పాంచాలీపరిణయము/తృతీయాశ్వాసము
పాంచాలీపరిణయము
తృతీయాశ్వాసము
క. | శ్రీరమణీ హీరమణీ, భారమణీయాగ్రనఖర భరితకపోలా | |
వ. | అవధరింపుము జనమేజయునకు వైశంపాయనుం డిట్లనియె. | |
మ. | తులసీమృత్తిలకన్ విశుద్ధదశనన్ దోరంగుళీ కాశికా | |
వ. | మ్రొక్కి యక్క యొక్కభిక్షంబుఁ దెచ్చితిమనఁ దత్క్షణమ దక్షణదిగ్రక్షతనయా | |
శా. | కంటే కన్యకయౌ టెఱుంగకయ భిక్షలంబేవురం బంచుకొం | |
క. | కొండికవారికిఁ బెద్ద ల, టుండఁగ సతిఁ బెండ్లియాడు టుచితమె మీరే | |
ఉ. | అండజరాజయాన వదనాబ్జముపైఁ గుచకుంభపాళిపైఁ | |
గీ. | అటుల చపలాక్షిపై మోహ మైదుగురికి, నేకమగుటెంచి మనమింద ఱిందుముఖి వ | |
క. | ముసలాయుధకరుఁడును మరి, కిసలాయుధగురుఁడు వచ్చి కృపఁగనిరి సమి | |
గీ. | కని యెఱింగించుకొని ధర్మతనయునకును, గుంతికిని మ్రొక్కి భీమఫల్గునులఁ గౌఁగి | |
గీ. | కుశలమా మీకు బాడబగూఢవేష, భాషణాలంకృతుల మమ్ముఁ బాండవేయు | |
చ. | క్షత్రియతేజము ల్తెలియఁజాలరె ధీనిధులైనవారు భూ | |
మ. | కరటిం గాంచిన తండ్రి వీవ ధృవు రక్షారాహితిక్షీణు న | |
క. | ద్వారక యెక్కడ ద్రుపదుని, యూ రెక్కడ యూరిలోన నొకకడఁ గుం | |
సీ. | కడుఁజిక్కి యెక్కఁడెక్కడ మొఱవెట్టునోయని యక్కడిదెక దాహాళి నీకు | |
క. | మాతండ్రిగులు తెఱుంగుదు, మాతల్లివి తండ్రియైన మాధవ మాకున్ | |
వ. | అని యని వారితోదితఖనియై కని యాతండు కొనియాడిన. | |
గీ. | లక్కయిలుచెంత నొక్కింత మొక్కవోక, వెక్కసపుఁగౌరవులనెల్ల లెక్కగొనక | |
ఉ. | అంతట నందనుం బిలిచి యాద్రుపదుండు కుమారిఁగొన్నవాఁ | |
శా. | వారయ్యిద్దఱుఁ గృష్ణఁ గూడి ఘటకృద్వాసాప్తులై యొక్కవృ | |
క. | గోత్రామరులో క్షత్రియ, పుత్రులొ కావలయు నల్ల భూసురవేషుల్ | |
సీ. | ఇప్పపూరాజనా లింతమెచ్చని మచ్చెకంటి కాబిచ్చాలవంటకంబు | |
శా. | అంచుంబల్కఁ బురోహితుం బిలిచి జాత్యాదుల్ విచారించి ర | |
ఉ. | ఆతఁడు తీవ్రయత్నమున నచ్చటి కేగి పరేతరాట్తనూ | |
మ. | అలఘుప్రాసశరాసధారుల యుగవ్యాయామబాహాయుగా | |
క. | చనుదెంచి యిటులు కుంతీతనయులు తనయొద్ద రాజతనుజోచితపీ | |
శా. | అయ్యా మీరలు బాడబాగ్రణులొ బాహాజన్ములో ద్రౌపదిన్ | |
ఉ. | ఇయ్యమ కుంతి ధర్మజుఁడ నే నితఁ డగ్నిసుహృత్తనూభవుం | |
క. | అని పలికినఁ జెవులకు సుధ, గనిచినికిన యట్టులైనఁ గాంపిల్యవిభుం | |
క. | లక్కయిలుదక్క నొక్కరుఁ , జిక్కక యిక్కుంతితోడఁ జేరిలి రిటులీ | |
క. | ఈజాడ నతఁడు సైరిభ, వాజివజీరునితనూజు వర్ణితతేజున్ | |
క. | ఆఖండలనందనుఁ డీ, రేఖాఖనికన్యకాబ్జరేఖానిటలా | |
పంచచామరము. | స్వయంవరానులబ్ధలబ్ధవర్ణవర్ణనీయ మ | |
గీ. | అన ద్రుపదుఁ డగ్రజులు మీరలైనఁ బెండ్జి | |
క. | బహుభార్య లొక్కరునికి, న్సహజంబగుఁ బెక్కుమగలు సతికొక్కతెకున్ | |
గీ. | పలికి లౌకికవైదికప్రకటధర్మ, తత్వవిదుఁడవు ధర్మనందనుఁడవు | |
సీ. | ప్రొద్దుమద్దుకొమార్తె పురిటింటిపసిబిడ్డ భరతాన్వయప్రతిపాదకుండు | |
| లాంబరపరాయణుఁడు బాదరాయణుండు | |
గీ. | ఇట్లు చనుదెంచు ముని కెదురేగి మ్రొక్కి, ధర్మతనయాదు లర్ఘ్యపాద్యంబు లిచ్చి | |
చ. | పలుకు శిలాక్షరం బుచితభాషణుఁ డీయమనందనుఁడు నేఁ | |
క. | నగవునకుం గలనైనం, దగులునె మామకరసజ్జఁ దప్పుంబలుకుల్ | |
క. | మును గౌతమఋషికన్యక, తనను తపోగతి వరించెఁ దగ నేడ్గుర న | |
క. | గురువులలో జనయిత్రియె, పరమంబగు గురువు జననిభాషణమె నిజం | |
శా. | సత్యము గాఁగ ధర్మము విచారము చేయ నశక్య మేరికిన్ | |
ఉ. | కుంతియు నేల తప్పఁబలుకు యమనందనువాక్య మేల యొ | |
గీ. | తొల్లి నాలాయనియనంగ దొరయు నింద్ర, సేనసతి యస్థిచర్మావశిష్ట కష్ట | |
గీ. | అంత నొకనాఁడు నిర్మలస్వాంతమౌని, మౌళి భుజియింపఁ బాత్రలో వ్రేలు దునికి | |
క. | భుజియింపఁగఁ గనుఁగొని ముని, నిజభ క్తికి మెచ్చి యెద్ది నీకిష్టంబో | |
గీ. | నాథ నీయందు భోగేచ్ఛ నాకుఁ గలదు, హేయరూపాకృతులు సూప కిక్షుచాప | |
మ. | పరమానందకరంబధః కృతపరబ్రహ్మం బసారీకృతా | |
క. | హృదయేశునిండుకౌఁగిట, వదలని మదవతికి వయసు వ్రాలదు రతిరా | |
ఉ. | గద్దరిచేఁత నేతయిడుగళ్ళ నఖాంకము నాభినామమున్ | |
క. | అన విని ముని నాలాయని, కనువగునని యేనురూపు లంది సహస్రాం | |
సీ. | ఒకనాఁడు క్రీడించుశకునేడుదితచారుతరసుమేరునమేరు తరుతటముల | |
గీ. | గహనబహుమహీధరగుహాకటకటతటుల, నిటుల మౌద్గల్యమౌని యయ్యింద్రసేన | |
క. | పతియేగినతతి గ్రాఁగిన, సతి రేఁగినవలపుతోడ జాఱినవ్రీడన్ | |
శా. | మౌద్గల్యానత వాలఖిల్యనుతనైద్మల్యా యహల్యాధరాం | |
మ. | పడఁతిం బాసినవానిమోముఁ గను నప్పాపాత్ముఁడు | |
| ప్పుడు రామస్మరణంబు చేయనియసభ్యుండున్నచోనున్న య | |
చ. | చందురుఁడంత నీమొగము చందమువాఁడని లోకులాడుటల్ | |
ఉ. | వింతకవుంగిలింతల నవీనగళధ్వని యెచ్చరింతలన్ | |
క. | ఉపవనిమునివై శమివై, తపసినివై యునికిఁగనితొ తాపసలోక | |
ఉ. | ఇంచుకతీపువింటి కుదయించఁగఁ జేసి గుణంబుచేతఁ బా | |
ఉ. | కేవలనిష్ఠుప్రథనకేళి మెయిం బురుషాగ్రగణ్యులం | |
క. | గాంగేయాంగులవిలువీఁ, కంగొని తెరవాటు గొట్టఁగాఁ గఁదనేఁడో | |
క. | ఉడుపతి హిమఘృణిచే బలెఁ, దడిప్రాంతన్ గొంతుగోయు తగ వెఱిఁగితివో | |
క. | రూ పైతి వెటులనోయి ని, శాపతి దోషాకరుఁడవు జైవాతృకతన్ | |
క. | సోముఁడ నంధకపైరి న, హా మృగలాంఛనుఁడననియు నంభోజముఖీ | |
గీ. | విషము గ్రక్కంగఁ జూచెదవే నిశీధి, నీభుజంగుండనంచునో నీరజారి | |
క. | లేటిం దాఁచుకొనవొ ము, న్నీట న్నడయాడలేదొ నిను ద్విజరాజం | |
శా. | సాయంసంధ్యకు రా వొకప్పు డది నష్టంబైన మధ్యాహ్నసం | |
గీ. | కామికళ్యాణహరుఁడు చక్రద్విజాప, హరుఁడు గురుతల్పగుఁడు సురాహారకర్త | |
శా. | గాటంపుం జనుదోయి నాభికుహరీక మ్రోరువుల్ నీకయో | |
ఉత్సాహ. | కోకనద మృగీలలామ కోటికాసమీరమా | |
గీ. | అనుచు రతిభోగములఁ దృప్తిగనక తనశ, రీరమంతట రోసి పరిత్యజించి | |
ఉ. | చక్కఁదనంబు రోసి పనిచక్కటికిం జని కంజనేత్ర యా | |
మ. | ఒకకాలంబు జలానిలాశనముచే నొండొక్కకాలంబు దా | |
సీ. | రేరాచగేదంగిరేకు క్రొవ్వెదతోడ వెట్టకన్ జేగురుబొట్టుతోడ | |
| కక్షపాలికతోడ మహోక్షకోరు, రూక్షతాదీక్షతోడఁ బద్మాక్షితోడ | |
క. | ఇటులు ప్రసన్నుండై ధూ, ర్జటి వేఁడుము వరమటన్న సతి పతిదానం | |
క. | పలికిన కలికిం గనుఁగొని, యళికాంబకుఁ డిట్టులనియె నైదుగురం భ | |
వ. | అనిన విని వినతయై వనిత యవనీతలంబున నొక్కసతికిఁ బెక్కండ్రు మగ లగుట | |
మ. | కుధరానర్గళవృష్టివోలె వలిచన్గుబ్బన్ దృగంబుల్ వడన్ | |
క. | అన్నీలవేణి యేడ్చినఁ, గన్నీళ్ళన్నియును గనకకమలము లయ్యెన్ | |
క. | అచ్చెలికన్నీళ్ళు సువ, ర్ణోచ్చ సరోజోచ్చయంబు లుదయించుటకున్ | |
క. | బాలా యేలా యేడ్చెద, వీలాగున వచ్చు టేమి యెవ్వతె వనది | |
వ. | ఇట్లు రమ్మన నమ్మఘవుండు మగువ పిఱుందన చనిచని. | |
ఉ. | ముందఱఁ గాంచె దిగ్రమణముఖ్యుఁడు వారుణవేషభాషణున్ | |
క. | కాంచి వరుణుండు కాఁగఁద, లంచి పలికె వజ్రి నాబలం బెఱిఁగియు నీ | |
ఉ. | కన్నులు వేయి చేయిగురు కైదువు వజ్రము రాజ్యమంటిమా | |
మ. | అనినన్ రుద్రుఁడు రౌద్రవీక్షత సహస్రాక్షు న్నిరీక్షించి యొ | |
వ. | అఖండలా యఖండ లాఘవాలాపంబులం గోపంబు పుట్టించితి దిట్టవేని గట్టితనం | |
| ర్యధుర్యంబును నపూర్వతపంబు చేసిన యక్కన్య పూర్వదేహంబునుం జూచి | |
క. | లోకోత్తరదినమిది రజ, నీకాంతుఁడు నేఁడు రోహణీయుక్తుండై | |
క. | అని యానతిచ్చి చనియెన్, మునిమాళి సృధావధూతనూజ మనోజుల్ | |
శా. | కావేరీలహరీపరీతహిమరుక్కాసారవాసాదరా | |
క. | సప్తీకృత పత్రీశ్వర, సుప్తీకృత జలధిదర్శ శోధకశయ్యా | |
భుజంగప్రయాతము. | తృణావర్తహారీ నదీభూవిహారీ | |
గద్య. | ఇది శ్రీమద్రామభద్రభజనముద్రకవిపట్టభద్ర కాద్రవేయాధిపవరసమాగత | |