విరాట పర్వము - అధ్యాయము - 64

వ్యాస మహాభారతము (విరాట పర్వము - అధ్యాయము - 64)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వై]
తతొ రాజ్ఞః సుతొ జయేష్ఠః పరావిశత పృదివీం జయః
సొ ఽభివాథ్య పితుః పాథౌ ధర్మరాజమ అపశ్యత
2 స తం రుధిరసంసిక్తమ అనేకాగ్రమ అనాగసమ
భూమావ ఆసీనమ ఏకాన్తే సైరన్ధ్ర్యా సముపస్దితమ
3 తతః పప్రచ్ఛ పితరం తవరమాణ ఇవొత్తరః
కేనాయం తాడితొ రాజన కేన పాపమ ఇథం కృతమ
4 [విరాట]
మయాయం తాడితొ జిహ్మొ న చాప్య ఏతావథ అర్హతి
పరశస్యమానే యః శూరే తవయి షణ్ఢం పరశంసతి
5 [ఉత్తర]
అకార్యం తే కృతం రాజన కషిప్రమ ఏవ పరసాథ్యతామ
మా తవా బరహ్మ విషం ఘొరం స మూలమ అపి నిర్థహేత
6 [వై]
సపుత్రస్య వచః శరుత్వా విరాటొ రాష్ట్రవర్ధనః
కషమయామ ఆస కౌన్తేయం భస్మ ఛన్నమ ఇవానలమ
7 కషమయన్తం తు రాజానం పాణ్డవః పరత్యభాషత
చిరం కషాన్తమ ఇథం రాజన న మన్యుర విథ్యతే మమ
8 యథి హయ ఏతత పతేథ భూమౌ రుధిరం మమ నస్తతః
సరాష్ట్రస తవం మహారాజ వినశ్యేదా న సంశయః
9 న థూషయామి తే రాజన యచ చ హన్యాథ అథూషకమ
బలవన్తం మహారాజ కషిప్రం థారుణమ ఆప్నుయాత
10 శొణితే తు వయతిక్రాన్తే పరవివేశ బృహన్నడా
అభివాథ్య విరాటం చ కఙ్కం చాప్య ఉపతిష్ఠత
11 కషమయిత్వా తు కౌరవ్యం రణాథ ఉత్తరమ ఆగతమ
పరశశంస తతొ మత్స్యః శృణ్వతః సవ్యసాచినః
12 తవయా థాయాథవాన అస్మి కైకేయీనన్థివర్ధన
తవయా మే సథృశః పుత్రొ న భూతొ న భవిష్యతి
13 పథం పథసహస్రేణ యశ చరన నాపరాధ్నుయాత
తేన కర్ణేన తే తాత కదమ ఆసీత సమాగమః
14 మనుష్యలొకే సకలే యస్య తుల్యొ న విథ్యతే
యః సముథ్ర ఇవాక్షొభ్యః కాలాగ్నిర ఇవ థుఃసహః
తేన భీష్మేణ తే తాత కదమ ఆసీత సమాగమః
15 ఆచార్యొ వృష్ణివీరాణాం పాణ్డవానాం చ యొ థవిజః
సర్వక్షత్రస్య చాచార్యః సర్వశస్త భృతాం వరః
తేన థరొణేన తే తాత కదమ ఆసీత సమాగమః
16 ఆచార్య పుత్రొ యః శూరః సర్వశస్త భృతామ అపి
అశ్వత్దామేతి విఖ్యాతః కదం తేన సమాగమః
17 రణే యం పరేక్ష్య సీథన్తి హృతస్వా వణిజొ యదా
కృపేణ తేన తే తాత కదమ ఆసీత సమాగమః
18 పర్వతం యొ ఽభివిధ్యేత రాజపుత్రొ మహేషుభిః
థుర్యొధనేన తే తాత కదమ ఆసీత సమాగమః
19 [ఉత్తర]
న మయా నిర్జితా గావొ న మయా నిర్జితాః పరే
కృతం తు కర్మ తత సర్వం థేవపుత్రేణ కేన చిత
20 స హి భీతం థరవన్తం మాం థేవపుత్రొ నయవారయత
స చాతిష్ఠథ రదొపస్దే వజ్రహస్తనిభొ యువా
21 తేన తా నిర్జితా గావస తేన తే కురవొ జితాః
తస్య తత కర్మ వీరస్య న మయా తాత తత కృతమ
22 స హి శారథ్వతం థరొణం థరొణపుత్రం చ వీర్యవాన
సూతపుత్రం చ భీష్మం చ చకార విముఖాఞ శరైః
23 థుర్యొధనం చ సమరే స నాగమ ఇవ యూదపమ
పరభగ్నమ అబ్రవీథ భీతం రాజపుత్రం మహాబలమ
24 న హాస్తినపురే తరాణం తవ పశ్యామి కిం చన
వయాయామేన పరీప్సస్వ జీవితం కౌరవాత్మ జ
25 న మొక్ష్యసే పలాయంస తవం రాజన యుథ్ధే మనః కురు
పృదివీం భొక్ష్యసే జిత్వా హతొ వా సవర్గమ ఆప్స్యసి
26 స నివృత్తొ నరవ్యాఘ్రొ ముఞ్చన వజ్రనిభాఞ శరాన
సచివైః సంవృతొ రాజా రదే నాగ ఇవ శవసన
27 తత్ర మే రొమహర్షొ ఽభూథ ఊరుస్తమ్భశ చ మారిష
యథ అభ్రఘనసంకాశమ అనీకం వయధమచ ఛరైః
28 తత పరణుథ్య రదానీకం సింహసంహననొ యువా
కురూంస తాన పరహసన రాజన వాసాంస్య అపహరథ బలీ
29 ఏకేన తేన వీరేణ షడ రదాః పరివారితాః
శార్థూలేనేవ మత్తేన మృగాస తృణచరా వనే
30 [విరాట]
కవ స వీరొ మహాబాహుర థేవపుత్రొ మహాయశాః
యొ మే ధనమ అవాజైషీత కురుభిర గరస్తమ ఆహవే
31 ఇచ్ఛామ ఇతమ అహం థరష్టుమ అర్చితుం చ మహాబలమ
యేన మే తవం చ గావశ చ రక్షితా థేవ సూనునా
32 [ఉత్తర]
అన్తర్ధానం గతస తాత థేవపుత్రః పరతాపవాన
స తు శవొ వా పరష్వొ వా మన్యే పరాథుర భవిష్యతి
33 [వై]
ఏవమ ఆఖ్యాయమానం తు ఛన్నం సత్రేణ పాణ్డవమ
వసన్తం తత్ర నాజ్ఞాసీథ విరాటః పార్దమ అర్జునమ
34 తతః పార్దొ ఽభయనుజ్ఞాతొ విరాటేన మహాత్మనా
పరథథౌ తానివాసాంసి విరాట థుహితుః సవయమ
35 ఉత్తరా తు మహార్హాణి వివిధాని తనూని చ
పరతిగృహ్యాభవత పరీతా తని వాసాంసి భామినీ
36 మన్త్రయిత్వా తు కౌన్తేయ ఉత్తరేణ రహస తథా
ఇతికర్తవ్యతాం సర్వాం రాజన్య అద యుధిష్ఠిరే
37 తతస తదా తథ వయథధాథ యదావత పురుషర్షభ
సహ పుత్రేణ మత్స్యస్య పరహృష్టొ భరతర్షభః