చిత్రభారతము/ద్వితీయాశ్వాసము
శ్రీరస్తు
చిత్రభారతము
ద్వితీయాశ్వాసము
| 1 |
వ. | అవధరింపుము మృదుమధురవచనరచనాపరితోషితముని | 2 |
క. | పగ లెల్ల జలదరాశికిఁ | 3 |
ఆ. | విశ్వశర్మబిడ్డ వేదన మాన్పంగ | 4 |
తే. | లోకములజీవనం బెల్ల [1]లోనుబుచ్చి | 5 |
సీ. | భూతలంబెల్ల నద్భుతముగాఁ బగులంగఁ | |
తే. | నౌర పురుహూతకమలభవాదులకును | 6 |
మ. | అమరస్థానవిశేషమై తనరు హేమాద్రిన్ శివావాసమై | 7 |
క. | మృగతృష్ణల కగ్గలమై | |
| మృగరాజులు నానావిధ | 8 |
చ. | మిటమిటఁ గాయు నాతపము మించఁగ నోర్వక గండశైలముల్ | 9 |
వ. | అట్టి సమయంబున. | 10 |
మ. | గురుబాహాయుగ మెత్తి వామచరణాంగుష్ఠంబునన్ భూమిఁ ద్రొ | 11 |
వ. | అంత. | 12 |
క. | జీమూతాక్రాంతంబగు | 13 |
చ. | అనిమిషనాథుఁ డమ్మునితపోనలకీలల నబ్ధి యింకినన్ | 14 |
తే. | ఇంద్రగోపంబు లవనిపై నెల్లయెడలఁ | 15 |
చ. | కరములు చాఁపి వడ్డిడుటకై బుధశుక్రులసాక్షి పెట్టి య | 16 |
తే. | ఉత్తరపుదిక్కు మెఱుపుల నుల్లసిల్లెఁ | 17 |
సీ. | నిష్కంటకాత్మయై నెగడు వసుంధర | |
తే. | జాతకంబుల మనములు చల్లనయ్యె | 18 |
మ. | ఘనరావంబు చెలంగ భృంగి వినుతుల్ గావించి పాడంగఁ గా | 19 |
తే. | పృథుతటిద్దేహనవ్యతాపింఛచికుర | 20 |
తే. | మొగులుగతి నిమ్ముకొన్నట్టి మొగులు చెలఁగ | 21 |
సీ. | కులపర్వతములు ఱెక్కలతోడ నెగసెనాఁ | |
తే. | మత్తశుండాలశుండాసమానపతద | |
| పూరపరిపూరితాశానభోధరిత్రి | 22 |
వ. | అప్పుడు. | 23 |
తే. | పరమహంస యనంగఁ దాఁ బరఁగి యమృత | 24 |
వ. | మఱియును. | 25 |
క. | తొరలెడువానలఁ దడియుచు | 26 |
వ. | అంత. | 27 |
తే. | ఎలమి మేలైనవర్షంబు లెల్లజాఱ | 28 |
క. | జలదములముంపు దప్పినఁ | 29 |
క. | కమలారు లైన హేమం | |
| గమలాప్తములగు నినుతే | 30 |
క. | అనుపమ మగుహేమంతము | 31 |
తే. | స్థావరములైన యద్రులుఁ జలికి వెఱచి | 32 |
తే. | జ్వలనుఁ డెపుడు జగత్ప్రాణసఖుఁ డటంచుఁ | 33 |
సీ. | ఇంతంత యనరాని యివము లెల్లెడఁ బర్వ | |
తే. | నెల్లరోగంబులును నిండి వెల్లివిఱిసె | 34 |
క. | చేతోభవకోపంబున | 35 |
ఉ. | అమ్ముని యట్టివేళ హృదయంబున నంబురుహాక్షు నిల్చి లో | 36 |
తే. | ఇవ్విధంబున నేడువేలేండ్లు తపము | 37 |
క. | ఆసమయంబునఁ దనమది | 38 |
క. | సారమతిఁ గీడుమేలును | 39 |
వ. | అని వితర్కించి. | 40 |
క. | చారుల లోకత్రయసం | 41 |
సీ. | మీరు భూమికి నేగి గౌరవం బొనరంగ | |
తే. | లైనవారలగతియు గృహస్థు లయిన | 42 |
వ. | అని రహస్యంబుగాఁ జెప్పి యనిచినఁ జారులు క్రమంబున | |
| కల్హారమాలికాసారంబు లగుకాసారంబులను, మహాపాత | 43 |
చ. | కనుఁగవ యింత మూసి కరకంజము లూరుయుగంబుఁ జేర్చి మే | 44 |
వ. | ఇవ్విధంబున నమ్మౌనీంద్రుం గనుంగొని తమలో నిట్లనిరి. | 45 |
ఆ. | ఇతఁడు పరమహంసుఁడే నిక్క మగుఁ గాక | 46 |
మ. | హరుఁడో యీతఁ; డటైన శూలమును నేణాంకుండు ఫాలాక్షమున్ | |
| బురుహంబుల్ మఱినాల్గు గావలదె; యంభోజాక్షుఁడో ఖడ్గమున్ | 47 |
ఉ. | ఇమ్మునినాథుఁ డేపనికి నీగతి ఘోరతపంబు సేయ నె | 48 |
తే. | ఇతఁడు గావించుతపము సురేశ్వరునకుఁ | 49 |
వ. | ఇట్లు చారు లతిత్వరితంబున నాకలోకంబున కేగి యమ | 50 |
ఉ. | దేవరపంపున న్ధర కతిత్వరితంబున నేగి యచ్చటన్ | 51 |
శా. | చండాంశుండునుబోలె నుగ్రతరతేజఃస్ఫూర్తి ఫాలానలా | 52 |
తే. | అతనితపమున లోకంబు లడరె గిరులు | 53 |
వ. | కావున నమ్మహామునీంద్రుం డేమినిమిత్తంబున నట్టితపంబుఁ | 54 |
చ. | ఘనుఁ డొకయోగి తుల్యుఁ డనఁగా ధరణీస్థలియందు నేరికి | 55 |
తే. | ధరణియాపద మానువిధంబుఁ దుల్య | 56 |
వ. | అనవుడు నప్పాకశాసనునకు నఖిలామరాధిపులయనుమతం | 57 |
ఆ. | బలిమిఁ జేయరానిపని యెట్టిదైన ను | |
| సాహసంబు చేసి చనరాని జలనిధి | 58 |
ఆ. | మునులు తపముఁ జేయుచును బహిరింద్రియం | 59 |
క. | మనసిజు నీక్షణమున రాఁ | 60 |
వ. | మఱియును. | 61 |
ఆ. | ధరణిజనులు వడఁకఁ దపము గావించు ము | 62 |
వ. | అని యమ్మునితపోవిఘ్నోపాయంబుఁ జెప్పిన గురు నభి | 63 |
సీ. | |
| మెఱుఁగుఁజుక్కలతోడ సరులైన సరులైన | |
తే. | కేళి సలిపెడు తనమంచికేలియుంగ | 64 |
చ. | ననువులు మందెమేలములు నారుల పెన్ బొలయల్కవేళలం | 65 |
ఉ. | పూవులవిల్లు నమ్ములును బూనుచు బంగరువ్రాఁత నిండుమా | 66 |
మ. | 67 |
వ. | ఇట్లు వచ్చిన భావసంభవుని నయ్యింద్రుం డాలింగనంబు | 68 |
చ. | చెలువము రచ్చ కాముకులజీవన మంగజరాజ్యలక్ష్మి శూ | 69 |
మ. | కురులం [14]దావిచయం బొసంగు విరులం గొప్పొప్పుగాఁ దీర్చి క | 70 |
ఉ. | ఏపునఁ దారహారము వహించి మనోహరహీరకాంతి సం | 71 |
ఉ. | చేరిక గోరు[15]కోణములఁ జెక్కి విలాసము వేసినట్టి బం | 72 |
సీ. | తనకన్నుదోయి యుద్ధండమన్మథబాణ | |
| దనమందగమనసౌందర్యంబు మదకేకి | |
తే. | దనమృదుధ్వని కోకిలోత్కరవిపంచి | 73 |
తే. | అందియలు మ్రోయ మేనిసోయగపుఁదావి | 74 |
ఉ. | మేనకమూఁపుతోడ నునుమే నొరయం గరపద్మ మూఁది చే | 75 |
సీ. | తాటంకమణిభానుధాళధళ్యంబులు | |
తే. | గరిమఁ బదియాఱువన్నె బంగారుసిరులు | |
| యనువుమీఱంగ వచ్చె దేవాధినాథు | 76 |
వ. | ఇవ్విధంబున వచ్చి కృతాంజలి యై యున్న రంభనుం దక్కిన | 77 |
సీ. | అనఘ నీరూపతేజోంశంబు సౌందర్య | |
తే. | నిన్ను నొకపరి మదిఁ జేరుకొన్నయంత | 78 |
మ. | ననరేవిల్లు మదాళిసంఘము గుణం బబ్జాతపత్రాక్షిదృ | 79 |
ఉ. | ఆయమరాచలంబు ధనువై విలసిల్లఁగ విష్ణుఁ డమ్ము గా | 80 |
క. | [18]కఱకై మీఱియు నాయ | 81 |
ఉ. | చండకఠోరవిష్ణుకరచక్రముకంటె మదీయదీర్ఘదో | 82 |
క. | హరిహరకమలభవాదుల | 83 |
వ. | ఐన నొక్కకార్యంబు వినుము. తుల్యుం డనుమునీం | 84 |
క. | పిడికిట నడఁగెడునడుమున్ | 85 |
క. | మును లెంత నాకు రుద్రుం | 86 |
వ. | దేవా! యమ్మునితపంబు వారించి నీకు మెప్పు పుట్టించెదఁ | 87 |
సీ. | నీకుచంబులు శూరనికరంబులకునెల్ల | |
తే. | సరసిజానన నీతోడి సురతకేళి | 88 |
సీ. | అతివ హవ్యములు దేవాళి కిచ్చుటలు నీ | |
తే. | వీతిహోత్రునిలో నేయి వేల్చుటయును | 89 |
తే. | కడునిశాతంబులైన ఖడ్గములకైన | 90 |
క. | ధరణీతలమున యోగీ | 91 |
క. | కావున భువనత్రయమును | |
| గావు నయోపాయంబులు | 92 |
వ. | అని ప్రియంబును మన్ననయుం దోఁప నానతిచ్చినఁ గరకమ | 93 |
ఉ. | ఇచ్చక మొప్ప నీయెదుట నిచ్చెలు లెల్లను బుద్ధిమాలి తా | 94 |
ఆ. | ఎదిరిసత్వ మెఱిఁగి యెదిరినచోఁ గదా | 95 |
ఆ. | ఐనఁ గానిమ్ము నీయాజ్ఞ ననిమిషేంద్ర! | 96 |
క. | నీయాన నమ్ము చూపెద | 97 |
వ. | అని యప్పద్మలోచన సహస్రలోచనుచిత్తంబు మెచ్చు | 98 |
క. | అంత సకలవనలక్ష్మీ | 99 |
సీ. | మంచున [23]మే నెల్ల మర్ధించి పత్రసం | |
తే. | పలుకనేరని కోకిలప్రకరమునకు | 100 |
చ. | చలమున మూగలైనపికసంఘము నమ్మరుచే కటారి మూ | 101 |
తే. | తరువులకు మేఘుఁ డప్పులు దా నొసంగి | 102 |
తే. | అల వసంతుఁడు కొమ్మలయందుఁ బ్రేమఁ | 103 |
సీ. | కెంజాయ పల్లనపుంజంబు గీల్కొని | |
తే. | దొరుఁగుపూఁదేనియలు మంచుతోడ నొరయ | 104 |
మ. | ఒగరెక్కం గడులేఁతలై మృదువులై యోగ్యంబులై యున్నయా | 105 |
క. | పరిపక్వఫలము లెల్లం | 106 |
తే. | భూరిమధుపానమునఁ జొక్కి పుష్పరేణు | 107 |
క. | వెన్నెలతళుకును మించిన | 108 |
చ. | మలయము నేలి పద్మినుల మంజులసౌరభ మెల్లఁ గ్రోలి పు | 109 |
వ. | ఇట్లు సమస్తమహీరుహంబులకు సంతసం బొసంగు వసంత | 110 |
సీ. | చెలువైన చిల్కతేజీమీఁద నొసపరి | |
తే. | యిరుఁగెలంకుల నుంచిన యొఱలతోడఁ | 111 |
సీ. | |
తే. | తనకుఁ [29]జేమించినట్టి దిద్ధరణి లేని | 112 |
మ. | చెలువంబై కనుపట్టు రాచిలుకతేజీ నెక్కి మిన్నంద భం | 113 |
వ. | మఱియును. | 114 |
సీ. | పక్షపాతముకల్మి పార్శ్వభాగంబుల | |
తే. | పంబి భృంగీశ మధురగానంబు చెలఁగ | 115 |
వ. | సపరివారుఁడై నిజకేతనఛత్రచామరాదిలాంఛనంబులు | 116 |
చ. | అనిమిషనాథుఁ డిట్టిమునికై ననుఁ బరఁపిఁ దదీయకార్య మే | 117 |
క. | అని తలపోయుచుఁ గూరిమి | |
| బు నిగుడ మునివరు నాశ్రమ | 118 |
వ. | ఇట్లు వచ్చి సఖీసమేతంబుగా దివ్యయానావతరణంబుఁ జేసి | 119 |
ఉ. | ఇచ్చకు వేడ్క సేయఁదగు నీడల నీడలఁ గమ్మతావులం | 120 |
ఉ. | మూఁగుచుఁ దోడిచేడియల ముచ్చటలం గికురించి యొండుచో | 121 |
క. | చెలఁగుచు మర్మపుఁబలుకులఁ | 122 |
వ. | ఇత్తెఱంగున నమ్మత్తకాశినులు దమలోన. | 123 |
క. | మరువము మేను లతాంగీ | 124 |
క. | వ్రీడావతి చనుదోయికి | 125 |
క. | పడఁతీ! తావులకున్ బై | 126 |
మ. | చెలియా, యప్రతిమానగంధములచేఁ జెన్నొందు సంపెంగ దాఁ | 127 |
ఉ. | మానిని, యెఱ్ఱనై తనరు మంకెనపువ్వులమీఁది భృంగసం | 128 |
ఉ. | శంబరవైరి వీని సుమజాలముచేతనె నేర్పుతోడఁ గ్రో | 129 |
ఉ. | విన్నఁదనంబుతోడఁ గడువెల్వెలఁబాఱెడు నిందువంక నే | |
| బిన్నఁగఁ జేసి మోదుగకుఁ బెద్దఱికంబిడి యిందువంక నే | 130 |
ఉ. | వారిజము ల్మహీజమగువారిజము ల్సమమైన నేరికై | 131 |
ఉ. | ఓ యెలనాఁగ, కేసరము లోలిఁ గనుంగొని తమ్ములంటి వౌ | 132 |
చ. | 133 |
చ. | కొసరనితావిమించు కలిగొట్టు మనోభవభూవిభుండు సం | 134 |
చ. | మారుఁడు కోపగించి కుసుమంబులచేఁ గడకంటఁ జూచి బ | 135 |
చ. | చెలువముతోఁ బ్రవాళములచే సుమనోనికరంబు గప్పి ని | 136 |
చ. | వినుతవయోవిలాసమున వీఁగురసాలము నంటుకొమ్మయం | 137 |
శా. | నెమ్మి న్శంకరుఁ డాత్మమాళిఁ గదియ న్నీరేజవిద్వేషితో | 138 |
ఉ. | 139 |
ఉ. | లాలనతోఁ బయోధరఫలంబులపెంపున నారిగా రస | 140 |
క. | కరవీరము మన్మథభీ | 141 |
క. | అరిఁ బూని మదనుఁ డేసిన | 142 |
క. | ఏలాలత లెన్నైనను | 143 |
క. | పొదరిండ్లకంటెఁ జెలువగు | 144 |
క. | ఈకుసుమగుచ్ఛ మతిభృం | |
| రాకాంతంబున గ్రహణ | 145 |
వ. | అని వినోదాలాపంబు లాడుచుం జని చని. | 146 |
ఉ. | సుందరు లెల్లఁ దత్తరపుఁజూపులు నవ్వన మెల్లఁ జూడ నిం | 147 |
వ. | అందు. | |
ఉ. | అందనిపువ్వుఁగొమ్మలకు నై చరణాగ్రము లూఁది నిక్కి యా | 149 |
ఉ. | నిక్కలనాత్మసంచయము నిక్క లతాతతు లంటి యత్తఱిన్ | 150 |
తే. | మాధవీపుష్పమున నున్న మత్తషట్ప | 151 |
ఉ. | పయ్యెద జాఱ సంతసము పర్వఁ గడున్నిగుడించు నూర్పులుం | 152 |
వ. | మఱియుఁ గొంద ఱిందీవరాక్షు లక్షీణప్రభావంబున భావ | |
| విచ్చలవిడి సంచరించి యలరు నలరులం దెచ్చి యొక్కచో | 153 |
చ. | ఫలరసపూర్ణవాహినియు భవ్యమరందమహాస్రవంతియున్ | 154 |
తే. | కీరవారంబు [44]మెప్పుదేఁ గీరవాణి | 155 |
| ఈ కోకిలములు విరహులఁ | 156 |
వ. | అని యానందరసపూరితహృదయారవిందలై సరసాలా | 157 |
సీ. | సమపీవరోన్నతస్తనమండలంబులు | |
| గరఁగి చెక్కులవెంట దొరుఁగు కస్తూరిబొ | |
తే. | శంబరారాతి పట్టపుసామజముల | 158 |
క. | చందనగిరిభవపవన | 159 |
వ. | అని శుకయోగీంద్రుం డిలావంతునకుఁ జెప్పినవిధంబు | 160 |
శా. | ముగ్ధాంభోరుహలోచనామదన, [46]శంభుప్రాభవోపేత, స | 161 |
క. | భూరిపరిపంథినిచయా | 162 |
భుజంగప్రయాతము. | సరోజాతనిద్విడ్భుజంగేంద్రతారా | 163 |
గద్యము. | ఇది శ్రీమత్కౌండిన్యగోత్రపవిత్ర చరిగొండ తిమ్మ | |
- ↑ లోఁచిపుచ్చి
- ↑ వేసవిని తలఁప దినంబు వీలు దినము
- ↑ సిరుల హరుల
- ↑ మున్ స్ఫురన్నభోమండలమున్
- ↑ చెదర
- ↑ తరింపఁగఁ
- ↑ వనభూమి
- ↑ పణ్యభావంబును
- ↑ వితానంబులను
- ↑ కోరిన
- ↑ లేఁబ్రాయంబు
- ↑ జేయూతగాఁ
- ↑ బల్వీకన్ హిమాంశుండు దా
- ↑ బాపటయుం బొసంగ
- ↑ బాణముల
- ↑ గడచి
- ↑ నిన్ను
- ↑ కఱకు లయి మించి నాయ
క్కఱకుం జనుదేని వారిఁ గని నీ వపుడే
చెఱుకువిలుఁ బూనునంతనె - ↑ నెవ్వదీఱ
- ↑ పొరుగువారని వారిపొందుఁ గోరి
- ↑ సవనములను
- ↑ లోడుదురు డొంకి నీ వల్గి చూడ
- ↑ మేలెల్ల డించిన
- ↑ సరస్మదాలియై
- ↑ వెలిసమకట్లు
- ↑ తావు గోరని
- ↑ ఠావుల
- ↑ మాడైనఁ దలఁపని పెనుదిట్ట
- ↑ జెయి మించినట్టి దిద్ధరణి లేని
- ↑ నీలకంఠాశ్వంబు, నీలకంఠాంగము
- ↑ గుందునో
- ↑ తిన్నెల
- ↑ మున్ను
- ↑ రటీ
- ↑ కీలభిన్నతన్
- ↑ గలకొంటి
- ↑ నగ
- ↑ ల్చందనమాని
- ↑ చేసె వినుఁడీ
- ↑ నప్పుడే
- ↑ కరవీరము మూర్తమైన
- ↑ తతి చీరఁ గటి
- ↑ గుత్తులజాడఁ
- ↑ ముక్కునఁ గెంపు దేర
- ↑ బల్లా
- ↑ శుంభత్ప్రాభనోతేత