పాంచాలీపరిణయము/ప్రథమాశ్వాసము
పాంచాలీపరిణయము
ప్రథమాశ్వాసము
| | శ్రీరంగేశుఁడు చంద్రపుష్కరిణికాభృంగీతసంగీతభం | |
| మ. | తనకోదండముఁ ద్రుంచెఁగా తనదొనన్ ధట్టించి కట్టించెఁ గా | |
| ఉ. | బంగరుబొజ్జ పల్కుబడిపైదలి పచ్చనిమేను తమ్మిపూ | |
| ఉ. | ఒండురదంబు పోవిఱిచి యుక్కునఁ జక్కని మొక్కలీఁడనన్ | |
| సీ. | కాయలా యాచన్నుదోయి జోడనిపాదములవైచెనా వీణ చెలియనిల్ప | |
| క. | మాసఖులు వ్యాసనాకుజ, భాసశ్రీహర్షబాణభారవికాళీ | |
| చ. | ప్రబలమతిన్ నుతింతుఁ బ్రతిభాకృతిభాషితభారతీశులన్ | |
| | నిబిడితపోవిలాసులఁ దృణీకృతవాదులఁ గాకమాని రా | |
| క. | కుకవి తనకవిత సకలము, సుకరంబనుచుండు బుధులు శోధింపమిచే | |
| వ. | అని యిష్టదేవతావినుతియు శిష్టకవినమస్కృతియు దుష్టకవినిరాకృతియు | |
| చ. | తలగడగా నమర్చుకొని దక్షిణపాణిని జానునంటఁగా | |
| మ. | కలలోనం గరుణించి నన్నుఁ బలికెం గమ్రేక్షుకోదండహ | |
| క. | పాంచాలీపరిణయకవి, పంచాస్యభవత్ప్రబంధపదసంబంధ | |
| గీ. | అల్లసానివాని యల్లికబిగిసొంపు, ముక్కుతిమ్మనార్యు ముద్దుఁబలుకుఁ | |
| క. | అంచితమతి కృతి వీవొన, రించినకృతి ద్రౌపదీపరిణయము మా క | |
| క. | అనినన్ మేల్కాంచి విరిం, చనజనకఘనాత్తకనకసంపాతవిలో | |
| ఉ. | దొంగిలి యర్ధరాత్రమున దొండరడిప్పొడియాళువారికై | |
| క. | అర్భకులభాతి నవరస, గర్భితసందర్భలహరిఁ గరఁగని భూభృ | |
| వ. | అని యుద్యోగించి యద్దేవతాపురందరునకుఁ గాపురంబై ధరాపురంధ్రికి నూ | |
| | పురంబై యసపుంగప్పురంబునకుఁ గొప్పెరయై యపరిమితఘనపురెంబైన శ్రీరంగ | |
| సీ. | వెలరాడితాసంజాత దేవపూజాగృహం బుభయసహ్యోద్భవాభ్యుదయభూమి | |
| లయగ్రాహి. | అంగము త్రివేదికి మృదంగము కళానటికి సింగము మదాధికకురంగముల కెల్లన్ | |
| ఉ. | నింగిఁబొరల్ కవేరజి మునింగి సిరంగనిసేవ చేసి యా | |
| క. | ఆరంగమునకు నధిపతి, సారంగము రంగశాయి సారంగమద | |
| సీ. | శేషాచలాధీశ భీషణనిశ్వాస మాతరిశ్వగ్లాని మాన్పికొనఁగ | |
| సీ. | అప్ప దిద్దినవాని యటులు వేగినదాఁక బొమ్మలాటలుగన్న భోగిపగిది | |
| | నుభయసహ్యోద్భవామధ్య మొదవె నంచు నిదురవోయెదొ లేదొకన్ పెనుపును | |
| మ. | కటిచక్రంబు గళంబుకంబువు ధనుఃకాండంబు భ్రూవల్లికా | |
| ఉ. | ఎన్నఁడు సహ్యభూభవన మించుక గాంచుట తానమాడు టిం | |
| ఉ. | ఉండిన శేషశైలమున నుండుట చక్కన కాకయున్న వే | |
| సీ. | రావణకుంభాకర్ణద్విపేంద్రములకు సింగంపువేయి మారంగశాయి | |
| సీ. | పాదపపూపాన్పుపైఁ బవళింతగన్నవాఁ డడియని ప్రోల్మొగంబయినవాఁడు | |
| క. | ఏతాదృక్ధృతికంబుధి, జాతాదృక్పంకజాత శాతద్యుకతికిన్ | |
| క. | పంకజగేహాగృహికిన్, గుంకుమసంకుమదపంకఘమఘుమితహిమై | |
| క. | శ్వసవగ్రపనవ్యసనా, భ్యసనామితకిసలరసనపర్యంకునకున్ | |
| క. | సంసారకరంసారస, హసారవమేఘునకు ఘృణామోఘునకున్ | |
| క. | కౌస్తుభమణి ఘృణిఘుసృణ ప, యస్తోమీకృతభుజాంతరాంతద్యునికిన్ | |
| వ. | అర్పితంబుగా నాయొనర్పంబూనిన పాంచాలీపరిణయంబునకుఁ గథాక్రమం | |
| క. | ఆయాజ్ఞసేనతనయా, జాయాకళ్యాణకథలు జనమేజయ భూ | |
| క. | పాంచాలదేశమున రా, ణించుం గాంపిల్యపురము నిజసౌధశిఖా | |
| క. | పాంచాలరాజధానీ, పంచజనుల్ ధీప్రపంచపంచేషుగురూ | |
| సీ. | అచటిప్రాజ్ఞుల కమర్త్యాచార్యుఁ డజ్ఞాతఫణితి పత్రిక వ్రాసి పంపి తెలియు | |
| ఉ. | కొండలు వ్రక్కలించుకొని కుండల వంచినజాడ జాఱఁగా | |
| మ. | కటకక్షోణితురంగసంఘములకున్ గంజాప్తుతేజీల కు | |
| శా. | చూడంజూడ నొయారముల్ గులుకు రాజుల్ రాజమార్గంబులం | |
| | బాడఁ బాడ మనంబులీఁదగిన సమ్యగ్గాయనగ్రామణుల్ | |
| శా. | కాంపిల్యప్రమదామణుల్ మణిశలాకారూపరేఖాకళల్ | |
| క. | అమ్మేటికోట పట్టుం, గొమ్మయగుం బొడవునకుఁ గొమ్మలపై లేఁ | |
| క. | అప్రోలు చెప్పనొప్పగు, నప్రోలూఖలఖలారి వరధాన్యహతి | |
| చ. | ద్రుపదుఁడు రాజు తత్పురికిఁ దుందిలధృత్యధరీకృతామర | |
| క. | ద్రోణాచార్యుల సమర, క్షోణిని నిర్జించునట్టి సుతు వాసవభూ | |
| శా. | గంగాతీరము చేరి యాద్రుపదభూకాంతుండు కాంతారవా | |
| శా. | జ్వాలాభీలవిశాలదేహుఁడు మహాచాపాసిభాస్వత్కిరీ | |
| క. | ఇంచిన వేడుక నపు డుద, యించిన సుత కృష్ణ సుతుఁడు ధృష్టద్యుమ్నుం | |
| గీ. | యజ్ఞహుతవహ్ని జనియించు యాజ్ఞసేని, సంజకడమబ్బు నడుచక్కిచంద్రలేఖ | |
| క. | ఆక్షితిపతి యాజునకున్, దక్షిణ ధేనువుల లక్ష దయచేసి ప్రజన్ | |
| శా. | భూవిఖ్యాతముగా సుఖాగ్నిముఖి సంపూర్ణోదయా కోకిలా | |
| గీ. | కోకిలామెత యనిపించు కుచము లించు, కోకిలాదేవి మధుమత్తకోకిలామ | |
| క. | వ్రాయం జదువన్ గేయ మ, జేయతఁ జేయంగ సాము చేయన్ ఖండా | |
| ఉ. | వేయఁ గఠోరమార్గణము లివ్వలికవ్వలి కద్రదూయఁగా | |
| క. | అచ్చిన్నిచెలువ దాఁగన, మ్రుచ్చిళ్ళును నాల్గుకంబములయాటలు మే | |
| గీ. | మూఁగుదేంట్లన ముంగురుల్ ముడికిఁ గూడ, రేగుబండ్లన ఱొమ్మున రేగునట్టి | |
| ఉ. | చొక్కపుఁగట్టు గట్టి పిరిచుట్టుగఁ బుట్టముఁ జుట్టి చూడి తా | |
| ఉ. | చొక్కపుమల్లెమొగ్గులయి చూపఱకున్ బదరీఫలంబులై | |
| క. | జిగిలో బిగి మొగమునకున్, బిగిలోబిగి చన్నుఁగవకుఁ బేదఱికములోఁ | |
| ఉ. | కన్నులు విప్పులై నగుమొగంబునకుం దగువన్నె దెచ్చె నున్ | |
| సీ. | కచపాళిరుచికేళి గప్పుగప్పినయప్పుడె పికిలి బిల్లి నట్టించుకొనియె | |
| ఉ. | సింగము లెన్నిపుణ్యములు చేసెనొ యేమి తపంబు గాంచెనో | |
| శా. | కాంపిల్యంబున కెంతకీర్తి గలిగెన్ గాండీవి కెంతబ్బె నై | |
| క. | ఈరీతి వయసువచ్చిన, నారీతిలకంబు శుభమునకుఁ గౌంతేయుల్ | |
| ఉ. | చాటినవార్త దిక్కులఁ బొసంగ వినంబడినం గళింగ క | |
| సీ. | కటకంబు చేరి కీకటభర్త పనిచెక్కడపుఁ జొక్కటపు మకుటంబు దాల్చె | |
| సీ. | భోటభూభుజుఁ గాంచి లాటభర్త లలాటపట్టిఁ గప్రపుఁజుక్క బొట్టు పెట్టెఁ | |
| శా. | ముష్టిగ్రాహ్య బహూపవీతకము దోర్మూలాచ్ఛపచ్ఛోటికం | |
| సీ. | ఇప్పు డేతెంచితిరే లెస్సలా మీపురాణంబు విందు రా రాచవారు | |
| సీ. | గట్టంబుగ నిటలపట్టిఁ బట్టియలుగాఁబెట్టిన తిరుమణుల్ వేటులెగయ | |
| క. | పుడమి న్మోకారించిన, వడిలోఁ జేయూఁది శ్రీనివాసయగారే | |
| ఉ. | చేదలిరద్దమున్ గొనలఁజేరిన వెండికడెంబులున్ మెడల్ | |
| ఉ. | జెట్టియు బక్కగొల్లయును జేటికలిద్దఱు బంట్లు నెత్తిపైఁ | |
| చ. | పసపిరుపూఁత మోమిరచ పట్టుపటంగము చీరగట్టి తాఁ | |
| ఉ. | ఎద్దులఁ జూచి మెచ్చుటల నిద్దఱుముగ్గురు నవ్వులాడుచో | |
| ఉ. | కట్టిన పెద్దపుట్టములు కమ్మలతోఁ బడి కేల్ గళంబులం | |
| ఉ. | నట్టువముట్టుకాండ్రు కెలనంబొరికుండలు పువ్వుదండలున్ | |
| శా. | వీక్షానద్ధవిశుద్ధయాన మసకృద్వీటీదచేటీసుతాం | |
| శా. | లంకారాజ్యధురంధరాభిముఖ లీలాభాష్య కృద్భవ్య ప | |
| క. | విట్కంఖాణఘృణీ ప్రా, వృట్కాల పయోదరచిత వేణువినోదా | |
| పంచచామరము. | మరుద్వృతా సుధాప్రవాహ మధ్యహృద్యమందిరా | |
| గద్య. | ఇది శ్రీమద్రామభద్రభజనముద్రకవిపట్టభద్ర కాద్రవేయాధిపవరసమాగత | |