భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 51

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 51)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [స]
గతాపరాహ్ణభూయిష్ఠే తస్మిన్న అహని భారత
రదనాగాశ్వపత్తీనాం సాథినాం చ మహాక్షయే
2 థరొణపుత్రేణ శల్యేన కృపేణ చ మహాత్మనా
సమసజ్జత పాఞ్చాల్యస తరిభిర ఏతైర మహారదైః
3 స లొకవిథితాన అశ్వాన నిజఘాన మహాబలః
థరౌణేః పాఞ్చాల థాయాథః శితైర థశభిర ఆశుగైః
4 తతః శల్య రదం తూర్ణమ ఆస్దాయ హతవాహనః
థరౌణిః పాఞ్చాల థాయాథమ అభ్యవర్షథ అదేషుభిః
5 ధృష్టథ్యుమ్నం తు సంసక్తం థరౌణినా థృశ్య భారత
సౌభథ్రే ఽభయపతత తూర్ణం వికిరన నిశితాఞ శరాన
6 స శల్యం పఞ్చవింశత్యా కృపం చ నవభిః శరైః
అశ్వత్దామానమ అష్టాభిర వివ్యాధ పురుషర్షభ
7 ఆర్జునిం తు తతస తూర్ణం థరౌణిర వివ్యాధ పత్రిణా
శల్యొ థవాథశభిశ చైవ కృపశ చ నిశితైస తరిభిః
8 లక్ష్మణస తవ పౌత్రస తు తవ పౌత్రమ అవస్దితమ
అభ్యవర్తత సంహృష్టస తతొ యుథ్ధమ అవర్తత
9 థౌర్యొధనిస తు సంక్రుథ్ధః సౌభథ్రం నవభిః శరైః
వివ్యాధ సమరే రాజంస తథ అథ్భుతమ ఇవాభవత
10 అభిమన్యుస తు సంక్రుథ్ధొ భరాతరం భరతర్షభ
శరైః పఞ్చాశతా రాజన కషిప్రహస్తొ ఽభయవిధ్యత
11 లక్ష్మణొ ఽపి తతస తస్య ధనుశ చిచ్ఛేథ పత్రిణా
ముష్టిథేశే మహారాజ తత ఉచ్చుక్రుశుర జనాః
12 తథ విహాయ ధనుశ ఛిన్నం సౌభథ్రః పరవీరహా
అన్యథ ఆథత్తవాంశ చిత్రం కార్ముకం వేగవత్తరమ
13 తౌ తత్ర సమరే హృష్టౌ కృతప్రతికృతైషిణౌ
అన్యొన్యం విశిఖైస తీక్ష్ణైర జఘ్నతుః పురుషర్షభౌ
14 తతొ థుర్యొధనొ రాజా థృష్ట్వా పుత్రం మహారదమ
పీడితం తవ పౌత్రేణ పరాయాత తత్ర జనేశ్వరః
15 సంనివృత్తే తవ సుతే సర్వ ఏవ జనాధిపాః
ఆర్జునిం రదవంశేన సమన్తాత పర్యవారయన
16 స తైః పరివృతః శూరైః శూరొ యుధి సుథుర్జయైః
న సమ వివ్యదతే రాజన కృష్ణ తుల్యపరాక్రమః
17 సౌభథ్రమ అద సంసక్తం తత్ర థృష్ట్వా ధనంజయః
అభిథుథ్రావ సంక్రుథ్ధస తరాతుకామః సవమ ఆత్మజమ
18 తతః సరదనాగాశ్వా భీష్మథ్రొణపురొగమాః
అభ్యవర్తన్త రాజానః సహితాః సవ్యసాచినమ
19 ఉథ్ధూతం సహసా భౌమం నాగాశ్వరదసాథిభిః
థివాకరపదం పరాప్య రజస తీవ్రమ అథృశ్యత
20 తాని నాగసహస్రాణి భూమిపాల శతాని చ
తస్య బాణపదం పరాప్య నాభ్యవర్తన్త సర్వశః
21 పరణేథుః సర్వభూతాని బభూవుస తిమిరా థిశః
కురూణామ అనయస తీవ్రః సమథృశ్యత థారుణః
22 నాప్య అన్తరిక్షం న థిశొ న భూమిర న చ భాస్కరః
పరజజ్ఞే భరతశ్రేష్ఠ శరసంఘైః కిరీటినః
23 సాథిత ధవజనాగాస తు హతాశ్వా రదినొ భృశమ
విప్రథ్రుత రదాః కే చిథ థృశ్యన్తే రదయూదపాః
24 విరదా రదినశ చాన్యే ధావమానాః సమన్తతః
తత్ర తత్రైవ థృశ్యన్తే సాయుధాః సాఙ్గథైర భుజైః
25 హయారొహా హయాంస తయక్త్వా గజారొహాశ చ థన్తినః
అర్జునస్య భయాథ రాజన సమన్తాథ విప్రథుథ్రువుః
26 రదేభ్యశ చ గజేభ్యశ చ హయేభ్యశ చ నరాధిపాః
పతితాః పాత్యమానాశ చ థృశ్యన్తే ఽరజున తాడితాః
27 సగథాన ఉథ్యతాన బాహూన స ఖడ్గాంశ చ విశాం పతే
స పరాసాంశ చ స తూణీరాన స శరాన స శరాసనాన
28 సాఙ్కుశాన స పతాకాంశ చ తత్ర తత్రార్జునొ నృణామ
నిచకర్త శరైర ఉగ్రై రౌథ్రం బిభ్రథ వపుస తథా
29 పరిఘాణాం పరవృథ్ధానాం ముథ్గరాణాం చ మారిష
పరాసానాం భిణ్డిపాలానాం నిస్త్రింశానాం చ సంయుగే
30 పరశ్వధానాం తీక్ష్ణానాం తొమరాణాం చ భారత
వర్మణాం చాపవిథ్ధానాం కవచానాం చ భూతలే
31 ధవజానాం చర్మణాం చైవ వయజనానాం చ సర్వశః
ఛత్రాణాం హేమథణ్డానాం చామరాణాం చ భారత
32 పరతొథానాం కశానాం చ యొక్త్రాణాం చైవ మారిష
రాశయశ చాత్ర థృశ్యన్తే వినికీర్ణా రణక్షితౌ
33 నాసీత తత్ర పుమాన కశ చిత తవ సైన్యస్య భారత
యొ ఽరజునం సమరే శూరం పరత్యుథ్యాయాత కదం చన
34 యొ యొ హి సమరే పార్దం పత్యుథ్యాతి విశాం పతే
స స వై విశిఖైస తీక్ష్ణైః పరలొకాయ నీయతే
35 తేషు విథ్రవమాణేషు తవ యొధేషు సర్వశః
అర్జునొ వాసుథేవశ చ థధ్మతుర వారిజొత్తమౌ
36 తత పరభగ్నం బలం థృష్ట్వా పితా థేవవ్రతస తవ
అబ్రవీత సమరే శూరం భారథ్వాజం సమయన్న ఇవ
37 ఏష పాణ్డుసుతొ వీరః కృష్ణేన సహితొ బలీ
తదా కరొతి సైన్యాని యదా కుర్యాథ ధనంజయః
38 న హయ ఏష సమరే శక్యొ జేతుమ అథ్య కదం చన
యదాస్య థృశ్యతే రూపం కాలాన్తకయమొపమమ
39 న నివర్తయితుం చాపి శక్యేయం మహతీ చమూః
అన్యొన్యప్రేక్షయా పశ్య థరవతీయం వరూదినీ
40 ఏష చాస్తం గిరిశ్రేష్ఠం భానుమాన పరతిపథ్యతే
వపూంషి సర్వలొకస్య సంహరన్న ఇవ సర్వదా
41 తత్రావహారం సంప్రాప్తం మన్యే ఽహం పురుషర్షభ
శరాన్తా భీతాశ చ నొ యొధా న యొత్స్యన్తి కదం చన
42 ఏవమ ఉక్త్వా తతొ భీష్మొ థరొణమ ఆచార్య సత్తమమ
అవహారమ అదొ చక్రే తావకానాం మహారదః
43 తతొ ఽవహారః సైన్యానాం తవ తేషాం చ భారత
అస్తం గచ్ఛతి సూర్యే ఽభూత సంధ్యాకాలే చ వర్తతి