భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 4

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 4)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
ఏవమ ఉక్తొ మునిస తత్త్వం కవీన్థ్రొ రాజసత్తమ
పుత్రేణ ధృతరాష్ట్రేణ ధయానమ అన్వగమత పరమ
2 పునర ఏవాబ్రవీథ వాక్యం కాలవాథీ మహాతపాః
అసంశయం పార్దివేన్థ్ర కాలః సంక్షిపతే జగత
3 సృజతే చ పునర లొకాన నేహ విథ్యతి శాశ్వతమ
జఞాతీనాం చ కురూణాం చ సంబన్ధిసుహృథాం తదా
4 ధర్మ్యం థేశయ పన్దానం సమర్దొ హయ అసి వారణే
కషుథ్రం జఞాతివధం పరాహుర మా కురుష్వ మమాప్రియమ
5 కాలొ ఽయం పుత్ర రూపేణ తవ జాతొ విశాం పతే
న వధః పూజ్యతే వేథే హితం నైతత కదం చన
6 హన్యాత స ఏవ యొ హన్యాత కులధర్మం సవకాం తనుమ
కాలేనొత్పద గన్తాసి శక్యే సతి యదా పది
7 కులస్యాస్య వినాశాయ తదైవ చ మహీక్షితామ
అనర్దొ రాజ్యరూపేణ తయజ్యతామ అసుఖావహః
8 లుప్తప్రజ్ఞః పరేణాసి ధర్మం థర్శయ వై సుతాన
కిం తే రాజ్యేన థుర్ధర్ష యేన పరాప్తొ ఽసి కిల్బిషమ
9 యశొధర్మం చ కీర్తిం చ పాలయన సవర్గమ ఆప్స్యసి
లభన్తాం పాణ్డవా రాజ్యం శమం గచ్ఛన్తు కౌరవాః
10 ఏవం బరువతి విప్రేన్థ్రే ధృతరాష్ట్రొ ఽమబికా సుతః
 ఆక్షిప్య వాక్యం వాక్యజ్ఞొ వాక్పదేనాప్య అయాత పునః
11 [ధృ]
 యదా భవాన వేథ తదాస్మి వేత్తా; భావాభావౌ విథితౌ మే యదావత
 సవార్దే హి సంముహ్యతి తాత లొకొ; మాం చాపి లొకాత్మకమ ఏవ విథ్ధి
12 పరసాథయే తవామ అతులప్రభావం; తవం నొ గతిర థర్శయితా చ ధీరః
 న చాపి తే వశగా మే మహర్షే; న కల్మషం కర్తుమ ఇహార్హసే మామ
13 తవం హి ధర్మః పవిత్రం చ యశః కీర్తిర ధృతిః సమృతిః
 కరుణాం పాణ్డవానాం చ మాన్యశ చాసి పితామహః
14 [వయ]
 వైచిత్రవీర్య నృపతే యత తే మనసి వర్తతే
 అభిధత్స్వ యదాకామం ఛేత్తాస్మి తవ సంశయమ
15 [ధృ]
 యాని లిఙ్గాని సంగ్రామే భవన్తి విజయిష్యతామ
 తాని సర్వాణి భగవఞ శరొతుమ ఇచ్ఛామి తత్త్వతః
16 [వయ]
 పరసన్నభాః పావక ఊర్ధ్వరశ్మిః; పరథక్షిణావర్తశిఖొ విధూమః
 పుణ్యా గన్ధాశ చాహుతీనాం పరవాన్తి; జయస్యైతథ భావినొ రూపమ ఆహుః
17 గమ్భీరఘొషాశ చ మహాస్వనాశ చ; శఙ్ఖా మృథఙ్గాశ చ నథన్తి యత్ర
 విశుథ్ధరశ్మిస తపనః శశీ చ; జయస్యైతథ భావినొ రూపమ ఆహుః
18 ఇష్టా వాచః పృష్ఠతొ వాయసానాం; సంప్రస్దితానాం చ గమిష్యతాం చ
 యే పృష్ఠతస తే తవరయన్తి రాజన; యే తవ అగ్రతస తే పరతిషేధయన్తి
19 కల్యాణ వాచః శకునా రాజహంసాః; శుకాః కరౌఞ్చాః శతపత్రాశ చ యత్ర
 పరథక్షిణాశ చైవ భవన్తి సంఖ్యే; ధరువం జయం తత్ర వథన్తి విప్రాః
20 అలంకారైః కవచైః కేతుభిశ చ; ముఖప్రసాథైర హేమవర్ణైశ చ నౄణామ
 భరాజిష్మతీ థుష్ప్రతిప్రేక్షణీయా; యేషాం చమూస తే విజయన్తి

శత్రూన
21 హృష్టా వాచస తదా సత్త్వం యొధానాం యత్ర భారత
 న మలాయన్తే సరజశ చైవ తే తరన్తి రణే రిపూన
22 ఇష్టొ వాతః పరవిష్టస్య థక్షిణా పరవివిక్షతః
 పశ్చాత సంసాధయత్య అర్దం పురస్తాత పరతిషేధతే
23 శబ్థరూపరసస్పర్శ గన్ధాశ చావిష్కృతాః శుభాః
 సథా యొధాశ చ హృష్టాశ చ యేషాం తేషాం ధరువం జయః
24 అన్వ ఏవ వాయవొ వాన్తి తదాభ్రాణి వయాంసి చ
 అనుప్లవన్తే మేఘాశ చ తదైవేన్థ్ర ధనూంషి చ
25 ఏతాని జయమానానాం లక్షణాని విశాం పతే
 భవన్తి విపరీతాని ముమూర్షాణాం జనాధిప
26 అల్పాయాం వా మహత్యాం వా సేనాయామ ఇతి నిశ్చితమ
 హర్షొ యొధగణస్యైకం జయలక్షణమ ఉచ్యతే
27 ఏకొ థీర్ణొ థారయతి సేనాం సుమహతీమ అపి
 తం థీర్ణమ అనుథీర్యన్తే యొధాః శూరతమా అపి
28 థుర్నివారతమా చైవ పరభగ్నా మహతీ చమూః
 అపామ ఇవ మహావేగస తరస్తా మృగగణా ఇవ
29 నైవ శక్యా సమాధాతుం స నిపాతే మహాచమూః
 థీర్ణా ఇత్య ఏవ థీర్యన్తే యొధాః శూరతమా అపి
 భీతాన భగ్నాంశ చ సంప్రేక్ష్య భయం భూయొ వివర్ధతే
30 పరభగ్నా సహసా రాజన థిశొ విభ్రామితా పరైః
 నైవ సదాపయితుం శక్యా శూరైర అపి మహాచమూః
31 సంభృత్య మహతీం సేనాం చతురఙ్గాం మహీపతిః
 ఉపాయపూర్వం మేధావీ యతేత సతతొత్దితః
32 ఉపాయవిజయం శరేష్ఠమ ఆహుర భేథేన మధ్యమమ
 జఘన్య ఏష విజయొ యొ యుథ్ధేన విశాం పతే
 మహాథొషః సంనిపాతస తతొ వయఙ్గః స ఉచ్యతే
33 పరస్పరజ్ఞాః సంహృష్టా వయవధూతాః సునిశ్చితాః
 పఞ్చాశథ అపి యే శూరా మద్నన్తి మహతీం చమూమ
 అద వా పఞ్చషట సప్త విజయన్త్య అనివర్తినః
34 న వైనతేయొ గరుడః పరశంసతి మహాజనమ
 థృష్ట్వా సుపర్ణొపచితిం మహతీమ అపి భారత
35 న బాహుల్యేన సేనాయా జయొ భవతి భారత
 అధ్రువొ హి జయొ నామ థైవం చాత్ర పరాయణమ
 జయన్తొ హయ అపి సంగ్రామే కషత్రవన్తొ భవన్త్య ఉత