శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 55

వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 55)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]
తతొ వాగ యుథ్ధమ అభవత తుములం జనమేజయ
యత్ర థుఃఖాన్వితొ రాజా ధృతరాష్ట్రొ ఽబరవీథ ఇథమ
2 ధిగ అస్తు ఖలు మానుష్యం యస్య నిష్ఠేయమ ఈథృశీ
ఏకాథశ చమూ భర్తా యత్ర పుత్రొ మమాభిభూః
3 ఆజ్ఞాప్య సర్వాన నృపతీన భుక్త్వా చేమాం వసుంధరామ
గథామ ఆథాయ వేగేన పథాతిః పరదితొ రణమ
4 భూత్వా హి జగతొ నాదొ హయ అనాద ఇవ మే సుతః
గథామ ఉథ్యమ్య యొ యాతి కిమ అన్యథ భాగధేయతః
5 అహొ థుఃఖం మహత పరాప్తం పుత్రేణ మమ సంజయ
ఏవమ ఉక్త్వా స థుఃఖార్తొ విరరామ జనాధిపః
6 [స]
స మేఘనినథొ హర్షాథ వినథన్న ఇవ గొవృషః
ఆజుహావ తతః పార్దం యుథ్ధాయ యుధి వీర్యవాన
7 భీమమ ఆహ్వయమానే తు కురురాజే మహాత్మని
పరాథురాసన సుఘొరాణి రూపాణి వివిధాన్య ఉత
8 వవుర వాతాః సనిర్ఘాతాః పాంసువర్షం పపాత చ
బభూవుశ చ థిశః సర్వాస తిమిరేణ సమావృతాః
9 మహాస్వనాః సనిర్ఘాతాస తుములా లొమహర్షణాః
పేతుస తదొల్కాః శతశః సఫొటయన్త్యొ నభస్తలమ
10 రాహుశ చాగ్రసథ ఆథిత్యమ అపర్వణి విశాం పతే
చకమ్పే చ మహాకమ్పం పృదివీ సవనథ్రుమా
11 రూక్షాశ చ వాతాః పరవవుర నీచైః శర్కర వర్షిణః
గిరీణాం శిఖరాణ్య ఏవ నయపతన్త మహీతలే
12 మృగా బహువిధాకారాః సంపతన్తి థిశొ థశ
థీప్తాః శివాశ చాప్య అనథన ఘొరరూపాః సుథారుణాః
13 నిర్ఘాతాశ చ మహాఘొరా బభూవుర లొమహర్షణాః
థీప్తాయాం థిశి రాజేన్థ్ర మృగాశ చాశుభ వాథినః
14 ఉథపానగతాశ చాపొ వయవర్ధన్త సమన్తతః
అశరీరా మహానాథాః శరూయన్తే సమ తథా నృప
15 ఏవమాథీని థృష్ట్వాద నిమిత్తాని వృకొథరః
ఉవాచ భరాతరం జయేష్ఠం ధర్మరాజం యుధిష్ఠిరమ
16 నైష శక్తొ రణే జేతుం మన్థాత్మా మాం సుయొధనః
అథ్య కరొధం విమొక్ష్యామి నిగూఢం హృథయే చిరమ
సుయొధనే కౌరవేన్థ్రే ఖాణ్డవే పావకొ యదా
17 శల్యమ అథ్యొథ్ధరిష్యామి తవ పాణ్డవ హృచ్ఛయమ
నిహత్య గథయా పాపమ ఇమం కురు కులాధమమ
18 అథ్య కీర్తిమయీం మాలాం పరతిమొక్ష్యామ్య అహం తవయి
హత్వేమం పాపకర్మాణం గథయా రణమూర్ధని
19 అథ్యాస్య శతధా థేహం భినథ్మి గథయానయా
నాయం పరవేష్టా నగరం పునర వారణసాహ్వయమ
20 సర్పొత్సర్గస్య శయనే విషథానస్య భొజనే
పరమాణ కొట్యాం పాతస్యా థాహస్య జతు వేశ్మని
21 సభాయామ అవహాసస్య సర్వస్వహరణస్య చ
వర్షమ అజ్ఞాతవాసస్య వనవాసస్య చానఘ
22 అథ్యాన్తమ ఏషాం థుఃఖానాం గన్తా భరతసత్తమ
ఏకాహ్నా వినిహత్యేమం భవిష్యామ్య ఆత్మనొ ఽనృణః
23 అథ్యాయుర ధార్తరాష్ట్రస్య థుర్మతేర అకృతాత్మనః
సమాప్తం భరతశ్రేష్ఠ మాతాపిత్రొశ చ థర్శనమ
24 అథ్యాయం కురురాజస్య శంతనొః కులపాంసనః
పరాణాఞ శరియం చ రాజ్యం చ తయక్త్వా శేష్యతి భూతలే
25 రాజా చ ధృతరాష్ట్రొ ఽథయ శరుత్వా పుత్రం మయా హతమ
సమరిష్యత్య అశుభం కర్మ యత తచ ఛకుని బుథ్ధిజమ
26 ఇత్య ఉక్త్వా రాజశార్థూల గథామ ఆథాయ వీర్యవాన
అవాతిష్ఠత యుథ్ధాయ శక్రొ వృత్రమ ఇవాహ్వయన
27 తమ ఉథ్యతగథాం థృష్ట్వా కైలాసమ ఇవ శృఙ్గిణమ
భీమసేనః పునః కరుథ్ధొ థుర్యొధనమ ఉవాచ హ
28 రాజ్ఞశ చ ధృతరాష్ట్రస్య తదా తవమ అపి చాత్మనః
సమర తథ థుష్కృతం కర్మ యథ్వృత్తం వారణావతే
29 థరౌపథీ చ పరిక్లిష్టా సభాయాం యథ రజస్వలా
థయూతే చ వఞ్చితొ రాజా యత తవయా సౌబలేన చ
30 వనే థుఃఖం చ యత పరాప్తమ అస్మాభిస తవత్కృతం మహత
విరాటనగరే చైవ యొన్యన్తరగతైర ఇవ
తత సర్వం యాతయామ్య అథ్య థిష్ట్యా థృష్టొ ఽసి థుర్మతే
31 తవత్కృతే ఽసౌ హతః శేతే శరతల్పే పరతాపవాన
గాఙ్గేయొ రదినాం శరేష్ఠొ నిహతొ యాజ్ఞసేనినా
32 హతొ థరొణశ చ కర్ణశ చ తదా శల్యః పరతాపవాన
వైరాగ్నేర ఆథికర్తా చ శకునిః సౌబలొ హతః
33 పరాతికామీ తదా పాపొ థరౌపథ్యాః కలేశకృథ ధతః
భరాతరస తే హతాః సర్వే శూరా విక్రాన్తయొధినః
34 ఏతే చాన్యే చ బహవొ నిహతాస తవత్కృతే నృపాః
తవామ అథ్య నిహనిష్యామి గథయా నాత్ర సంశయః
35 ఇత్య ఏవమ ఉచ్చై రాజేన్థ్ర భాషమాణం వృకొథరమ
ఉవాచ వీతభీ రాజన పుత్రస తే సత్యవిక్రమః
36 కిం కత్దితేన బహుధా యుధ్యస్వ తవం వృకొథర
అథ్య తే ఽహం వినేష్యామి యుథ్ధశ్రథ్ధాం కులాధమ
37 నైవ థుర్యొధనః కషుథ్ర కేన చిత తవథ్విధేన వై
శక్త్యస తరాసయితుం వాచా యదాన్యః పరాకృతొ నరః
38 చిరకాలేప్సితం థిష్ట్యా హృథయస్దమ ఇథం మమ
తవయా సహ గథాయుథ్ధం తరిథశైర ఉపపాథితమ
39 కిం వాచా బహునొక్తేన కత్దితేన చ థుర్మతే
వాణీ సంపథ్యతామ ఏషా కర్మణా మాచిరం కృదాః
40 తస్యా తథ వచనం శరుత్వా సర్వ ఏవాభ్యపూజయన
రాజానః సొమకాశ చైవ యే తత్రాసన సమాగతాః
41 తతః సంపూజితః సర్వైః సంప్రహృష్టతనూ రుహః
భూయొ ధీరం మనశ చక్రే యుథ్ధాయ కురునన్థనః
42 తం మత్తమ ఇవ మాతఙ్గం తలతాలైర నరాధిపాః
భూయః సంహర్షయాం చక్రుర థుర్యొధనమ అమర్షణమ
43 తం మహాత్మా మహాత్మానం గథామ ఉథ్యమ్య పాణ్డవః
అభిథుథ్రావ వేగేన ధార్తరాష్ట్రం వృకొథరః
44 బృంహన్తి కుఞ్జరాస తత్ర హయా హేషన్తి చాసకృత
శస్త్రాణి చాప్య అథీప్యన్త పాణ్డవానాం జయైషిణామ