శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 13
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 13) | తరువాతి అధ్యాయము→ |
మయి గృహ్ణామ్యగ్రే అగ్నిఁ రాయస్పోషాయ సుప్రజాస్త్వాయ
సువీర్యాయ |
మాము దేవతాః సచన్తామ్ ||
అపాం పృష్ఠమసి యోనిరగ్నేః సముద్రమభితః పిన్వమానమ్ |
వర్ధమానో మహాఁ ఆ చ పుష్కరే దివో మాత్రయా వరిమ్ణా ప్రథస్వ ||
బ్రహ్మ జజ్ఞానం ప్రథమం పురస్తాద్వి సమీతః సురుచో వేన ఆవః |
స బుధ్న్యా ఉపమా అస్య విష్ఠాః సతశ్చ యోనిమసతశ్చ వి వః ||
హిరణ్యగర్భః సమవర్తతాగ్రే భూతస్య జాతః పతిరేక ఆసీత్ |
స దాధార పృథివీం ద్యాముతేమాం కస్మై దేవాయ హవిషా విధేమ ||
ద్రప్సశ్చస్కన్ద పృథివీమను ద్యామిమం చ యోనిమను యశ్చ పూర్వః |
సమానం యోనిమను సంచరన్తం ద్రప్సం జుహోమ్యను సప్త హోత్రాః ||
నమో స్తు సర్పేభ్యో యే కే చ పృథివీమను |
యే అన్తరిక్షే యే దివి తేభ్యః సర్పేభ్యో నమః ||
యా ఇషవో యాతుధానానాం యే వా వనస్పతీఁస్తు |
యే వావటేషు శేరతే తేభ్యః సర్పేభ్యో నమః ||
యే వామీ రోచనే దివో యే వా సూర్యస్య రశ్మిషు |
యేషామప్సు సదస్కృతం తేభ్యః సర్పేభ్యో నమః ||
కృణుష్వ పాజః ప్రసితిం న పృథ్వీం యాహి రాజేవామవాఁ ఇభేన |
తృష్వీమను ప్రసితిం ద్రూణానో స్తాసి విధ్య రక్షసస్తపిష్ఠైః ||
తవ భ్రమాస ఆశుయా పతన్త్యను స్పృశ ధృషతా శోశుచానః |
తపూఁష్యగ్నే జుహ్వా పతఙ్గానసందితో వి సృజ విష్వగుల్కాః ||
ప్రతి స్పశో వి సృజ తూర్ణితమో భవా పాయుర్విశో అస్యా అదబ్ధః |
యో నో దూరే అఘశఁసో యో అన్త్యగ్నే మాకిష్టే వ్యథిరా దధర్షీత్ ||
ఉదగ్నే తిష్ఠ ప్రత్యా తనుష్వ న్యమిత్రాఁ ఓషతాత్తిగ్మహేతే |
యో నో అరాతిఁ సమిధాన చక్రే నీచా తం ధక్ష్యతసం న శుష్కమ్ ||
ఊర్ధ్వో భవ ప్రతి విధ్యాధ్యస్మదావిష్కృణుష్వ దైవ్యాన్యగ్నే |
అవ స్థిరా తనుహి యాతుజూనాం జామిమజామిం ప్ర మృణీహి శత్రూన్ |
అగ్నేష్ట్వా తేజసా సాదయామి ||
అగ్నిర్మూర్ధా దివః కకుత్పతిః పృథివ్యా అయమ్ |
అపాఁ రేతాఁసి జిన్వతి |
ఇన్ద్రస్య త్వౌజసా సాదయామి ||
భువో యజ్ఞస్య రజసశ్చ నేతా యత్రా నియుద్భిః సచసే శివాభిః |
దివి మూర్ధానం దధిషే స్వర్షాం జిహ్వామగ్నే చక్రిషే హవ్యవాహమ్ ||
ధ్రువాసి ధరుణాస్తృతా విశ్వకర్మణా |
మా త్వా సముద్ర ఉద్బధీన్మా సుపర్ణో వ్యథమానా పృథివీం దృఁహ ||
ప్రజాపతిష్ట్వా సాదయత్వపా పృష్ఠే సముద్రస్యేమన్ |
వ్యచస్వతీం ప్రథస్వతీం ప్రథస్వ పృథివ్యసి ||
భూరసి భూమిరస్యదితిరసి విశ్వధాయా విశ్వస్య భువనస్య ధర్త్రీ |
పృథివీం యచ్ఛ పృథివీం దృఁహ పృథివీం మా హిఁసీః ||
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయోదానాయ ప్రతిష్ఠాయై
చరిత్రాయ |
అగ్నిష్ట్వాభి పాతు మహ్యా స్వస్త్యా ఛర్దిషా శంతమేన తయా
దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువా సీద ||
కాణ్డాత్-కాణ్డాత్ప్రరోహన్తీ పరుషః-పరుషస్పరి |
ఏవా నో దూర్వే ప్ర తను సహస్రేణ శతేన చ ||
యా శతేన ప్రతనోషి సహస్రేణ విరోహసి |
తస్యాస్తే దేవీష్టకే విధేమ హవిషా వయమ్ ||
యాస్తే అగ్నే సూర్యే రుచో దివమాతన్వన్తి రశ్మిభిః |
తాభిర్నో అద్య సర్వాభీ రుచే జనాయ నస్కృధి ||
యా వో దేవాః సూర్యే రుచో గోష్వశ్వేషు యా రుచః |
ఇన్ద్రాగ్నీ తాభిః సర్వాభీ రుచం నో ధత్త బృహస్పతే ||
విరాడ్జ్యోతిరధారయత్ |
స్వరాడ్జ్యోతిరధారయత్ |
ప్రజాపతిష్ట్వా సాదయతు పృష్ఠే పృథివ్యా జ్యోతిష్మతీమ్ |
విశ్వస్మై ప్రాణాయాపానాయ వ్యానాయ విశ్వం జ్యోతిర్యచ్ఛ |
అగ్నిష్టే ధిపతిస్తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువా సీద ||
మధుశ్చ మాధవశ్చ వాసన్తికావృతూ అగ్నేరన్తఃశ్లేషో సి కల్పేతాం
ద్యావాపృథివీ కల్పన్తామాప ఓషధయః కల్పన్తామగ్నయః పృథఙ్నమ జ్యైష్ఠ్యాయ
సవ్రతాః |
యే అగ్నయః సమనసో న్తరా ద్యావాపృథివీ ఇమే వాసన్తికావృతూ
అభికల్పమానా ఇన్ద్రమివ దేవా అభిసం విశన్తు తయా దేవతయాఙ్గిరస్వద్ధ్రువే
సీదతమ్ ||
అషాఢాసి సహమానా సహస్వారాతీః సహస్వ పృతనాయతః |
సహస్రవీర్యాసి సా మా జిన్వ ||
మధు వాతా ఋతాయతే మధు క్షరన్తి సిన్ధవః |
మాధ్వీర్నః సన్త్వోషధీః ||
మధు నక్తముతోషసో మధుమత్పార్థివఁ రజః |
మధు ద్యౌరస్తు నః పితా ||
మధుమాన్నో వనస్పతిర్మధుమాఁ అస్తు సూర్యః |
మాధ్వీర్గావో భవన్తు నః ||
అపాం గమ్భన్త్సీద మా త్వా సూర్యో భి తాప్సీన్మాగ్నిర్వైశ్వానరః |
అచ్ఛిన్నపత్రాః ప్రజా అనువీక్షస్వాను త్వా దివ్యా వృష్టిః
సచతామ్ ||
త్రీన్త్సముద్రాన్త్సమసృపత్స్వర్గానపాం పతిర్వృషభ ఇష్టకానామ్ |
పురీషం వసానః సుకృతస్య లోకే తత్ర గచ్ఛ యత్ర పూర్వే పరేతాః ||
మహీ ద్యౌః పృథివీ చ న ఇమం యజ్ఞం మిమిక్షతామ్ |
పిపృతాం నో భరీమభిః ||
విష్ణోః కర్మాణి పశ్యత యతో వ్రతాని పస్పశే |
ఇన్ద్రస్య యుజ్యః సఖా ||
ధ్రువాసి ధరుణేతో జజ్ఞే ప్రథమమేభ్యో యోనిభ్యో అధి జాతవేదః |
స గాయత్ర్యా త్రిష్టుభానుష్టుభా చ దేవేభ్యో హవ్యం వహతు
ప్రజానన్ ||
ఇషే రాయే రమస్వ సహసే ద్యుమ్న ఊర్జే అపత్యాయ |
సమ్రాడసి స్వరాడసి సారస్వతౌ త్వోత్సౌ ప్రావతామ్ ||
అగ్నే యుక్ష్వా హి యే తవాశ్వాసో దేవ సాధవః |
అరం వహన్తి మన్యవే ||
యుక్ష్వా హి దేవహూతమాఁ అశ్వాఁ అగ్నే రథీరివ |
ని హోతా పూర్వ్యః సదః ||
సమ్యక్స్రవన్తి సరితో న ధేనా అన్తర్హృదా మనసా పూయమానాః |
ఘృతస్య ధారా అభి చాకశీమి హిరణ్యయో వేతసో మధ్యే అగ్నేః ||
ఋచే త్వా రుచే త్వా భాసే త్వా జ్యోతిషే త్వా |
అభూదిదం విశ్వస్య భువనస్య వాజినమగ్నేర్వైశ్వానరస్య చ ||
అగ్నిర్జ్యోతిషా జ్యోతిష్మాన్రుక్మో వర్చసా వర్చస్వాన్ |
సహస్రదా అసి సహస్రాయ త్వా ||
ఆదిత్యం గర్భం పయసా సమఙ్ధి సహస్రస్య ప్రతిమాం విశ్వరూపమ్ |
పరి వృఙ్ధి హరసా మాభి మఁస్థాః శతాయుషం కృణుహి చీయమానః ||
వాతస్య జూతిం వరుణస్య నాభిమశ్వం జజ్ఞానఁ సరిరస్య మధ్యే |
శిశుం నదీనాఁ హరిమద్రిబుధ్నమగ్నే మా హిఁసీః పరమే వ్యోమన్ ||
అజస్రమిన్దుమరుషం భురణ్యుమగ్నిమీడే పూర్వచిత్తి నమోభిః |
స పర్వభిరృతుశః కల్పమానో గాం మా హిఁసీరదితిం విరాజమ్ ||
వరూత్రీం త్వష్టుర్వరుణస్య నాభిమవిం జజ్ఞానాఁ రజసః పరస్మాత్ |
మహీఁ సాహస్రీమసురస్య మాయామగ్నే మా హిఁసీః పర్మే వ్యోమన్ ||
యో గ్నిరగ్నేరధియజాయత శోకాత్పృథివ్యా ఉత వా దివస్పరి |
యేన ప్రజా విశ్వకర్మా జజాన తమగ్నే హేడః పరి తే వృణక్తు ||
చిత్రం దేవానాముదగాదనీకం చక్షుర్మిత్రస్య వరుణస్యాగ్నేః |
ఆప్రా ద్యావాపృథివీ అన్తరిక్షఁ సూర్య ఆత్మా జగతస్తస్థుషశ్చ ||
ఇమం మా హిఁసీర్ద్విపాదం పశుఁ సహస్రాక్షో మేధాయ చీయమానః |
మయుం పశుం మేధమగ్నే జుషస్వ తేన చిన్వానస్తన్వో ని షీద |
మయుం తే శుగృచ్ఛతు యం ద్విష్మస్తం తే శుగృచ్ఛతు ||
ఇమం మా హిఁసీరేకశపం పశుం కనిక్రదం వాజినం వాజినేషు |
గౌరమారణ్యమను తే దిశామి తేన చిన్వానస్తన్వో ని షీద |
గౌరం తే శుగృచ్ఛతు యం ద్విష్మస్తం తే శుగృచ్ఛతు ||
ఇమఁ సాహస్రఁ శతధారముత్సం వ్యచ్యమానఁ సరిరస్య మధ్యే |
ఘృతం దుహానామదితిం జనాయాగ్నే మా హిఁసీః పరమే వ్యోమన్ |
గవయమారణ్యమను తే దిశామి తేన చిన్వానస్తన్వో ని షీద |
గవయం తే శుగృచ్ఛతు యం ద్విష్మస్తం తే శుగృచ్ఛతు ||
ఇమమూర్ణాయుం వరుణస్య నాభిం త్వచం పశూనాం
ద్విపదాంచతుష్పదామ్ |
త్వష్టుః ప్రజానాం ప్రథమం జనిత్రమగ్నే మా హిఁసీః పరమే వ్యోమన్ |
ఉష్ట్రమారణ్యమను తే దిశామి తేన చిన్వానస్తన్వో ని షీద |
ఉష్ట్రం తే శుగృచ్ఛతు యం ద్విష్మస్తం తే శుగృచ్ఛతు ||
అజో హ్యగ్నేరజనిష్ట శోకాత్సో అపశ్యజ్జనితారమగ్రే |
తేన దేవా దేవతామగ్రమాయఁస్తేన రోహమాయన్నుప మేధ్యాసః |
శరభమారణ్యమను తే దిశామి తేన చిన్వానస్తన్వో ని షీద |
శరభం తే శుగృచ్ఛతు యం ద్విష్మస్తం తే శుగృచ్ఛతు ||
త్వం యవిష్ఠ దాశుషో నౄః పాహి శృణుధీ గిరః |
రక్షా తోకముత త్మనా ||
అపాం త్వేమన్త్సాదయామి |
అపాం త్వోద్మన్త్సాదయామి |
అపాం త్వా భస్మన్త్సాదయామి |
అపాం త్వా జ్యోతిషి సాదయామి |
అపాం త్వాయనే సాదయామి |
అర్ణవే త్వా సదనే సాదయామి |
సముద్రే త్వా సదనే సాదయామి |
సరిరే త్వా సదనే సాదయామి |
అపాం త్వా క్షయే సాదయామి |
అపాం త్వా సధిషి సాదయామి |
అపాం త్వా సదనే సాదయామి |
అపాం త్వా సధస్థే సాదయామి |
అపాం త్వా యోనౌ సాదయామి |
అపాం త్వా పురీషే సాదయామి |
అపాం త్వా పాథసి సాదయామి |
గాయత్రేణ త్వా ఛన్దసా సాదయామి |
త్రైష్టుభేన త్వా ఛన్దసా సాదయామి |
జాగతేన త్వా ఛన్దసా సాదయామి |
ఆనుష్టుభేన త్వా ఛన్దసా సాదయామి |
పాఙ్క్తేన త్వా ఛన్దసా సాదయామి ||
అయం పురో భువః |
తస్య ప్రాణో భౌవనాయః |
వసన్తః ప్రాణ్యనః |
గాయత్రీ వాసన్తీ |
గాయత్ర్యై గాయత్రమ్ |
గాయత్రాదుపాఁశుః |
ఉపాఁశోస్త్రివృత్ |
త్రివృతో రథన్తరమ్ |
వసిష్ఠ ఋషిః |
ప్రజాపతిగృహీతయా త్వయా ప్రాణం గృహ్ణామి ప్రజాభ్యః ||
అయం దక్షిణా విశ్వకర్మా |
తస్య మనో వైశ్వకర్మణమ్ |
గ్రీష్మో మానసః |
త్రిష్టుబ్గ్రైష్మీ |
త్రిష్టుభః స్వారమ్ |
స్వారాదన్తర్యామః |
అన్తర్యామాత్పఞ్చదశః |
పఞ్చదశాద్బృహత్ |
భరద్వాజ ఋషిః |
ప్రజాపతిగృహీతయా త్వయా మనో గృహ్ణామి ప్రజాభ్యః ||
అయం పశ్చాద్విశ్వవ్యచాః |
తస్య చక్షుర్వైశ్వవ్యచసమ్ |
వర్షాశ్చాక్షుష్యః |
జగతీ వార్షీ |
జగత్యా ఋక్సమమ్ |
ఋక్సమాచ్ఛుక్రః |
శుక్రాత్సప్తదశః |
సప్తదశాద్వైరూపమ్ |
జమదగ్నిరృషిః |
ప్రజాపతిగృహీతయా త్వయా చక్షుర్గృహ్ణామి ప్రజాభ్యః ||
ఇదం ఉత్తరాత్స్వః |
తస్య శోత్రఁ సౌవమ్ |
శరచ్ఛ్రౌత్రీ |
అనుష్టుప్శారదీ |
అనుష్టుభ ఐడమ్ |
అैడాన్మన్థీ |
మన్థిన ఏకవిఁశః |
ఏకవిఁశాద్వైరాజమ్ |
విశ్వామిత్ర ఋషిః |
ప్రజాపతిగృహీతయా త్వయా శ్రోత్రం గృహ్ణామి ప్రజాభ్యః ||
ఇయం ఉపరి మతిః |
తస్యై వాఙ్మాత్యా |
హేమన్తో వాచ్యః |
పఙ్క్తిర్హైమన్తీ |
పఙ్క్త్యై నిధనవత్ |
నిధనవత ఆగ్రయణః |
ఆగ్రయణాత్త్రిణవత్రయస్త్రిఁశౌ |
త్రిణవత్రయస్త్రిఁశాభ్యాఁ శాక్వరరైవతే |
విశ్వకర్మ ఋషిః |
ప్రజాపతిగృహీతయా త్వయా వాచం గృహ్ణామి ప్రజాభ్యః |
లోకం పృణ ఛిద్రం పృణాథో సీద ధ్రువా త్వమ్ |
ఇన్ద్రాగ్నీ త్వా బృహస్పతిరస్మిన్యోనావసీషదన్ |
తా అస్య సూదదోహసః సోమఁ శ్రీణన్తి పృశ్నయః |
జన్మన్దేవానాం విశస్త్రిష్వా రోచనే దివః |
ఇన్ద్రం విశ్వా అవీవృధన్త్సముద్రవ్యచసం గిరః |
రథీతమఁ రథీనాం వాజానాఁ సత్పతిం పతిమ్ ||
| ←ముందరి అధ్యాయము | శుక్ల యజుర్వేదము (శుక్ల యజుర్వేదము - అధ్యాయము 13) | తరువాతి అధ్యాయము→ |