | 162 |
| ఆ. | అంత నపుడు వార లఖిలసైన్యములతోఁ | |
| | నొప్పు మిగుల నడచి యొడ్డాదిమీఁదుఁగా | 163 |
| చ. | మనసరిహద్దునన్ ముసలిమానుఁడు రాకొమరుండు బూసియున్ | 164 |
| ఉ. | పోడిమి మీఱ రాముఁ డనుపూరుషుఁ జిట్టెలవంశజుం గడుం | 165 |
| చ. | అతఁడును నేగి యయ్యవనునానతిఁ గట్టెదుట న్నిషణ్ణుఁడై | 166 |
| ఉ. | హైదరుజంగుతో ననియె నప్పుడు వెంకనృపాలమౌళియు | 167 |
| తే. | వచ్చినయనంతరమ్మున వారు తమరు | 168 |
| చ. | పలికెద వేల యిట్లు పసిబాలులతోడుత మాటలాడి న | 169 |
| తే. | కస రొకించుక దొట్టి వెంకయ్య యనియె | 170 |
| సీ. | సరకారుపట్టున దురహంకృతి వహించి | |
| తే. | దొంగలము మేమొ యిలు వెళ్లి తొలఁగునంత | 171 |
| క. | స్త్రీబాలవృద్ధజనముల | 172 |
| క. | అవరోధజనముఁ దోడ్కొని | 173 |
| మ. | అధికారంబు వహించి వచ్చిన సుబావామీఁద ఖావంద వె | 174 |
| చ. | ఇఁక నొకమాట కోట వెడలించెద నన్న ప్రతిజ్ఞ నీకుఁ బూ | 175 |
| చ. | పొగలుచు మీర లిల్వెడలిపొ మ్మను సుద్దులు కోటలోన మా | 176 |
| శా. | సాహంకారుఁడవై మదీయరిపువాచాపద్ధతిం బోయినన్ | |
| ఉ. | నాయము దప్పి మీపయి రణం బొనరించుట కెత్తిరాము మా | |
| | చేయఁ గలంతచేయుఁ డజుచే మును నెన్నుదుట న్లిఖించునం | 178 |
| క. | రంగారాయనృపాలుని | 179 |
| తే. | తెల్పి యచ్ఛిద్రకర్ణునితెఱఁగుఁ జూడ | 180 |
| మ. | కలనైన న్మనకు న్దివాణముపయిన్ ఖడ్గంబు సారించుటల్ | 181 |
| ఉ. | క్రూరత రాజు ఖానుమతిఁ గోమలమై చిగురొత్తఁగా మహా | 182 |
| ఉ. | వె య్యననేల రంగపృథివీవర జాగ్రత నొంది యుండుటే | 183 |
| ఉ. | వానికచేరి భీకరత వానిజవాబులు వానిచెయ్దముల్ | |
| | ట్త్లెన గ్రహింపఁగాఁ దలఁచి యాడెద రిందుల కెంతవింత మీ | 184 |
| క. | విమతత గొని యొక్కదివా | 185 |
| ఆ. | మనవిరోధి రాజుఁ గొని వారు వచ్చుచో | 186 |
| చ. | మనగడిదుర్గపుంబలుపు మత్కులధర్మము మమ్ముఁ గొల్చుని | 187 |
| తే. | ప్రథనభూములఁ బీరు దీక పగఱ నొడిచి | 188 |
| చ. | వెలమ లమోఘవిక్రములు విశ్వధరాస్థలినందు నెల్లది | 189 |
| తే. | వేపిఁ జేపట్టి గజరాజు విడిచినట్ల | |
| | కామృగాంకర్కతారాగ్రహంబుగాగ | 190 |
| శా. | లాసూముఖ్యుల కెల్ల నొడ్డుగ రసాలావారియెల్గోల్తుపా | 191 |
| ఉ. | ఆదిమవీరయోధతతి నైన వెరం గొనరింపఁజాలు మ | 192 |
| ఉ. | ఈగడిదుర్గ మీగయిత లీతెలగాబల మీతుపాకిబా | 193 |
| తే. | ఇంత సామగ్రి గలిగి మీయంతలేసి | 194 |
| చ. | అని బహుభంగులం దనబలాబలదర్పవిజృంభణంబు నే | 195 |
| క. | మాతో పాటున కొడఁబడి | |
| | యీతెఱఁ గొప్పనివారలు | 196 |
| క. | ఆజికి పై కాపన యా | 197 |
| సీ. | నక్తందివంబును నాదుపాదుకొనంగ | |
| తే. | యసి ముసల కుంత పరశు పట్టసముఖాది | 198 |
| సీ. | తురగరింఖాముఖోద్దూతభూతలరేణు | |
| | రథచక్రనేమిపరంపరాఘాతకా | |
| తే. | నగణితాయుధచయధగద్ధగితకాంతి | 199 |
| క. | గవ్యూతిమాత్రనికటత | 200 |
| సీ. | జలజపత్రాంచలచ్ఛాయావినిద్రిత | |
| తే. | గంటి కింపైన నెచ్చెలివంటిదాని | 201 |
| ఆ. | రాచపుడమిఱేడు రాజిల్లి తత్తటీ | |
| | రాతిగుట్టయెడ సరాతిభయమ్మున | 202 |
| తే. | అట్లు విడి మట్టు నేయ దిగంతదంతి | 203 |
| తే. | కఱకుములుకులచాడ్పున నుఱక మెఱయు | 204 |
| మ. | వితతోద్వృత్తికనీనికాభయదదుర్వీక్షాకృశాను న్విని | 205 |
| సీ. | ప్రళయకాలపయోదపటలీపరిస్ఫుర | |
| తే. | దెలుపు నిది యేమి కలకలం బలుకు నినుచు | |
| | వెగ్గలంబుగ మ్రోయించు వెలమఱేని | 206 |
| క. | కసరుట్టియుట్టి పడుచు | 207 |
| శా. | నీ వచ్చోటికి నేగి యప్పుడమిఱేనిం గాంచి నోనాడి యీ | 208 |
| క. | అని తెలియ నడిగి రమ్మని | 209 |
| మ. | మురువై పేర్చుకడానివన్నియజరీమున్నూలు పుస్తుంగుబం | 210 |
| ఆ. | అతనిరాకఁ జూచి హర్షించి కంచుకి | 211 |
| తే. | హర్షమగ్నాంతరంగుడౌ నానృపాలుఁ | 212 |
| క. | ఆసీనుఁ జేయ నాతం | 213 |
| వ. | ఇవ్విధంబునం బ్రొద్దు జరపి యిష్టకథాప్రసంగంబులవల | 214 |
| చ. | ప్రబలతరప్రభుత్వమున భాసిలు ఫాదుషహా యొసంగఁగా | 215 |
| మ. | బలవంతమ్మున నన్యులం గదిమి యప్రామాణ్యదుర్నీతిచే | 216 |
| తే. | ఏడుమూఁడుతరంబుల నిందెయుండి | 217 |
| శా. | మా కత్యంతవిరోధిరా జతని సన్మానించి చేపట్టి మా | 218 |
| శా. | లక్షద్వాదశశుభ్రదానకలితోల్లాసంబున న్మీమనం | 219 |
| ఆ. | మమ్ము గెలిచి కాని మాకోటఁ జేకొన | 220 |
| చ. | నలువదివేలకాల్బలమున న్బలవత్తరుఁ డైనవాఁడు రా | 221 |
| క. | ఆరాచవారి మమ్మున్ | 222 |
| చ. | పదపడి మాయథాస్థలికిఁ బాత్రులఁ జేయుఁడు మమ్ము లేకయ | 223 |
| మ. | అది గా దేని యతం డొసంగుధన మెంతౌ నంతకే నిబ్బడి | 224 |
| ఉ. | మన్నెకుమార నీనిరుపమానవచోనియమంబు నీతిసం | 225 |
| చ. | అకలుషసాగరాంతవసుధాధిపుఁ డయ్యుఁ దురుష్కుఁ డయ్యు బై | 226 |
| చ. | భవదభియాతి కిచ్చెనఁట బాస పదార్థపుటాస మున్ను గై | 227 |
| మ. | ఇది దుస్తంత్రము దీని కియ్యకొని నీ వీపద్ధతి న్రాచవా | |
| | మి దివాణానకుఁ దప్పుఁ జేసె గతమే మీవారి వేధింప నీ | 228 |
| చ. | పనివడి వారితోడి చలపాదితనంబు వహింప నేల పై | 229 |
| చ. | విను మిసుమంత మామనవి వింత యొనర్పక యొక్కమాస మీ | 230 |
| ఉ. | వారు దివాణమౌట బలవంతుల రింతటి కెన్నఁగా జమీ | 231 |
| సీ. | కేకయాత్మజ చేయు కృత్రిమంబునఁ గాన | |
| తే. | యక్కటా యంతవారి కొక్కొక్కవేళ | 232 |
| ఉ. | కాన నృపాలవర్య తురక ల్బలవంతులు వారితో విరో | 233 |
| సీ. | బ్రాహ్మణద్రోహంబు పరమధర్మవిచార | |
| తే. | మ్లేచ్ఛులరు నిక్క మందులో మెఱుఁగుపాఱి | 234 |
| చ. | నయము భయమ్ము దోఁప యవనప్రభుదూత వచించుడుం గడున్ | |
| | క్రియను బరాఙ్ముఖంబునకు గేవలశాత్రవు లెత్తి వచ్చినన్. | 235 |
| తే. | మాననీయతఁ గాంచి యస్మద్విరోధి | 236 |
| ఉ. | కావున విూర లెంతనయ గౌరవభాషణము ల్రచించినన్ | 237 |
| మ. | ధృతి నర్పింతుఁ బదార్థ మెంతయిన నిర్దేశించినం బైనసం | 238 |
| క. | బిరు దుడిగిపోవుకన్నను | 239 |
| క. | ఋభులోకవిభునియంతటి | 240 |
| తే. | అర్థ మెంతైన నిచ్చెద మంతమీఁద | |
| | మంతయేకాని పౌరుషహాని కొప్పి | 241 |
| మ. | నయసంధాయకచాతురి న్మెలఁగు శాణా వైతివా యర్దని | 242 |
| క. | మంచిది మాకర్మము వై | 243 |
| శా. | రాజీవాసనవంశసంభవశిఖారత్నంబు నాఁ బొల్చునా | 244 |
| మ. | ధన మెంతైన నొసంగు వార మని యాథార్థ్యంబుగాఁ గోట యీ | 245 |
| తే. | తోఁకఁ ద్రొక్కిన యురగంబుతో సమత్వ | 246 |
| క. | ఫల్లా కా ని మ్మిపుడా | 247 |
| ఆ. | అనుచు నుడువునంత హసనల్లిఖానుఁడు | 248 |
| మ. | పయికం బీమనిరో దివాణముపయి న్బాహాబలోద్వృత్తిచే | 249 |
| మ. | వెలమ ల్వా రభిమానవంతులు జగద్విఖ్యాతచర్యు ల్విని | 250 |
| ఉ. | తప్పులు లేనివారియెడఁ దప్పు ఘటించి నిరర్థకంబుగా | 251 |
| మ. | బలవంతంబున వారిపై నడచి చంపజూచిన న్వార లె | 252 |
| మ. | గడిదుర్గం బది వానిపై నడరు రంగల్లోహనాళావళుల్ | 253 |
| తే. | ఎదిరిచావును దనచావు నెఱుఁగకుండ | 254 |
| ఉ. | వారలు ధర్మమార్గ మెడఁబాయక పైక మనేక మిచ్చుచు | 255 |
| క. | కులహాని పాపహేతువు | 256 |
| తే. | కొలువునం గలవారు నాగోజిరాయఁ | 257 |
| తే. | వీరు సరకారు తా జమీదారుఁ డరయ | 258 |
| తే. | అట్టిపలు కాలకించి యయ్యార్యు లెల్ల | 259 |
| ఉ. | అంతటఁ గొల్వువారలు నిజావసథంబుల కేగి రుగ్రతా | 260 |
| ఉ. | సూరిజనస్తవార్హత మశుభ్రయశోజితపుండరీకడిం | 261 |
| క. | దివ్యద్రుమకుసుమసమ, ప్రవ్యక్తసుగంధసారభాసురకీర్తీ | 262 |
| మాలినీ. | శ్రుతశిఖరిగుడాద్రిక్షోణిభృచ్చక్రవర్తీ | 263 |
| గద్యము. | ఇది శ్రీమత్కాశ్యపగోత్ర దిట్టకవివంశపవి త్రాచ్చ | |
—————