శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 22
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (శల్య పర్వము - అధ్యాయము - 22) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [స]
వర్తమానే తదా యుథ్ధే ఘొరరూపే భయానకే
అభజ్యత బలం తత్ర తవ పుత్రస్య పాణ్డవైః
2 తాంస తు యత్నేన మహతా సంనివార్య మహారదాన
పుత్రస తే యొధయామ ఆస పాణ్డవానామ అనీకినీమ
3 నివృత్తాః సహసా యొధాస తవ పుత్ర పరియైషిణః
సంనివృత్తేషు తేష్వ ఏవం యుథ్ధమ ఆసీత సుథారుణమ
4 తావకానాం పరేషాం చ థేవాసురరణొపమమ
పరేషాం తవ సైన్యే చ నాసీత కశ చిత పరాఙ్ముఖః
5 అనుమానేన యుధ్యన్తే సంజ్ఞాభిశ చ పరస్పరమ
తేషాం కషయొ మహాన ఆసీథ యుధ్యతామ ఇతరేతరమ
6 తతొ యుధిష్ఠిరొ రాజా కరొధేన మహతా యుతః
జిగీషమాణః సంగ్రామే ధార్తరాష్ట్రాన సరాజకాన
7 తరిభిః శారథ్వతం విథ్ధ్వా రుక్మపుఙ్ఖైః శిలాశితైః
చతుర్భిర నిజఘానాశ్వాన కల్యాణాన కృతవర్మణః
8 అశ్వత్దామా తు హార్థిక్యమ అపొవాహ యశస్వినమ
అద శారథ్వతొ ఽషటాభిః పరత్యవిధ్యథ యుధిష్ఠిరమ
9 తతొ థుర్యొధనొ రాజా రదాన సప్తశతాన రణే
పరేషయథ యత్ర రాజాసౌ ధర్మపుత్రొ యుధిష్ఠిరః
10 తే రదా రదిభిర యుక్తా మనొమారుతరంహసః
అభ్యథ్రవన్త సంగ్రామే కౌన్తేయస్య రదం పరతి
11 తే సమన్తాన మహారాజ పరివార్య యుధిష్ఠిరమ
అథృశ్యం సాయకైశ చక్రుర మేఘా ఇవ థివాకరమ
12 నామృష్యన్త సుసంరబ్ధాః శిఖణ్డిప్రముఖా రదాః
రదైర అగ్ర్యజవైర యుక్తైః కిఙ్కిణీజాలసంవృతైః
ఆజగ్ముర అభిరక్షన్తః కున్తీపుత్రం యుధిష్ఠిరమ
13 తదా పరవవృతే రౌథ్రః సంగ్రామః శొణితొథకః
పాణ్డవానాం కురూణాం చ యమ రాష్ట్రవివర్ధనః
14 రదాన సప్తశతాన హత్వా కురూణామ ఆతతాయినామ
పాణ్డవాః సహ పాఞ్చాలైః పునర ఏవాభ్యవారయన
15 తత్ర యుథ్ధం మహచ చాసీత తవ పుత్రస్య పాణ్డవైః
న చ నస తాథృశం థృష్టం నైవ చాపి పరిశ్రుతమ
16 వర్తమానే తదా యుథ్ధే నిర్మర్యాథే సమన్తతః
వధ్యమానేషు యొధేషు తావకేష్వ ఇతరేషు చ
17 నినథత్సు చ యొధేషు శఙ్ఖవర్యైశ చ పూరితైః
ఉత్కృష్టైః సింహనాథైశ చ గర్జితేన చ ధన్వినామ
18 అతిప్రవృథ్ధే యుథ్ధే చ ఛిథ్యమానేషు మర్మసు
ధావమానేషు యొధేషు జయ గృథ్ధిషు మారిష
19 సంహారే సర్వతొ జాతే పృదివ్యాం శొకసంభవే
బహ్వీనామ ఉత్తమస్త్రీణాం సీమన్తొథ్ధరణే తదా
20 నిర్మర్యాథే తదా యుథ్ధే వర్తమానే సుథారుణే
పరాథురాసన వినాశాయ తథొత్పాతాః సుథారుణాః
చచాల శబ్థం కుర్వాణా సపర్వతవనా మహీ
21 సథణ్డాః సొల్ముకా రాజఞ శీర్యమాణాః సమన్తతః
ఉల్కాః పేతుర థివొ భూమావ ఆహత్య రవిమణ్డలమ
22 విష్వగ వాతాః పరాథురాసన నీచైః శర్కర వర్షిణః
అశ్రూణి ముముచుర నాగా వేపదుశ చాస్పృశథ భృశమ
23 ఏతాన ఘొరాన అనాథృత్య సముత్పాతాన సుథారుణాన
పునర యుథ్ధాయ సంమన్త్ర్య కషత్రియాస తస్దుర అవ్యదాః
రమణీయే కురుక్షేత్రే పుణ్యే సవర్గం యియాసవః
24 తతొ గాన్ధారరాజస్య పుత్రః శకునిర అబ్రవీత
యుధ్యధ్వమ అగ్రతొ యావత పృష్ఠతొ హన్మి పాణ్డవాన
25 తతొ నః సంప్రయాతానాం మథ్రయొధాస తరస్వినః
హృష్టాః కిలకిలా శబ్థమ అకుర్వన్తాపరే తదా
26 అస్మాంస తు పునర ఆసాథ్య లబ్ధలక్షా థురాసథాః
శరాసనాని ధున్వన్తః శరవర్షైర అవాకిరన
27 తతొ హతం పరైస తత్ర మథ్రరాజబలం తథా
థుర్యొధన బలం థృష్ట్వా పునర ఆసీత పరాఙ్ముఖమ
28 గాన్ధారరాజస తు పునర వాక్యమ ఆహ తతొ బలీ
నివర్తధ్వమ అధర్మజ్ఞా యుధ్యధ్వం కిం సృతేన వః
29 అనీకం థశసాహస్రమ అశ్వానాం భరతర్షభ
ఆసీథ గాన్ధారరాజస్య విమలప్రాసయొధినామ
30 బలేన తేన విక్రమ్య వర్తమానే జనక్షయే
పృష్ఠతః పాణ్డవానీకమ అభ్యఘ్నన నిశితైః శరైః
31 తథ అభ్రమ ఇవ వాతేన కషిప్యమాణం సమన్తతః
అభజ్యత మహారాజ పాణ్డూనాం సుమహథ బలమ
32 తతొ యుధిష్ఠిరః పరేక్ష్య భగ్నం సవబలమ అన్తికాత
అభ్యచొథయథ అవ్యగ్రః సహథేవం మహాబలమ
33 అసౌ సుబల పుత్రొ నొ జఘనం పీడ్య థంశితః
సేనాం నిసూథయన్త్య ఏష పశ్య పాణ్డవ థుర్మతిమ
34 గచ్ఛ తవం థరౌపథేయాశ చ శకునిం సౌబలం జహి
రదానీకమ అహం రక్ష్యే పాఞ్చాల సహితొ ఽనఘ
35 గచ్ఛన్తు కుఞ్జరాః సర్వే వాజినశ చ సహ తవయా
పాథాతాశ చ తరిసాహస్రాః శకునిం సౌబలం జహి
36 తతొ గజాః సప్తశతాశ చాపపాణిభిర ఆస్దితాః
పఞ్చ చాశ్వసహస్రాణి సహథేవశ చ వీర్యవాన
37 పాథాతాశ చ తరిసాహస్రా థరౌపథేయాశ చ సర్వశః
రణే హయ అభ్యథ్రవంస తే తు శకునిం యుథ్ధథుర్మథమ
38 తతస తు సౌబలొ రాజన్న అబ్భ్యతిక్రమ్య పాణ్డవాన
జఘాన పృష్ఠతః సేనాం జయ ఘృధ్రః పరతాపవాన
39 అశ్వారొహాస తు సంరబ్ధాః పాణ్డవానాం తరస్వినామ
పరావిశన సౌబలానీకమ అభ్యతిక్రమ్య తాన రదాన
40 తే తత్ర సథినః శూరాః సౌబలస్య మహథ బలమ
గమమధ్యే ఽవతిష్ఠన్తః శరవర్షైర అవాకిరన
41 తథ ఉథ్యతగథా పరాసమ అకాపురుష సేవితమ
పరావర్తత మహథ యుథ్ధం రాజన థుర్మన్త్రితే తవ
42 ఉపారమన్త జయాశబ్థాః పరేక్షకా రదినొ ఽభవన
న హి సవేషాం పరేషాం వా విశేషః పరత్యథృశ్యత
43 శూర బాహువిసృష్టానాం శక్తీనాం భరతర్షభ
జయొతిషామ ఇవ సంపాతమ అపశ్యన కురుపాణ్డవాః
44 ఋష్టిభిర విమలాహిశ చ తత్ర తత్ర విశాం పతే
సంపతన్తీభిర ఆకాశమ ఆవృతం బహ్వ అశొభత
45 పరాసానామ్పతతాం రాజన రూపమ ఆసీత సమన్తతః
శలభానామ ఇవాకాశే తథా భరతసత్తమ
46 రుధిరొక్షితసర్వాఙ్గా విప్రవిథ్ధైర నియన్తృభిః
హయాః పరిపతన్తి సమ శతశొ ఽద సహస్రశః
47 అన్యొన్యపరిపిష్టాశ చ సమాసాథ్య పరస్పరమ
అవిక్షతాః సమ థృశ్యన్తే వమన్తొ రుధిరం ముఖైః
48 తతొ ఽభవత తమొ ఘొరం సైన్యేన రజసా వృతే
తాన అపాక్రమతొ ఽథరాక్షం తస్మాథ థేశాథ అరింథమాన
అశ్వాన రాజన మనుష్యాంశ చ రజసా సంవృతే సతి
49 భూమౌ నిపతితాశ చాన్యే వమన్తొ రుధిరం బహు
కేశా కేశి సమాలగ్నా న శేకుశ చేష్టితుం జనాః
50 అన్యొన్యమ అశ్వపృష్ఠేభ్యొ వికర్షన్తొ మహాబలాః
మల్లా ఇవ సమాసాథ్య నిజఘ్నుర ఇతరేతరమ
అశ్వైశ చ వయపకృష్యన్త వహవొ ఽతర గతాసవః
51 భూమౌ నిపతితశ చాన్యే బహవొ విజయైషిణః
తత్ర తత్ర వయథృశ్యన్త పురుషాః శూరమానినః
52 రక్తొక్షితైశ ఛిన్నభుజైర అపకృష్ట శిరొరుహైః
వయథృశ్యత మహీ కీర్ణా శతశొ ఽద సహస్రశః
53 థూరం న శక్యం తత్రాసీథ గన్తుమ అశ్వేన కేన చిత
సాశ్వారొహైర హతైర అశ్వైర ఆవృతే వసుధాతలే
54 రుధిరొక్షిత సంనాహైర ఆత్తశస్త్రైర ఉథాయుధైః
నానాప్రహరణైర ఘొరైః పరస్పరవధైషిభిః
సుసంనికృష్టైః సంగ్రామే హతభూయిష్ఠ సైనికైః
55 స ముహూర్తం తతొ యుథ్ధ్వా సౌబలొ ఽద విశాం పతే
షట సహస్రైర హయైః శిష్టైర అపాయాచ ఛకునిస తతః
56 తదైవ పాణ్డవానీకం రుధిరేణ సముక్షితమ
షట సహస్రైర హయైః శిష్టైర అపాయాచ ఛరాన్తవాహనమ
57 అశ్వారొహాస తు పాణ్డూనామ అబ్రువన రుధిరొక్షితాః
సుసంనికృష్టాః సంగ్రామే భూయిష్ఠం తయక్తజీవితాః
58 నేహ శక్యం రదైర యొథ్ధుం కుత ఏవ మహాగజైః
రదనైవ రదా యాన్తు కుఞ్జరాః కుఞ్జరాన అపి
59 పరతియాతొ హి శకునిః సవమ అనీకమ అవస్దితః
న పునః సౌబలొ రాజా యుథ్ధమ అభ్యాగమిష్యతి
60 తతస తు థరౌపథేయాశ చ తే చ మత్తా మహాథ్విపాః
పరయయుర యత్ర పాఞ్చాల్యొ ధృష్టథ్యుమ్నొ మహారదః
61 సహథేవొ ఽపి కౌరవ్య రజొమేఘే సముత్దితే
ఏకాకీ పరయయౌ తత్ర యత్ర రాజా యుధిష్ఠిరః
62 తతస తేషు పరయాతేషు శకునిః సౌబలః పునః
పార్శ్వతొ ఽభయహనత కరుథ్ధొ ధృష్టథ్యుమ్నస్య వాహినీమ
63 తత పునస తుములం యుథ్ధం పరాణాంస తయక్త్వాభ్యవర్తత
తావకానాం పరేషాం చ పరస్పరవధైషిణామ
64 తే హయ అన్యొన్యమ అవేక్షన్త తస్మిన వీర సమాగమే
యొధాః పర్యపతన రాజఞ శతశొ ఽద సహస్రశః
65 అసిభిశ ఛిథ్యమానానాం శిరసాం లొకసంక్షయే
పరాథురాసీన మహాశబ్థస తాలానాం పతతామ ఇవ
66 విముక్తానాం శరీరాణాం భిన్నానాం పతతాం భువి
సాయుధానాం చ బాహూనామ ఉరూణాం చ విశాం పతే
ఆసీత కటకటా శబ్థః సుమహాఁల లొమహర్షణః
67 నిఘ్నన్తొ నిశితైః శస్త్రైర భరాతౄన పుత్రాన సఖీన అపి
యొధాః పరిపతన్తి సమ యదామిష కృతే ఖగాః
68 అన్యొన్యం పరతిసంరబ్ధాః సమాసాథ్య పరస్పరమ
అహం పూర్వమ అహం పూర్వమ ఇతి నయఘ్నన సహస్రశః
69 సంఘాతైర ఆసనభ్రష్టైర అశ్వారొహైర గతాసుభిః
హయాః పరిపతన్తి సమ శతశొ ఽద సహస్రశః
70 సఫురతాం పరతిపిష్టానామ అశ్వానాం శీఘ్రసారిణామ
సతనతాం చ మనుష్యాణాం సంనథ్ధానాం విశాం పతే
71 శక్త్యృష్టి పరాసశబ్థశ చ తుములః సమజాయత
భిన్థతాం పరమర్మాణి రాజన థుర్మన్త్రితే తవ
72 శరమాభిభూతాః సంరబ్ధాః శరాన్తవాహాః పిపాసితాః
విక్షతాశ చ శితైః శస్త్రైర అభ్యవర్తన్త తావకాః
73 మత్తా రుధిరగన్ధేన బహవొ ఽతర విచేతసః
జఘ్నుః పరాన సవకాంశ చైవ పరాప్తాన పరాప్తాన అనన్తరాన
74 బహవశ చ గతప్రాణాః కషత్రియా జయ గృథ్ధినః
భూమావ అభ్యపతన రాజఞ శరవృష్టిభిర ఆవృతాః
75 వృకగృధ్రశృగాలానాం తుములే మొథనే ఽహని
ఆసీథ బలక్షయొ ఘొరస తవ పుత్రస్య పశ్యతః
76 నర అశ్వకాయసంఛన్నా భూమిర ఆసీథ విశాం పతే
రుధిరౌథక చిత్రా చ భీరూణాం భయవర్ధినీ
77 అసిభిః పట్టిశైః శూరైస తక్షమాణాః పునః పునః
తావకాః పాణ్డవాశ చైవ నాభ్యవర్తన్త భారత
78 పరహరన్తొ యదాశక్తి యావత పరాణస్య ధారణమ
యొధాః పరిపతన్తి సమ వమన్తొ రుధిరం వరణైః
79 శిరొ గృహీత్వా కేశేషు కబన్ధః సమథృశ్యత
ఉథ్యమ్య నిశితం ఖడ్గం రుధిరేణ సముక్షితమ
80 అదొత్దితేషు బహుషు కబన్ధేషు జనాధిప
తదా రుధిరగన్ధేన యొధాః కశ్మలమ ఆవిశన
81 మన్థీ భూతే తతః శబ్థే పాణ్డవానాం మహథ బలమ
అల్పావశిష్టైస తురగైర అభ్యవర్తత సౌబలః
82 తతొ ఽభయధావంస తవరితాః పాణ్డవా జయ గృథ్ధినః
పథాతయశ చ నాగాశ చ సాథినశ చొథ్యతాయుధాః
83 కొష్టకీ కృత్యచాప్య ఏనం పరిక్షిప్య చ సర్వశః
శస్త్రైర నానావిధైర జఘ్నుర యుథ్ధపారం తితీర్షవః
84 తవథీయాస తాంస తు సంప్రేక్ష్య సర్వతః సమభిథ్రుతాన
సాశ్వపత్తిథ్విపరదాః పాణ్డవాన అభిథుథ్రువుః
85 కే చిత పథాతయః పథ్భిర ముష్టిభిశ చ పరస్పరమ
నిజఘ్నుః సమరే శూరాః కషీణశస్త్రాస తతొ ఽపతన
86 రదేభ్యొ రదినః పేతుర థవిపేభ్యొ హస్తిసాథినః
విమానేభ్య ఇవ భరష్టాః సిథ్ధాః పుణ్యక్షయాథ యదా
87 ఏవమ అన్యొన్యమ ఆయస్తా యొధా జఘ్నుర మహామృధే
పితౄన భరాతౄన వయస్యాంశ చ పుత్రాన అపి తదాపరే
88 ఏవమ ఆసీథ అమర్యాథం యుథ్ధం భరతసత్తమ
పరాసాసిబాణకలిలే వర్తమానే సుథారుణే