భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 83

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 83)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
పరిణామ్య నిశాం తాం తు సుఖసుప్తా జనేశ్వరాః
కురవః పాణ్డవాశ చైవ పునర యుథ్ధాయ నిర్యయుః
2 తతః శబ్థొ మహాన ఆసీత సేనయొర ఉభయొర అపి
నిర్గచ్ఛమానయొర సంఖ్యే సాగరప్రతిమొ మహాన
3 తతొ థుర్యొధనొ రాజా చిత్రసేనొ వివింశతిః
భీష్మశ చ రదినాం శరేష్ఠొ భారథ్వాజశ చ వై థవిజః
4 ఏకీభూతాః సుసంయత్తాః కౌరవాణాం మహాచమూః
వయూహాయ విథధూ రాజన పాణ్డవాన పరతి థంశితాః
5 భీష్మః కృత్వా మహావ్యూహం పితా తవ విశాం పతే
సాగరప్రతిమం ఘొరం వాహనొర్మితరఙ్గిణమ
6 అగ్రతః సర్వసైన్యానాం భీష్మః శాంతనవొ యయౌ
మాలవైర థాక్షిణాత్యైశ చ ఆవన్త్యైశ చ సమన్వితః
7 తతొ ఽనన్తరమ ఏవాసీథ భారథ్వాజః పరతాపవాన
పులిన్థైః పారథైశ చైవ తదా కషుథ్రకమాలవైః
8 థరొణాథ అనన్తరం యత్తొ భగథత్తః పరతాపవాన
మాగధైశ చ కలిఙ్గైశ చ పిశాచైశ చ విశాం పతే
9 పరాగ్జ్యొతిషాథ అను నృపః కౌసల్యొ ఽద బృహథ్బలః
మేకలైస తరైపురైశ చైవ చిచ్ఛిలైశ చ సమన్వితః
10 బృహథ్బలాత తతః శూరస తరిగర్తః పరస్దలాధిపః
కామ్బొజైర బహుభిః సార్ధం యవనైశ చ సహస్రశః
11 థరౌణిస తు రభసః శూరస తరిగర్తాథ అను భారత
పరయయౌ సింహనాథేన నాథయానొ ధరాతలమ
12 తదా సర్వేణ సైన్యేన రాజా థుర్యొధనస తథా
థరౌణేర అనన్తరం పరాయాత సొథర్యైః పరివారితః
13 థుర్యొధనాథ అను కృపస తతః శారథ్వతొ యయౌ
ఏవమ ఏష మహావ్యూహః పరయయౌ సాగరొపమః
14 రేజుస తత్ర పతాకాశ చ శవేతచ ఛత్రాణి చాభిభొ
అఙ్గథాన్య అద చిత్రాణి మహార్హాణి ధనూంషి చ
15 తం తు థృష్ట్వా మహావ్యూహం తావకానాం మహారదః
యుధిష్ఠిరొ ఽబరవీత తూర్ణం పార్షతం పృతనా పతిమ
16 పశ్య వయూహం మహేష్వాస నిర్మితం సాగరొపమమ
పరతివ్యూహం తవమ అపి హి కురు పార్షత మాచిరమ
17 తతః స పార్షతః శూరొ వయూహం చక్రే సుథారుణమ
శృఙ్గాటలం మహారాజ పరవ్యూహవినాశనమ
18 శృఙ్గేభ్యొ భీమసేనశ చ సాత్యక్తిశ చ మహారదః
రదైర అనేకసాహస్రైస తదా హయపథాతిభిః
19 నాభ్యామ అభూన నరశ్రేష్ఠః శవేతాశ్వొ వానరధ్వజః
మధ్యే యుధిష్ఠిరొ రాజా మాథ్రీపుత్రౌ చ పాణ్డవౌ
20 అదేతరే మహేష్వాసాః సహ సైన్యా నరాధిపాః
వయూహం తం పూరయామ ఆసుర వయూహ శాస్త్రవిశారథాః
21 అభిమన్యుస తతః పశ్చాథ విరాటశ చ మహారదః
థరౌపథేయాశ చ సంహృష్టా రాక్షసశ చ ఘటొత్కచః
22 ఏవమ ఏతం మహావ్యూహం వయూహ్య భారత పాణ్డవాః
అతిష్ఠన సమరే శూరా యొథ్ధుకామా జయైషిణః
23 భేరీశబ్థాశ చ తుములా విమిశ్రాః శఙ్ఖనిస్వనైః
కష్వేడితాస్ఫొటితొత్క్రుష్టైః సుభీమాః సర్వతొథిశమ
24 తతః శూరాః సమాసాథ్య సమరే తే పరస్పరమ
నేత్రైర అనిమిశై రాజన్న అవైక్షన్త పరకొపితాః
25 మనొభిస తే మనుష్యేన్థ్ర పూర్వం యొధాః పరస్పరమ
యుథ్ధాయ సమవర్తన్త సమాహూయేతరేతరమ
26 తతః పరవవృతే యుథ్ధం ఘొరరూపం భయావహమ
తావకానాం పరేషాం చ నిఘ్నతామ ఇతరేతరమ
27 నారాచా నిశితాః సంఖ్యే సంపతన్తి సమ భారత
వయాత్తాననా భయకరా ఉరగా ఇవ సంఘశః
28 నిష్పేతుర విమలాః శక్త్యస తైలధౌతాః సుతేజనాః
అమ్బుథేభ్యొ యదా రాజన భరాజమానాః శతహ్రథాహ
29 గథాశ చ విమలైః పట్టైః పినథ్ధాః సవర్ణభూషితాః
పతన్త్యస తత్ర థృశ్యన్తే గిరిశృఙ్గొపమాః శుభాః
నిస్త్రింశాశ చ వయరాజన్త విమలామ్బరసంనిభాః
30 ఆర్షభాణి చ చర్మాణి శతచన్థ్రాణి భారత
అశొభన్త రణే రాజన పతమానాని సర్వశః
31 తే ఽనయొన్యం సమరే సేనే యుధ్యమానే నరాధిప
అశొభేతాం యదా థైత్య థేవ సేనే సముథ్యతే
అభ్యథ్రవన్త సమరే తే ఽనయొన్యం వై సమన్తతః
32 రదాస తు రదిభిస తూర్ణం పరేషితాః పరమాహవే
యుగైర యుగాని సంశ్లిష్య యుయుధుః పార్దివర్షభాః
33 థన్తినాం యుధ్యమానానాం సంఘర్షాత పావకొ ఽభవత
థన్తేషు భరతశ్రేష్ఠ స ధూమః సర్వతొథిశమ
34 పరాసైర అభిహతాః కే చిథ గజయొధాః సమన్తతః
పతమానాః సమ థృశ్యన్తే గిరిశృఙ్గాన నగా ఇవ
35 పాథాతాశ చాప్య అథృశ్యన్త నిఘ్నన్తొ హి పరస్పరమ
చిత్రరూపధరాః శూరా నఖరప్రాసయొధినః
36 అన్యొన్యం తే సమాసాథ్య కురుపాణ్డవసైనికాః
శస్త్రైర నానావిధైర ఘొరై రణే నిన్యుర యమక్షయమ
37 తతః శాంతనవొ భీష్మొ రదఘొషేణ నాథయన
అభ్యాగమథ రణే పాణ్డూన ధనుః శబ్థేన మొహయన
38 పాణ్డవానాం రదాశ చాపి నథన్తొ భైరవస్వనమ
అభ్యథ్రవన్త సంయత్తా ధృష్టథ్యుమ్నపురొగమాః
39 తతః పరవవృతే యుథ్ధం తవ తేషాం చ భారత
నరాశ్వరదనాగానాం వయతిషక్తం పరస్పరమ