అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 104

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 104)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
బరాహ్మణ సవాని యే మన్థా హరన్తి భరతర్షభ
నృశంసకారిణొ మూఢాః కవ తే గచ్ఛన్తి మానవాః
2 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
చణ్డాలస్య చ సంవాథం కషత్రబన్ధొశ చ భారత
3 [రాజన్య]
వృథ్ధరూపొ ఽసి చణ్డాల బాలవచ చ విచేష్టసే
శవఖరాణాం రజః సేవీ కస్మాథ ఉథ్విజసే గవామ
4 సాధుభిర గర్హితం కర్మ చణ్డాలస్య విధీయతే
కస్మాథ గొరజసా ధవస్తమ అపాం కుణ్డే నిషిఞ్చసి
5 [చ]
బరాహ్మణస్య గవాం రాజన హరియతీనాం రజః పురా
సొమమ ఉథ్ధ్వంసయామ ఆస తం సొమం యే ఽపిబన థవిజాః
6 థీక్షితశ చ స రాజాపి కషిప్రం నరకమ ఆవిశత
సహ తైర యాజకైః సర్వైర బరహ్మ సవమ ఉపజీవ్య తత
7 యే ఽపి తత్రాపిబన కషీరం ఘృతం థధి చ మానవాః
బరాహ్మణాః సహ రాజన్యాః సర్వే నరకమ ఆవిశన
8 జఘ్నుస తాః పయసా పుత్రాంస తదా పౌత్రాన విధున్వతీః
పశూన అవేక్షమాణాశ చ సాధువృత్తేన థమ్పతీ
9 అహం తత్రావసం రాజన బరహ్మ చారీ జితేన్థ్రియః
తాసాం మే రజసా ధవస్తం భైక్షమ ఆసీన నరాధిప
10 చణ్డాలొ ఽహం తతొ రాజన భుక్త్వా తథ అభవం మృతః
బరహ్మ సవహారీ చ నృపః సొ ఽపరతిష్ఠాం గతిం యయౌ
11 తస్మాథ ధరేన న విప్ర సవం కథా చిథ అపి కిం చన
బరహ్మ సవరజసా ధవస్తం భుక్త్వా మాం పశ్య యాథృశమ
12 తస్మాత సొమొ ఽపయ అవిక్రేయః పురుషేణ విపశ్చితా
విక్రయం హీహ సొమస్య గర్హయన్తి మనీషిణః
13 యే చైనం కరీణతే రాజన యే చ విక్రీణతే జనాః
తే తు వైవస్వతం పరాప్య రౌరవం యాన్తి సర్వశః
14 సొమం తు రజసా ధవస్తం విక్రీయాథ బుథ్ధిపూర్వకమ
శరొత్రియొ వార్ధుషీ భూత్వా చిరరాత్రాయ నశ్యతి
నరకం తరింశతం పరాప్య శవవిష్ఠామ ఉపజీవతి
15 శవచర్యామ అతిమానం చ సఖిథారేషు విప్లవమ
తులయాధారయథ ధర్మొ హయ అతిమానొ ఽతిరిచ్యతే
16 శవానం వై పాపినం పశ్య వివర్ణం హరిణం కృశమ
అతిమానేన భూతానామ ఇమాం గతిమ ఉపాగతమ
17 అహం వై విపులే జాతః కులే ధనసమన్వితే
అన్యస్మిఞ జన్మని విభొ జఞానవిజ్ఞానపారగః
18 అభవం తత్ర జానానొ హయ ఏతాన థొషాన మథాత తథా
సంరబ్ధ ఏవ భూతానాం పృష్ఠమాంసాన్య అభక్షయమ
19 సొ ఽహం తేన చ వృత్తేన భొజనేన చ తేన వై
ఇమామ అవస్దాం సంప్రాప్తః పశ్య కాలస్య పర్యయమ
20 ఆథీప్తమ ఇవ చైలాన్తం భరమరైర ఇవ చార్థితమ
ధావమానం సుసంరబ్ధం పశ్య మాం రజసాన్వితమ
21 సవాధ్యాయైస తు మహత పాపం తరన్తి గృహమేధినః
థానైః పృదగ్విధైశ చాపి యదా పరాహుర మనీషిణః
22 తదా పాపకృతం విప్రమ ఆశ్రమస్దం మహీపతే
సర్వసఙ్గవినిర్ముక్తం ఛన్థాంస్య ఉత్తారయన్త్య ఉత
23 అహం తు పాపయొన్యాం వై పరసూతః కషత్రియర్షభ
నిశ్చయం నాధిగచ్ఛామి కదం ముచ్యేయమ ఇత్య ఉత
24 జాతిస్మరత్వం తు మమ కేన చిత పూర్వకర్మణా
శుభేన యేన మొక్షం వై పరాప్తుమ ఇచ్ఛామ్య అహం నృప
25 తవమ ఇమం మే పరపన్నాయ సంశయం బరూహి పృచ్ఛతే
చణ్డాలత్వాత కదమ అహం ముచ్యేయమ ఇతి సత్తమ
26 [రాజన్య]
చణ్డాల పరతిజానీహి యేన మొక్షమ అవాప్స్యసి
బరాహ్మణార్దే తయజన పరాణాన గతిమ ఇష్టామ అవాప్స్యసి
27 థత్త్వా శరీరం కరవ్యాథ్భ్యొ రణాగ్నౌ థవిజ హేతుకమ
హుత్వా పరాణాన పరమొక్షస తే నాన్యదా మొక్షమ అర్హసి
28 [భ]
ఇత్య ఉక్తః స తథా రాజన బరహ్మ సవార్దే పరంతప
హుత్వా రణముఖే పరాణాన గతిమ ఇష్టామ అవాప హ
29 తస్మాథ రక్ష్యం తవయా పుత్ర బరహ్మ సవం భరతర్షభ
యథీచ్ఛసి మహాబాహొ శాశ్వతీం గతిమ ఉత్తమామ