శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 117

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 117)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
నిథర్శన కరం లొకే సజ్జనాచరితం సథా
2 అస్యైవార్దస్య సథృశం యచ ఛరుతం మే తపొవనే
జామథగ్న్యస్య రామస్య యథ ఉక్తమ ఋషిసత్తమైః
3 వనే మహతి కస్మింశ చిథ అమనుష్యనిషేవితే
ఋషిర మూలఫలాహారొ నియతొ నియతేన్థ్రియః
4 థీక్షా థమపరః శాన్తః సవాధ్యాయపరమః శుచిః
ఉపవాసవిశుథ్ధాత్మా సతతం సత్పదే సదితః
5 తస్య సంథృశ్య సథ్భావమ ఉపవిష్టస్య ధీమతః
సర్వసత్త్వాః సమీపస్దా భవన్తి వనచారిణః
6 సింహవ్యాఘ్రాః స శరభా మత్తాశ చైవ మహాగజాః
థవీపినః ఖఙ్గ భల్లూకా యే చాన్యే భీమథర్శనాః
7 తే సుఖప్రశ్నథాః సర్వే భవన్తి కషతజాశనాః
తస్యర్షేర శిష్యవచ చైవ నయగ భూతాః పరియకారిణః
8 థత్త్వా చ తే సుఖప్రశ్నం సర్వే యాన్తి యదాగతమ
గరామ్యస తవ ఏకః పశుస తత్ర నాజహాచ ఛవా మహామునిమ
9 భక్తొ ఽనురక్తః సతతమ ఉపవాసకృశొ ఽబలః
ఫలమూలొత్కరాహారః శాన్తః శిష్టాకృతిర యదా
10 తస్యర్షేర ఉపవిష్టస్య పాథమూలే మహామునేః
మనుష్యవథ గతొ భావః సనేహబథ్ధొఽభవథ భృశమ
11 తతొ ఽభయయాన మహావీర్యొ థవీపీ కషతజభొజనః
శవార్దమ అత్యన్తసంథుష్టః కరూరః కాల ఇవాన్తకః
12 లేలిహ్యమానస తృషితః పుచ్ఛాస్ఫొటన తత్పరః
వయాథితాస్యః కషుధా భగ్నః పరార్దయానస తథామిషమ
13 తం థృష్ట్వా కరూరమ ఆయాన్తం జీవితార్దీ నరాధిపః
పరొవాచ శవా మునిం తత్ర యత తచ ఛృణు మహామతే
14 శవశత్రుర భగవన్న అత్ర థవీపీ మాం హన్తుమ ఇచ్ఛతి
తవత్ప్రసాథాథ భయం న సయాత తస్మాన మమ మహామునే
15 [ముని]
న భయం థవీపినః కార్యం మృత్యుతస తే కదం చన
ఏష శవరూపరహితొ థవీపీ భవసి పుత్రక
16 [భ]
తతః శవా థవీపితాం నీతొ జామ్బూనథనిభాకృతిః
చిత్రాఙ్గొ విస్ఫురన హృష్టొ వనే వసతి నిర్భయః
17 తతొ ఽభయయాన మహారౌథ్రొ వయాథితాస్యః కషుధాన్వితః
థవీపినం లేలిహథ వక్త్రొ వయాఘ్రొ రుధిరలాలసః
18 వయాఘ్రం థృష్ట్వా కషుధా భగ్నం థంష్ట్రిణం వనగొచరమ
థవీపీ జీవితరక్షార్దమ ఋషిం శరణమ ఏయివాన
19 తతః సంవాసజం సనేహమ ఋషిణా కుర్వతా సథా
స థవీపీ వయాఘ్రతాం నీతొ రిపుభిర బలవత్తరః
తతొ థృష్ట్వా స శార్థూలొ నాభ్యహంస తం విశాం పతే
20 స తు శవా వయాఘ్రతాం పరాప్య బలవాన పిశితాశనః
న మూలఫలభొగేషు సపృహామ అప్య అకరొత తథా
21 యదా మృగపతిర నిత్యం పరకాఙ్క్షతి వనౌకసః
తదైవ స మహారాజ వయాఘ్రః సమభవత తథా
22 వయాఘ్రస తూటజ మూలస్దస తృప్తః సుప్తొ హతైర మృగైః
నాగశ చాగాత తమ ఉథ్థేశం మత్తొ మేఘ ఇవొత్దితః
23 పరభిన్నకరటః పరాంశుః పథ్మీ వితతమస్తకః
సువిషాణొ మహాకాయొ మేఘగమ్భీర నిస్వనః
24 తం థృష్ట్వా కుఞ్జరం మత్తమ ఆయాన్తం మథగర్వితమ
వయాఘ్రొ హస్తిభయాత తరస్తస తమ ఋషిం శరణం యయౌ
25 తతొ ఽనయత కుఞ్జరతాం తం వయాఘ్రమ ఋషిసత్తమః
మహామేఘొపమం థృష్ట్వా తం స భీతొ ఽభవథ గజః
26 తతః కమలషణ్డాని శల్లకీ గహనాని చ
వయచరత స ముథా యుక్తః పథ్మరేణు విభూషితః
27 కథా చిథ రమమాణస్య హస్తినః సుముఖం తథా
ఋషేస తస్యొటజస్దస్య కాలొ ఽగచ్ఛన్న నిశా నిశమ
28 అదాజగామ తం థేశం కేషరీ కేషరారుణః
గిరికన్థరజొ భీమః సింహొ నాగకులాన్తకః
29 తం థృష్ట్వా సింహమ ఆయాన్తం నాగః సింహభయాకులః
ఋషిం శరణమ ఆపేథే వేపమానొ భయాతురః
30 తతః స సింహతాం నీతొ నాగేన్థ్రొ మునినా తథా
వన్యం నాగణయత సింహం తుల్యజాతిసమన్వయాత
31 థృష్ట్వా చ సొ ఽనశత సింహొ వన్యొ భీ సన్నవాగ్బలః
స చాశ్రమే ఽవసత సింహస తస్మిన్న ఏవ వనే సుఖీ
32 న తవ అన్యే కషుథ్రపశవస తపొవననివాసినః
వయథృశ్యన్త భయత్రస్తా జీవితాకాఙ్క్షిణః సథా
33 కథా చిత కాలయొగేన సర్వప్రాణి విహింసకః
బలవాన కషతజాహారొ నానా సత్త్వభయంకరః
34 అష్ట పాథ ఊర్ధ్వచరణః శరభొ వనగొచరః
తం సింహం హన్తుమ ఆగచ్ఛన మునేస తస్య నివేశనమ
35 తం మునిః శరభం చక్రే బలొత్కటమ అరింథమ
తతః స శరభొ వన్యొ మునేః శరభమ అగ్రతః
థృష్ట్వా బలినమ అత్యుగ్రం థరుతం సంప్రాథ్రవథ భయాత
36 స ఏవం శరభస్దానే నయస్తొ వై మునినా తథా
మునేః పార్శ్వగతొ నిత్యం శారభ్యం సుఖమ ఆప్తవాన
37 తతః శరభసంత్రస్తాః సర్వే మృగగణా వనాత
థిశః సంప్రాథ్రవన రాజన భయాజ జీవితకాఙ్క్షిణః
38 శరభొ ఽపయ అతిసంథుష్టొ నిత్యం పరాణివధే రతః
ఫలమూలాశనం శాన్తం నైచ్ఛత స పిశితాశనః
39 తతొ రుధిరతర్షేణ బలినా శరభొ ఽనవితః
ఇయేష తం మునిం హన్తుమ అకృతజ్ఞః శవయొనిజః
40 తతస తేన తపః శక్త్యా విథితొ జఞానచక్షుషా
విజ్ఞాయ చ మహాప్రాజ్ఞొ మునిః శవానం తమ ఉక్తవాన
41 శవా తవం థవీపిత్వమ ఆపన్నొ థవీపీ వయాఘ్రత్వమ ఆగతః
వయాఘ్రొ నాగొ మథపటుర నాగః సింహత్వమ ఆప్తవాన
42 సింహొ ఽతిబలసంయుక్తొ భూయః శరభతాం గతః
మయా సనేహపరీతేన న విమృష్టః కులాన్వయః
43 యస్మాథ ఏవమ అపాపం మాం పాపహింసితుమ ఇఛసి
తస్మాత సవయొనిమ ఆపన్నః శవైవ తవం హి భవిష్యసి
44 తతొ మునిజనథ్వేషాథ థుష్టాత్మా శవా కృతొ ఽబుధః
ఋషిణా శరభః శప్తః సవం రూపం పునర ఆప్తవాన