పదబంధ పారిజాతము/అంట
అంట_______అంట 8 అంట_______అంట
అంజెలు వేసుకుంటూ వెళ్లాడు." వా.
- చూ. అంగలు వేయు.
అంటకత్తెర వేయు
- వెంట్రుకలు కుఱుచుగా కత్తిరించు.
అంటక ముట్టక
- చూ. అంటి ముట్టక.
అంటకాగు
- జతగా దగ్గఱ ఉండు.
- కొత్త. 102.
అంటకుండి ఆడుప్రాయము
- చిఱుతప్రాయము.
- సంసారంలో కల్పించుకోకుండా ఆడుతూ పాడుతూ గడిపేప్రాయం అనుట.
- "అంటకుండి యాడునట్టి ప్ర్రయ మొకింత నడుచు నంతలోన..."
- కళా. 6. 76.
- చూ. అంటి కుంచి ఆడుప్రాయము.
అంటగట్టు
- 1. బలవంతముగా తగులగట్టు.
- "నే నెంత వద్దని మొత్తుకున్నా వినకుండా ఆపిల్లను నా కంట గట్టినాడు. నేను నానాబాధా పడుతున్నాను." వా.
- "నేను పోయేది లేదు. పెట్టేది లేదు. వద్దంటే వినకుండా అదేదో బెనిఫిట్ నాటక మని వాడు నా కొకటిక్కెట్టు అంటగట్టి పోయినాడు."" వా.
- 2. ఆరోపించు.
- ఎవడో చేసినతప్పు నా కంట గట్టాడు." వా.
అంటగట్టుకొని
- వెంటబెట్టుకొని, కలిసి యుండి.
- "రాకుమారుని నంటం గట్టుకొని శంఖ లిఖితుల కట్టెదురం దెచ్చి."
- జైమి. 4. 125.
- "వాడు ఎక్కడికి వెళ్లినా భార్యను అంటగట్టుకొని పోతుంటాడు." వా.
- "వాళ్లిద్దరూ ఎప్పుడూ అంటగట్టుకొని తిరుగుతూ ఉంటారు." వా.
- చూ. అంటగట్టు.
అంట గదుము
- తుదివరకూ తరుముకొనిపోవు.
- "ఎడబాయనీక బల్విడి నంట గదుముచు, నట్టిట్టు వడి ద్రోపులాడు నవియు." కళా. 8. 81.
అంటగ నేయు
- నాటునట్లు వేయు.
- "కుశు నురం బానక పర్వశరాహతిచే నంటగ నేసి." జైమి. 6. 185.
అం టగు
- ము ట్టగు.
- "కోడలు అంటయింది. మాటాడుతూ కూర్చుంటే ఎట్లా అమ్మా!" వా.
అంట దఱుము
- దొరికేవరకూ తరుము.
- "అగ్ని నాలుక లేడు నంట దఱిమి."
- కాశీ. 3. 31.
అంట పొడుచు
- బాగా నాటునట్లు పొడుచు.
అంట బలియు
- బాగా బలియు, రెండూ కలిసి పోవునట్లు అనుట.
- "అంట బలిసినతొడలు."
- గౌర. హరిశ్చం. పం. 1088. అంట_______అంటి 9 అంటి________అంటి
అంటముట్టరాని అగ్రహారము
- మతీ సున్నిత మైనమనిషి - ఏమన్నా ఓర్చుకో లేనివాడు అనుపట్ల ఉపయోగిస్తారు.
అంటరానివాడు
- అస్పృశ్యుడు.
- లక్షణయా సంబంధ ముంచు కొనరానివా డని అర్థ మయినది.
- "వాళ్లందరూ కలిసి న న్నంటరాని వాణ్ణిగా చూస్తున్నారు." వా.
అంటలుగట్టు
- అతుకుకొనిపోవు, గుంపు చేరు.
- "వాడు చాలనాళ్లు జబ్బుపడ్డాడు. వెంట్రుక లన్నీ అంటలు గట్టుకొని పోయినవి."
- "జనం అంటలు గట్టుకొని ఆతిరు నాళ్లను చూస్తున్నారు."
అంటించు
- ముట్టించు, కొండెములు చెప్పు.
- "సాయంత్రం అయింది. దీపం అంటించు. పొయ్యి అంటించు."
- "ఇక్కడ ఒకమాట అనీ అనక ముందే వాడు పక్కింటికి వెళ్లి అంటించి ఉంటాడు. అందుకే వాడంటే భయం నాకు." వా.
అంటి కుంచు ఆడుప్రాయము
- చిన్న తనము.
- ఆడుకొనువయసు అనుట.
- "అంటి కుంచి యాడునట్టిప్రాయ మొకింత, నడచునంతలోన నాదుసతులం, బుణ్యశీలయుతల బోకార్చుకొన్నట్టి, నాకు బుత్రు లనుట నగవు గాదె!"
- కళా. 6. 75.
- చూ. అంటకుండి ఆడు ప్రాయము.
అంటితే మసి అవుతుంది
- కల్పించుకొంటే ఏమి వస్తుందో అని దూరదూరంగా ఉండేవారివిషయంలో అనేమాట. వంటయింటిలో పుట్టినపలుకుబడి కావచ్చును.
- "వాడు అంటితే మసి అవుతుంది అన్నట్లు ప్రవర్తిస్తుంటాడు." వా.
అంటి బాస చేయు
- ఒట్టు పెట్టుకొను.
- "అంటు పడ లేదటంచు మి మ్మంటి యిపుడు, బాస లెల్లను జేసెద భాసురాంగి." రాధి. 4. 10.
అంటి ముట్టక
- తనకు సంబంధము లేనట్లు.
- "వాడు ఈవిషయంలో అంటి ముట్టక తిరుగుతున్నాడు." వా.
అంటి ముట్టరాని అగ్రహారము
- సున్నిత మైనది.
- అగ్రహారాల్లో పూర్వం బ్రాహ్మలే ఉండేవారు. కాబట్టి అది చాలా ఆచారవంత మైనది అనుటపై యేర్పడిన పలుకుబడి. ఏమి అన్నా నొచ్చు కొనేవారి విషయంలో ఇప్పుడు ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. అంటి_______అంటు 10 అంటు________అంటు
- "ఇంత అంటిముట్టరాని అగ్రహార మైతే నలుగుర్లో తిరగడ మెందుకురా? నలుగురితో కలిశాక ఎవరో ఒకరు ఏదో ఒకటి అననే అంటారు." వా.
అంటి ముట్టేవారు
- కులస్థులు.
- "అంటిముట్టేవాళ్లు లేనిఊళ్లో ఉండడం కష్టం." వా.
అంటుకాడు
- స్నేహితుడు, ప్రియుడు.
- "అటువలె నంటుకాడు చనినంత." శశాం. 4. 28.
అంటుకుంటే వదలడు
- వట్టి కబుర్లపోతును చూచి అనేమాట.
- "అదుగో వా డొస్తున్నాడు. అంటుకుంటే వదలడు. త్వరగా వెళదాం పద." వా.
అంటుకుండ
- వంట చేసి కడుగనికుండ.
అంటుకొనిపోవు
- కఱచుకొనిపోవు, తగులుకొను.
- "కాగితాలు అంటుకొని పోయినవి"
- "వాడు దాన్ని అంటుకొని పోయినాడు." వా.
అంటునూనె
- తలంటు నూనె.
అంటుపట్టు
- అశౌచము వచ్చు.
- తనవాళ్లు చనిపోయినప్పుడో, ప్రసవించినప్పుడో వచ్చే మైలను అశౌచం, అంటు అని అంటారు.- జాతాశౌచం, మృతాశౌచం - అని అది ద్వివిధం. తద్ద్వారా వచ్చిన పలుకుబడి.
- "ఈనెలలో సత్యనారాయణవ్రతం చేసుకుందా మనుకుంటూంటే యింతలో మా బావగారు చనిపోయి మాకు అంటు వచ్చింది." వా.
అంటుపడు
- ము ట్టగు.
- చూ. అంటుపడు.
అంటుపోగులు
- చెవులకు అంటుకొనునట్లుగా చేసిపోగులు.
అంటుమోవ తెగు
- పూర్తిగా తెగు.
- "కలనూ లెల్లను నంటుమోవ దెగిరాగా గొంతసే పుండి." ఆము. 4.3.
అంటుఱాయి
- సూదంటురాయి, అయస్కాంతము.
- "ఇను మంటుఱాతికి నెగసినభంగి." భాగ. 7 స్కం.
అంటువడు
- ము ట్టగు.
- "మా ఆవిడ అంటుపడ్డది. ఇంక నేనే చేయి కాల్చుకోవాలి." వా.
అంటు వాయకుండు
- విడువక తిరుగు.
- "గమనించుతఱి మందగమనశృంగారాప్తి, నంటు వాయక వెంట వెంట సెయిదు." సుక. 1. ఆ. 391 ప.
- చూ. అంటి యుండు, వెన్నంటి యుండు