శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 15

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 15)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వైషమ్పాయన]
యాజ్ఞసేన్యా వచొ శరుత్వా పునర ఏవార్జునొ ఽబరవీత
అనుమాన్య మహాబాహుం జయేష్ఠం భరాతరమ ఈశ్వరమ
2 థణ్డః శాస్తి పరజాః సర్వా థణ్డ ఏవాభిరక్షతి
థణ్డః సుప్తేషు జాగర్తి థణ్డం ధర్మం విథుర బుధాః
3 ధర్మం సంరక్షతే థణ్డస తదేవార్దం నరాధిప
కామం సంరక్షతే థణ్డస తరివర్గొ థణ్డ ఉచ్యతే
4 థణ్డేన రక్ష్యతే ధాన్యం ధనం థణ్డేన రక్ష్యతే
ఏతథ విథ్వన్న ఉపాథత్స్వ సవభావం పశ్య లౌకికమ
5 రాజథణ్డభయాథ ఏకే పాపాః పాపం న కుర్వతే
యమథణ్డభయాథ ఏకే పరలొకభయాథ అపి
6 పరస్పరభయాథ ఏకే పాపాః పాపం న కుర్వతే
ఏవం సాంసిథ్ధికే లొకే సర్వం థణ్డే పరతిష్ఠితమ
7 థణ్డస్యైవ భయాథ ఏకే న ఖాథన్తి పరస్పరమ
అన్ధే తమసి మజ్జేయుర యథి థణ్డొ న పాలయేత
8 యస్మాథ అథాన్తాన థమయత్య అశిష్టాన థణ్డయత్య అపి
థమనాథ థణ్డనాచ చైవ తస్మాథ థణ్డం విథుర బుధాః
9 వాచి థణ్డొ బరాహ్మణానాం కషత్రియాణాం భుజార్పణమ
థానథణ్డః సమృతొ వైశ్యొ నిర్థణ్డః శూథ్ర ఉచ్యతే
10 అసంమొహాయ మర్త్యానామ అర్దసంరక్షణాయ చ
మర్యాథా సదాపితా లొకే థణ్డసంజ్ఞా విశాం పతే
11 యత్ర శయామొ లొహితాక్షొ థణ్డశ చరతి సూనృతః
పరజాస తత్ర న ముహ్యన్తి నేతా చేత సాధు పశ్యతి
12 బరహ్మ చారీ గృహస్దశ చ వానప్రస్దొ ఽద భిక్షుకః
థణ్డస్యైవ భయాథ ఏతే మనుష్యా వర్త్మని సదితాః
13 నాభీతొ యజతే రాజన నాభీతొ థాతుమ ఇచ్ఛతి
నాభీతః పురుషః కశ చిత సమయే సదాతుమ ఇచ్ఛతి
14 నాచ్ఛిత్త్వా పరమర్మాణి నాకృత్వా కర్మ థారుణమ
నాహత్వా మత్స్యఘాతీవ పరాప్నొతి మహతీం శరియమ
15 నాఘ్నతః కీర్తిర అస్తీహ న విత్తం న పునః పరజాః
ఇన్థ్రొ వృత్రవధేనైవ మహేన్థ్రః సమపథ్యత
16 య ఏవ థేవా హన్తారస తాఁల లొకొ ఽరచయతే భృశమ
హన్తా రుథ్రస తదా సకన్థః శక్రొ ఽగనిర వరుణొ యమః
17 హన్తా కాలస తదా వాయుర మృత్యుర వైశ్రవణొ రవిః
వసవొ మరుతః సాధ్యా విశ్వే థేవాశ చ భారత
18 ఏతాన థేవాన నమస్యన్తి పరతాప పరణతా జనాః
న బరహ్మాణం న ధాతారం న పూషాణం కదం చన
19 మధ్యస్దాన సర్వభూతేషు థాన్తాఞ శమ పరాయణాన
యజన్తే మానవాః కే చిత పరశాన్తాః సర్వకర్మసు
20 న హి పశ్యామి జీవన్తం లొకే కం చిథ అహింసయా
సత్త్వైః సత్త్వాని జీవన్తి థుర్బలైర బలవత్తరాః
21 నకులొ మూషకాన అత్తి బిడాలొ నకులం తదా
బిడాలమ అత్తి శవా రాజఞ శవానం వయాలమృగస తదా
22 తాన అత్తి పురుషః సర్వాన పశ్య ధర్మొ యదాగతః
పరాణస్యాన్నమ ఇథం సర్వం జఙ్గమం సదావరం చ యత
23 విధానం థేవ విహితం తత్ర విథ్వాన న ముహ్యతే
యదా సృష్టొ ఽసి రాజేన్థ్ర తదా భవితుమ అర్హసి
24 వినీతక్రొధహర్షా హి మన్థా వనమ ఉపాశ్రితాః
వినా వధం న కుర్వన్తి తాపసాః పరాణయాపనమ
25 ఉథకే బహవః పరాణాః పృదివ్యాం చ ఫలేషు చ
న చ కశ చిన న తాన హన్తి కిమ అన్యత పరాణయాపనాత
26 సూక్ష్మయొనీని భూతాని తర్క గమ్యాని కాని చిత
పక్ష్మణొ ఽపి నిపాతేన యేషాం సయాత సకన్ధపర్యయః
27 గరామాన నిష్క్రమ్య మునయొ విగతక్రొధమత్సరాః
వనే కుటుమ్బ ధర్మాణొ థృశ్యన్తే పరిమొహితాః
28 భూమిం భిత్త్వౌషధీశ ఛిత్త్వా వృక్షాథీన అణ్డజాన పశూన
మనుష్యాస తన్వతే యజ్ఞాంస తే సవర్గం పరాప్నువన్తి చ
29 థణ్డనీత్యాం పరణీతాయాం సర్వే సిధ్యన్త్య ఉపక్రమాః
కౌన్తేయ సర్వభూతానాం తత్ర మే నాస్తి సంశయః
30 థణ్డశ చేన న భవేల లొకే వయనశిష్యన్న ఇమాః పరజాః
శూలే మత్స్యాన ఇవాపక్ష్యన థుర్బలాన బలవత్తరాః
31 సత్యం చేథం బరహ్మణా పూర్వమ ఉక్తం; థణ్డః పరజా రక్షతి సాధు నీతః
పశ్యాగ్నయశ చ పరతిశామ్యన్త్య అభీతాః; సంతర్జితా థణ్డభయాజ జవలన్తి
32 అన్ధం తమ ఇవేథం సయాన న పరజ్ఞాయేత కిం చన
థణ్డశ చేన న భవేల లొకే విభజన సాధ్వసాధునీ
33 యే ఽపి సంభిన్నమర్యాథా నాస్తికా వేథ నిన్థకాః
తే ఽపి భొగాయ కల్పన్తే థణ్డేనొపనిపీడితాః
34 సర్వొ థణ్డజితొ లొకొ థుర్లభొ హి శుచిర నరః
థణ్డస్య హి భయాథ భీతొ భొగాయేహ పరకల్పతే
35 చాతుర్వర్ణ్యాప్రమొహాయ సునీత నయనాయ చ
థణ్డొ విధాత్రా విహితొ ధర్మార్దావ్వ అభిరక్షితుమ
36 యథి థణ్డాన న బిభ్యేయుర వయాంసి శవాపథాని చ
అథ్యుః పశూన మనుష్యాంశ చ యజ్ఞార్దాని హవీంషి చ
37 న బరహ్మచర్య అధీయీత కల్యాణీ గౌర న థుహ్యతే
న కన్యొథ్వహనం గచ్ఛేథ యథి థణ్డొ న పాలయేత
38 విశ్వలొపః పరవర్తేత భిథ్యేరన సర్వసేతవః
మమత్వం న పరజానీయుర యథి థణ్డొ న పాలయేత
39 న సంవత్సరసత్రాణి తిష్ఠేయుర అకుతొభయాః
విధివథ థక్షిణావన్తి యథి థణ్డొ న పాలయేత
40 చరేయుర నాశ్రమే ధర్మం యదొక్తం విధిమ ఆశ్రితాః
న విథ్యాం పరాప్నుయాత కశ చిథ యథి థణ్డొ న పాలయేత
41 న చొష్ట్రా న బలీవర్థా నాశ్వాశ్వతర గర్థభాః
యుక్తా వహేయుర యానాని యథి థణ్డొ న పాలయేత
42 న పరేష్యా వచనం కుర్యుర న బాలొ జాతు కర్హి చిత
తిష్ఠేత పితృమతే ధర్మే యథి థణ్డొ న పాలయేత
43 థణ్డే సదితాః పరజాః సర్వా భయం థణ్డం విథుర బుధాః
థణ్డే సవర్గొ మనుష్యాణాం లొకొ ఽయం చ పరతిష్ఠితః
44 న తత్ర కూటం పాపం వా వఞ్చనా వాపి థృష్యతే
యత్ర థణ్డః సువిహితశ చరత్య అరివినాశనః
45 హవిః శవా పరపిబేథ ధృష్టొ థణ్డశ చేన నొథ్యతొ భవేత
హరేత కాకః పురొడాశం యథి థణ్డొ న పాలయేత
46 యథ ఇథం ధర్మతొ రాజ్యం విహితం యథ్య అధర్మతః
కార్యస తత్ర న శొకొ వై భుఙ్క్ష్వ భొగాన యజస్వ చ
47 సుఖేన ధర్మం శరీమన్తశ చరన్తి శుచి వాససః
సంవసన్తః పరియైర థారైర భుఞ్జానాశ చాన్నమ ఉత్తమమ
48 అర్దే సర్వే సమారమ్భాః సమాయత్తా న సంశయః
స చ థణ్డే సమాయత్తః పశ్య థణ్డస్య గౌరవమ
49 లొకయాత్రార్దమ ఏవేహ ధర్మప్రవచనం కృతమ
అహింసా సాధు హింసేతి శరేయాన ధర్మపరిగ్రహః
50 నాత్యన్త గుణవాన కశ చిన న చాప్య అత్యన్తనిర్గుణః
ఉభయం సర్వకార్యేషు థృశ్యతే సాధ్వ అసాధు చ
51 పశూనాం వృషణం ఛిత్త్వా తతొ భిన్థన్తి నస్తకాన
కృషన్తి బహవొ భారాన బధ్నన్తి థమయన్తి చ
52 ఏవం పర్యాకులే లొకే విపదే జర్జరీకృతే
తైస తైర నయాయైర మహారాజ పురాణం ధర్మమ ఆచర
53 జయ థేహి పరజా రక్ష ధర్మం సమనుపాలయ
అమిత్రాఞ జహి కౌన్తేయ మిత్రాణి పరిపాలయ
54 మా చ తే నిఘ్నతః శత్రూన మన్యుర భవతు భారత
న తత్ర కిల్బిషం కిం చిత కర్తుం భవతి భారత
55 ఆతతాయీ హి యొ హన్యాథ ఆతతాయినమ ఆగతమ
న తేన భరూణహా స సయాన మన్యుస తం మన్యుమ ఋచ్ఛతి
56 అవధ్యః సర్వభూతానామ అన్తరాత్మా న సంశయః
అవధ్యే చాత్మని కదం వధ్యొ భవతి కేన చిత
57 యదా హి పురుషః శాలాం పునః సంప్రవిశేన నవామ
ఏవం జీవః శరీరాణి తాని తాని పరపథ్యతే
58 థేహాన పురాణాన ఉత్సృజ్య నవాన సంప్రతిపథ్యతే
ఏవం మృత్యుముఖం పరాహుర యే జనాస తత్త్వథర్శినః