భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 5

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 5)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
ఏవమ ఉక్త్వా యయౌ వయాసొ ధృతరాష్ట్రాయ ధీమతే
ధృతరాష్ట్రొ ఽపి తచ ఛరుత్వా ధయానమ ఏవాన్వపథ్యత
2 స ముహూర్తమ ఇవ ధయాత్వా వినిఃశ్వస్య ముహుర ముహుః
సంజయం సంశితాత్మానమ అపృచ్ఛథ భరతర్షభ
3 సంజయేమే మహీపాలాః శూరా యుథ్ధాభినన్థినః
అన్యొన్యమ అభినిఘ్నన్తి శస్త్రైర ఉచ్చావచైర అపి
4 పార్దివాః పృదివీ హేతొః సమభిత్యక్తజీవితాః
న చ శామ్యతి నిఘ్నన్తొ వర్ధయన్తొ యమక్షయమ
5 భైమమ ఐశ్వర్యమ ఇచ్ఛన్తొ న మృష్యన్తే పరస్పరమ
మన్యే బహుగుణా భూమిస తన మమాచక్ష్వ సంజయ
6 బహూని చ సహస్రాణి పరయుతాన్య అర్బుథాని చ
కొట్యశ చ లొకవీరాణాం సమేతాః కురుజాఙ్గలే
7 థేశానాం చ పరీమాణం నగరాణాం చ సంజయ
శరొతుమ ఇచ్ఛామి తత్త్వేన యత ఏతే సమాగతాః
8 థివ్యబుథ్ధిప్రథీప్తేన యుక్తస తవం జఞానచక్షుషా
పరసాథాత తస్య విప్రర్షేర వయాసస్యామిత తేజసః
9 [స]
యదా పరజ్ఞం మహాప్రాజ్ఞ భైమాన వక్ష్యామి తే గుణాన
శాస్త్రచక్షుర అవేక్షస్వ నమస తే భరతర్షభ
10 థవివిధానీహ భూతాని తరసాని సదావరాణి చ
 తరసానాం తరివిధా యొనిర అణ్డ సవేథజరాయుజాః
11 తరసానాం ఖలు సర్వేషాం శరేష్ఠా రాజఞ జరాయుజాః
 జరాయుజానాం పరవరా మానవాః పశవశ చ యే
12 నానారూపాణి బిభ్రాణాస తేషాం భేథాశ చతుర్థశ
 అరణ్యవాసినః సప్త సప్తైషాం గరామవాసినః
13 సింహవ్యాఘ్ర వరాహాశ చ మహిషా వారణాస తదా
 ఋక్షాశ చ వానరాశ చైవ సప్తారణ్యాః సమృతా నృప
14 గౌర అజొ మనుజొ మేషొ వాజ్య అశ్వతర గర్థభాః
 ఏతే గరామ్యాః సమాఖ్యాతాః పశవః సప్త సాధుభిః
15 ఏతే వై పశవొ రాజన గరామ్యారణ్యాశ చతుర్థశ
 వేథొక్తాః పృదివీపాల యేషు యజ్ఞాః పరతిష్ఠితాః
16 గరామ్యాణాం పురుషః శరేష్ఠః సింహశ చారణ్యవాసినామ
 సర్వేషామ ఏవ భూతానామ అన్యొన్యేనాభిజీవనమ
17 ఉథ్భిజ్జాః సదావరాః పరొక్తాస తేషాం పఞ్చైవ జాతయః
 వృక్షగుల్మ లతావల్ల్యస తవక సారాస తృణజాతయః
18 ఏషాం వింశతిర ఏకొనా మహాభూతేషు పఞ్చసు
 చతుర్వింశతిర ఉథ్థిష్టా గాయత్రీ లొకసంమతా
19 య ఏతాం వేథ గాయత్రీం పుణ్యాం సర్వగుణాన్వితామ
 తత్త్వేన భరతశ్రేష్ఠ స లొకాన న పరణశ్యతి
20 భూమౌ హి జాయతే సర్వం భూమౌ సర్వం పరణశ్యతి
 భూమిః పరతిష్ఠా భూతానాం భూమిర ఏవ పరాయణమ
21 యస్య భూమిస తస్య సర్వజగత సదావరజఙ్గమమ
 తత్రాభిగృథ్ధా రాజానొ వినిఘ్నన్తీతరేతరమ