అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 103

వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 103)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
కదం స వై విపన్నశ చ కదం వై పాతితొ భువి
కదం చానిన్థ్రతాం పరాప్తస తథ భవాన వక్తుమ అర్హతి
2 [భ]
ఏవం తయొః సంవథతొః కరియాస తస్య మహాత్మనః
సర్వా ఏవాభ్యవర్తన్త యా థివ్యా యాశ చ మానుషాః
3 తదైవ థీపథానాని సర్వొపకరణాని చ
బలికర్మ చ యచ చాన్యథ ఉత్సేకాశ చ పృదగ్విధాః
సర్వాస తస్య సముత్పన్నా థేవరాజ్ఞొ మహాత్మనః
4 థేవలొకే నృలొకే చ సథ ఆచారా బుధైః సమృతాః
తే చేథ భవన్తి రాజేన్థ్ర ఋధ్యన్తే గృహమేధినః
ధూపప్రథానైర థీపైశ చ నమః కారైస తదైవ చ
5 యదా సిథ్ధస్య చాన్నస్య థవిజాయాగ్రం పరథీయతే
బలయశ చ గృహొథ్థేశే అతః పరీయన్తి థేవతాః
6 యదా చ గృహిణస తొషొ భవేథ వై బలికర్మణా
తదా శతగుణా పరీతిర థేవతానాం సమ జాయతే
7 ఏవం ధూపప్రథానం చ థీపథానం చ సాధవః
పరశంసన్తి నమః కారైర యుక్తమ ఆత్మగుణావహమ
8 సనానేనాథ్భిశ చ యత కర్మ కరియతే వై విపశ్చితా
నమః కారప్రయుక్తేన తేన పరీయన్తి థేవతాః
గృహ్యాశ చ థేవతాః సర్వాః పరీయన్తే విధినార్చితాః
9 ఇత్య ఏతాం బుథ్ధిమ ఆస్దాయ నహుషః స నరేశ్వరః
సురేన్థ్రత్వం మహత పరాప్య కృతవాన ఏతథ అథ్భుతమ
10 కస్య చిత తవ అద కాలస్య భాగ్యక్షయ ఉపస్దితే
సర్వమ ఏతథ అవజ్ఞాయ న చకారైతథ ఈథృశమ
11 తతః స పరిహీణొ ఽభూత సురేన్థ్రొ బలికర్మతః
ధూపథీపొథక విధిం న యదావచ చకార హ
తతొ ఽసయ యజ్ఞవిషయొ రక్షొభిః పర్యబాధ్యత
12 అదాగస్త్యమ ఋషిశ్రేష్ఠం వాహనాయాజుహావ హ
థరుతం సరస్వతీ కూలాత సమయన్న ఇవ మహాబలః
13 తతొ భృగుర మహాతేజా మైత్రావరుణిమ అబ్రవీత
నిమీలయస్వ నయనే జటా యావథ విశామి తే
14 సదాణుభూతస్య తస్యాద జటాః పరావిశథ అచ్యుతః
భృగుః స సుమహాతేజాః పాతనాయ నృపస్య హ
15 తతః స థేవరాట పరాప్తస తమ ఋషిం వాహనాయ వై
తతొ ఽగస్త్యః సురపతిం వాక్యమ ఆహ విశాం పతే
16 యొజయస్వేన్థ్ర మాం కషిప్రం కం చ థేశం వహామి తే
యత్ర వక్ష్యసి తత్ర తవాం నయిష్యామి సురాధిప
17 ఇత్య ఉక్తొ నహుషస తేన యొజయామ ఆస తం మునిమ
భృగుస తస్య జటా సంస్దొ బభూవ హృషితొ భృశమ
18 న చాపి థర్శనం తస్య చకార స భృగుస తథా
వరథానప్రభావజ్ఞొ నహుషస్య మహాత్మనః
19 న చుకొప స చాగస్త్యొ యుక్తొ ఽపి నహుషేణ వై
తం తు రాజా పరతొథేన చొథయామ ఆస భారత
20 న చుకొప స ధర్మాత్మా తతః పాథేన థేవరాట
అగస్త్యస్య తథా కరుథ్ధొ వామేనాభ్యహనచ ఛిరః
21 తస్మిఞ శిరస్య అభిహతే స జటాన్తర గతొ భృగుః
శశాప బలవత కరుథ్ధొ నహుషం పాపచేతసమ
22 [భృగు]
యస్మాత పథాహనః కరొధాచ ఛిరసీమం మహామునిమ
తస్మాథ ఆశు మహీం గచ్ఛ సర్పొ భూత్వా సుథుర్మతే
23 ఇత్య ఉక్తః స తథా తేన సర్పొ భూత్వా పపాత హ
అథృష్టేనాద భృగుణా భూతలే భరతర్షభ
24 భృగుం హి యథి సొ ఽథరాక్షీన నహుషః పృదివీపతే
న స శక్తొ ఽభవిష్యథ వై పాతనే తస్య తేజసా
25 స తు తైస తైః పరథానైశ చ తపొభిర నియమైస తదా
పతితొ ఽపి మహారాజ భూతలే సమృతిమాన అభూత
పరసాథయామ ఆస భృగుం శాపాన్తొ మే భవేథ ఇతి
26 తతొ ఽగస్త్యః కృపావిష్టః పరాసాథయత తం భృగుమ
శాపాన్తార్దం మహారాజ స చ పరాథాత కృపాన్వితః
27 [భృగు]
రాజా యుధిష్ఠిరొ నామ భవిష్యతి కురూథ్వహః
స తవాం మొక్షయితా శాపాథ ఇత్య ఉక్త్వాన్తరధీయత
28 అగస్త్యొ ఽపి మహాతేజాః కృత్వా కార్యం శతక్రతొః
సవమ ఆశ్రమపథం పరాయాత పూజ్యమానొ థవిజాతిభిః
29 నహుషొ ఽపి తవయా రాజంస తస్మాచ ఛాపాత సముథ్ధృతః
జగామ బరహ్మ సథనం పశ్యతస తే జనాధిప
30 తథా తు పాతయిత్వా తం నహుషం భూతలే భృగుః
జగామ బరహ్మ సథనం బరహ్మణే చ నయవేథయత
31 తతః శక్రం సమానాయ్య థేవాన ఆహ పితామహః
వరథానాన మమ సురా నహుషొ రాజ్యమ ఆప్తవాన
స చాగస్త్యేన కరుథ్ధేన భరంశితొ భూతలం గతః
32 న చ శక్యం వినా రాజ్ఞా సురా వర్తయితుం కవ చిత
తస్మాథ అయం పునః శక్రొ థేవరాజ్యే ఽభిషిచ్యతామ
33 ఏవం సంభాషమాణం తు థేవాః పార్ద పితామహమ
ఏవమ అస్త్వ ఇతి సంహృష్టాః పరత్యూచుస తే పితామహమ
34 సొ ఽభిషిక్తొ భగవతా థేవరాజ్యేన వాసవః
బరహ్మణా రాజశార్థూల యదాపూర్వం వయరొచత
35 ఏవమ ఏతత పురావృత్తం నహుషస్య వయతిక్రమాత
స చ తైర ఏవ సంసిథ్ధొ నహుషః కర్మభిః పునః
36 తస్మాథ థీపాః పరథాతవ్యాః సాయం వై గృహమేధిభిః
థివ్యం చక్షుర అవాప్నొతి పరేత్య థీపప్రథాయకః
పూర్ణచన్థ్ర పరతీకాశా థీపథాశ చ భవన్త్య ఉత
37 యావథ అక్షినిమేషాణి జవలతే తావతీః సమాః
రూపవాన ధనవాంశ చాపి నరొ భవతి థీపథః