భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 26

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 26)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 శరీభగవాన ఉవాచ
ఇమం వివస్వతే యొగం పరొక్తవాన అహమ అవ్యయమ
వివస్వాన మనవే పరాహ మనుర ఇక్ష్వాకవే ఽబరవీత
2 ఏవం పరమ్పరాప్రాప్తమ ఇమం రాజర్షయొ విథుః
స కాలేనేహ మహతా యొగొ నష్టః పరంతప
3 స ఏవాయం మయా తే ఽథయ యొగః పరొక్తః పురాతనః
భక్తొ ఽసి మే సఖా చేతి రహస్యం హయ ఏతథ ఉత్తమమ
4 అర్జున ఉవాచ
అపరం భవతొ జన్మ పరం జన్మ వివస్వతః
కదమ ఏతథ విజానీయాం తవమ ఆథౌ పరొక్తవాన ఇతి
5 శరీభగవాన ఉవాచ
బహూని మే వయతీతాని జన్మాని తవ చార్జున
తాన్య అహం వేథ సర్వాణి న తవం వేత్ద పరంతప
6 అజొ ఽపి సన్న అవ్యయాత్మా భూతానామ ఈశ్వరొ ఽపి సన
పరకృతిం సవామ అధిష్ఠాయ సంభవామ్య ఆత్మమాయయా
7 యథా యథా హి ధర్మస్య గలానిర భవతి భారత
అభ్యుత్దానమ అధర్మస్య తథాత్మానం సృజామ్య అహమ
8 పరిత్రాణాయ సాధూనాం వినాశాయ చ థుష్కృతామ
ధర్మసంస్దాపనార్దాయ సంభవామి యుగే యుగే
9 జన్మ కర్మ చ మే థివ్యమ ఏవం యొ వేత్తి తత్త్వతః
తయక్త్వా థేహం పునర్జన్మ నైతి మామ ఏతి సొ ఽరజున
10 వీతరాగభయక్రొధా మన్మయా మామ ఉపాశ్రితాః
బహవొ జఞానతపసా పూతా మథ్భావమ ఆగతాః
11 యే యదా మాం పరపథ్యన్తే తాంస తదైవ భజామ్య అహమ
మమ వర్త్మానువర్తన్తే మనుష్యాః పార్ద సర్వశః
12 కాఙ్క్షన్తః కర్మణాం సిథ్ధిం యజన్త ఇహ థేవతాః
కషిప్రం హి మానుషే లొకే సిథ్ధిర భవతి కర్మజా
13 చాతుర్వర్ణ్యం మయా సృష్టం గుణకర్మవిభాగశః
తస్య కర్తారమ అపి మాం విథ్ధ్య అకర్తారమ అవ్యయమ
14 న మాం కర్మాణి లిమ్పన్తి న మే కర్మఫలే సపృహా
ఇతి మాం యొ ఽభిజానాతి కర్మభిర న స బధ్యతే
15 ఏవం జఞాత్వా కృతం కర్మ పూర్వైర అపి ముముక్షుభిః
కురు కర్మైవ తస్మాత తవం పూర్వైః పూర్వతరం కృతమ
16 కిం కర్మ కిమకర్మేతి కవయొ ఽపయ అత్ర మొహితాః
తత తే కర్మ పరవక్ష్యామి యజ జఞాత్వా మొక్ష్యసే ఽశుభాత
17 కర్మణొ హయ అపి బొథ్ధవ్యం బొథ్ధవ్యం చ వికర్మణః
అకర్మణశ చ బొథ్ధవ్యం గహనా కర్మణొ గతిః
18 కర్మణ్య అకర్మ యః పశ్యేథ అకర్మణి చ కర్మ యః
స బుథ్ధిమాన మనుష్యేషు స యుక్తః కృత్స్నకర్మకృత
19 యస్య సర్వే సమారమ్భాః కామసంకల్పవర్జితాః
జఞానాగ్నిథగ్ధకర్మాణం తమ ఆహుః పణ్డితం బుధాః
20 తయక్త్వా కర్మఫలాసఙ్గం నిత్యతృప్తొ నిరాశ్రయః
కర్మణ్య అభిప్రవృత్తొ ఽపి నైవ కిం చిత కరొతి సః
21 నిరాశీర యతచిత్తాత్మా తయక్తసర్వపరిగ్రహః
శారీరం కేవలం కర్మ కుర్వన నాప్నొతి కిల్బిషమ
22 యథృచ్ఛాలాభసంతుష్టొ థవన్థ్వాతీతొ విమత్సరః
సమః సిథ్ధావ అసిథ్ధౌ చ కృత్వాపి న నిబధ్యతే
23 గతసఙ్గస్య ముక్తస్య జఞానావస్దితచేతసః
యజ్ఞాయాచరతః కర్మ సమగ్రం పరవిలీయతే
24 బరహ్మార్పణం బరహ్మ హవిర బరహ్మాగ్నౌ బరహ్మణా హుతమ
బరహ్మైవ తేన గన్తవ్యం బరహ్మకర్మసమాధినా
25 థైవమ ఏవాపరే యజ్ఞం యొగినః పర్యుపాసతే
బరహ్మాగ్నావ అపరే యజ్ఞం యజ్ఞేనైవొపజుహ్వతి
26 శరొత్రాథీనీన్థ్రియాణ్య అన్యే సంయమాగ్నిషు జుహ్వతి
శబ్థాథీన విషయాన అన్య ఇన్థ్రియాగ్నిషు జుహ్వతి
27 సర్వాణీన్థ్రియకర్మాణి పరాణకర్మాణి చాపరే
ఆత్మసంయమయొగాగ్నౌ జుహ్వతి జఞానథీపితే
28 థరవ్యయజ్ఞాస తపొయజ్ఞా యొగయజ్ఞాస తదాపరే
సవాధ్యాయజ్ఞానయజ్ఞాశ చ యతయః సంశితవ్రతాః
29 అపానే జుహ్వతి పరాణం పరాణే ఽపానం తదాపరే
పరాణాపానగతీ రుథ్ధ్వా పరాణాయామపరాయణాః
30 అపరే నియతాహారాః పరాణాన పరాణేషు జుహ్వతి
సర్వే ఽపయ ఏతే యజ్ఞవిథొ యజ్ఞక్షపితకల్మషాః
31 యజ్ఞశిష్టామృతభుజొ యాన్తి బరహ్మ సనాతనమ
నాయం లొకొ ఽసత్య అయజ్ఞస్య కుతొ ఽనయః కురుసత్తమ
32 ఏవం బహువిధా యజ్ఞా వితతా బరహ్మణొ ముఖే
కర్మజాన విథ్ధి తాన సర్వాన ఏవం జఞాత్వా విమొక్ష్యసే
33 శరేయాన థరవ్యమయాథ యజ్ఞాజ జఞానయజ్ఞః పరంతప
సర్వం కర్మాఖిలం పార్ద జఞానే పరిసమాప్యతే
34 తథ విథ్ధి పరణిపాతేన పరిప్రశ్నేన సేవయా
ఉపథేక్ష్యన్తి తే జఞానం జఞానినస తత్త్వథర్శినః
35 యజ జఞాత్వా న పునర మొహమ ఏవం యాస్యసి పాణ్డవ
యేన భూతాన్య అశేషేణ థరక్ష్యస్య ఆత్మన్య అదొ మయి
36 అపి చేథ అసి పాపేభ్యః సర్వేభ్యః పాపకృత్తమః
సర్వం జఞానప్లవేనైవ వృజినం సంతరిష్యసి
37 యదైధాంసి సమిథ్ధొ ఽగనిర భస్మసాత కురుతే ఽరజున
జఞానాగ్నిః సర్వకర్మాణి భస్మసాత కురుతే తదా
38 న హి జఞానేన సథృశం పవిత్రమ ఇహ విథ్యతే
తత సవయం యొగసంసిథ్ధః కాలేనాత్మని విన్థతి
39 శరథ్ధావాఁల లభతే జఞానం తత్పరః సంయతేన్థ్రియః
జఞానం లబ్ధ్వా పరాం శాన్తిమ అచిరేణాధిగచ్ఛతి
40 అజ్ఞశ చాశ్రథ్థధానశ చ సంశయాత్మా వినశ్యతి
నాయం లొకొ ఽసతి న పరొ న సుఖం సంశయాత్మనః
41 యొగసంన్యస్తకర్మాణం జఞానసంఛిన్నసంశయమ
ఆత్మవన్తం న కర్మాణి నిబధ్నన్తి ధనంజయ
42 తస్మాథ అజ్ఞానసంభూతం హృత్స్దం జఞానాసినాత్మనః
ఛిత్త్వైనం సంశయం యొగమ ఆతిష్ఠొత్తిష్ఠ భారత