శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 60
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 60) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
హతం థుర్యొధనం థృష్ట్వా భీమసేనేన సంయుగే
పాణ్డవాః సృఞ్జయాశ చైవ కిమ అకుర్వత సంజయ
2 [స]
హాతం థుర్యొధనం థృష్ట్వా భీమసేనేన సంయుగే
సింహేనేవ మహారాజ మత్తం వనగజం వనే
3 పరహృష్టమనసస తత్ర కృష్ణేన సహ పాణ్డవాః
పాఞ్చాలాః సృఞ్జయాశ చైవ నిహతే కురునన్థనే
4 ఆవిధ్యన్న ఉత్తరీయాణి సింహనాథాంశ చ నేథిరే
నైతాన హర్షసమావిష్టాన ఇయం సేహే వసుంధరా
5 ధనూంష్య అన్యే వయాక్షిపన్త జయాశ చాప్య అన్యే తదాక్షిపన
థధ్ముర అన్యే మహాశఙ్ఖాన అన్యే జఘ్నుశ చ థున్థుభీః
6 చిక్రీడుశ చ తదైవాన్యే జహసుశ చ తవాహితాః
అబ్రువంశ చాసకృథ వీరా భీమసేనమ ఇథం వచః
7 థుష్కరం భవతా కర్మ రణే ఽథయ సుమహత కృతమ
కౌరవేన్థ్రం రణే హత్వా గథయాతికృత శరమమ
8 ఇన్థ్రేణేవ హి వృత్రస్య వధం పరమసంయుగే
తవయా కృతమ అమన్యన్త శత్రొర వధమ ఇమం జనాః
9 చరన్తం వివిధాన మార్గాన మణ్డలాని చ సర్వశః
థుర్యొధనమ ఇమం శూరం కొ ఽనయొ హన్యాథ వృకొథరాత
10 వైరస్య చ గతః పారం తవమ ఇహాన్యైః సుథుర్గమమ
అశక్యమ ఏతథ అన్యేన సంపాథయితుమ ఈథృశమ
11 కుఞ్జరేణేవ మత్తేన వీర సంగ్రామమూర్ధని
థుర్యొధన శిరొ థిష్ట్యా పాథేన మృథితం తవయా
12 సింహేన మహిషస్యేవ కృత్వా సంగరమ అథ్భుతమ
థుఃశాసనస్య రుధిరం థిష్ట్యా పీతం తవయానఘ
13 యే విప్రకుర్వన రాజానం ధర్మాత్మానం యుధిష్ఠిరమ
మూర్ధ్ని తేషాం కృతః పాథొ థిష్ట్యా తే సవేన కర్మణా
14 అమిత్రాణామ అధిష్ఠానాథ వధాథ థుర్యొధనస్య చ
భీమ థిష్ట్యా పృదివ్యాం తే పరదితం సుమహథ యశః
15 ఏవం నూనం హతే వృత్రే శక్రం నన్థన్తి బన్థినః
తదా తవాం నిహతామిత్రం వయం నన్థామ భారత
16 థుర్యొధన వధే యాని రొమాణి హృషితాని నః
అథ్యాపి న విహృష్యన్తి తాని తథ విథ్ధి భారత
ఇత్య అబ్రువన భీమసేనం వాతికాస తత్ర సాంగతాః
17 తాన హృష్టాన పురుషవ్యాఘ్రాన పాఞ్చాలాన పాణ్డవైః సహ
బరువతః సథృశం తత్ర పరొవాచ మధుసూథనః
18 న నయాయ్యం నిహతః శత్రుర భూయొ హన్తుం జనాధిపాః
అసకృథ వాగ్భిర ఉగ్రాభిర నిహతొ హయ ఏష మన్థధీః
19 తథైవైష హతః పాపొ యథైవ నిరపత్రపః
లుబ్ధః పాపసహాయశ చ సుహృథాం శాసనాతిగః
20 బహుశొ విథుర థరొణ కృప గాఙ్గేయ సృఞ్జయైః
పాణ్డుభ్యః పరొచ్యమానొ ఽపి పిత్ర్యమ అంశం న థత్తవాన
21 నైష యొగ్యొ ఽథయ మిత్రం వా శత్రుర వా పురుషాధమః
కిమ అనేనాతినున్నేన వాగ్భిః కాష్ఠసధర్మణా
22 రదేష్వ ఆరొహత కషిప్రం గచ్ఛామొ వసుధాధిపాః
థిష్ట్యా హతొ ఽయం పాపాత్మా సామాత్యజ్ఞాతి బాన్ధవః
23 ఇతి శరుత్వా తవ అధిక్షేపం కృష్ణాథ థుర్యొధనొ నృపః
అమర్షవశమ ఆపన్న ఉథతిష్ఠథ విశాం పతే
24 సఫిగ థేశేనొపవిష్టః స థొర్భ్యాం విష్టభ్య మేథినీమ
థృష్టిం భరూ సంకటాం కృత్వా వాసుథేవే నయపాతయత
25 అర్ధొన్నత శరీరస్య రూపమ ఆసీన నృపస్య తత
కరుథ్ధస్యాశీవిషస్యేవచ ఛిన్నపుచ్ఛస్య భారత
26 పరాణాన్త కరణీం ఘొరాం వేథనామ అవిచిన్తయన
థుర్యొధనొ వాసుథేవం వాగ్భిర ఉగ్రాభిర ఆర్థయత
27 కంస థాసస్య థాయాథ న తే లజ్జాస్త్య అనేన వై
అధర్మేణ గథాయుథ్ధే యథ అహం వినిపాతితః
28 ఊరూ భిన్ధీతి భీమస్య సమృతిం మిద్యా పరయచ్ఛతా
కిం న విజ్ఞాతమ ఏతన మే యథ అర్జునమ అవొచదాః
29 ఘాతయిత్వా మహీపాలాన ఋజు యుథ్ధాన సహస్రశః
జిహ్మైర ఉపాయైర బహుభిర న తే లజ్జా న తే ఘృణా
30 అహన్య అహని శూరాణాం కుర్వాణః కథనం మహత
శిఖణ్డినం పురస్కృత్య ఘాతితస తే పితామహః
31 అశ్వత్దామ్నః సనామానం హత్వా నాగం సుథుర్మతే
ఆచార్యొ నయాసితః శస్త్రం కిం తన న విథితం మమ
32 స చానేన నృశంసేన ధృష్టథ్యుమ్నేన వీర్యవాన
పాత్యమానస తవయా థృష్టొ న చైనం తవమ అవారయః
33 వధార్దం పాణ్డుపుత్రస్య యాచితాం శక్తిమ ఏవ చ
ఘటొత్కచే వయంసయదాః కస తవత్తః పాపకృత్తమః
34 ఛిన్నబాహుః పరాయగతస తదా భూరిశ్రవా బలీ
తవయా నిసృష్టేన హతః శైనేయేన థురాత్మనా
35 కుర్వాణశ చొత్తమం కర్మ కర్ణః పార్ద జిగీషయా
వయంసనేనాశ్వసేనస్య పన్నగేన్థ్రసుతస్య వై
36 పునశ చ పతితే చక్రే వయసనార్తః పరాజితః
పాతితః సమరే కర్ణశ చక్రవ్యగ్రొ ఽగరణీర నృణామ
37 యథి మాం చాపి కర్ణం చ భీష్మథ్రొణౌ చ సంయుగే
ఋజునా పరతియుధ్యేదా న తే సయాథ విజయొ ధరువమ
38 తవయా పునర అనార్యేణ జిహ్మమార్గేణ పార్దివాః
సవధర్మమ అనుతిష్ఠన్తొ వయం చాన్యే చ ఘాతితాః
39 [వా]
హతస తవమ అసి గాన్ధారే సభ్రాతృసుతబాన్ధవః
సగణః ససుహృచ చైవ పాపమార్గమ అనుష్ఠితః
40 తవైవ థుష్కృతైర వీరౌ భీష్మథ్రొణౌ నిపాతితౌ
కర్ణశ చ నిహతః సంఖ్యే తవ శీలానువర్తకః
41 యాచ్యమానొ మయా మూఢ పిత్ర్యమ అంశం న థిత్ససి
పాణ్డవేభ్యః సవరాజ్యార్ధం లొభాచ ఛకుని నిశ్చయాత
42 విషం తే భీమసేనాయ థత్తం సర్వే చ పాణ్డవాః
పరథీపితా జతు గృహే మాత్రా సహ సుథుర్మతే
43 సభాయాం యాజ్ఞసేనీ చ కృష్టా థయూతే రజస్వలా
తథైవ తావథ థుష్టాత్మన వధ్యస తవం నిరపత్రపః
44 అనక్షజ్ఞం చ ధర్మజ్ఞం సౌబలేనాక్ష వేథినా
నికృత్యా యత పరాజైషీస తస్స్మాథ అసి హతొ రణే
45 జయథ్రదేన పాపేన యత కృష్ణా కలేశితా వనే
యాతేషు మృగయాం తేషు తృణబిన్థొర అదాశ్రమే
46 అభిమన్యుశ చ యథ బాల ఏకొ బహుభిర ఆహవే
తవథ థొషైర నిహతః పాపతస్మాథ అసి హతొ రణే
47 [థుర]
అధీతం విధివథ థత్తం భూః పరశాస్తా ససాగరా
మూర్ధ్ని సదితమ అమిత్రాణాం కొ ను సవన్తతరొ మయా
48 యథ ఇష్టం కషత్రబన్ధూనాం సవధర్మమ అనుపశ్యతామ
తథ ఇథం నిధనం పరాప్తం కొ ను సవన్తతరొ మయా
49 థేవార్హా మానుషా భొగాః పరాప్తా అసులభా నృపైః
ఐశ్వర్యం చొత్తమం పరాప్తం కొ ను సవన్తతరొ మయా
50 ససుహృత సానుబన్ధశ చ సవర్గం గన్తాహమ అచ్యుత
యూయం విహతసంకల్పాః శొచన్తొ వర్తయిష్యద
51 [స]
అస్య వాక్యస్య నిధనే కురురాజస్య భారత
అపతత సుమహథ వర్షం పుష్పాణాం పుణ్యగన్ధినామ
52 అవాథయన్త గన్ధర్వా జగుశ చాప్సరసాం గణాః
సిథ్ధాశ చ ముముచుర వాచః సాధు సాధ్వ ఇతి భారత
53 వవౌ చ సురభిర వాయుః పుణ్యగన్ధొ మృథుః సుఖః
వయరాజతామలం చైవ నభొ వైడూర్య సంనిభమ
54 అత్యథ్భుతాని తే థృష్ట్వా వాసుథేవ పురొగమాః
థుర్యొధనస్య పూజాం చ థృష్ట్వా వరీడామ ఉపాగమన
55 హతాంశ చాధర్మతః శరుత్వా శొకార్తాః శుశుచుర హి తే
భీష్మం థరొణం తదా కర్ణం భూరిశ్రవసమ ఏవ చ
56 తాంస తు చిన్తాపరాన థృష్ట్వా పాణ్డవాన థీనచేతసః
పరొవాచేథం వచః కృష్ణొ మేఘథున్థుభినిస్వనః
57 నైష శక్యొ ఽతిశీఘ్రాస్త్రస తే చ సర్వే మహారదాః
ఋజు యుథ్ధేన విక్రాన్తా హన్తుం యుష్మాభిర ఆహవే
58 ఉపాయా విహితా హయ ఏతే మయా తస్మాన నరాధిపాః
అన్యదా పాణ్డవేయానాం నాభవిష్యజ జయః కవ చిత
59 తే హి సర్వే మహాత్మానశ చత్వారొ ఽతిరదా భువి
న శక్యా ధర్మతొ హన్తుం లొకపాలైర అపి సవయమ
60 తదైవాయం గథాపాణిర ధార్తరాష్ట్రొ గతక్లమః
న శక్యొ ధర్మతొ హన్తుం కాలేనాపీహ థణ్డినా
61 న చ వొ హృథి కర్తవ్యం యథ అయం ఘాతితొ నృపః
మిద్యా వధ్యాస తదొపాయైర బహవః శత్రవొ ఽధికాః
62 పూర్వైర అనుగతొ మార్గొ థేవైర అసురఘాతిభిః
సథ్భిశ చానుగతః పన్దాః స సర్వైర అనుగమ్యతే
63 కృతకృత్యాః సమ సాయాహ్నే నివాసం రొచయామహే
సాశ్వనాగరదాః సర్వే విశ్రమామొ నరాధిపాః
64 వాసుథేవ వచః శరుత్వా తథానీం పాణ్డవైః సహ
పాఞ్చాలా భృశసంహృష్టా వినేథుః సమిహ సంఘవత
65 తతః పరాధ్మాపయఞ శఙ్ఖాన పాఞ్చజన్యం చ మాధవః
హృష్టా థుర్యొధనం థృష్ట్వా నిహతం పురుషర్షభాః