శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 116

వ్యాస మహాభారతము (శాంతి పర్వము - అధ్యాయము - 116)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [య]
పితామహ మహాప్రాజ్ఞ సంశయొ మే మహాన అయన
సచ ఛేత్తవ్యస తవయా రాజన భవాన కులకరొ హి నః
2 పురుషాణామ అయం తాత థుర్వృత్తానాం థురాత్మనామ
కదితొ వాక్యసంచారస తతొ విజ్ఞాపయామి తే
3 యథ ధితం రాజ్యతన్త్రస్య కులస్య చ సుఖొథయమ
ఆయత్యాం చ తథాత్వే చ కషేమవృథ్ధి కరం చ యత
4 పుత్రపౌత్రాభిరామం చ రాష్ట్రవృథ్ధి కరం చ యత
అన్నపానే శరీరే చ హితం యత తథ బరవీహి మే
5 అభిషిక్తొ హి యొ రాజా రాజ్యస్దొ మిత్ర సంవృతః
అసుహృత సముపేతొ వా స కదం రఞ్జయేత పరజాః
6 యొ హయ అసత పరగ్రహ రతిః సనేహరాగబలాత కృతః
ఇన్థ్రియాణామ అనీశత్వాథ అసజ జనబుభూషకః
7 తస్య భృత్యా విగుణతాం యాన్తి సర్వే కులొథ్గతాః
న చ భృత్యఫలైర అర్దైః స రాజా సంప్రయుజ్యతే
8 ఏతాన మే సంశయస్దస్య రాజధర్మాన సుథుర్లభాన
బృహస్పతిసమొ బుధ్యా భవాఞ శంసితుమ అర్హతి
9 శంసితా పురుషవ్యాఘ్ర తవం నః కులహితే రతః
కషత్తా చైవ పటు పరజ్ఞొ యొ నః శంసతి సర్వథా
10 తవత్తః కులహితం వాక్యం శరుత్వా రాజ్యహితొథయమ
అమృతస్యావ్యయస్యేవ తృప్తః సవప్స్యామ్య అహం సుఖమ
11 కీథృషాః సంనికర్షస్దా భృత్యాః సయుర వా గుణాన్వితాః
కీథృశైః కిం కులీనైర వా సహ యాత్రా విధీయతే
12 న హయ ఏకొ భృత్యరహితొ రాజా భవతి రక్షితా
రాజ్యం చేథం జనః సర్వస తత కులీనొ ఽభిశంసతి
13 న హి పరశాస్తుం రాజ్యం హి శక్యమ ఏకేన భారత
అసహాయవతా తాత నైవార్దాః కే చిథ అప్య ఉత
లబ్ధుం లబ్ధ్వా చాపి సథా రక్షితుం భరతర్షభ
14 [భ]
యస్య భృత్యజనః సర్వొ జఞానవిజ్ఞానకొవిథః
హితైషీ కులజః సనిగ్ధః స రాజ్యఫలమ అశ్నుతే
15 మన్త్రిణొ యస్య కులజా అసంహార్యాః సహొషితాః
నృపతేర మతిథాః సన్తి సంబన్ధ జఞానకొవిథాః
16 అనాగతవిధాతారః కాలజ్ఞానవిశారథాః
అతిక్రాన్తమ అశొచన్తః స రాజ్యఫలమ అశ్నుతే
17 సమథుఃఖసుఖా యస్య సహాయాః సత్యకారిణః
అర్దచిన్తాపరా యస్య స రాజ్యఫలమ అశ్నుతే
18 యస్య నార్తొ జనపథః సంనికర్ష గతః సథా
అక్షుథ్రః సత్పదాలమ్బీ స రాజ్యఫలభాగ భవేత
19 కొశాక్ష పటలం యస్య కొశవృథ్ధి కరైర జనైః
ఆప్తైస తుష్టైశ చ సతతం ధార్యతే స నృపొత్తమః
20 కొష్ఠాగారమ అసంహార్యైర ఆప్తైః సంచయతత్పరైః
పాత్రభూతైర అలుబ్ధైశ చ పాల్యమానం గుణీ భవేత
21 వయవహారశ చ నగరే యస్య కర్మఫలొథయః
థృశ్యతే శఙ్ఖలిఖితః స ధర్మఫలభాగ భవేత
22 సంగృహీతమనుష్యశ చ యొ రాజా రాజధర్మవిత
షడ వర్గం పరతిగృహ్ణన స ధర్మాత ఫలమ ఉపాశ్నుతే