భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 104

వ్యాస మహాభారతము (భీష్మ పర్వము - అధ్యాయము - 104)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
కదం శిఖణ్డీ గాఙ్గేయమ అభ్యవర్తత సంయుగే
పాణ్డవాశ చ తదా భీష్మం తన మమాచక్ష్వ సంజయ
2 [స]
తతః పరభాతే విమలే సూర్యస్యొథయనం పరతి
వాథ్యమానాసు భేరీషు మృథఙ్గేష్వ ఆనకేషు చ
3 ధమాయత్సు థధి వర్ణేషు జలజేషు సమన్తతః
శిఖణ్డినం పురస్కృత్య నిర్యాతాః పాణ్డవా యుధి
4 కృత్వా వయూహం మహారాజ సర్వశత్రునిబర్హణమ
శిఖణ్డీ సర్వసైన్యానామ అగ్ర ఆసీథ విశాం పతే
5 చక్రరక్షౌ తతస తస్య భిమసేన ధనంజయౌ
పృష్ఠతొ థరౌపథేయాశ చ సౌభథ్రశ చైవ వీర్యవాన
6 సాత్యకిశ చేకితానశ చ తేషాం గొప్తా మహారదః
ధృష్టథ్యుమ్నస తతః పశ్చాత పాఞ్చాలైర అభిరక్షితః
7 తతొ యుధిష్ఠిరొ రాజా యమాభ్యాం సహితః పరభుః
పరయయౌ సింహనాథేన నాథయన భరతర్షభ
8 విరాటస తు తతః పశ్చాత సవేన సైన్యేన సంవృతః
థరుపథశ చ మహారాజ తతః పశ్చాథ ఉపాథ్రవత
9 కేకయా భరాతరః పఞ్చ ధృష్టకేతుశ చ వీర్యవాన
జఘనం పాలయామ ఆస పాణ్డుసైన్యస్య భారత
10 ఏవం వయూహ్య మహత సైన్యం పాణ్డవాస తవ వాహినీమ
అభ్యథ్రవన్త సంగ్రామే తయక్త్వా జీవితమ ఆత్మనః
11 తదైవ కురవొ రాజన భీష్మం కృత్వా మహాబలమ
అగ్రతః సర్వసైన్యానాం పరయయుః పాణ్డవాన పరతి
12 పుత్రైస తవ థురాధర్షై రక్షితః సుమహాబలైః
తతొ థరొణొ మహేష్వాసః పుత్రశ చాస్య మహారదః
13 భగథత్తస తతః పశ్చాథ గజానీకేన సంవృతః
కృపశ చ కృప వర్మా చ భగథత్తమ అనువ్రతౌ
14 కామ్బొజరాజొ బలవాంస తతః పశ్చాత సుథక్షిణః
మాగధశ చ జయత్సేనః సౌబలశ చ బృహథ్బలః
15 తదేతేరే మహేష్వాసాః సుశర్మప్రముఖా నృపాః
జఘనం పాలయామ ఆసుస తవ సైన్యస్య భారత
16 థివసే థివసే పరాప్తే భీష్మః శాంతనవొ యుధి
ఆసురాన అకరొథ వయూహాన పైశాచాన అద రాక్షసాన
17 తతః పరవవృతే యుథ్ధం తవ తేషాం చ భారత
అన్యొన్యం నిఘ్నతాం రాజన్యమ అరాష్ట్ర వివర్ధనమ
18 అర్జున పరముఖాః పార్దాః పురస్కృత్య శిఖణ్డినమ
భీష్మం యుథ్ధే ఽభయవర్తన్త కిరన్తొ వివిధాఞ శరాన
19 తత్ర భారత భీమేన పీడితాస తావకాః శరైః
రుధిరౌఘపరిక్లిన్నాః పరలొకం యయుస తథా
20 నకులః సహథేవశ చ సాత్యకిశ చ మహారదః
తవ సైన్యం సమాసాథ్య పీడయామ ఆసుర ఓజసా
21 తే వధ్యమానాః సమరే తావకా భరతర్షభ
నాశక్నువన వారయితుం పాణ్డవానాం మహథ బలమ
22 తతస తు తావకం సైన్యం వధ్యమానం సమన్తతః
సంప్రాథ్రవథ థిశొ రాజన కాల్యమానం మహారదైః
23 తరాతారం నాధ్యగచ్ఛన్త తావకా భరతర్షభ
వధ్యమానాః శితైర ఆణైః పాణ్డవైః సహ సృఞ్జయైః
24 [ధృ]
పీడ్యమానం బలం పార్దైర థృష్ట్వా భీష్మః పరాక్రమీ
యథ అకార్షీథ రణే కరుథ్ధస తన మమాచక్ష్వ సంజయ
25 కదం వా పాణ్డవాన యుథ్ధే పరత్యుథ్యాతః పరంతపః
వినిఘ్నన సొమకాన వీరాంస తన మమాచక్ష్వ సంజయ
26 [స]
ఆచక్షే తే మహారాజ యథ అకార్షీత పితామహః
పీడితే తవ పుత్రస్య సైన్యే పాణ్డవ సృఞ్జయైః
27 పరహృష్టమనసః శూరాః పాణ్డవాః పాణ్డుపూర్వజ
అభ్యవర్తన్త నిఘ్నన్తస తవ పుత్రస్య వాహినీమ
28 తం వినాశం మనుష్యేన్థ్ర నరవారణవాజినామ
నామృష్యత తథా భీష్మః సైన్యఘాతం రణే పరైః
29 స పాణ్డవాన మహేష్వాసః పాఞ్చాలాంశ చ స సృఞ్జయాన
అభ్యథ్రవత థుర్ధర్షస తయక్త్వా జీవితమ ఆత్మనః
30 స పాణ్డవానాం పరవరాన పఞ్చ రాజన మహారదాన
ఆత్తశస్త్రాన రణే యత్తాన వారయామ ఆస సాయకైః
నారాచైర వత్సథన్తైశ చ శితైర అఞ్జలికైస తదా
31 నిజఘ్నే సమరే కరుథ్ధొ హస్త్యశ్వమ అమితం బహు
రదినొ ఽపాతయథ రాజన రదేభ్యః పురుషర్షభః
32 సాథినశ చాశ్వపృష్ఠేభ్యః పథాతీంశ చ సమాగతాన
గజారొహాన గజేభ్యశ చ పరేషాం విథధథ భయమ
33 తమ ఏకం సమరే భీష్మం తవరమాణం మహారదమ
పాణ్డవాః సమవర్తన్త వజ్రపాణిమ ఇవాసురాః
34 శక్రాశనిసమస్పర్శాన విముఞ్చన నిశికాఞ శరాన
థిక్ష్వ అథృశ్యత సర్వాసు ఘొరం సంధరయన వపుః
35 మణ్డలీకృతమ ఏవాస్య నిత్యం ధనుర అథృశ్యత
సంగ్రామే యుధ్యమానస్య శక్రచాపనిభం మహత
36 తథ థృష్ట్వా సమరే కర్మ తవ పుత్రా విశాం పతే
విస్మయం పరమం పరాప్తాః పితామహమ అపూజయన
37 పార్దా విమనసొ భూత్వా పరైక్షన్త పితరం తవ
యుధ్యమానం రణే శూరం విప్రచీతిమ ఇవామరాః
న చైనం వారయామ ఆసుర వయాత్తాననమ ఇవాన్తకమ
38 థశమే ఽహని సంప్రాప్తే రదానీకం శిఖణ్డినః
అథహన నిశితైర బాణైః కృష్ణ వర్త్మేవ కాననమ
39 తం శిఖణ్డీ తరిభిర బాణైర అభ్యవిధ్యత సతనాన్తరే
ఆశీవిషమ ఇవ కరుథ్ధం కాలసృష్టమ ఇవాన్తకమ
40 స తేనాతిభృశం విథ్ధః పరేక్ష్య భీష్మః శిఖణ్డినమ
అనిచ్ఛన్న అపి సంక్రుథ్ధః పరహసన్న ఇథమ అబ్రవీత
41 కామమ అభ్యాసవా మా వా న తవాం యొత్స్యే కదం చన
యైవ హి తవం కృతా ధాత్రా సైవ హి తవం శిఖణ్డినీ
42 తస్య తథ వచనం శరుత్వా శిఖణ్డీ కరొధమూర్ఛితః
ఉవాచ భీష్మం సమరే సృక్కిణీ పరిలేహిహన
43 జానామి తవాం మహాబాహొ కషత్రియాణాం కషయం కరమ
మయా శరుతం చ తే యుథ్ధం జామథగ్న్యేన వై సహ
44 థివ్యశ చ తే పరభావొ ఽయం స మయా బహుశః శరుతః
జానన్న అపి పరభావం తే యొత్స్యే ఽథయాహం తవయా సహ
45 పాణ్డవానాం పరియం కుర్వన్న ఆత్మనశ చ నరొత్తమ
అథ్య తవా యొధయిష్యామి రణే పురుషసత్తమ
46 ధరువం చ తవా హనిష్యామి శపే సత్యేన తే ఽగరతః
ఏతచ ఛరుత్వా వచొ మహ్యం యత కషమం తత సమాచర
47 కామమ అభ్యాసవా మా వా న మే జీవన విమొక్ష్యసే
సుథృష్టః కరియతాం భీష్మ లొకొ ఽయం సమితింజయ
48 ఏవమ ఉక్త్వా తతొ భీష్మం పఞ్చభిర నతపర్వభిః
అవిధ్యత రణే రాజన పరణున్నం వాక్యసాయకైః
49 తస్య తథ వచనం శరుత్వా సవ్యసాచీ పరంతపః
కాలొ ఽయమ ఇతి సంచిన్త్య శిఖణ్డినమ అచొథయత
50 అహం తవామ అనుయాస్యామి పరాన విథ్రావయఞ శరైః
అభిథ్రవ సుసంరబ్ధొ భీష్మం భీమపరాక్రమమ
51 న హి తే సంయుగే పీడాం శక్తః కర్తుం మహాబలః
తస్మాథ అథ్య మహాబాహొ వీర భీష్మమ అభిథ్రవ
52 అహత్వా సమరే భీష్మం యథి యాస్యసి మారిష
అవహాస్యొ ఽసయ లొకస్య భవిష్యసి మయా సహ
53 నావహాస్యా యదా వీర భవేమ పరమాహవే
తదా కురు రణే యత్నం సాధయస్వ పితామహమ
54 అహం తే రక్షణం యుథ్ధే కరిష్యామి పరంతప
వారయన రదినః సర్వాన సాధయస్వ పితామహమ
55 థరొణం చ థరొణపుత్రం చ కృపం చాద సుయొధనమ
చిత్రసేనం వికర్ణం చ సైన్ధవం చ జయథ్రదమ
56 విన్థానువిన్థావ ఆవన్త్యౌ కామ్బొజం చ సుథక్షిణమ
భగథత్తం తదా శూరం మాగధం చ మహారదమ
57 సౌమథత్తిం రణే శూరమ ఆర్శ్యశృఙ్గిం చ రాక్షసమ
తరిగర్తరాజం చ రణే సహ సర్వైర మహారదైః
అహమ ఆవారయిష్యామి వేలేవ మకరాకయమ
58 కురూంశ చ సహితాన సర్వాన యే చైషాం సైనికాః సదితాః
నివారయిష్యామి రణే సాధయస్వ పితామహమ