భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 39

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 39)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 అర్జున ఉవాచ
యే శాస్త్రవిధిమ ఉత్సృజ్య యజన్తే శరథ్ధయాన్వితాః
తేషాం నిష్ఠా తు కా కృష్ణ సత్త్వమ ఆహొ రజస తమః
2 శరీభగవాన ఉవాచ
తరివిధా భవతి శరథ్ధా థేహినాం సా సవభావజా
సాత్త్వికీ రాజసీ చైవ తామసీ చేతి తాం శృణు
3 సత్త్వానురూపా సర్వస్య శరథ్ధా భవతి భారత
శరథ్ధామయొ ఽయం పురుషొ యొ యచ్ఛ్రథ్ధః స ఏవ సః
4 యజన్తే సాత్త్వికా థేవాన యక్షరక్షాంసి రాజసాః
పరేతాన భూతగణాంశ చాన్యే యజన్తే తామసా జనాః
5 అశాస్త్రవిహితం ఘొరం తప్యన్తే యే తపొ జనాః
థమ్భాహంకారసంయుక్తాః కామరాగబలాన్వితాః
6 కర్శయన్తః శరీరస్దం భూతగ్రామమ అచేతసః
మాం చైవాన్తఃశరీరస్దం తాన విథ్ధ్య ఆసురనిశ్చయాన
7 ఆహారస తవ అపి సర్వస్య తరివిధొ భవతి పరియః
యజ్ఞస తపస తదా థానం తేషాం భేథమ ఇమం శృణు
8 ఆయుఃసత్త్వబలారొగ్యసుఖప్రీతివివర్ధనాః
రస్యాః సనిగ్ధాః సదిరా హృథ్యా ఆహారాః సాత్త్వికప్రియాః
9 కట్వమ్లలవణాత్యుష్ణతీక్ష్ణరూక్షవిథాహినః
ఆహారా రాజసస్యేష్టా థుఃఖశొకామయప్రథాః
10 యాతయామం గతరసం పూతి పర్యుషితం చ యత
ఉచ్ఛిష్టమ అపి చామేధ్యం భొజనం తామసప్రియమ
11 అఫలాకాఙ్క్షిభిర యజ్ఞొ విధిథృష్టొ య ఇజ్యతే
యష్టవ్యమ ఏవేతి మనః సమాధాయ స సాత్త్వికః
12 అభిసంధాయ తు ఫలం థమ్భార్దమ అపి చైవ యత
ఇజ్యతే భరతశ్రేష్ఠ తం యజ్ఞం విథ్ధి రాజసమ
13 విధిహీనమ అసృష్టాన్నం మన్త్రహీనమ అథక్షిణమ
శరథ్ధావిరహితం యజ్ఞం తామసం పరిచక్షతే
14 థేవథ్విజగురుప్రాజ్ఞపూజనం శౌచమ ఆర్జవమ
బరహ్మచర్యమ అహింసా చ శారీరం తప ఉచ్యతే
15 అనుథ్వేగకరం వాక్యం సత్యం పరియహితం చ యత
సవాధ్యాయాభ్యసనం చైవ వాఙ్మయం తప ఉచ్యతే
16 మనఃప్రసాథః సౌమ్యత్వం మౌనమ ఆత్మవినిగ్రహః
భావసంశుథ్ధిర ఇత్య ఏతత తపొ మానసమ ఉచ్యతే
17 శరథ్ధయా పరయా తప్తం తపస తత తరివిధం నరైః
అఫలాకాఙ్క్షిభిర యుక్తైః సాత్త్వికం పరిచక్షతే
18 సత్కారమానపూజార్దం తపొ థమ్భేన చైవ యత
కరియతే తథ ఇహ పరొక్తం రాజసం చలమ అధ్రువమ
19 మూఢగ్రాహేణాత్మనొ యత పీడయా కరియతే తపః
పరస్యొత్సాథనార్దం వా తత తామసమ ఉథాహృతమ
20 థాతవ్యమ ఇతి యథ థానం థీయతే ఽనుపకారిణే
థేశే కాలే చ పాత్రే చ తథ థానం సాత్త్వికం సమృతమ
21 యత తు పరత్యుపకారార్దం ఫలమ ఉథ్థిశ్య వా పునః
థీయతే చ పరిక్లిష్టం తథ థానం రాజసం సమృతమ
22 అథేశకాలే యథ థానమ అపాత్రేభ్యశ చ థీయతే
అసత్కృతమ అవజ్ఞాతం తత తామసమ ఉథాహృతమ
23 ఓం తత సథ ఇతి నిర్థేశొ బరహ్మణస తరివిధః సమృతః
బరాహ్మణాస తేన వేథాశ చ యజ్ఞాశ చ విహితాః పురా
24 తస్మాథ ఓమ ఇత్య ఉథాహృత్య యజ్ఞథానతపఃక్రియాః
పరవర్తన్తే విధానొక్తాః సతతం బరహ్మవాథినామ
25 తథ ఇత్య అనభిసంధాయ ఫలం యజ్ఞతపఃక్రియాః
థానక్రియాశ చ వివిధాః కరియన్తే మొక్షకాఙ్క్షిభిః
26 సథ్భావే సాధుభావే చ సథ ఇత్య ఏతత పరయుజ్యతే
పరశస్తే కర్మణి తదా సచ్ఛబ్థః పార్ద యుజ్యతే
27 యజ్ఞే తపసి థానే చ సదితిః సథ ఇతి చొచ్యతే
కర్మ చైవ తథర్దీయం సథ ఇత్య ఏవాభిధీయతే
28 అశ్రథ్ధయా హుతం థత్తం తపస తప్తం కృతం చ యత
అసథ ఇత్య ఉచ్యతే పార్ద న చ తత పరేత్య నొ ఇహ