శుకసప్తతి/ఏడవకథ
వలు మెట్టి మేలిమిం గురు
వలు వమరం గట్టి వింతవగ గనుపట్టన్. 56
తే. రాజు తొలునాఁటిరేయి విరాళిగొనుటఁ
దెలుపుచును వెంటవచ్చుదూతికయుఁ దాను
సరస కేతేర నక్కీరసార్వభౌముఁ
డరిది యపరంజిపనులపంజరము వదలి. 57
క. చనువేళ నిలిచి పొమ్మని
యనరా దపశకున మనుట నైన న్నీపై
నెనరునఁ దెలిపెద నొకకథ
కనకాంగీ వినిన నేర్పుగలుగు న్నీకున్. 58
వ. అని పలికి యాభామినీమేదురావలోకనాధారంబునం దదీయాంగీకారంబు నెఱింగి యప్పతంగపుంగవుండు హాసంబుతో నితిహాసం బిట్లని చెప్పం దొడంగె. 59
ఏడవకథ
తే. అమరసౌవీరదేశంబునందు విటత
రంగితాభంగమోహాంబురాశి చం,
కార్యకృద్వారభామాప్రకాశమాన
లపనమండల మగువిశాలాపురంబు. 60
క. ఆపురము నరోత్తముఁ డను
భూపాలుం డేలు నతనిప్రోపున వైశ్యుం
డేపారు నొకఁడు ధర్మ
వ్యాపారం బలర విమలుఁ డనునామమునన్. 61
ఉ. ఆతనియాలు డీలుపడనట్టిమనోజునిపోలు వాలుకం
జాతముచాలు పూలుగలసంపగికొమ్మల గీలుగ్రాలు ము
క్తాతతిడాలు మేలుకొనుకల్వలతావలమేలు జాళువా
జోతులజాలు జాలుకొనుచూపులఁ జూపఱ నేలుప్రోలునన్. 62
క. దానికి మోహనయను సభి
థానము దగు విమలుఁ డాసుథాకరముఖితో
నానావిధసౌఖ్యప్రద
సూనాయుధకేళి నింపుసొంపు వహింపన్. 63
తే. వానికై చంద్రరేఖ యన్వారవనిత
మునుపు తొడసోఁక కుండియు మోహమందు
వానియిల్లాలికై ధనవంతుఁ డనెడి
వన్నెకాఁ డట్టి మదివట్టి వలపుఁ జెందు. 64
క. అంతట నొకనాఁ డలధన
వంతుం డేరీతి వైశ్యవనితామణితో
గంతురణకేళిఁ దేలం
గాంతుం దైవకృపకలిమిగా కని మదిలోన్. 65
సీ. అవ్వీట నమరుగా హాలావికృతహాస
కహకహధ్వనిసంగ గ్రామగంగ
యాయమ్మపురుషుఁ డభ్యర్థియైనవధూటి
నబలకార్యార్థిని యైనపురుషు
బలివెట్టికొలువ వారలకోరుకు లొసంగు
నటుగాక నొకవెలయాలి నంపి
యద్ధేవి కర్పింతు ననియెంచె నాచంద్ర
రేఖాబ్జముఖియు నారీతిఁ దలఁచె
తే. నిష్ట మొనరించి తమి నెలయించి యొకనిఁ
గాళికాభుక్తి చేసి నాకాంక్ష దీర్చి
కొందునని చూచె మఱి యొనఁగూడె దైవ
ఘటన నయ్యిద్దఱకును సంగమసుఖంబు. 66
తే. కల్పితాన్యోన్యవిరహంబు కంతుసమర
సముదితాళీకదైన్యవాచావిధంబు
సకలధనశాంబరీనిరాశాగుణంబ
ఖండగతి నొప్పుఁ దద్వంచకద్వయంబు. 67
సీ. కల్పిత ప్రణయవిగ్రహకాలవైదగ్ధ్య
జనితమాయాతాపసంభ్రమంబు
ప్రతివాక్యశపథపారంపరీవిజ్ఞాపి
తాత్మీయకృతకమోహాతిశయము
దంభేతరానుబంధనిబంధనిహ్నవ
జల్పితసూనృతశపథశతము
కపటనిద్రాజాతకైతవోత్స్వప్నప్ర
ణామవాచామిథోనామధేయ
తే. మురుతరచ్ఛద్మసప్రయత్నోపగూహ
నసకృదతులితకృతవశాంతరదశంబు
సౌఖ్యముఖ్యత్వవంచనాసమ్మదంబ
ఖండగతి నుండె నవ్వంచకద్వయంబు. 68
తే. ఇవ్విధంబున నయ్యిద్ద ఱెనసి నట్ల
యుండి యొకనాఁటిరేయిఁ బ్రచండకుసుమ
కాండభండనమున సరికట్లఁ బెనఁగి
సుప్తిఁ బొందిరి తెమ్మెర ల్చూరనాడ.
క. ఆమీఁదఁ జంద్రరేఖా
భామామణి లేచి యులికిపడి భయమున సు
శ్రీమించఁగ ధనవంతుని
తో మాటల దొట్రుపాటు దొలకం బలికెన్. 70
క. ఓరీ నాయాకారము
కూరిమిపటమునను వ్రాసికోరా యది నా
మారుగఁ జూడర నాబం
గారయ్యా నీవు చల్లఁగానుండు మిఁకన్. 71
క. అనవిని మది నిది వంచన
మని కని ధనవంతుఁ డింతయాగడమే మ
య్యెనొకో నామీఁదానే
నను జంపితి తెలుపు మనమనం బలరారన్. 72
క. కలగంటి నీవు బొక
కలకంిం గూడినట్లు గావున నిఁకఁగాఁ
గలుగును బ్రాణత్యాగం
బెలమిం జేసికొన నిశ్చయించితి మదిలోన్. 73
చ. కనుఁగొనఁజాల వేఱొకతెకౌఁగిట నీవు సుఖింప నిప్పుడే
పనివిని వాసనావశత భావిభవంబుననైనఁ జెందెదన్
నిను నటుగా దటన్నఁ బరనీరజనేత్రలఁ బొందనంచు నిం
పునఁ జను దెంచి గంగగుడిముందఱ బాస యొసంగు మిత్తఱిన్. 74
క. అని చంద్రరేఖ పలుకం
గనుఁగొని నగవలర నట్ల కానిమ్మని యా
ననబోఁడి వెంట రాఁగా
ధనవంతుఁడు గంగగుడి కుదగ్రత నరిగెన్. 75
సీ. కాఁపుగుబ్బెతలు పొంగళ్లు వెట్టినపాల
కడవచాఱికలపొక్కళ్ళఱాలు
దొరలు దెప్పించి బంతులుగట్టి యర్పించు
పొట్టేళ్ళనెత్తురు బురద రొంపి
కోర్కి చెల్లినభుజంగు లొసంగఁ బెఱికిన
కుక్కుటపటలంపు ఱెక్కగుంపు
మంత్రముల్ ఫలియింప మాంత్రికుల్ పయిజోతి
వన్నెయుంచిన పంచవన్నెకోళ్లు
తే. పరఁగ గుగ్గులగురుధూపపరిమళంబు
శాకినీడాకినీభూతసంభ్రమంబు
చరదితప్రాణమృత్తికాతురగచయము
నలమ నాగంగగుడిఁ జేర నరుగునపుడు. 76
క. తనుదునుమఁ దలఁచు తత్కా
మినికన్నను మున్నె యతఁడు మిసిమికటారిం
దునిమి బలియొసంగె సాహస
మెనయం దల మొత్తి బాస యిచ్చెద ననుచున్. 77
సీ. బలుకప్పు నెరిగొప్పు పైనొప్పు బుడుతజా
బిల్లితో మృదుతనూవల్లి తోడ
నునుపైఁట తెరచాఁటుగొనునీటుగుబ్బచ
న్కట్టుతోఁ గపురంపుబొట్టుతోడఁ
గరుణారస ముదారగతిమీఱఁ జూపట్టు
చూపుతో రతిఁగేరు రూపుతోడఁ
దలిరాకుజిగి జోక వెలినూకఁగల మేలి
కేలుతో నెల దేఁటి డాలుతోడఁ
తే. గెంపు పపడంపు జిగిసొంపు నింపుముద్దు
మోవితో గుమ్మురను నిండుతావితోడ
సంతసము వింతగా ధనవంతుచెంత
శాంతయై రుద్రకాంత సాక్షాత్కరించి. 78
క. మెచ్చితి వరమడుగుమనం
దచ్చిత్రదయాత్వమున కతం డలరి సము
ద్యచ్చరితవిమలునాకృతి
యచ్చొత్తినరీతి నొసఁగు మని వేఁడుటయున్. 79
క. ఇచ్చితిఁ బొమ్మని కాళిక
విచ్చేసిన యపుడె యతఁడు విమలునిరూపం
బచ్చుపడఁ దాల్చి యందుల
కచ్చెరుపడి యింటికరిగె నతిగూఢగతిన్. 80
ఉ. అంతట నోడబేరమునకై విమలుండు చనంగ నెమ్మదిన్
వంత దొలంగఁ జేసి ధనవంతుఁడు వానిగృహంబుఁ జేరె న
త్యంతధనంబుతోడఁ గల మంబుధిలోన మునింగె నయ్యెడన్
దంతురవీచిక ల్దరికిఁ దాల్చిన వచ్చితి నంచుఁ బల్కుచున్. 81
క. ఊరిదొరబేరు లెల్లను
నూరార్పఁగ నిట్లు వచ్చియుండెడువానిం
జేరి నిజనాథుఁడని క
న్నీరు వడిందొరఁగ మోహినీసతి పలికెన్. 82
ఉ. అక్కట ప్రాణనాథ ధన మంబుధిఁ గూలినఁ గూలనిమ్ము వే
ఱొక్కతెఱంగునం బడయనోపమె విత్తచయంబు లేనిచో
నిక్కడిపేదవారి మన మెవ్వరిఁ బోలుదు మింతే చాలుఁ బో
గ్రక్కుననక్కఱ న్మొగమొగంబులు చూచికొనంగఁ గల్గెఁగా. 83
తే. నేఁటి కీపాటి నీవు నాత్రాటిమహిమ
నింటి కేతేరఁ జల్లగాఁ గంటి నింక
నిదియె పదివేలు వైభవం బెల్లనాఁడు
నల్లపూసలు చెవియాకు నాకుఁ జాలు. 84
క. అని ధైర్యమిచ్చి తగమ
జ్జనభోజనములను దృప్తి సలిపి దినాంతం
బున నాతండును దాఁగే
ళినిశాంతముఁ జేర సరిగె లీలాపరతన్. 85
క. ఈకైవడి నెచ్చెలి తన
యాకాంక్షలు దీర్ప నిర్భరానందముతో
నాకోడెకాఁడు చివురుం
జేకత్తివజీరు సడ్డసేయక యుండెన్. 86
తే. వచ్చె విమలుండు నిస్తులవస్తుచయము
గొనుచు నింటికి వచ్చిన ఘోరకలహ
మయ్యె ధనవంతునకు వాని కాగృహంబు
నాదియన నాదియనఁగ నౌఁ గా దనంగ. 87
క. పురజనులు తమ్ముఁ గనుఁగొని
యిరువురియాకార మొకటి యేర్చఱుపఁగ నె
వ్వరివశ మనుచుం జూడఁగ
దొరముందఱఁ బడిరి వాదుతోడ న్వారల్. 88
క. ఆదొర యేగతి వారల
వాదుడు పన్వలయు వింటివో వినలేదో
పైదలి యనినఁ బ్రభావతి
మోదము వెలిఁజిలుకఁ జిలుక మొకరికిఁ బలికెన్. 89
తే. వింటి నంతయు మేదినీవిభుఁడు వారి
కలహ మేరీతి నుడిపెనో తెలియరాదు
ధర్మసంకట మిదియేల తడవుసేయ
కవలికథఁ దెల్పుమయ్య కీరాగ్రగణ్య. 90
చ. అన విని చిల్క పల్కు వినవమ్మ ప్రభావతి యన్నరేశ్వరుం
డనఘత మోహినిం బిలువనంపి భవత్పతి నిన్నుఁ బెండ్లియా
డినతటి సుంకు వేమొసఁగె డెందమునం దలపోసి తెల్పు మా
కనవుడు నూఱుమాడలనె నావిమలుండును నట్ల పల్కినన్. 91
క. ధనవంతు నట్ల యడుగం
దన కది తెలియమికి నీళ్లు దా నమలిన నా
తని వెడల నడిచి ప్రమదం
బున నాదంపతులఁ గూర్చి పొమ్మని యనిచెన్. 92
క. ఇంతటి నేరుపు గలిగినఁ
గాంతా కడతేఱుఁ జారుఁ గదియుట లేదా
కాంతుం డెఱిఁగిన నాతని
పొంతకు నేమొగముతోడఁ బోయెదు చెపుమా. 93
క. అని చిలుక యూరకుండినఁ
గనుఁగొని యక్కలికి దీపకళికలతోడం
దనమోము వెలుకపాఱం
జనియె న్నిదురింపఁ గేళిసదనంబునకున్. 94
తే. పల్లవియుఁ దెల్లవాఱ నప్పార్థివేంద్రు
కడకుఁ జని చిలుక సేయు విఘ్నములఁ దెలిపి
యతఁడు ప్రార్థించి పుత్తేర నరుగుదెంచెఁ
బొలఁతిచెంతకు నంతకుఁ బ్రొద్దుగ్రుంక. 95
ఉ. గందపుఁబూతఁబోలు ఱవికందగగుబ్బలమీటు హారపుం
జందెపువాటుమాటు బురుసాపని పయ్యెదనీటుఁ జాటునే
యందగు మేల్ముసుం గమర నల్ల బ్రభావతి వచ్చె మీనుడాల్
పొందినరాచవాని యొఱలోనికటారిఁ దుటారమాడుచున్. 96
ఉ. వచ్చినఁ జూచి కీరమురువారముమీఱ ముఖారుణద్యుతుల్
బచ్చెనపన్న నానృపతిపాలికిఁ బోయెదవేమొ పొమ్ము నీ
యిచ్చకు వచ్చినట్లు రమియింపు మొకానొక మాటపుట్టినన్
నెచ్చెలి లేదుబంతియను నేర్పున దిద్దుకొనంగఁ జాలినన్. 97
చ. వదినెలపోరు మాన్ప నిజవల్లభు నిద్దురపుచ్చ మామనో
రదమఁగ నత్తగారికి భయం బొనరింప మఱందినూరకే
గదమఁగఁ దోడికోడలి కొకానొకనింద ఘటింపవచ్చుఁ బో
కదిసిన నేర్పుచేత బెళుక న్వెరవొందిన జారకాంతకున్. 98
ఎనిమిదవకథ
ఉ. ఇందుల కొక్కగాథ గల దింతటిలోఁ బతి పాఱిపోవఁడో
యిందునిభాననా వినుమ యిందిరకుం దిరమైన యిల్లు సం
క్రందనరాజధాని కెనగాఁ దగుశూరవరావలోక మా
రందసమాఖ్యచే నొకపురంబు పరంతపరాజు ప్రోవఁగన్. 99
తే. అచట జనవల్లభుండన నమరు నొక్కఁ
డంగసౌష్ఠపమున రతి యౌననంగ
నలరు మెండైన నిండుప్రాయంబుకలిమి
రస్తుమీఱుచు నాతని గేస్తురాలు. 100