శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 122
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 122) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
అఙ్గేషు రాజా థయుతిమాన వసు హొమ ఇతి శరుతః
2 స రాజా ధర్మనిత్యః సన సహ పత్న్యా మహాతపాః
ముఞ్జ పృష్ఠం జగామాద థేవర్షిగణపూజితమ
3 తత్ర శృఙ్గే హిమవతొ మేరౌ కనకపర్వతే
యత్ర ముఞ్జవటే రామొ జటా హరణమ ఆథిశత
4 తథా పరభృతి రాజేన్థ్ర ఋషిభిః సంశితవ్రతైః
ముఞ్జ పృష్ఠ ఇతి పరొక్తః స థేశొ రుథ్ర సేవితః
5 స తత్ర బహుభిర యుక్తః సథా శరుతిమయైర గుణైః
బరాహ్మణానామ అనుమతొ థేవర్షిసథృశొ ఽభవత
6 తం కథా చిథ అథీనాత్మా సఖా శక్రస్య మానితః
అభ్యాగచ్ఛన మహీపాలొ మాన్ధాతా శత్రుకర్శనః
7 సొ ఽభిసృత్య తు మాన్ధాతా వసు హొమం నరాధిపమ
థృష్ట్వా పరకృష్టం తపసా వినయేనాభ్యతిష్ఠత
8 వసు హొమొ ఽపి రాజ్ఞొ వై గామ అర్ఘ్యం చ నయవేథయత
అష్టాఙ్గస్య చ రాజ్యస్య పప్రచ్ఛ కుశలం తథా
9 సథ్భిర ఆచరితం పూర్వం యదావథ అనుయాయినమ
అపృచ్ఛథ వసు హొమస తం రాజన కిం కరవాణి తే
10 సొ ఽబరవీత పరమప్రీతొ మాన్ధాతా రాజసత్తమమ
వసు హొమం మహాప్రాజ్ఞమ ఆసీనం కురునన్థన
11 బృహస్పతేర మతం రాజన్న అధీతం సకలం తవయా
తదైవౌశనసం శాస్త్రం విజ్ఞాతం తే నరాధిప
12 తథ అహం శరొతుమ ఇచ్ఛామి థణ్డ ఉత్పథ్యతే కదమ
కిం వాపి పూర్వం జాగర్తి కిం వా పరమమ ఉచ్యతే
13 కదం కషత్రియ సంస్దశ చ థణ్డః సంప్రత్య అవస్దితః
బరూహి మే సుమహాప్రాజ్ఞ థథామ్య ఆచార్య వేతనమ
14 [వసుహొమ]
శృణు రాజన యదా థణ్డః సంభూతొ లొకసంగ్రహః
పరజా వినయరక్షార్దం ధర్మస్యాత్మా సనాతనః
15 బరహ్మా యియక్షుర భగవాన సర్వలొకపితామహః
ఋత్విజం నాత్మనా తుల్యం థథర్శేతి హి నః శరుతమ
16 స గర్భం శిరసా థేవొ వర్షపూగాన అధారయత
పూర్ణే వర్షసహస్రే తు స గర్భః కషువతొ ఽపతత
17 స కషుపొ నామ సంభూతః పరజాపతిర అరింథమ
ఋత్విగ ఆసీత తథా రాజన యజ్ఞే తస్య మహాత్మనః
18 తస్మిన పరవృత్తే సత్రే తు బరహ్మణః పార్దివర్షభ
హృష్టరూపప్రచారత్వాథ థణ్డః సొ ఽనతర్హితొ ఽభవత
19 తస్మిన్న అన్తర్హితే చాద పరజానాం సంకరొ ఽభవత
నైవ కార్యం న చాకార్యం భొజ్యాభొజ్యం న విథ్యతే
20 పేయాపేయం కుతః సిథ్ధిర హిసన్తి చ పరస్పరమ
గమ్యాగమ్యం తథా నాసీత పరస్వం సవం చ వై సమమ
21 పరస్పరం విలుమ్పన్తే సారమేయా ఇవామిషమ
అబలం బలినొ జఘ్నుర నిర్మర్యాథమ అవర్తత
22 తతః పితామహొ విష్ణుం భగవన్తం సనాతనమ
సంపూజ్య వరథం థేవం మహాథేవమ అదాబ్రవీత
23 అత్ర సాధ్వ అనుకమ్పాం వై కర్తుమ అర్హసి కేవలమ
సంకరొ న భవేథ అత్ర యదా వై తథ విధీయతామ
24 తతః స భగవాన ధయాత్వా చిరం శూలజటా ధరః
ఆత్మానమ ఆత్మనా థణ్డమ అసృజథ థేవసత్తమః
25 తస్మాచ చ ధర్మచరణాం నీతిం థేవీం సరస్వతీమ
అసృజథ థణ్డనీతిః సా తరిషు లొకేషు విశ్రుతా
26 భూయః స భగవాన ధయాత్వా చిరం శూలవరాయుధః
తస్య తస్య నికాయస్య చకారైకైకమ ఈశరమ
27 థేవానామ ఈశ్వరం చక్రే థేవం థశశతేక్షణమ
యమం వైవస్వతం చాపి పితౄణామ అకరొత పతిమ
28 ధనానాం రక్షసాం చాపి కుబేరమ అపి చేశ్వరమ
పర్వతానాం పతిం మేరుం సరితాం చ మహొథధిమ
29 అపాం రాజ్యే సురాణాం చ విథధే వరుణం పరభుమ
మృత్యుం పరాణేశ్వరమ అదొ తేజసాం చ హుతాశనమ
30 రుథ్రాణామ అపి చేశానం గొప్తారం విథధే పరభుః
మహాత్మానం మహాథేవం విశాలాక్షం సనాతనమ
31 వసిష్ఠమ ఈశం విప్రాణాం వసూనాం జాతవేథసమ
తేజసాం భాస్కరం చక్రే నక్షత్రాణాం నిశాకరమ
32 వీరుధామ అంశుమన్తం చ భూతానాం చ పరభుం వరమ
కుమారం థవాథశ భుజం సకన్థం రాజానమ ఆథిశత
33 కాలం సర్వేశమ అకరొత సంహార వినయాత్మకమ
మృత్యొశ చతుర్విభాగస్య థుఃఖస్య చ సుఖస్య చ
34 ఈశ్వరః సర్వథేహస తు రాజరాజొ ధనాధిపః
సర్వేషామ ఏవ రుథ్రాణాం శూలపాణిర ఇతి శరుతిః
35 తమ ఏకం బరహ్మణః పుత్రమ అనుజాతం కషుపం థథౌ
పరజానామ అధిపం శరేష్ఠం సర్వధర్మభృతామ అపి
36 మహాథేవస తతస తస్మిన వృత్తే యజ్ఞే యదావిధి
థణ్డం ధర్మస్య గొప్తారం విష్ణవే సత్కృతం థథౌ
37 విష్ణుర అఙ్గిరసే పరాథాథ అఙ్గిరా మునిసత్తమః
పరాథాథ ఇన్థ్ర మరీచిభ్యాం మరీచిర భృగవే థథౌ
38 భృగుర థథావ ఋషిభ్యస తు తం థణ్డం ధర్మసంహితమ
ఋషయొ లొకపాలేభ్యొ లొకపాలాః కషుపాయ చ
39 కషుపస తు మనవే పరాథాథ ఆథిత్యతనయాయ చ
పుత్రేభ్యః శరాథ్ధథేవస తు సూక్ష్మధర్మార్దకారణాత
తం థథౌ సూర్యపుత్రస తు మనుర వై రక్షణాత్మకమ
40 విభజ్య థణ్డః కర్తవ్యొ ధర్మేణ న యథృచ్ఛయా
థుర్వాచా నిగ్రహొ బన్ధొ హిరణ్యం బాహ్యతః కరియా
41 వయఙ్గత్వం చ శరీరస్య వధొ వా నాల్పకారణాత
శరీరపీడాస తాస తాస తు థేహత్యాగొ వివాసనమ
42 ఆనుపూర్వ్యా చ థణ్డొ ఽసౌ పరజా జాగర్తి పాలయన
ఇన్థ్రొ జాగర్తి భగవాన ఇన్థ్రాథ అగ్నిర విభావసుః
43 అగ్నేర జాగర్తి వరుణొ వరుణాచ చ పరజాపతిః
పరజాపతేస తతొ ధర్మొ జాగర్తి వినయాత్మకః
44 ధర్మాచ చ బరహ్మణః పుత్రొ వయవసాయః సనాతనః
వయవసాయాత తతస తేజొ జాగర్తి పరిపాలయన
45 ఓషధ్యస తేజసస తస్మాథ ఓషధిభ్యశ చ పర్వతాః
పర్వతేభ్యశ చ జాగర్తి రసొ రసగుణాత తదా
46 జాగర్తి నిరృతిర థేవీ జయొతీంషి నిరృతేర అపి
వేథాః పరతిష్ఠా జయొతిర్భ్యస తతొ హయశిరాః పరభుః
47 బరహ్మా పితామహస తస్మాజ జాగర్తి పరభుర అవ్యయః
పితామహాన మహాథేవొ జాగర్తి భగవాఞ శివః
48 విశ్వే థేవాః శివాచ చాపి విశ్వేభ్యశ చ తదర్షయః
ఋషిభ్యొ భగవాన సొమః సొమాథ థేవాః సనాతనాః
49 థేవేభ్యొ బరాహ్మణా లొకే జాగ్రతీత్య ఉపధారయ
బరాహ్మణేభ్యశ చ రాజన్యా లొకాన రక్షన్తి ధర్మతః
సదావరం జఙ్గమం చైవ కషత్రియేభ్యః సనాతనమ
50 పరజా జాగ్రతి లొకే ఽసమిన థణ్డొ జాగర్తి తాసు చ
సర్వసంక్షేపకొ థణ్డః పితామహసమః పరభుః
51 జాగర్తి కాలః పూర్వం చ మధ్యే చాన్తే చ భారత
ఈశ్వరః సర్వలొకస్య మహాథేవః పరజాపతిః
52 థేవథేవః శివః శర్వొ జాగర్తి సతతం పరభుః
కపర్థీ శంకరొ రుథ్రొ భవః సదాణుర ఉమాపతిః
53 ఇత్య ఏష థణ్డొ విఖ్యాత ఆథౌ మధ్యే తదావరే
భూమిపాలొ యదాన్యాయం వర్తేతానేన ధర్మవిత
54 [భ]
ఇతీథం వసు హొమస్య శృణుయాథ యొ మతం నరః
శరుత్వా చ సమ్యగ వర్తేత స కామాన ఆప్నుయాన నృపః
55 ఇతి తే సర్వమ ఆఖ్యాతం యొ థణ్డొ మనుజర్షభ
నియన్తా సర్వలొకస్య ధర్మాక్రాన్తస్య భారత