భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 6

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 6)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
నథీనాం పర్వతానాం చ నామధేయాని సంజయ
తదా జనపథానాం చ యే చాన్యే భూమిమ ఆశ్రితాః
2 పరమాణం చ పరమాణజ్ఞ పృదివ్యా అపి సర్వశః
నిఖిలేన సమాచక్ష్వ కాననాని చ సంజయ
3 పఞ్చేమాని మహారాజ మహాభూతాని సంగ్రహాత
జగత సదితాని సర్వాణి సమాన్య ఆహుర మనీషిణః
4 భూమిర ఆపస తదా వాయుర అగ్నిర ఆకాశమ ఏవ చ
గుణొత్తరాణి సర్వాణి తేషాం భూమిః పరధానతః
5 శబ్థః సపర్శశ చ రూపం చ రసొ గన్ధశ చ పఞ్చమః
భూమేర ఏతే గుణాః పరొక్తా ఋషిభిస తత్త్వవేథిభిః
6 చత్వారొ ఽపసు గుణా రాజన గన్ధస తత్ర న విథ్యతే
శబ్థః సపర్శశ చ రూపం చ తేజసొ ఽద గుణాస తరయః
శబ్థః సపర్శశ చ వాయొస తు ఆకాశే శబ్థ ఏవ చ
7 ఏతే పఞ్చ గుణా రాజన మహాభూతేషు పఞ్చసు
వర్తన్తే సర్వలొకేషు యేషు లొకాః పరతిష్ఠితాః
8 అన్యొన్యం నాభివర్తన్తే సామ్యం భవతి వై యథా
యథా తు విషమీభావమ ఆవిశన్తి పరస్పరమ
తథా థేహైర థేహవన్తొ వయతిరొహన్తి నాన్యదా
9 ఆనుపూర్వ్యాథ వినశ్యన్తి జాయన్తే చానుపూర్వశః
సర్వాణ్య అపరిమేయాని తథ ఏషాం రూపమ ఐశ్వరమ
10 తత్ర తత్ర హి థృశ్యన్తే ధాతవః పాఞ్చ భౌతికాః
 తేషాం మనుష్యాస తర్కేణ పరమాణాని పరచక్షతే
11 అచిన్త్యాః ఖలు యే భావా న తాంస తర్కేణ సాధయేత
 పరకృతిభ్యః పరం యత తు తథ అచిన్త్యస్య లక్షణమ
12 సుథర్శనం పరవక్ష్యామి థవీపం తే కురునన్థన
 పరిమణ్డలొ మహారాజ థవీపొ ఽసౌ చక్రసంస్దితః
13 నథీ జలప్రతిచ్ఛన్నః పర్వతైశ చాభ్రసంనిభైః
 పురైశ చ వివిధాకారై రమ్యైర జనపథైస తదా
14 వృక్షైః పుష్పఫలొపేతైః సంపన్నధనధాన్యవాన
 లావణేన సముథ్రేణ సమన్తాత పరివారితః
15 యదా చ పురుషః పశ్యేథ ఆథర్శే ముఖమ ఆత్మనః
 ఏవం సుథర్శన థవీపొ థృశ్యతే చన్థ్రమణ్డలే
16 థవిర అంశే పిప్పలస తత్ర థవిర అంశే చ శశొ మహాన
 సర్వౌషధిసమావాపైః సర్వతః పరివృంహితః
 ఆపస తతొ ఽనయా విజ్ఞేయా ఏష సంక్షేప ఉచ్యతే