నవనాథచరిత్ర/ప్రథమాశ్వాసము
ఓమ్
నవనాథచరిత్ర
ప్రథమాశ్వాసము
శ్రీ సర్వమంగళాం ◆ చితవామభాగు
భాసుర భక్తాను ◆ పాల నోద్యోగుఁ
బరమ యోగీంద్ర హృ ◆ త్పద్మషట్చరణు
నురుజటా [1](జూటాగ్ర ◆ యుతశీతకి)రణు
నిగమాంత సంస్తుత్య ◆ నిత్యస్వరూపు
[2]ధగధగిత ప్రభా ◆ తత మేరుచాపు
వనజాతమిత్ర పా ◆ వక చంద్ర నేత్ర.
ఘనతర దురిత సా ◆ గర యానపాత్రు
లీలాతిసముపలా ◆ లిత మహాసేను[3]
శైలారి ముఖ దేవ ◆ సంసేవ్యమాను
గజచర్మ [4]వసను నం ◆ గజ మద గ్రసను
నజగవీ సంస్తుత్యు ◆ నజగవ హస్తు
నగరాజ నిలయుఁ బ ◆ న్నగరాజ వలయు
మృగ[5]శాబకరు మహా ◆ మృగకుల ముఖరు
సార సామృత ఘన ◆ సార నీహార
హార కైరవ సుధా ◆ హార కాసార
సార [6]సాహిత గంధ ◆ సారాబ్జ తార
తారకా కల్ప కాం ◆ తార గోక్షీర
రుచిరాంగు మల్లికా ◆ ర్జున మహాదేవు
నచలితభక్తి మ ◆ దాత్మలో నిలిపి
దరహాస కాంతి కం ◆ దలితాస్యబింబ
.................................నిర్జితబింబ
సురుచిర చూళికా ◆ స్ఫురిత కదంబ
..............................................
నురుకుచ వ్యక్త వీ ◆ ణోత్తర [7]తుంబ
నధిగత శ్రీపర్వ ◆ తైక నితంబ
బుధజనావన పరి ◆ స్ఫుట కృపాలంబ
భ్రామ [8] రాంబ నభిమత ◆ ఫల సిద్ధి నెరయ
విమలచిత్తమున భా ◆ వించి సేవించి
సారంబుగా [9] వేడ్క ◆ సమకొల్పు బీజ
పూరంబు వలకేలఁ ◆ బొల్చు రత్నాల
హారంబు డాకేల ◆ నాదిత్య మకుట
హీరంబు దలఁగల్గు ◆ హేరంబుఁ బొగడి
భద్రకాళీ ముఖ ◆ పంకజ భ్రమరు
భద్రదాయకు వీర ◆ భద్రేశుఁ గొల్చి
నందికేశ్వరు నభి ◆ నందించి ప్రమథ
బృందంబు నర్చించి ◆ పృథ్విపై నెల్ల
సిద్ధులు గలిగి ప్ర ◆ సిద్ధు లైనట్టి
సిద్ధముఖ్యుల నుతి ◆ సేసి మున్నెన్నఁ
దగిన బాణాది స ◆ త్కవులకు మ్రొక్కి
కృతి ప్రశంస
జగతిపైఁ గల సప్త ◆ సంతతులందు
నెఱయ నాకల్పమై ◆ నిర్మలకీ ర్తి
వఱలుట సత్కవి ◆ వఱలుటగాన
సురుచిర మద్వచః ◆ స్ఫురణ శోభిల్ల
విరచింతు నొకకథా ◆ వృత్తాంత మనుచు
నకలంకముగఁ గోర్కు ◆ లడరుచున్నంత
నొకనాఁడు మద్భాగ్య ◆ యోగంబుకతన
ముక్తిశాంత భిక్షావృత్తి రాయ ప్రశంస
శ్రీమహనీయ ప్ర ◆ సిద్ది పెంపెసఁగు
శ్రీ మల్లికార్జున ◆ శ్రీ మహాలింగ
సర్వలోకో త్తమ ◆ సామ్రాజ్యభార
నిర్వాహక ప్రౌఢి ◆ నీతికోవిదుఁడు
కుహనాంబరథ (?) జైన ◆ కోలాహలుండు
మహిత బిజ్జలరాయ ◆ మాన మర్దనుఁడు
సన్నుత శైవదీ ◆ క్షా గురుం డసమ
సన్నాహ గజపతి ◆ సప్తాంగ శూరు
శ్వేతాంబర ప్రాణ ◆ వితత జీమూత
జాత మహోదగ్ర ◆ జంఝానిలుండు
పరసమయాంభోధి ◆ బడబానలుండు
వరశరణాగత ◆ వజ్రపంజరుఁడు
విపుల విశ్వంభరా ◆ విశ్రు తాశేష
నృప[10]వరస్వీకృత ◆ నిజశాసనుండు
బంధుర నిజతపో ◆ బల విశేషాను
సంధాన రక్షిత ◆ సకలకర్ణాట
మండలాధీ[11] శర ◆ మా విలాసుండు
చండ విరోధి తు ◆ షార భాస్కరుఁడు
నరనుత వితరణ ◆ నందిత సుకవి
వరతిరస్కృత ..... ..... ..... ..... ..... .....
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
సంతాన [12] కృతకథా ◆ స్తవ పరిశ్రముఁడు
కలిత యశఃపూర ◆ కర్పూర తిలక
లలిత ది [13] క్కాంతాల ◆ లాటమండలుఁడు
ప్రణుత నిరంకుశ ◆ ప్రతిభా వధూత
ఫణిసార్వభౌముఁ డ ◆ ప్రతిమ ప్రభావుఁ
డవిరళ యోగవి ◆ ద్యా నిధి యపర
శివమూర్తి సంతతా ◆ శ్రిత కల్పతరువు
ఘన [14] ముక్తిశాంత భి ◆ క్షావృత్తి రాయఁ
డనుపమం బైన మ ◆ హా వైభవంబు
దనర విచిత్ర వి ◆ తాన రమ్యమును
కన దుదంచిత హేమ ◆ కలశ భాసురము
కర్పూర హిమజల ◆ కాశ్మీర మిళిత
దర్పసా రాంబుసి ◆ క్త ప్రదేశమును
దపనీయ జాల [15] కాం ◆ తరగత ధూప
విపుల సౌరభ సమ ◆ న్విత గంధవాహ
వాసిత దశదిశా ◆ వలయంబు నగుచు
భాసిల్లు నిజసభా ◆ భవనంబునందు
శ్రీసముజ్‌జ్వల రత్న ◆ సింహాసనమున
నాసీనుఁ డై బిరు ◆ దందె [16] బాగొందఁ
దాఁచిననీలాల ◆ తళుకు లొక్కింత
చాఁచిన నిజ వామ ◆ చరణాబ్జమునకు
మసలక మ్రొక్కెడు ◆ మండలేశ్వరుల
పసగల కోటీర ◆ పద్మరాగములఁ
బరగు క్రొమ్మించుల ◆ పైని రాణింప
నరుదైనపసిఁడి హం ◆ సావళి నన్నె
జిగి ధగధగ యను ◆ చీనాంబరంబు
మిగులఁ దీర్చిన కాసె ◆ మీఁదఁ జెన్నొందఁ
గట్టిన రత్నాల ◆ కటిసూత్ర రుచులు
దట్టమై [17] నిగిడి మ ◆ ధ్యము చుట్టిపాఱఁ
గలికి రాచిలుక ఱె ◆ క్కల చాయ ఠేవ
గలుగు పచ్చలపద ◆ కంబు సొంపెసఁగఁ
గళఁ దులకించు చు ◆ క్కలతోడ మాఱు
మలయు మౌక్తిక కంఠ ◆ మాలిక మెఱయఁ
గరభూషణంబులఁ ◆ గలవజ్రరుచులు
పరగి నభోమణి ◆ ప్రభలపై నణఁగ
ధళధళ మను నవ ◆ తంస మాణిక్య
లలిత కాంతులు కపో ◆ లములపైఁ బొలయ
సవరగాఁ జుట్టిన ◆ జడల నెట్టెమునఁ
జివురుఁగెంజాయ మిం ◆ చిన పాగ మెఱయఁ
బొలుపుగాఁ గర్పూర ◆ మున మేళవించి
పలుచగా నలఁదిన ◆ భసితాంగరాగ
సన్నుతోజ్జ్వల కాంతి ◆ చంద్రికల్ జనుల
కన్నుఁ గవలకు వి ◆ కాసంబు నెరపఁ
బ్రమథ వర్గము గొల్వ ◆ రజతాద్రిమీఁదఁ
బ్రమద మారఁగ నున్న ◆ పరమేశుఁ డనఁగ
మహిఁ బేరు (గన్నట్టి ◆ మహితాత్ముఁ గొల్చి)
వహి కెక్కు నిజ నిర ◆ వద్య చిహ్నముల
తోడ మహామహా ◆ త్ముల దపోమహిమ
రూఢి కెక్కిన మునీం ◆ ద్రులుఁ దత్వవిదులు
మరి పద వాక్య ప్ర ◆ మాణజ్ఞు లగుచుఁ
బరగు విద్వాంసులు ◆ బహువిధకావ్య
నాటకాలంకార ◆ నైపుణిఁ జాలఁ
జాటువ కెక్కిన ◆ సత్కవీశ్వరులు
నల రాగదోషంబు ◆ లాఱు నెనిమిదియుఁ
దొలఁగించు గుణము లై ◆ దును రెండు నెలమిఁ
దలకొని గాత్రజం ◆ త్రంబుల నేర్పు
గలిగి వాసికి నెక్కు ◆ గాయకోత్తములు
ననుపమం [18] బగు సర ◆ సాతంక కలిత
వినుతాభినయ చతు ◆ ర్విధ నాట్యములును
సరిలేని నటనటీ ◆ జనులుఁ బాఠకులు
దొరలు భృత్యులు నమా ◆ త్యులుఁ బురోహితులుఁ
బరిచారకులు రాయ ◆ [19] బారులు వైద్య
వరులు దైవజ్ఞులు ◆ వరుసతోఁ గొలువఁ
గొలువుండి బహుకథా ◆ గోష్ఠీ విశేష
ములు ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
నవిరళ యోగ వి ◆ ద్యాధికులైన
నవనాథవరుల [20] పు ◆ ణ్య ప్రవర్తనలు
పరగ, శ్రీగిరికవి ◆ పద్యబంధముల
విరచించినాఁ డది ◆ ద్విపద కావ్యమునఁ
జెప్పింపవలయుఁ బ్ర ◆ సిద్ధి పెం పలర
కృతికర్త
నిప్పుడుగల సుక ◆ వీంద్రులలోన
సరస సాహిత్య ల ◆ క్షణ వివేకముల
సురుచిర మధుర వ ◆ చో విలాసములఁ
గులశీలములను స ◆ ద్గుణ కలాపముల
నలవడ్డవాఁ డెవ్వఁ ◆ డని విచారించి
సింగయ మాధవ ◆ క్షితిపాలమంత్రి
పుంగవుఁడై యొప్పు ◆ పోతరాజునకు
[21] ననుజాతుఁ డగునయ్య ◆ లామాత్యుకూర్మి
తనయుఁ డుత్తముఁడు గౌ ◆ తమగోత్ర[22]జుండు
భ్రమరాంబికా వర ◆ ప్రాప్త విచిత్ర
విమల సాహిత్య ప్ర ◆ వీణాధికుండు
ననఘచిత్తుఁడు గౌర ◆ నాహ్వయఖ్యాతుఁ
దన సముఖమునకుఁ ◆ దగఁ బిలిపించి
కరుణామృతము నిండఁ ◆ గడలొత్తుచూపుఁ
బరగించి యుచిత సం ◆ భావన నెరయ
అంకితము
మన్నించి మా కొక్క ◆ మధురమై వెలయు
సన్నుత నవనాథ ◆ చరితంబు ద్విపద
కావ్యంబుగాఁ జెప్పి ◆ కమలజ విష్ణు
సేవ్యమానునకును ◆ శ్రీశైలపతికి
శంకరునకు బాల ◆ శశిశేఖరునకు
నంకితం బొనరింపు ◆ మనుచుఁ గర్పూర
పూరితం బైన తాం ◆ బూలంబు లొసఁగి
గారవించుటయు ది ◆ గ్గనఁ బ్రమోదంబు
దలకొని మత్కవి ◆ తావిలాసంబు
వెలయ మీపంపు గా ◆ వింప భాగ్యంబు
గలిగి ధన్యుఁడనై తిఁ ◆ గామితార్థములు
ఫలియించె ననుచు స ◆ ద్భక్తిఁ దదాజ్ఞఁ
దలమీఁద నిలిపి డెం ◆ దపుఁదమ్మిలోన
నెలకొ[23]న భ్రమరాంబ ◆ నిలిపి పూజించి
వరశివ సమయ [24] ని ◆ ర్వాణధుర్యునకుఁ
[25] బరసమయధ్వాంత ◆ బాలభానునకుఁ
బరమ యోగాంబుధి ◆ పాదరేణునకు
నిరుపమ శివతంత్ర ◆ నిర్మలమతికిఁ
బావనునకు సర్వ ◆ భాషావిశేష
కోవిదునకు రాయ ◆ గుణశిఖామణికి
దుర్వార జైన సిం ◆ ధుర మృగేంద్రునకు
సర్వజ్ఞునకు ముక్తి ◆ శాంతరాయనికి
ననవరతాభ్యుద ◆ యాభివృద్ధియును
ఘన తపోరాజ్య సౌ ◆ ఖ్య ప్రసిద్ధియును
గృప మీఱ నొసఁగు శ్రీ ◆ గిరిభర్తపేరఁ
ద్రిపురదానవ మద ◆ ద్విప సింహుపేరు
సురనదీధరుపేర ◆ శుక సనకాది
వరయోగి నుత దివ్య ◆ వైభవు పేర
ధరకన్యకా పయో ◆ ధర పరిలిప్త
సరస చందన సము ◆ జ్జ్వల వక్షుపేరఁ
గరుణాంబునిధిపేరఁ ◆ గనకాద్రిచాప
ధరుపేర భక్త మం ◆ దారునిపేర
వామదేవునిపేర ◆ వరదునిపేర
శ్రీ మల్లికార్జున ◆ శ్రీ మహాదేవు
పేర [26] నేనొనరించు ◆ ప్రియకథా సూత్ర
కథా ప్రారంభము
కైలాస వర్ణనము
మేరీతి ననిన ము ◆ న్నెల్ల కాలమును
శ్రీకరం బై సుప్ర ◆ సిద్ధమై సర్వ
లోక సంస్తుత్య మై ◆ లోచనానంద
జనక మై బహుసుఖా ◆ స్పద మై విచిత్ర
వినుత నానామణి ◆ విస్ఫురత్కోటి
విమల కుందాది సు ◆ వికచ ప్రసూన
సముదయ వర పారి ◆ జాత సుజాత
చూత చందన కుంద ◆ సురదారు చారు
కేతకీ కింశుక ◆ కేసర ప్రముఖ
సరస మహీరుహ ◆ చ్ఛాయ నిషణ్ణ
సురవధూ మధుర భా ◆ సురగీయమాన
హరబిరుదాంక మై ◆ యవిరళోత్ఫుల్ల
నిరుపమ కనకాబ్జ ◆ నికర కాసార
కలితమై నీహార ◆ కర్పూర పూర
[27]బల బలాంతక నాగ ◆ ఫణి రాజ రాజ
శారదామృతరస ◆ శారదాంభోద
పారద విశదప్ర ◆ భా రమ్యమైన
కలధౌత నగముపైఁ ◆ గమలజ విష్ణు
శివుని కొలువు
బలవైరి శిఖ కాల ◆ పలలాద వరుణ
పవన యక్షేశ్వర ◆ [28] ప్రముఖ నిలింప
నివహంబులును రజ ◆ నీచర గరుడ
పన్నగ తాపస ◆ ప్రవర గంధర్వ
కిన్నర చారణ ◆ కిం [29] పురుషులునుఁ
బరమయోగీంద్రులుఁ ◆ బ్రమథులుఁ గొలువఁ
బరగఁ జింతామణి ◆ భద్రపీఠమునఁ
జలికొండకూఁతుఁ బొ ◆ చ్చము లేని ప్రేమ
తలుకొత్త వామాంక ◆ తలముపై నునిచి
భరతకళాప్రౌఢిఁ ◆ బరగ వృషేంద్రు
కరమునఁ బరిపరి ◆ గతులకు మొరయు
మురజనాదంబుఁ దుం ◆ బురు గీతరవము
నారద రణిత వీ ◆ ణా నినాదమునుఁ
బలుమాఱు వీనుల ◆ పండువు [30] సేయ
విలసిల్లు నప్సరో ◆ విభ్రమ గతులఁ
దలకొని లోచనో ◆ త్సవ మొనరింప
గొలువున్న యా జగ ◆ ద్గురు నుమారమణు
బాలేందు శేఖరు ◆ భక్తమందారు
నీలకంధ్రరుఁ గొల్వ ◆ నెఱి వచ్చినట్లు
వసంత వర్ణనము
తరుల ప్రాయపుమందు ◆ తావులపొందు
విరహుల మంట కో ◆ విల [31] గమిపంట
రతిసుఖంబుల చొక్కు ◆ రసికుల మ్రొక్కు
రతిరాజు జోక వి ◆ రక్తులఢాక
పువ్వుబోణుల యుబ్బు ◆ పుష్పాస్త్రు గబ్బు
పువ్వుఁదేనెల పెచ్చు ◆ భోగుల మెచ్చు
వెలయ వసంత మ ◆ వ్వేళ నెల్లెడలఁ
గలయంగఁ బద నింకి ◆ కడవళ్లు వాడి
జిగి దప్పి చెఱఁగులు ◆ చిరుబీట లెత్తి
పగులుచు బిరుసనై ◆ పలఁకిన నాటఁ
దొడిమెలు వడి వాడఁ ◆ దుదగాలిఁ దూలి
కడువడి నందంద ◆ కారాకు రాలె
గుమురులు నయ మెక్కి ◆ క్రొమ్మోసు లొదవి
కొమరార నిగురొత్తి ◆ కెంపు సొం పెసఁగి
మట్టంపుఁ జిగురురె ◆ మ్మలు తొంగలించి
దట్టంపు నన లొత్తి ◆ తళతళ మించు
మొగ్గల నేచి బల్ ◆ మొగడలఁ ద్రోచి
దిగ్గన వికసించి ◆ తెలుపొందు విరుల
వలుఁదగుత్తుల నెత్తు ◆ వలపుల మించి
నలికంపుఁ బూపలై ◆ నలి నొగ లెక్కి
కాయలై పులుసున ◆ గరిగట్టఁ గలిగి
పాయక ఫలములై ◆ పదియాఱు వన్నె
బంగారు చాయ రాఁ ◆ బండిన పండ్లు
పొంగారు కొమ్మల ◆ [32]పొలుపున వీఁగు
వనమహీరుహములు ◆ వరుసఁ బెంపెసఁగె
మనమున [33] నెచరించి ◆ మగకోకిలములు
ముక్కులు ఱెక్కలు ◆ మురువుగాఁ దీర్చి
చొక్కంపు లేమావి ◆ సుదకొమ్మ లెక్కి
సెలసి లేఁగొన లెత్తి ◆ సెలవులఁ ద్రుంచి
కలగొన [34] లుకలుక ◆ గానప్పళించి
రసము పిచ్చిలఁ గూర్చి ◆ రమణుల కిచ్చి
మసలక తొలి చవుల్ ◆ మరపి మోహించి
నిక్కించి తమకముల్ ◆ నెరయఁ గూటములఁ
జొక్కించి పంచమ ◆ శ్రుతిఁ బిసాళించి
ముదముసఁ జెలఁగించె ◆ ముద్దుఁ గీరములు
మదగజకుంభసం ◆ భవ మౌక్తికముల
జిగి దువాళించు మిం ◆ చిన ద్రాక్షపండ్ల
పొగడొందు గుత్తుల ◆ [35]ప్రోవులు వెదకి
జాతిగా గళములు ◆ చాఁచి చెలంగి
మోతుకు మొగ్గల ◆ మురువు నటించు
నెలవంక ముక్కుల ◆ నేర్పునఁ జించి
తొలితొలి ఫలములఁ ◆ దొరఁగు రసంబు
లరగన్ను వెట్టుచు ◆ నందంద క్రోలి
బిరుదెక్కి కడు జిగి ◆ బిగిఁ బొనరించి
భావజు సురదాణి ◆ పచ్చపక్కెరల
మావులు రవళించు ◆ మాడ్కినిఁ జెలఁగెఁ
ద్రిజగంబులును గెల్వఁ ◆ దివురు మన్మథుని
విజయశంఖము లొత్తు ◆ విధమున మిగులఁ
బొగ డొంది వికసించు ◆ బొండుమల్లియల
మొగడలవై నుండి ◆ మొరసెఁ దుమ్మెదలు
పొలుచు సుధారసం ◆ బునఁ జాల నాని
మొలచినముత్యంపు ◆ మొలకలో యనఁగఁ
జలిమించు లుమియుబి • స ప్రరోహములు
వెలయ [36] లప్పలు మేసి ◆ వేడుకం బ్రియల
రమణమై గవిసె మ ◆ రాళసంతతులు
[37]సమరతికాంక్షలు ◆ సలుపు వల్లభుల
ముందటఁ గ్రీడించి ◆ మురియుచు వలపు
లొందంగ [38]మరుఁబను ◆ లొనరించు వేడ్క
దగిలించి రతులకుఁ ◆ దరితీపు సేసి
దగిలెఁ జక్కవలు గెం ◆ దమ్మి దీర్ఘికలఁ
బరగు[39] నేలాలతా ◆ భవనాంతరమున
నరుణ ప్రవాళ శ ◆ య్యలమీఁదఁ బ్రియులఁ
గొసరుచు నుపరతిఁ ◆ గూడి క్రీడించి
యసురసురైయున్న ◆ యప్సరఃస్త్రీల
చెక్కుల నెసఁగులేఁ ◆ జెమట లార్పుచును
జొక్కుమై వీతెంచె ◆ సోమరిగాలి
దొలకరి మెఱుఁగులఁ ◆ దొలఁచు ముత్యాల
తళుకులు వెలిచిన ◆ తళతళ మించు
వలరాజుసతిచేతి ◆ వజ్ర దర్పణము
పొలుపున మెఱుఁ గెక్కెఁ ◆ బూర్ణ చంద్రుండు
ఆవేళ బరమేశుఁ ◆ డారజతాద్రి
పై వనకేళి స ◆ ల్పఁగ మదిఁ గోరి
వెలయంగఁ దనదిక్కు ◆ వీక్షించె నపుడు
తలఁపు లెఱింగి భూ ◆ ధరరాజపుత్రి
మురుపెంబు నిండార ◆ ముఖమండలమున
దరహాస చంద్రికల్ ◆ దళతళ నెసఁగఁ
గనుసన్నసేయు నా◆ కాల కంధరుని
పనుపునఁ బ్రమథులఁ ◆ బరిపాటి నిలిపి
[40]మరి వృషభేంద్రుఁ డ ◆ మర్త్యుల మునుల
నరుగుఁడు చనుఁడు మీ ◆ రని యున్నవారిఁ
దలఁగి పొమ్మనియె నం ◆ తటఁ గొల్వు మాని
వలసినలీల నీ ◆ శ్వరుఁడుఁ బార్వతియుఁ
జని మాతులుంగకా ◆ సార జంబీర
పనస పాటల పారి ◆ భద్ర హింతాళ
తాళ తమాల చం ◆ దన సిందువార
సాల కౌలేయ కే ◆ సర సురదారు
నాగకేసర వట ◆ నారంగ లికుచ
పూగ పున్నాగ క ◆ ర్పూర ఖర్జూర
మందార కేతకా ◆ మలక కదంబ
తిందుక కదళికా ◆ తింత్రిణీ ప్రముఖ
వినుత పాదపముల ◆ విలసిల్లు నొక్క
వనము ప్రవేశించి ◆ వలపుల నొసఁగు
పొలు పొందఁ జదలఁ బు ◆ ప్పొడి వెదచల్ల
నలరులు గోయంగ ◆ నలయుచు నున్న
కొండరాచూలిఁ గ ◆ [41] న్గొని భవదాస్య
పుండరీకంబుపొ ◆ ల్పులు దందడించు
నిందిందిరములకు ◆ నిదియె మం దనుచుఁ
బొందైన సంపెంగ ◆ పువ్వులబంతి
నెఱరంగు దలకించు ◆ నెఱివేణిమీఁద
నొఱవుగాఁ దుఱిమి కే ◆ లూఁతగా నిచ్చి
క్రొన్నన లొత్తి తూ ◆ కొననూఁది చనుచుఁ
బున్నాగ మల్లదె ◆ పున్నాగగమన
మాకంద మిదెమందు ◆ మాకంద మబల
మాకందమగుఁ గాన ◆ మాకంద వెరవు
విరహుల చిత్తంబు ◆ విరవిరఁ బుచ్చు
విరవాది విరులు వా ◆ విరిఁ గోయఁ[42]బోవఁ
బరు వంద నీకేల ◆ బరు వందుచున్న
కురువిందపువ్వుల ◆ కురు వింద రమ్ము
నారజం బదె నయ ◆ నంబులలోన
నారజం బలికిన ◆ నారజం బగును
గేసరంబులు మించెఁ ◆ గేసరిమధ్య
కేసరంబులు మన ◆ కే సరియగును
వాలుఁగొమ్మలను గై ◆ వ్రాలు మంజరుల
వ్రేలఁ జూపెదఁ బూను ◆ వేళ గా దతివ
కేలఁ గైకొనుము నీ ◆ కే [43]లలితాంగి,
కేలికి మేలు కం ◆ కేలి క్రొవ్విరులు
జాతిగాఁ బద్మినీ ◆ జాతికిఁ దుఱుమ
జాతి మంచిదిపుష్ప ◆ జాతులలోనఁ
గొమ్మ యీసంపెంగ ◆ కొమ్మ తుమ్మెదల
కొమ్మ దా[44]పూరెమ్మ ◆ కొదల చే రెమ్మ
పొలఁతి మన్మథుజంత్ర ◆ బొమ్మ యీ నిమ్మ
అలివీడు పట్టుతొ ◆ య్యలి మొల్ల చెట్టు
మరుఁ డేలునట్టుకో ◆ మలి కలిగొట్టు
సరసఁ జెన్నారునీ ◆ సరసీరుహములు
కమ్మని తావులు ◆ గ్రమ్మ నింపెసఁగు
తమ్ములు చాలనె ◆ త్తమ్ము లై మెఱసెఁ
బసుడాలు నాకులు ◆ పచ్చని ఱెక్క
లెసఁగు కెంపుల డాలు ◆ నేలు తోరంపు
ముకుళంపు నెలవంక ◆ ముక్కులుం గాఁగ
[45] శుక భాతి దాల్చెఁగిం ◆ శుక మిందువదన
యనుచుఁ గాత్యాయని ◆ కనురాగ మాత్మఁ
[46] గనుచుఁ గో మలమౌ శు ◆ కపిక స్వరములు
వినుచు మయూరముల్ ◆ వేడ్క నటింపఁ
గనుచు దీర్ఘికలజ ◆ క్కవల వీక్షించి
చనుచు మవ్వంపుమం ◆ జరు లేఱికోసి
కొనుచు శాఖల దిగు ◆ గొలలఁ గ్రిక్కిరిసి
రస ముట్టివడఁ బట్టి ◆ రంజిల్లుమంచి
పసిఁడిబంతులఁ బోలు ◆ పండ్లకు మూఁగి
తీగెలం దూఁగి పూఁ ◆ దేనెలఁ దోఁగి
బాగైన గురువింద ◆ పందిరు లీఁగి
పొదరిండ్ల డాఁగి పు ◆ ప్పొళ్లెల్ల మేఁగి
నొదవు జొంపములపై ◆ నొయ్యన మూఁగి
కొలఁకులఁ గెలఁకులఁ ◆ గొమరార నాను
తలములఁ జలువలు ◆ తలకొల్పుపడెలఁ
గడలఁ జప్పరముల ◆ గతి నున్న మడల
యెడలను మెఱుఁగారు ◆ నిందు కాంతంపు
టరఁగుల చరఁగుల ◆ నలరారు గుహల
తెరువుల నొరపుగాఁ ◆ దిరిగి క్రీడించి
నిగనిగ మని మించు ◆ నిటలభాగమున
నిగుడు లేఁజెమటల ◆ నిరుపమలీల
విపుల పల్లవ తాళ ◆ వృం తానిలముల
ననుభవింపుచుఁ బుర ◆ హరుఁడుఁ బార్వతియు
రంగ దుత్తుంగ త ◆ రంగ భాసుర మ
భంగ కాంచన పద్మ ◆ పరిమళ లోల
[47]భృంగావళీనృత్తఁ ◆ పృథు లాంగహార
సంగ నిజాంగనా ◆ సన్నరథాంగ
మంగళ సలిల ని ◆ ర్మలిన మాతంగ
గంగను బ్రియ మెసఁ ◆ గంగను జేరఁ
జనుదెంచి పాండుర ◆ సైకతస్థలుల
మన మారఁ గళములు ◆ మడఁచి పక్షముల
సందుల మోములు ◆ సంధించి నేల
నొందొందఁ [48]బాదము ◆ లొక్కట మోపి
యరగన్ను వెట్టుచు ◆ నంకిలి నిద్ర
మరిగిన మదకల ◆ మల్లికాక్షములు
నంచ లంచలు వడి ◆ యంచితలీల
నంచల నున్నరా ◆ యంచల గములు
సార సముత్ఫుల్ల ◆ సారస తతుల
సారసంబుల నున్న ◆ సారసశ్రేణి
కావలిదెసహల్ల ◆ కావలికమ్మఁ
దావులు కడుపారఁ ◆ ద్రావు తుమ్మెదలుఁ
బుటపుటనై క్రొవ్వి ◆ పుటముగా నెగసి
[49]చటులతటిద్‌భ్రాంతి • సమకొనువాలు
వాలుగులునుగల్గి ◆ [50]వరలుచునున్న
మేలిమి మనముల ◆ మెచ్చులు నిగుడ
జలకేలి సలుపంగఁ ◆ జయ్యన నాత్మఁ
దలకొను వేడ్కభూ ◆ ధర రాజపుత్రి
దరి నీరు సొచ్చు న ◆ త్తఱిఁ దన్ముఖమును
[51]నరవిందమును దేంట్లు ◆ నలకపంక్తియును
గలికి కన్నులు నల్ల ◆ కలువలు నలరు
తెలినవ్వు నురువును ◆ దియ్యమోవియును
బొలుపారు బంధూక ◆ మును, [52]గంధరంబుఁ
జెలువారు శంఖంబుఁ ◆ జేతులుం బొసఁగు
బిసములుఁ జక్కవల్ ◆ బిగువుఁ జన్నులును
ననలారు నాభియు ◆ [53]నావర్తనంబు
నవ రోమరాజియు ◆ నాఁచుఁ దీగెయును
సరవి పిఱుందులు ◆ సైకతస్థలులు
నడుగులు [54]దరుణారు ◆ ణారవిందములు
దడఁబడుచుండె న ◆ త్తఱి సదాశివుఁడు
శ్రీతాద్రినందనఁ ◆ జేరి కై దండ
జాతిగా నిచ్చుచుఁ ◆ జనుఁగట్టు [55]బంటి
లోతున నిలిపి యో ◆ లోలాక్షి క్రుంకు
మీతోయముల మున్గు ◆ మీతోయ మనినఁ
పొంకమై విరియు [56]నం ◆ బుజములక్రేవఁ
గ్రుంకి జలంబులఁ ◆ గొంతసే పుండి
లేచి యదిర్పడి ◆ లేచి లలాట
లోచనుఁ గౌఁగిట ◆ లోలతఁ జేర్చి
ముదమున జడ వట్టి ◆ ముంచిన పంచ
వదనుండు లేచి భ ◆ వాని వీక్షించి
క్రుంకెద నీ వింక ◆ గుఱుతుగాఁ జూడు
పంకజానన యని ◆ పలి కటు మునిఁగి
చువ్వన వేఱొక్క ◆ చోఁ బొడసూపి
నవ్వు భూతేశుని ◆ నగరాజపుత్రి
వడినీఁది చని పట్టి ◆ వంచినఁబట్టు
వదలఁగ దాఁటియు ◆ వడిదాఁగు జలము
తళ్లునఁ బెకలు మ ◆ స్తకమున జడలు
చల్లెడిపట్టుల సలి ◆ లంబు లాడు
దివిజకాంతల జిగిఁ ◆ దేరెడు చన్ను
గవలఁ బూసిన సిరి ◆ గందంపుఁ దావి
పొలయునీ కలసొంపు ◆ పొలయ ఝాళించు
కలహంస తతులఱె ◆ క్కల గాలిఁ గదలు
తోరంపుఁ దమ్ములఁ ◆ దొరఁగుపుప్పొళ్ల
సౌరభంబులు మెచ్చు ◆ సమకొల్పు నెడలఁ
[57]బొందొందఁ దటములఁ ◆ బుష్పించు తరుల
నిందిందిరముల రా ◆ యిడిఁ బడి రాలు
కుసుమవాసన లూఁదు ◆ కొని క్రమ్మునెడల
వెసఁదోయములఁ గ్రుంకి ◆ వెడలు దిక్కరుల
మదగంధములు మాఱు ◆ మలయు ఠావులను
మదనారి హిమవంతు ◆ మక్కువకూఁతుఁ
గదియ నీఁదుచు వేగఁ ◆ గదియలేకున్నఁ
గదియ వచ్చుచుఁ బట్టఁ ◆ గడఁగినఁజేతి
కగపడ కీరీతి ◆ నలయించి వెంటఁ
దగులింప మఱియొక్క ◆ తఱి నేమఱించి
మునిఁగి తోయములందు ◆ మును వోయి భవుని
వెనుక దిక్కున లేచి ◆ వెస జడ వట్టి
పలుమాఱు ముంచిన ◆ బంతంబు వచ్చెఁ
దల మని మఱియు న ◆ త్తఱిని యొండొరుల
పైఁ దళ్లు తడియంగఁ ◆ బాణియంత్రముల
నాఁదటఁ జిమ్మియు ◆ నందంద చెలఁగి
చల్లు లాడియు నవ ◆ జల జాతములను
హల్లకంబులను వేఁ ◆ ట్లాడియు నిట్లు
జలకేళి సలిపి తు ◆ షారాద్రిసుతయు
మలహరుఁడును దమ ◆ మనమునఁ దనిసి
యలసి యున్నప్పు డ ◆ య్యంబుమధ్యమునఁ
గలిసి మన్మథకేళిఁ ◆ గ్రాలుచు నున్న
మీనదంపతులును ◆ మిక్కిలి వేడ్క
పూని కనుంగొన్న ◆ భూతేశ్వరుండు
మనసిజుఁ గృపఁ జూడ ◆ మదిఁ దలంపుచును
మునుకొన్న ప్రేమల ◆ ముదురు తత్తరము
వలపు దైవారఁ బ ◆ ర్వతరాజపుత్రి
వలను జూచినఁ బ్రాణ ◆ వల్లభు తలఁపు
తెలిసి నెయ్యము మీఱ ◆ దిగ్గనఁ గదిసి
వెలయఁ గేళికి డాయ ◆ వేగిరపాటు
సరగున నప్పుడు ◆ జలములలోనఁ
దొరఁగి తేలుచునున్న ◆ తుహినాంశుధరుని
రేత మామిషబుద్ధి ◆ మ్రింగె నాలోనఁ
బ్రీతిఁ జరించెడి ◆ పెంటిమీ నొకటి
యా మత్స్యగర్భంబు ◆ నందొక్క పురుషుఁ
డా మహాదేవు వీ ◆ ర్యంబునఁ గలిగి
ప్రవిమల జ్ఞానసం ◆ పన్నుఁడై యున్న
యవసరంబున శివుఁ డా వినోదములు
సాలించి యయ్యేటి ◆ సైకతస్థలిని
బాల పల్లవ తరు ◆ పఙ్త్కి నీడలను
సేమంబు మీఱ నా ◆ సీనుఁడై యున్న
యామహాదేవుని ◆ నంబిక చేరి
పద్మాసనంబునఁ ◆ బరగఁ గూర్చుండి
పద్మాసతీ ప్రియు ◆ భావంబులోనఁ
బదిలంబుగా నిల్చి ◆ పాణి పద్మములు
కదియఁగ నిల్పి ని◆క్కపు భక్తి నెఱయ
నిరుపమ దంత మా ◆ ణిక్యపురుచులు
అరుణాధరంబుపై ◆ నల్లన నిగుడఁ
బలికె విశ్వేశ నా ◆ పైఁ గృపామృతము
గులుకు నీచూపు ని ◆ గుడ్చి యధ్యాత్మ
విద్య నా కెఱిఁగింప ◆ వే భవరోగ
వైద్య నీ వని వేఁడ ◆ వసుధాధరేంద్ర
తనయవాక్యములకుఁ ◆ దరుణేందుధరుఁడు
తనమది నప్పు డెం ◆ తయు సంతసిల్లి
తెఱవ నీ వడిగిన ◆ తెఱఁగెల్లఁ దెలియ
నెఱిఁగింతు నీ వింక ◆ నేకచిత్తమున
వినయంబు సమకొన ◆ వెలుపల మఱచి
విను మని పలికె నా ◆ విశ్వేశ్వరుండు
ఆధ్యాత్మవిద్యోపదేశము.
అలరు జీవుల బ్రహ్మ ◆ కాదని మొదటఁ
గలిగిన నాలుగు ◆ కడపట రెండు
నేకమై యితరంబు ◆ నేమియుఁ జెప్ప
రాక వెలుంగొందు ◆ క్రమమును జెప్పి
యోలిఁ జతుర్ముఖ ◆ యోగములందు
నాలోన మతములు ◆ నభ్యాస విధులు
తనరు నవస్థలు ◆ తాత్పర్య వశ్య
జనిత సౌఖ్యములును ◆ సరి యటమీఁద
జరిగెడి సిద్ధిసూ ◆ చకముల వలను
నరయ నింతకు మూల ◆ మై స్థూలసూక్ష్మ
[58]కారణైక్యము పర ◆ కాయ సంస్థితులు
నేరుపు మీఱ న◆న్నియు నెఱింగించి
రాజిల్లు నటుమీఁద ◆ రాజయోగంబు
రాజుశేఖరుఁ డద్రి ◆ రాజనందనకు
వీనుల విందుగా ◆ వినిపించె నంత
నానంద రసమగ్న ◆ యై వెలి మఱచి
కైకొని ముందటి ◆ గతిఁ బ్రతిమాట
నూ కొననేరక ◆ యున్న నావేళ
నా సమీపమున న◆ల్లప్పటి మీను
భాసురంబగు గర్భ ◆ భవనంబులోనఁ
బరమ విజ్ఞాన ◆ సంపన్నుఁడై యున్న
పురుషుఁ డూకొనుచున్నఁ ◆ బురహరుఁ డాత్మ
నరు దంది మనుజవా◆క్యము లివి గావు
పరికింప నీటిలో ◆ పలి[59]నుండి యెవఁడొ
యూకొనుచున్న వాఁ ◆ డొకఁడు విచిత్ర
మీకీలు దెలియుద ◆ మింకని శివుఁడు
పలుక కూరకయున్నఁ ◆ బరమేశ యింకఁ
గలయంత పట్టును ◆ గడమ గాకుండ
నానతి యిచ్చి కృ◆తార్థుఁ గావింపు
మూనిన దయ నంచు ◆ నుల్లమలరఁగఁ
బలికినపలుకు నె◆ప్పటియట్ల చెవులఁ
జిలికిన వెఱఁ గంది ◆ చిత్తజాంతకుఁడు
తన మనోవీథి నెం◆తయుఁ దలపోసి
కనియుఁ జెప్పఁగ వినఁ◆గా మదిఁ గోరి
పలికెఁ దోయములలో◆పలఁ దను వడఁగి
పలికి తెవ్వఁడ వేమి ◆ పగిది నీయెడకు
నరుదెంచి నీ విధ ◆ మంతయుఁ దెలియు
పరిపాటి చెప్పు మే◆ర్పడ నన్న నలరి
యండజ గర్భంబు ◆ నందు తేజంబు
నిండార నున్న యా ◆ నిర్మలాత్మకుఁడు
కరములు సద్భక్తి ◆ గదియంగ మొగిచి
మీననాథుని జన్మప్రకారము
పరమేశ! నా విన్న ◆ పము దయతోడ
నవధరింపుము నీవు ◆ నచలపుత్త్రియును
నవిరళతోయ మ◆ధ్యమున సంప్రీతిఁ
దగిలి క్రీడించు న◆త్తఱి నీదువీర్య
మగు బిందు వుదకంబు ◆ లం దొలుకుటయు
మ్రింగెఁజయ్యన నది ◆ మీ నొక్క టపుడు
మ్రింగ నమోఘమై ◆ మిశ్రవీర్యమునఁ
బరిపూర్ణతనువును ◆ బహు సద్గుణములు
నురుతర జ్ఞానంబు ◆ నొక్కటం గలిగి
మీననందనుఁడనై ◆ మీనంబు కడుపు
లోనుండి వెడలితి ◆ లోలత మీఱ
వినిపించు నాయోగ ◆ విద్యావిధంబు
వినుచుండి యంతయు ◆ వినివిని గిరిజ
యూకొన మఱచిన ◆ నూకొనుచుంటి
[60]నోకాలకంఠ ధ◆న్యునిఁగా నొనర్చి
మన్నించు మనుచు న◆మ్మధురవాక్యముల
సన్నుతిచేయఁ బ్ర◆సన్నుడై శివుఁడు
తన వధూమణికి నిం◆తయుఁ జెప్పవలయు
నని తలపోయంగ ◆ నంత లోపలను
దెలిసి శంకరుని న◆ద్దేవి వీక్షించి
పలికె నప్పుడు మీరు ◆ పరిపాటిఁ జెప్ప
లలిత యోగామృత ◆ లహరిలోఁ జిక్కి
తెలిసితి నిటమీఁదఁ ◆ దేట తెల్లముగ
నెఱుఁగ నే నంతయు ◆ నెఱిఁగింపు మనుడుఁ
గఱకంఠుఁ డంబికఁ ◆ గనుఁగొని పలికె
నదియు నట్లుండె నా ◆ యాశ్చర్య మొకటి
విదితంబుగా నది ◆ విన వీవు మొదల
నతివేడ్కఁ దోయ మ◆ధ్యంబున మనము
రతికి దగ్గఱఁ దత్త◆రమున రేతంబు
తోయంబు లోపలఁ ◆ దొరఁగిన దాని
నాయెడ మ్రింగె నా ◆ యందు మీ నొకటి
దాననే గర్భ మ ◆ త్తఱిఁ దాల్ప నందు
లో నొక్క పురుషుండు ◆ లోలతనుండి
నీకు విన్పింప నే ◆ నిర్మలసూక్తు
లూకొనుచుండె నీ ◆ వూకొనకున్న
[61]ననిచెప్పి మఱియు ని ◆ ట్లనియెఁ బార్వతికి
మనసిజాంతకుఁ డిక్కు ◆ మారకుఁ డిపుడు
[62]మనము రమ్మనకయే ◆ మత్స్యోదరంబు
తనయంత వెడలి రాఁ ◆ దలఁకి యున్నాడు
నావుడు నగజ పి◆నాకి వీక్షించి
దేవ నామది నుప్ప ◆ తిల్లెఁ బ్రమోద
మానందనుని నయ ◆ నానంద మొందఁ
గానఁ దలంచెదఁ ◆ గాన నందనుని
రమ్మను మిటకుఁ బు◆త్త్ర స్నేహ మాత్మ
ముమ్మడి గొన దదే ◆ మోకాని నీకు
ననిన మహాదేవుఁ ◆ డాదరం బెసఁగఁ
దనయ రమ్మనిన న◆త్తఱి హస్తములను
మొగిచి ఫాలస్థల◆మ్మునఁ గదియించి
ధగధగ మించు కుం◆దనమునచెన్నుఁ
గొసరించుమేనును ◆ గుఱుచకెంజడలు
బిసరుహభాతి నొ◆ప్పెడు వదనంబు
నాజానుబాహులు ◆ నన్నువనడుము
రాజిల్లు వెడఁదయు ◆ రంబును జెవులఁ
గదిసిన వాలారు ◆ కన్నులుఁ గలిగి
పదిదిక్కులను నిజ ◆ ప్రభ లుల్లసిల్ల
నుదయించె నారీతి ◆ నురుతరమత్స్య
ముదరంబులో వెళ్లి ◆ యుత్తమపురుషు
వడితోయములు వెళ్లి ◆ వచ్చుభూతేశు
కొడుకుపైఁ బూవాన ◆ గురిసిరి సురలు
తెల్లంబుగా మ్రోసె ◆ దేవ దుందుభులు
మెల్లనై చల్లనై ◆ మెలఁగె వాయువులు
పాడిరి గంధర్వ ◆ పతు లుత్సహించి
యాడిరివేడుక ◆ నప్సరః స్త్రీలు
చతుర విద్యాధర ◆ సన్నుతు లెసఁగ
నతులితానందుఁడై ◆ యప్పు డేతెంచి
జడలలోఁ గడలొత్తు ◆ జాహ్నవి పెంపు
నొడికమై తెలిమించు ◆ నుడురాజుసొంపు
మరుని నెమ్మదమెల్ల ◆ మడఁచినకన్ను
నురురత్నకుండల ◆ యుగళంబు చెన్ను
మెడ నీలమణిలీల ◆ మించినకప్పు
కడునొప్పఁగట్టిన ◆ కరితోలువిప్పు
కురుఁ బున్కపూసలు ◆ గ్రుచ్చినపేరు
మరలఁ జర్మము కాసె ◆ మడఁచినసౌరు
నురుదుగా భూతిమై ◆ నలఁదినబాగు
నురగేంద్రు నందెగా ◆ నునిచినలాగు
గలమహాదేవుని ◆ కల్యాణమూర్తి
చెలఁగి చూచుచును సు◆స్థిరభక్తి వెలయ
నందంద మ్రొక్కుచు ◆ నల్లనఁగదిసి
పొందొందఁ బాదాబ్జ ◆ ములు శిరంబునను
గీలించి తనకు మ్రొ◆క్కిన నంబికయును
లీల మోహంబు ద◆లిర్పఁ బల్మాఱు
నాపుత్త్రరత్నంబు ◆నక్కునఁ జేర్చి
తీపారఁ దనచూపు ◆ త్రిపురమర్దనుని
పై నిగుడ్చుటయుఁ ద◆ద్భావంబుఁ దెలిసి
శివుఁడు మీననాథునికి వరము లొసంగుట.
[63]సూనాయు ధారాతి ◆ సూనునిఁ జూచి
వరము లేమిట నీకు ◆ వలసిన వడుగు
మిర వొంద నీకిత్తు ◆ నిప్పుడే యనినఁ
గరములు మొగిచి యా ◆ కల్యాణశీలుఁ
డరుదుగా హరుని కి◆ట్లని విన్నవించె
అయ్యయ్య తమ రమ్మ ◆ కపుఁ డానతిచ్చు
నయ్యోగమాహాత్మ్య ◆ మంతయు వింటిఁ
గడమఁ జెప్పఁగ నెంత ◆ గల దటమీఁద
నెడపక నా కాన ◆ తిచ్చి మన్నింపుఁ
డనుటయుఁ బరమేశుఁ ◆ డనియె నాతనికిఁ
దనయ యీయోగ వి◆ద్యారహస్యంబు
లొనర గర్భస్థున ◆ కొసఁగఁ గా దింక
వినుము చెప్పెద నది ◆ వివరంబుగాఁగ
ననుచుఁ గుమారు సి◆ద్ధాసనంబునను
మనమార నునిచి త◆న్మస్తకస్థలిని
గరతలం బల్లనఁ ◆ గదియంగఁ జేర్చి
యురుతరం బగుట న◆య్యోగంబు పిదప
నలవడ, యోగంబు ◆ లాదిగాఁ గఱపి
కలుగు నభ్యాసయో◆గములెల్ల నేర్పి
యనుపమ రాజయో◆గామృతవార్ధి
నను వంద మత్స్యేంద్రుఁ ◆ డనువానిదృష్టి
వెరవుతో మరలించు ◆ విధ మెఱిఁగించి
తిరముగా వెలుపలఁ ◆ దెలుపులు దోఁప
వెలియును లోనును ◆ వీక్షించునట్టి
పొలుపుచూపియు ముఖాం◆బురుహంబు నొప్పు
నెపమున వినిపించి ◆ నిగమాదియైన
విపుల పదంబున ◆ వినుతికి నెక్కు
కోదండ గుణము ని◆క్కువముగాఁ దెలిపి
యాదరం బెసఁగఁ గృ◆తార్థుఁ గావింప
సకలవాదంబులు ◆ సకల సన్మణులు
సకల మంత్రంబులు ◆ సకలౌషధములు
సకల సంసిద్ధియు ◆ సమకొన నొసఁగి
యకలంక చరిత నీ ◆ వతులిత మహిమ
దీపింప నఖిల సత్ ◆ సిద్ధులకెల్ల
నేపార గురుఁడవై ◆ యెసఁగుచునుండు
మని పల్కి శంకరుఁ ◆ డతనికి నామ
మొనరింపఁ దలఁచి మీ ◆ నోదరంబునను
మును వసించిన నెప ◆ మున మీననాథుఁ
డనఁగ నెల్లందుఁ బ్ర◆ఖ్యాతి వహించి
విమలగుణాధార ◆ వెలయు నీవింకఁ
గ్రమమున ధరణిపైఁ ◆ గల తీర్థములును
నదులును నద్రులు ◆ నారణ్యములును
జెదరక తపములఁ ◆ జేయు సన్మునుల
యాశ్రమంబులును దే◆వాలయంబులును
నశ్రమంబునఁ జూచి ◆ యటమీఁద మెలఁగు
భయమును బొరయక ◆ పరిణామ మెసఁగ
నయమునఁ బ్రజల సం◆తసమునఁ బ్రోచు
జనపాలతిలకు దే◆శముల నొక్కొక్క
ఘన మహీధరము పైఁ◆గడురమ్యమైన
గుహ నివాసము చేసి ◆ కొని ధృతి మీఱ
మహితయోగాభ్యాస ◆ మార్గంబు వదల
కుండఁ బొమ్మనుచు న◆య్యుమయును జంద్ర
ఖండ ధరుండును ◆ గౌరవం బెసఁగ
నొడికంబుతో నప్పు ◆ డుమకును దెలుపఁ
గడమైన రాజయో◆గంబెల్లఁ దెలిపి
యెలమిఁ జెక్కిట ముద్దు ◆ నిడి వీడుకొలిపి
శివుడు కైలాసమున కేఁగుట.
కలధౌతగిరి కేగఁ ◆ గ్రమముతో శివుఁడు
తనమది వృషభేంద్రుఁ ◆ దలఁపఁ దత్ క్షణమె
ఘనతరం బగుమేను ◆ గగనంబుదాఁక
నురుజవంబున లేవ ◆ నుంకించి వడిని
ధర క్రుంగి ఫణిరాజు ◆ తలలంద నడువఁ
బటువజ్రనిష్ఠుర ◆ పాదఘట్టనలఁ
బటుచూర్ణమయి శిలా ◆ ప్రతతి రూపణఁగఁ
దోరంపు గొరిజలఁ ◆ దూలి కెంధూళి
భోరున బయలెల్లఁ ◆ బొరిబీళు లెసఁగ
గమన వేగంబున ◆ గమకమై గాలి
దుమురుగా వృక్ష పం◆క్తులు నేలఁదెళ్లఁ
జెలఁగి కొమ్ములఁ బాఱఁ ◆ జిమ్మిన గండ
శిలలు తారలతోడఁ ◆ జెదరిపో నడవ
రంతుగాఁ జిఱుకొట్టు ◆ రవమున దిశల
దంతి కర్ణములు జిం◆దరులు వొనర్ప
ఖురములఁ దాఁకు లాం◆గూల మల్లార్చి
యరుదుగా ఖణిఖణి◆ల్లన నంత నంత
రంకెలువేయుచు ◆ రత్న దీధితులఁ
బంకేరుహాప్తు బిం◆బము నప్పళించు
వినుత భూషణములు ◆ విలసిల్లు విమల
తనుకాంతి వెన్నెల ◆ తళుకుల నీన
నందెలు ఘల్లుఘ◆ల్లని రవళింప
నందంద దాఁటుచు ◆ నభినవలీల
ఘనఘంటలుఁ జిఱుమూ◆గలు నెడనెడల
నొనరించి కూర్చిన ◆ నురుగజ్జె పేర్లు
ఘల్లని మ్రోయంగఁ ◆ గలధౌత శైల
మల్లన నెదురు గా ◆ నరుదెంచు కరణి
వచ్చిన వృషభేంద్రు ◆ వదనంబు గళము
నచ్చుగా దువ్వుచు ◆ నంగముల్ నివుర
నుమయును దానును ◆ నొప్పుగా నెక్కి
రమణీయమగు నల ◆ రజితాద్రి కరిగె
నమరులు గొలువంగ ◆ నమర నందుండి
రమిత సౌఖ్యముల ని ◆ త్యానంద లీల
మీననాథుని దేశాటనము.
నామీఁదఁ కలియుగ ◆ మయ్యెగా యుగము
[64]సామర్థ్యమును దగ్గు ◆ జడతయుగల్గు
నలఁతయు మేనుల ◆ నాశ్రమ ధర్మ
ములు నల్ప మాచార ◆ ములు గర్మములును
గలిగి వర్తిల్లును ◆ గలికాలమందు
సలలితయోగాబ్ధి ◆ చంద్రుఁడై మెఱయు
నాథముఖ్యుఁడు మీన ◆ నాథుఁ డావిశ్వ
నాథుశాసనము మ◆నంబునఁ దలఁచి
కాళింగబంగాళ ◆ కరహాటలాట
గౌళకేరళ చోళ ◆ కర్ణాట ఘోట
కుకురుకోంకణ పౌండ్ర ◆ కురుకోసలాది
సకలదేశంబులు ◆ సాగరంబులును
దీవులుఁ బురములుఁ ◆ దీర్థముల్ గిరులు
దేవాలయంబులుఁ ◆ దిరిగి కన్గొనుచు
నలవడ నొకచోట ◆ నమ్మహాయోగి
తిలకుండు మాళవ ◆ దేశంబు చొచ్చి
వఱపుననిఁ గఱువున ◆ వైరులవలన
వెఱపును దెవులు నొ◆ప్పియును శోకంబు
నేడ నెన్నఁడులేక ◆ యేచి భూప్రజలు
పాఁడియుఁ బంటయు ◆ బహుళ సంపదలుఁ
గలిగి నెమ్మదినుండ ◆ గనుచుఁ దా వారి
వలన నా దేశంబు ◆ వల నొప్ప నేలు
నేలిక రాజమ ◆ హేంద్ర నరేంద్రుఁ
బోలరు తక్కిన ◆ భూభుజలెల్ల
దేజంబునను గాంతిఁ ◆ దేఁకువ [65]నిధుల
రాజసంబున గ్రహ ◆ రాజును రాజు
రాజశేఖరు రాజ ◆ రాజు రారాజు
ననిన నవ్విభుఁడు మ ◆ హావైభవమునఁ
దనర వసించు మాం ◆ ధాతనుపురము
సంగడి నంచల ◆ చాలు గ్రీడించు
చెంగల్వ కొలఁకులు ◆ జిలుకలు పలుకు
శృంగారవనములుఁ ◆ జెఱకుఁ దోఁటలును
బొంగారు చెఱువులుఁ ◆ బొడ వగ్గలించు
కోటలు నట్టళ్లుఁ ◆ గొలువుకూటములు
నాటకశాలలు ◆ నలినదీర్ఘికలు
ముత్తెంపు వాచూరు ◆ మొగడల మించు
గుత్తంపుఁ జవికలుఁ ◆ గ్రొత్తబా గొదవఁ
జిత్తరువు లమర వ్రా ◆ సిన గోపురములుఁ
జిత్తంబు లలరించు ◆ శివమందిరములు
వినుతి కెక్కిన బహు ◆ వివిధవస్తువులు
నొనరంగఁ బచరించి ◆ యున్న యంగళ్లుఁ
దెఱఁగొప్ప నద్దముల్ ◆ తెరవుచ్చినట్లు
మెఱుఁగారు వీథుల ◆ మిన్నులఁ గ్రాలు
పలుదెఱంగులఁ బట్టుఁ ◆ బడగల ప్రభలఁ
దులకించు రత్నాల ◆ తోరణంబులును
రాజులు రవుతులు ◆ రసికులు భటులుఁ
దేజీలు మదమెత్తి ◆ తిరుగునేనుఁగులు
వీరులు సూరెల ◆ విలసిల్లు పసిఁడి
తేరులు ధీరులుఁ ◆ దేఁకువమీఱు
భోగులుఁ ద్యాగులు ◆ పొలుపొంద మెఱఁగుఁ
దీగెలలాగుల ◆ తెఱవలఁ గలిగి
పొందొందు నప్పురిఁ ◆ బొలఁతుల నడపు
లందు జాడ్యంబు నీ ◆ లాలకపఙ్క్తు
లందు వక్రత మనో ◆ హరపయోధరము
లందు కాఠిన్య మ ◆ పాంగవీక్షణము
లందు మదంబులు ◆ [66]ననఁ గల్గుఁదక్కు
లందు లేవనుచు నం ◆ దంద వీనులకు
విందుగా వర్ణింప ◆ విని చూచు వేడ్క
నందుఁ దా నటఁజని ◆ యా యోగివరుఁడు
నర్మద నమరప ◆ న్నగసిద్ధమిథున
నర్మదఁ గని కృత ◆ స్నానుఁడై యచటఁ
గుంద పాటల చూత ◆ కురువక స్తబక
బృందసారంబుల ◆ భృంగ మనోజ్ఞ
ఝుంకారములు గల్గి ◆ సన్నుతి కెక్కు
నోంకార మనుతీర్థ ◆ మొనర వీక్షించి
యొదవిన సద్భక్తి ◆ నోంకారదేవు
ముదమారఁ బూజించి ◆ మ్రొక్కి యాక్రేవ
నున్న నరేంద్రాద్రి ◆ నొక కొంత దవ్వు
చెన్నొంద గిరిమీఁదఁ ◆ జెప్పఁగా మున్ను
వినినంతకంటె వి ◆ విధవైభవములఁ
దనరారుచున్నమాం ◆ ధాతపురంబు
గన్నులు విలసిల్లఁ ◆ గాఁ జూచి యందుఁ
గొన్నిదినంబులు ◆ గొఱఁతగా మూఁడు
మాసంబులుండి యా ◆ మత్స్య నాథుండు
భాసిల్లు తత్పుర ◆ ప్రాంతకాంతార
భూమధ్యమున నున్న ◆ పొడువైన కొండ
పై మనోహరగుహ ◆ భవనంబు దనకు
[67]నెలవుగా వసియించి ◆ నిజ గురులొద్దఁ
దలకొన్నయోగవి ◆ ద్యాపరిశ్రమము
జరుపుచు నొక్కొక ◆ సమయంబునందు
వెరవార వేఱొక్క ◆ వేషంబు పూని
యాలమందలలోని ◆ కరిగి దుగ్ధములు
గ్రోలివచ్చుచుఁ దన ◆ గుఱుతు లెవ్వరికిఁ
బొడ గానరాకుండఁ ◆ బొనుపడియున్న
యెడ నొక్కనాఁడు ప్రొ ◆ ద్దెక్కిన మీఁద
బసనుగా మిసిమిరాఁ ◆ బసుడాలు మించు
కసువు మేసెడి మేఁత ◆ క[68]యి గట్టు ప్రాకు
పసుల వెంబడిని గో ◆ పకులతోఁ గూడి
వెసనీల వెట్టుచు ◆ వెడపాట లెలమిఁ
బాడుచు వచ్చి యా ◆ మత్స్య యోగీంద్ర
చూడామణున్న భా ◆ సు గుహాగృహము
చక్కటి కొకగొల్ల ◆ సయ్యనవచ్చె
నెక్కువెట్టిన విల్లు ◆ నేర్చినయమ్ము
పీలిపాగయు మొలఁ ◆ బెట్టిన పిల్లఁ
గ్రోలు మూఁపున నిడు ◆ కొన్న గొడ్డలియు
నొసవు(?)గా మునుఁగిడ్డ ◆ యోర గొంగడియుఁ
గీసిన గుదియయుఁ ◆ గెంపారు గురిజ
పూసల పేరును ◆ బొంగుఁ గోలయును
గాసెదట్టియు మీఁదఁ ◆ గదియ బిగించి
చుట్టినయురుద్రాడు ◆ సొంపారు చెంప
గుట్టిన యెద్దుల ◆ కురుచ కొయ్యలును
మెఱుఁగు పించపుదండ ◆ మేటి బెబ్బులులు
గఱవకయుండ వా ◆ కట్టు బదనికెలు
మరువలు దిగకుండ ◆ మందుల వాడి
నెరయు చీరణములు ◆ నించిన తిత్తి
కుడిరొండి నొరపుగా ◆ గ్రుక్కిన చూడుఁ
గొడుపును నును జింక ◆ కొమ్మును జల్లి
చిక్కంబు దనకొప్ప ◆ సింగంబు లంటి
కుక్కలు దనవెంటఁ ◆ గూడి యేతేర
నాగతిం జనుదెంచి ◆ యా గుహాంతరము
తోగిచూచినఁ గనెఁ ◆ దుహినాంశుకాంతి
దళుకొత్తు పలుచని ◆ తనువు నద్దెసకుఁ
బొలయకయున్న చూ ◆ పులు మట్టు మడఁగి
నిలిచిన మనసును ◆ నిటలభాగమునఁ
బొలుచు త్రిపుం డ్రంబు ◆ పూఁతవిభూతి
తళతళమించు దం ◆ తంపు లాతాము
పొలుపారుపటికెంపుఁ ◆ బూసలపేరు
చిఱుతకెంజెడలును ◆ సింగినాదంబు
నెఱపట్టుగంతయు ◆ నిగనిగమించు
లడరెడుమణుల కా ◆ మాక్షులు మెఱయఁ
దొడలపైఁ జేతు లొ ◆ త్తుగ నూఁది నడుము
నిక్కించి నిజముఖ ◆ నీరజం బెత్తి
తక్కకదృష్టిలోఁ ◆ దగుల మగుడించి
మహనీయ యోగస◆ మాధిఁ గూర్చున్న
యహిమాంశుతేజుని ◆ నామీననాథుఁ
గనుఁగొని చోద్యంబు ◆ గడలుకొనంగఁ
దనలోన వెఱచుచు ◆ దగ్గఱఁబోయి
యోగనిద్రావస్థ ◆ నొంది యట్లున్న
లాగెఱుంగక నిశ్చ◆ లంబుగ భక్తిఁ
దన మస్తకంబు ద◆ త్పాదపద్మముల
ననువొందఁ జేర్చిన ◆ నంగసంస్పర్శఁ
జేసి యోగసమాధి ◆ చెదరినఁదెలిసి
భాసురపాండుర ◆ పద్మపత్రముల
నల్లనె చనుదెంచు ◆ నళుల చందమునఁ
దెల్లనై మడఁచిన ◆ దృష్టులు గలుగు
కనుఁగవ నలుపులు ◆ గ్రమ్మరఁదోఁప
నొనర నూర్వుల నూఁది ◆ యున్నహస్తములు
మొగిచి నేత్రంబులు ◆ మూసి సద్భక్తి
నిగుడ శ్రీ గురునాథు ◆ నికి మ్రొక్కి వేడ్క
నొదవిన నొడ్డాణ ◆ మొయ్యన బిగిచి
పదిలంబుగా యోగ ◆ పట్టెడ గీల్చి
యొదుఁగుచుఁ దన మ్రోల ◆ నున్నగోపాలుఁ
గొదలేనికరుణఁ గ ◆ న్గొనియు నిట్లనియె
నెక్కడివాఁడ ◆ విట్లేటికి వచ్చి
తెక్కడ కేగితి ◆ వీగుహాంతరము
స్రుక్కక చొచ్చితే ◆ చొప్పుననొదవె
మిక్కిలిభక్తి నా ◆ మీఁద నీమదిని
నావుడు మఱియు వి◆ నమ్రుఁడై వినయ
మావహిల్లంగ ని◆ ట్లనియె గోపకుఁడు
భూజననుత! తాన ◆ భూమిపాలించు
రాజనరేంద్ర ధ ◆ రాతలేశ్వరుని
వేలసంఖ్యల వౌట ◆ వినుతికినెక్కు
నాలమందల కెల్ల ◆ నధికారి నఖిల
గోపాలకులపని ◆ గొందు నేనెపుడు
నాపాలి భాగ్యంబు ◆ నాఁ జనుదెంచి
పొలుచు మీవగుపాద ◆ ములు గని మ్రొక్కి
గొలువఁగావచ్చితిఁ ◆ గృపఁగలచూడ్కి
నామీఁదబొలయింపు ◆ నావుడువాని
నామీననాథుఁ డి ◆ ట్లని కృపంబలికెఁ
బసులఁ బోషించుట ◆ పరమపుణ్యంబు
వసుదేవసుతుఁడు గా ◆ వఁడె తొల్లి పసుల
గోవులఁగాచు లా ◆ గులుగొన్ని చెపుమ
నీవు నావుడు మ్రొక్కి ◆ నిలిచి వాఁడనియెఁ
దొలికోడి కూయు ప్రొ ◆ ద్దున మేలుకాంచి
వల నొప్ప గోపాల ◆ వరులును నేను
బ్రిదులక వేర్వేఱఁ ◆ బిలిచి ధేనువులఁ
బిదికి కుండలపాలు ◆ బిందెలఁ బోసి
కాఁపించి నగరికిఁ ◆ గావళ్లు వనిపి
దాఁపట నన్నంబు ◆ దాఁ గుడిచి యంతఁ
గదుపులు గదలించి ◆ కసవును నీరు
ముద మారఁ గలిగిన ◆ పొలముకుఁదోలి
మునుముగా మేపుచు ◆ ముందటమెకము
చనినజా డెఱిఁగి క్ర ◆ చ్చర నడ్డపెట్టి
మరలఁ గొల్పుచు వాఁగు ◆ మడలఁ బల్లములఁ
గొరమల మడుగులఁ ◆ గొండలదరిని
బాణాసనంబులు ◆ బటుతరబాణ
తూణీరములుఁ బూని ◆ దొంగముచ్చునకు
నగపడకుండ మా ◆ పగునంతదాఁకఁ
దగఁగాచి తెచ్చి మం ◆ దల పొందుఁ జేర్చి
గొడ్డువంజను దొడ్డ ◆ గొప్పున నూడు
బొడ్డును ముక్కున ◆ బొద్దునుంజూడఁ
గాని మెండును మెత్త ◆ గాలునుననెడి
వీనిఁబోనడుతు భూ ◆ విభునకుఁ జెప్పి
కొట్టక వెసబిట్టు ◆ గునిసి తా నెగయఁ
బెట్టఁగఁ బట్టుదుఁ ◆ బెనపరినైన
నొఱ్ఱెయై తనక్రేపు ◆ నొల్లకపోవు
కుఱ్ఱకి లేఁగవైఁ ◆ గూర్మిఁ బుట్టింతు
దూడ చచ్చిన నొండు ◆ దూడఁగై కొలిపి
యీడుదుఁ గ్రొత్తగా ◆ నీనినమొదవు
నీచుకొన్నప్పుడో ◆ యెటువంటిదైన
రాచమెచ్చుగఁ ◆ జెప్ప రాదయ్యెనంత
కడుపులోననె చచ్చి ◆ క్రచ్చరక్రేపు
వెడలకున్నను జూలు ◆ వెడఁబడకున్న
మసలక వెడలంగ ◆ మందులు వెట్టి
పసరంబు ప్రాణంబు ◆ పసనుగాఁ గాతు
నఱ్ఱనై నను నొంటి ◆ నడపించి యొంటి
నఱ్ఱ గట్టంగ నే ◆ నలవరింపుదును
మనసువచ్చినయట్టి ◆ మంచి కోడెలకు
ననువొందఁ బెట్టుదు ◆ నచ్చులు మఱియు
[69]బోగరినై మ్రానఁ ◆ బొడవక యుండ
బాగుగఁజెలఁగు గి ◆ బ్బలఁబాఱ నీను
తొరఁగువోయినఁదెత్తుఁ ◆ దోడనే తెలిసి
తొరఁగు వచ్చినవాని ◆ త్రోవనే వెదకి
వచ్చు సభ్యులఁ గని ◆ వారికి మగుడ
నిచ్చి పంపుదుఁ బ్రియం ◆ బెంతయు నెసఁగ
నరుదుకన్నును నీరు ◆ నాలిక చేర్లు
గురుదెవులును గంటి ◆ కురును కట్టూర్పు
కప్పనావురు గాలి ◆ గజ్జిపల్ తిక్క
వుప్పి పంపర యూడు ◆ బొడ్డు బొల్లూత
మొలవిడె సెలతెవులు ◆ ముకుబంతి కవటు
తలయేరు తొడకువా ◆ తము కల్లవాపు
నలదొబ్బతెవులును ◆ నాదిగా నెన్న
గల పసరాల రో ◆ గములకు నెల్ల
మందులుబెట్టను ◆ మంత్రింపఁదెవులు
కందువుగని చూడఁ ◆ గానేర్తు నొప్ప
..... ..... ..... ...... మరిపుండు గంటైన
ఘాటించి ఘోరమె ◆ కంబులు పట్టి
కఱచినఁ బ్రాణంబు ◆ గలిగినఁ జాలు
నెఱవుగా బ్రతికింప ◆ నేరుతుఁ బసులఁ
బసులపాపల జ్వర ◆ భారపీడితుల
కెసరు రోగంబులు ◆ నిఱ్ఱింకులింక
వారికిఁ గానని ◆ వారికి నాఁడు
వారికి మఱియు నె ◆ వ్వారికినైనఁ
జాలు మా కని తారె ◆ చనునంత దాఁకఁ
బాలుఁ బోయింపుదుఁ ◆ బాయసంబిడుదు
నాకాచు పశువులు ◆ నన్నేలు రాజు
నీ కృపఁ జల్లనై ◆ నెగడు నిచ్చలును
తీపులుండెడిపాలు ◆ తెచ్చి సేవింతు
నీపాదపద్మముల్ ◆ నేఁడాదిగాఁగ
నడుపుదు నన మీన ◆ నాథుఁ డుల్లమున
నడరిన భక్తికి ◆ ననురాగ మొంది
యనఘాత్మ నీమాట ◆ కనుమతించితిమి
విను మిట్టి భీకర ◆ విపినమధ్యమున
నిమ్మహాగిరిమీఁద ◆ నీ గుహలోన
నెమ్మది వసియించి ◆ నిఖిలంబు మఱచి
నాగభూషణుని మ ◆ న్నన నబ్బినట్టి
యోగామృతముగ్రోలు ◆ చున్న నాకడకు
నొంటి నీ వచ్చుట ◆ కొడఁబడి యూర
కుంటిమి గాన నిం ◆ కొరులు నీజాడ
కందుగా వచ్చి మా ◆ కందుపల్ గన్నఁ
గందు మా[70]మన మట్టు ◆ గాన నీ విందు
వచ్చు టెఱింగింప ◆ వలవ దెవ్వరికి
నిచ్చలు నిటమీఁద ◆ నీవు మాకడకు
తెచ్చి దుగ్ధంబులు ◆ తెఱఁగొప్ప నిచ్చి
చెచ్చెరఁ జనుచుండు ◆ చెడుగునెపంబు
పొచ్చెవోకుండ నే ◆ ర్పునఁ జరియింపు
మచ్చుగా నీవింక ◆ నావుల వెంట
మసలక చనుమన్న ◆ మత్స్యనాథునకు
వసుధఁజాఁగిలి మ్రొక్కి ◆ వాఁడటువాసి
మగుడి మందకుఁ బోయి ◆ మఱునాఁటనుండి
మిగులఁ బ్రొద్దున నిద్ర ◆ మేల్కనిలేచి
కదుపులలో నెల్లఁ ◆ గల మంచిమంచి
మొదవులందులదుగ్ధ ◆ ములఁ దాన పిదికి
యొనర శోధించి నీ ◆ రొక బొట్టు నిడక
కనలు నిప్పులమీఁద ◆ కమ్మని పాక
మొదవి మీఁగడగట్ట ◆ నొయ్యనఁ గాఁచి
పదిలంబుగా నవి ◆ పట్టి యాచేతఁ
కదియఁదెల్లనిబట్టఁ ◆ గట్టి మార్తాండుఁ
డుదయించువేళను ◆ యోగిముఖ్యునకు
ముదమార నిడి దినం ◆ బును నిట్టి బుద్ధి
వదలక కొలుచునా ◆ వల్లభోత్తముని
కొనసాగు భక్తిఁ గై ◆ కొనుచుండెఁ గరుణ
మనమునఁ జిగురొత్త ◆ మత్స్యనాథుండు
ఇట నంత రాజమ ◆ హేంద్ర భూవిభుఁడు
పటుతర బాహుద ◆ ర్పంబులు చెలఁగఁ
బరనరేంద్రులు తన ◆ పాదపద్మముల
నరుదుగాఁ గొలువ రా ◆ జ్యము సేయుచుండెఁ
గొడుకు నొక్కరుని స ◆ ద్గుణ విభూషణుని
బడయంగ మదిఁ ◆ గోరి భక్తవత్సలుని
బాలేందుశేఖరుఁ ◆ బార్వతీరమణు
నీలకంధరుఁ గృహ ◆ నిధి నాశ్రయించి
మతి నన్య మెఱుఁగక ◆ మరగి సేవింప
నతనికి వరదుఁడై ◆ యా సదాశివుఁడు
కలలోనఁ బొడచూపి ◆ కరుణ దీపింపఁ
బలికె భూపాలుని ◆ పట్టంపుదేవి
కతిభాగ్యవతికి ర ◆ త్నాంగికిఁ బుట్టు
సుతుఁ డార్యనుతుఁడు వి ◆ శ్రుతగుణోన్నతుఁడు
అని యానతిచ్చిన ◆ నంత మేల్కాంచి
చనుదెంచి వదనాంబు ◆ జము వికసిల్ల
మనుజనాథుఁడు దన ◆ మంత్రిముఖ్యులకు
మనమారఁ జెప్పి స ◆ మ్మదమున నుండె
నంత రత్నాంగికి ◆ నానెల మసలి
వింతగా నొదవె వే ◆ విళ్లును నోరుఁ
దనులత వాడి యెం ◆ తయుఁ దళుకొత్తె
నునుపారె నూరులు ◆ నూగారు మెఱసె
గొబ్బునఁ గలిమి గై ◆ కొనెఁ బేద నడుము
గుబ్బపాలిండ్లము ◆ క్కులు నల్పుమీఱెఁ
దెగగలకన్నుల ◆ తెలుపు రెట్టించె
జిగి ధగద్ధగయను ◆ చెక్కులు వలికె
వదనపద్మంబు మృ ◆ ద్వాసననెసఁగెఁ
బొదలెఁగోర్కులు చూలు ◆ బోణులుముట్టఁ
బరువడినిండారు ◆ పదియవనెలను
సురగురుఁ డేడవ ◆ చో నుండునంత
నుడురాజురాశి నా ◆ యుష్మంతుఁడైన
కొడు కుదయించె నా ◆ కుసుమకోమలికి
మనుజేశుఁ డపుడు స ◆ మ్మదమునఁ దేలి
ఘనరత్నములుఁ గన ◆ కములు మాడలును
భూసురోత్తములకు ◆ భూరిగా నొసఁగి
చేసెఁ బుత్రోత్సవ ◆ శ్రీబొగడొంద
నటుమీఁద సముచితం ◆ బగు దివసమునఁ
బటుబుద్ధి నెరయ న ◆ ప్పార్థివేశ్వరుఁడు
సారంగధరుఁడని ◆ చంద్రశేఖరుని
పే రిడి యాబాలుఁ ◆ బ్రియమునఁబిల్వఁ
బూటపూటకుఁ బెద్ద ◆ బోషించి ప్రేమఁ
[71]నాటినాటికి విదియ ◆ నాటిచందురుని
చెన్నొందఁగళలఁ బ్ర ◆ సిద్ధమై పెరుగు
చున్నయాతేజంబు ◆ నొరపురూపంబు
నెలప్రాయమును ముదం ◆ బెసఁగ వీక్షించి
కులశీలవిభవస ◆ ద్గుణములఁ దనకు
సరియైనఘూర్జరే ◆ శ్వరు కూర్మిపుత్రి
నరవిందముఖి మంగ ◆ ళాంగియన్ కన్యఁ
బరిణయం బొనరించి ◆ పరమసంతోష
భరితుఁడై నిజసభా ◆ భవనంబులోన
హితులు మంత్రులుఁ బురో ◆ హితులు గాయకులుఁ
జతురులౌ కవులును ◆ సమ్మతిఁ గొలువ
కొలువున్న తఱిఁగోర ◆ కొప్పిడిచెంప
చెలువార నునుఁబీఁకెఁ ◆ జెరివిజేవురునఁ
దిలకంబు సోగగాఁ ◆ దీర్చి క్రొమ్మించుఁ
దలఁగించు పూలదం ◆ డలు తలఁజుట్టి
చిన్నిమోదుగుమొగ్గ ◆ చెవినించి చిగురు
వన్నెలనొప్పు పూ ◆ వనమాలఁ దాల్చి
నత్తగుగురిజపూ ◆ సలు మెడఁగట్టి
మత్తగజంబుల ◆మదము మై నలఁది
తోరంపుఁ బులితోలు ◆ తో నంటబిగిచి
పారుటాకులకాసె ◆ బలువుగా వేసి
కొదిమె సింగంబుల ◆ కొనవెంట్రుకలును
గదియ నల్లని దండఁ ◆ గడియంబు బూని
బెడిదంపు గండుల ◆ పెడవంకవిల్లు
గడువడి నదరులు ◆ గ్రక్కువాలమ్ము
లలవడఁ గైకొని ◆ యచటి కేతెంచి
నెలమిఁ గొందఱతోడ ◆ నెఱుకుఱేఁ డొకఁడు
వచ్చి చాఁగిలి మ్రొక్కి ◆ వరుసఁ గానుకలు
పచ్చికస్తూరియుఁ ◆ బసనిజల్లులును
ఏనుఁగు తలలోన ◆ నెసఁగుముత్యములు
కానికగా నిచ్చి ◆ కరములు మొగిచి
వినవయ్య రాజ నా ◆ విన్నపంబొకటి
మును రామదేవర ◆ మ్రుచ్చురక్కసులఁ
జలమునఁ బొరిఁగొని ◆ జయము చేకొన్న
పొలమునకును వేఁటఁ ◆ బోయివచ్చితిమి
పల్లముల్ వెనుబడిఁ ◆ బరగుతేజీల
పిల్లలోయనగఁ గు ◆ ప్పించు జింకలును
బిట్టుదాఁటుచు జిగి ◆ బిగి నోసరించు
పుట్టచెండులరీతి ◆ పొదలుదుప్పులును
మిసిమిసి లంపులు ◆ మేసి తాఁ గ్రొవ్వి
దుసరులువారి గం ◆ తులుగొను లేళ్లు
కన్నులమసరులు ◆ గప్పి యాంబోతు
లున్న చందంబున ◆ నున్న మన్నులును
గరగరనై చింద ◆ కనువడి బలసి
గురువులు వాఱెడి ◆ గురుమెకంబులును
పెదపెదకండలు ◆ పెంచి పెందరులఁ
గదరిపోరాడెడి ◆ కారుపోతులును
తిరిగివెంట్రుకవడిఁ ◆ దెగిపాఱఁ బొడిచి
బిరుదె క్కిగమిఁబాయు ◆ పెద్దపందులును
బుద్దివచ్చిన మృగం ◆ బుల మాంసమెల్ల
గద్దగుత్తికవడఁ ◆ గసమస మెసగి
పుటపుటనై మదం ◆ బున సుమాళించు
పుటములుదాఁటు బె ◆ బ్బులుల మొత్తములు
గండస్థలంబులఁ ◆ గడఁగుతీఁటలకుఁ
గొండల చరులతో ◆ గోరాడుకరులు
ఘుమఘుమ నురుము మొ ◆ గుళ్లపై కెగుర
గమకించిగర్జించు ◆ కంఠీరవములు
నక్కడఁ దమపరం ◆ బై యున్న విపుడు
పిక్కటిల్లగఁ దొడ్డిఁ ◆ బెట్టినయట్లు
వేటాడఁ జయ్యన ◆ విచ్చేయుమనిన
మాటకు విలసిల్లు ◆ మనుజవల్లభుఁడు
వానికి తన కట్టు ◆ వర్గంబు నిచ్చి
పూనినవేడ్క న ◆ ప్పుడు గొలువిచ్చి
మేనికి జిగిగూడ ◆ మృగమదం బలఁది
వీనులకింపుగా ◆ విలసిల్లుచున్న
కలవన్నెగింటెంబు ◆ కందుపుట్టంబు
కొమరారవాసించు ◆ కుసుమపుఁబాఁగ
సిరసునఁజుట్టివ ◆ చ్చిన జడమీదఁ
గురువిందపూబంతి ◆ కొమరారఁ దుఱిమి
మించునీలపుదండ ◆ మెడఁబూని మిగుల
మంచిపచ్చల వన ◆ మాలిక పూని
పొసఁగఁగుంకుమపూవు ◆ బొట్టునుదీర్చి
[72]పసిమిడివన్నె కు ◆ ప్పస మొప్పఁదొడిఁగి
నెరవాడిములుకుల ◆ నించినగరుల
తరకసంబును బెడి ◆ దంపుసింగిణియు
మొలనంటబిగిచి యా ◆ మురువునవేఁట
కలవడశృంగార ◆ మధిపతిచేసె
వాటముగను వీర ◆ వరులును దొరలు
గాటమై తనవెంటఁ ◆ గదలిరాఁ దగిన
వారికి వేర్వేఱ ◆ వారువంబులును
బారున నొసఁగి శు ◆ భంబైన వేళఁ
బసిఁడి గుబ్బల మెత్త ◆ పట్టు క్రొమ్మెఱుఁగు
లెసఁగు కళ్లెమును బెం ◆ పెక్కిన పట్ట
పట్టెడయును గచ్చు ◆ పల్లంబు డాలు
పెట్టిన వజ్రాల ◆ పిడిక రాచూరి
బిరుదుతలాటంబు ◆ పీలిజల్లెడెలు
పరఁగబన్నిన యట్టి ◆ పాదరసంబు
కరణి భంజిళ్లు ◆ త్రొక్కనిచోట్లఁ ద్రొక్కు
తురగరత్నము నెక్కి ◆ తూర్యముల్ మొరయ
ఠీవిగాఁదనకుఁ బ ◆ ట్టిననీలి గొడుగు
భావింప రోహణ ◆ పర్వతాగ్రమునఁ
గనుపట్టు నీలమే ◆ ఘము లీల మెఱయ
జనవల్లభుఁడు వేఁట ◆ సనియె నయ్యెడను
మెచ్చులు నిగుడ న ◆ మ్మేదినీనాథు
నచ్చుగాఁ బన్నింప ◆ నా వేఁటకాండ్రు
నెఱరంగుదులకించు ◆ నీలిదట్టీలు
కుఱుచకాసెలు వేసి ◆ క్రొత్తబాగొదవఁ
బట్టుఁజిందెల మీఁద ◆ బలువుగా బిగిచి
చుట్టును బంగారు ◆ సురియల పరుజు
లొడియు బడియములు ◆ నొప్పు గావింపఁ
బెడగొంద వీనులఁ ◆ బెట్టి గెంటీలు
బెడకి క్రొమ్మెఱుఁగుల ◆ బిత్తరింపఁగను
గడిఁది మృగంబులు ◆ గరువక యుండ
వలనొప్ప వాకట్లు ◆ బదనిక పేర్లు
దలముళ్లు దిరముగాఁ ◆ దాల్చి మేనులను
బొలుచు జవ్వాది ల ◆ ప్పలు సోడుముట్ట
దలముగా నగురు గం ◆ ధము మేన నలఁది
తిరుమణి చాదుక ◆ దీర్చి చేమంతి
విరుల రేకులునుజుం ◆ జురు వెండ్రుకలును
తఱచుగా జల్లి దం ◆ తపుబిల్ల లమర
చిఱుత కత్తులు ◆ వల చెంపలఁ చెరివి
పసిఁడి కామలనొప్పు ◆ బలు పందిపోట్లు
వెసఁబూని చాటున ◆ వేఁట కుక్కలును
బట్టుపట్టెడ తాళ్లు ◆ బలువుగాఁ బట్టి
దట్టంపు మూఁకలు ◆ దందడి నడువ
నరుదుగా నరిగి మ ◆ హార్భటం బెసఁగ
ధరణీశ్వరుఁడు చొచ్చె ◆ దండకావనము
అప్పుడు మలల తో ◆ యములఁ బల్లములఁ
గప్పారు పొదల వృ ◆ క్షముల నీడలను
మడల తీరంబుల ◆ మడుఁగుల మేటి
పడియలం బనుడాలు ◆ పచ్చిక పట్లఁ
దమలోనఁ దామర ◆ తంపరై కలిసి
నెమరులు వెట్టుచు ◆ నెమ్మది నున్న
మృగములు బిట్టుల్కి ◆ మెడలెత్తి చెవులు
దిగదిగ నిక్కించి ◆ దిశ లాలకించి
బెదరి మూఁకలు కకా ◆ పికలుగా విఱిగి
చెదరి చిల్లాపొల్లఁ ◆ జేరఁగణంగి
కలగుఁడు పడుచున్నఁ ◆ గని సంభ్రమమున
బలము లెల్లను మృగ ◆ పంక్తినిజుట్టి
అదెయిదె పొద లందు ◆ నలజడి బిట్టు
కదలు మార్గంబులు ◆ గట్టి వేగమునఁ
బొడువుఁడ కదియుండ ◆ పోనీకుఁ డనుచు
వెడలపాఱఁగ నీక ◆ వెరవారఁ దొలుతఁ
బోఁగుకు లోనుగాఁ ◆ బొదవిచుట్టుచును
మేఁగి వలయముగా ◆ మృగముల నెల్ల
తెరలలోపలికొత్తి ◆ తెరలక తఱిమి
వరుస నొయ్యన దొడ్డి ◆ వలలకుఁ జేర్చి
బలువుగా దిగ్గనఁ ◆ బడవలల్ దిగిచి
చెలఁగి యార్చిన నృప ◆ శేఖరుం డలరి
గమకంబుగలతమ ◆ గంబుపై నుండి
తమకంబు మిగులఁ గో ◆ దండ మెక్కించి
వడినారిమ్రోయఁ గ్రొ ◆ వ్వాడి బాణముల
నెడపక తొడిగి ◆ పెల్లేసి చిత్రముగఁ
బదములు ఖండించి ◆ బరులు జక్కాడి
కుదురు కరము ద్రెంచి ◆ గొరిజలు నొంచి
నఖములు ద్రెంచి క ◆ ర్ణంబులు దునిమి
ముఖములు చెక్కి కొ ◆ మ్ములు నుగ్గుసేసి
నడుములు నఱకి కం ◆ ఠంబులు ద్రెంచి
తొడలు చెండాడి కు ◆ త్తుక లుత్తరించి
చంపలు చించి భు ◆ జంబులు తఱిగి
కొప్పరంబులు ద్రుంచి ◆ కొంకులు గ్రుచ్చి
గుండెలు భేదించి ◆ కోరలు నురిమి
బొండుగ లుచ్చి యా ◆ పొట్టలు చీఱి
వసుధ నెత్తుటఁ దోఁగి ◆ వనరుచుఁబడ్డ
యసువులఁబొరిగొన్న ◆ యా యింద్రజిత్తు
బిరుసున మృగముల ◆ పీఁచంబు లణఁచి
ధరణీతలేశుఁ డ ◆ త్తఱి వేఁటమాని
యల్లన చనుదెంచి ◆ యాసమీపమున
మొల్లమై విరియుత ◆ మ్ములకమ్మదావిఁ
జదలవసంతంబు ◆ చల్లెడిసరసి
గదిసి వేడుకనుండి ◆ గగనభాగమున
[73]నేడు గుఱ్ఱములదే ◆ రెక్కి చరించు
వేఁడితేజము గల ◆ వేలుపుఁ గొలిచి
పలుఁదెఱంగులఁబట్టి ◆ బారు మాంసములు
వలయువారును దాను ◆ వరుస భుజించి
చలువ లచ్చట సహ ◆ జంబుగాఁ బొదలి
విలసిల్లు సహకార ◆ వృక్షము నీడఁ
దలిరు పానుపుమీఁదఁ ◆ దగ విశ్రమించి
యలసతఁ గను మోడ్చె ◆ నంతటఁ బురిని
జనలోకనుతుఁడైన ◆ సారంగధరుఁడు
తనతోడనాడు రా ◆ తనయులఁ గూడి
వేడుక పందెంబు ◆ వేసి తానపుడు
కూడిచరించు రా ◆ కొమరులతోడఁ
బ్రేమఁబెంచిన యట్టి ◆ బిరుదు పావురము
మోము దువ్వుచు లఘు ◆ ముష్టి నమర్చి
వడిమీఁద నెరిగిపో ◆ వైచిన నదియు
నుడుమండలము దాఁక ◆ నుప్పర మెగసి
నృపతనూభవులపా ◆ యి[74]రములనెల్ల
నెపమాత్రమున గెల్చి ◆ నెమకిచూచినను
మినుకు మినుక్కను ◆ మిన్నులలోనఁ
గనుపట్టునంత ది ◆ గ్గనఁ బెంటిఁజూపి
పిలిచిన ఱెక్కలు ◆ బిగిసి యందుండి
తళుకువెన్నెల గాయఁ ◆ దన మేనికాంతిఁ
జక్కనై దివిదిగ ◆ జాఱంగఁ దోఁక
చుక్క చందంబునఁ ◆ జువ్వున నిగుడి
గతితప్పి వచ్చి భూ ◆ కాంతుని భోగ
సతి పుష్పనాయకు ◆ సామ్రాజ్యలక్ష్మి
చిత్రవిభ్రమకళా ◆ శృంగారసీమ
చిత్రాంగి ముద్దాడు ◆ చిలుకకు వ్రాలె
వ్రాలిన మోముకై ◆ వ్రాలి కౌతుకము
చాల బాలింబడి ◆ సారంగధరుఁడు
వెంటిఁ గన్గోకయా ◆ బిత్తరి పులుఁగు
గెంటి చిత్రాంగిలోఁ ◆ గిలికేలవ్రాలె
వచ్చునే వెసరాణి ◆ వాసంబులోన
విచ్చిలవిడిఁ జొచ్చి ◆ వెడల నన్యులకు
ధృతి దూల నేఁబోక ◆ తీఱ దిట్లుండ
మతముగాదని సంభ్ర ◆ మము దలకొనఁగ
నంతిపురంబున ◆ నరుగు నారూప
కంతుని చెయిపట్టి ◆ కార్యమూహించి
మతిమంతుఁడనియెడి ◆ మంత్రిపుంగవుని
సుతుఁడు సుబుద్ధి రా ◆ చూలి కిట్లనియె
నెందుఁ బో గమకించె ◆ దీసాహసంబు
డెందంబులోన బా ◆ టింపుట దగునె
భావింప మీఁద నాప ◆ ద నెరియించు
నీవిచారంబు నీ ◆ కేటికి నొదవె
నెటువోయెనొక్కొ నీ ◆ యెఱుక లోకమునఁ
గటగటా! నీ వెఱుం ◆ గని నీతి గలదె
[75]యలలకునున్ వెల ◆ యాండ్లకు మదిని
కలకాలములును నె ◆ క్కడివి నిల్కడలు
పతిలేని యెడ నొంటి ◆ పడి [76]పూవుఁబోణు
లతనుచిత్తంబున ◆ నలయు చున్నెడకుఁ
జక్కనివారికిఁ ◆ జనుటుచితంబె
మొక్కలింపకుము తెం ◆ పుకుఁ బనిలేదు
బాగెఱుంగక వేగ ◆ పడఁబనిలేదు
బాగెఱింగిన వానిఁ ◆ బాయు నాపదలు
ఊరక చొరఁబాఱ ◆ కూహించు కొనుము
పారువ వలతొ నీ ◆ ప్రాణంబు వలతొ
యేకాంతమున నున్న ◆ యెడ మగవారి
నాకాంత మదిఁ గోరు ◆ ననయంబు వదలి
యెవ్వని [77]కడఁకైన ◆ నేగెడుబాణ
మెవ్వని ధృతిఁగాడు ◆ నెదురుతాఁకై న
నొరపుగావలరాయఁ ◆ డొడ్డినయురులు
ఎలమితో మించుల ◆ యింతి వాగురులు
పొలుచు మన్మథుని తీ ◆ పుల వింటిబొమలు
నెలఁతల జిగిమించు ◆ నెలవంకతూపు
ననవిల్తు వాఁడిబా ◆ ణంబుల మొనలు
వనరుహాక్షుల నిడు ◆ వాలుగన్గొనలు
కాయజుసతి చేతి ◆ గజనిమ్మపండ్లు
తోయజాక్షులమించు ◆ తొలుకుపాలిండ్లు
పలుకులు బొంకులు ◆ పసలు వేసాలు
వలపులు వెడవెడ ◆ వావులు నున్న
మదిరాక్షులకు మది ◆ మాటలట్లుండె
విదితంబుగానింక ◆ విను మొక్కమాట
కన్నులపండువు ◆ గా నిందుముఖులు
చెన్నొంద నిన్నువీ ◆ క్షించిన పిదప
నల నలునై న జ ◆ యంతుని నైన
నలకూబరునినైన ◆ ననవిల్తునైన
చీరికిఁగొన రన్న ◆ చిత్రాంగి నొకతె
బేరుకోనేల యా ◆ బింబోష్ఠి నిన్ను
వలవంతఁ జేపట్టి ◆ వదలకరతికి
బలవంతమునఁదీసి ◆ పైఁబడఁదివురుఁ
బరలోకభీతి నా ◆ పద్మాక్షి సరవి
జరగక విడనాడి ◆ చనుదెంచితేని
నృపునితో నొండు రెం ◆ [78]డును గాను జెప్పి
కపట మేర్పడఁబెట్టి ◆ కల్లతనంబు
నీమీఁద మోపుట ◆ నిక్కంబు వలదు
నామాట చేకొని ◆ నన్ను మన్నించి
తూలగించక [79]మోర ◆ త్రోపుఁదనంబు
చాలించు మనుడు నా ◆ సచివనందనుని
గనుఁగొని నిడువాలు ◆ కన్నులు కెంపు
సన నిట్టులనియె నా ◆ సారంగధరుఁడు
పోపొమ్ము చాలు నీ ◆ బుద్ధులు వట్టి
పాపంబు గట్టక ◆ పలుకులుమాని
నను నీవు పిన్నటి ◆ నాఁటనుండియును
మన సూఁదఁ గొలిచిన ◆ మందెమేలమునఁ
బలికితిగాని నా ◆ భావసంశుద్ధి
తలఁపనేరవు రవిఁ ◆ దఱుమునె తమము
నిప్పు[80]నుజెదలంటు ◆ నే నామనంబు
గప్పునే కామవి ◆ కారంబు లెందు
వామాక్షు లెటువంటి ◆ వారైననేమి
భూమీశ్వరుఁడు వేఁటఁ ◆ బోయిననేమి
మాతల్లి రత్నాంగి ◆ మాఱు చిత్రాంగి
పాతకంబనక నా ◆ పైఁ దప్పులెన్ని
పతితోడనేల కో ◆ పము పుట్టఁజెప్పు
నతఁ డేల ననుఁ బుత్రుఁ ◆ డనక దండించుఁ
జాలు నీపని శంక ◆ చయ్యనఁబోయి
వాలాయమునను బా ◆ ర్వముఁ గొనివత్తు
విడువిడుమని చేయి ◆ విడఁబాఱఁ దిగిచి
వెడమతిఁ దనపాలి ◆ విధిఁద్రిప్పఁబోవఁ
జక్కని వారిలోఁ ◆ జక్కనివాని
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ......
నిగనిగమనుజాతి ◆ నీలాలరంగు
[81]నిగుడు వక్రత గల ◆ నెఱివేణివానిఁ
గలువలచెలికాని ◆ కలకలనవ్వు
కళగలయ[82]టిముఖ ◆ కమలంబువానిఁ
దెలిదమ్మిరేకుల ◆ తెలివినొందించి
తలచుట్టి పాఱునే ◆ త్రంబులవానిఁ
బసిఁడి మించిన మంచి ◆ పసిఁడియు వన్నె
కొసరించుమైచాయఁ ◆ గొమరారువాని
చిన్నెలు వాఱఁ దీ ◆ ర్చినపట్టుకాసె
సన్నపుకటిమీఁదఁ ◆ జెన్నొందు వానిఁ
జరణపద్మంబుల ◆ ఝంకించిమ్రోయ
బిరుదునూపురమునఁ ◆ బెంపొందువానిఁ
జిలుకఱెక్కలకొత్తి ◆ జిగి దువాళించు
నలరారుపచ్చల ◆ హారంబువానిఁ
గడునొప్పు పద్మరా ◆ గముల పతకము
వెడదయురంబున ◆ విలసిల్లువానిఁ
గళకులవజ్రాల ◆ కమ్మగెంటీల
తళుకుల చెక్కుల ◆ తళుకులవానిఁ
బలుచనిపన్నీటి ◆ పదనిచ్చి మెదిచి
తిలకంబు కస్తూరిఁ ◆ దీర్చినవాని
శృంగారమలవడ ◆ చెలువొంద మంచి
చెంగల్వపువ్వులు ◆ చేర్చినవాని
ఠీవిగా జిగి ముర ◆ డింపంగమయిని
గోవజవ్వాజిని ◆ గుడ్చినవాని
భువన సమ్మోహనం ◆ బుగ నుదయించఁ
దివురుయౌవనలక్ష్మి ◆ దిలకించువాని
సారంగధరు రూప ◆ [83]సంపన్నుఁగన్ను
లారంగ ఱెప్పల ◆ ల్లార్పక చూచె
నాలోన భావజుం ◆ డలరులవిల్లు
లీలఁ గైకొని మంచి ◆ లేవింటినారిఁ
జెలువార నెక్కించి ◆ చెంగల్వమొగ్గ
ములికినారస మేర్చి ◆ [84]ముంచి(నతే)నె
పరగించి యాలీడ ◆ పాదస్థుఁ డగుచుఁ
దిరముగా సంధించి ◆ తెగనిండఁదీసి
గురుకుచమధ్యంబు ◆ గుఱిచేసి లాఁచి
సరిగోలఁ బడసేసి ◆ చలముననార్చె
నప్పుడు పూఁబోడి ◆ యంతరంగమునఁ
గప్పిన కామవి ◆ కారంబు కతన
మానంబు పేటెత్తి ◆ మర్మంబు గదలి
మేనెల్లఁ బులకించి ◆ మెచ్చులు వొదలి
తమకంబు నంతంత ◆ దట్టమై నిగుడ
గమకించి యందెలు ◆ ఘల్లుఘల్లనఁగ
మొలనూలురంతుగా ◆ మ్రోయ మాణిక్య
కలితకంకణఝణ ◆ త్కారంబు లెసఁగ
నొసపరి బాగుగా ◆ నొదవిననడల
దుసికిలఁబాఱి సం ◆ ధులనాభిదోఁప
దిన్నని నూఁగారు ◆ తీగె చూపట్టి
యన్నువ నెన్నడు ◆ మందంద వణఁక
గొబ్బునఁ బయ్యెద ◆ కొంగు దొలంగ
గుబ్బచన్నులమించు ◆ గురువులు దాఁటి
[85]తరళహారంబుల ◆ తళుకులు చెదర
నెరయు వెన్నెల గాయు ◆ నెఱినవ్వు దోఁప
ఘనరత్నతాటంక ◆ కాంతులు వెలయఁ
గనుఁదోయిమెఱఁగు ద్రొ ◆ క్కని చోట్లఁ ద్రొక్క
ముద్దుఁగ్రుమ్ముడి వీడి ◆ మొనగోర లీల
దిద్దిన కస్తూరి ◆ తిలకంబు గరఁగ
సీమంత మౌక్తిక ◆ శ్రేణి నెమ్మోము
తామరపువ్వుపైఁ ◆ దకతకలాడఁ
గురులు తూఁగంగను ◆ గ్రొన్నెలసోగ
మరువంపురెమ్మ మ ◆ న్మథుకరవాలు
చిత్తరురూపును ◆ చెంగల్వ[86]జోక
మత్త చకోరంబు ◆ మలయుక్రొమ్మించు
రతిపువ్వుఁబోడి భా◆రతి ముద్దు చిలుక
లత యనఁ బసిఁడి స ◆ లాకన నొప్పు
గరువంబు మురువును ◆ కలికితనంబు
మురిపెంబు నొయ్యార◆మును దడబడఁగఁ
గలహంసనడకల ◆ కస్తూరిమృగము
పొలసినలీల న◆ పూర్వవాసనలు
కలసి కదంబింపఁ ◆ గా నరుఁ జూచి
వలచి యేతెంచు నూ◆ ర్వసి చందమునను
వచ్చు చిత్రాంగికి ◆ వసుధేశసుతుఁడు
అచ్చుగా నెదురేగి ◆ యడుగుల కెఱఁగి
వినయ మేర్పడ మున్న ◆ వికసిల్లువానిఁ
గనుఁగొని యలవాలు ◆ గంటి యిట్లనియె
నీరూపురేఖలు ◆ నీ జాణతనము
నీరాజసంబును ◆ నిచ్చలుఁ బొగడ
వీనుల విందుగా ◆ వినివినివేడ్కఁ
గానఁగా వేడుక ◆ గంటి ని న్నిపుడు
తలఁపులు తలకూడె ◆ దైవంబు దెచ్చె
గలిగెఁగన్నుల విందు ◆ గాఁజూడ నిన్ను
నేపనికైన మా ◆ కిఁక నీవు గలుగ
భూపాలునెడ భయం ◆ బులు వొందనేల
మెచ్చువన్నెలు మాని ◆ మేడలోపలికి
వచ్చి యొకించుక ◆ వడి విశ్రమించ
విచ్చేయుమనినఁ దా ◆ వింతనవ్వొలయు
నచ్చారులోచన ◆ కతఁడు నిట్లనియె
నేణాక్షి వినుము నా ◆ కెప్పుడు మిగులఁ
బ్రాణపదంబైన ◆ పారావతంబు
పొడవు గాఁజని పెంపు ◆ పొడగాన లేక
వడివచ్చి యిచ్చోట ◆ వాలుటం జూచి
దానివెంబడి వచ్చి ◆ ధరణీశ్వరుండు
లేనిచోటైనఁ ద ◆ ల్లివి నీవు గాన
రవిరశ్మికిని జొర ◆ రాని నీవున్న
భవనాంగణమునకు ◆ భయమింత లేక
చనుదెంచి నీపాద ◆ జలజంబు లెలమిఁ
గనిమ్రొక్కఁ గంటిసౌ ◆ ఖ్యము లున్నవేళఁ
బనివినియెద నింకఁ ◆ బారావతంబు
గొనుచు నే ననిన రా ◆ కొమరువీక్షించి
పోయెదు గాకయీ ◆ పొరపొచ్చె మేల
నాయెడ ననుచు న ◆ న్నరనాథుసుతుని
జనవునఁ జేపట్టి ◆ సౌధంబుమీఁద
ననువొందఁ గొనిపోయి ◆ యచటఁ జిత్తమున
రతులకు నేర్పుగా ◆ రాజీవముఖులు
పతులతోఁ జౌశీతి ◆ బంధనంబులను
గ్రీడించుగతులఁ జి ◆ త్రించు మెఱుంగు
గోడలమెచ్చులఁ ◆ గొసరించుమంచి
చల్లని ధూపవా ◆ సనలరంధ్రములు
నొల్లనఁ జలువడి ◆ నొప్పారుచున్న
ముత్తెంపు జాలకం ◆ బులను బంగారు
గుత్తంపుఁ దలుపులఁ ◆ గొనియాడ నొప్పు
గాజులోవరిలోన ◆ గరగరిమీఱ
రాజిల్లు నవపుష్య ◆ రాగరత్నముల
మొగడలు వైడూర్య ◆ ముల మించుపంజు
పగడంపు వాచూరు ◆ పద్మరాగములఁ
గొమరార వెలుగొందు ◆ గోమేధికముల
నమరుకంభంబులు ◆ హరినీలమణులు
మలఁచిన కీలుబొ ◆ మ్మల పటికంపు
వెలుగాండ్లు తళతళ ◆ వెలయు దంతముల
మట్టంపుఁ దఱిగోళ్లు ◆ మంజి[87]టి తెరలు
పట్టుపట్టెడ వన్నె ◆ పరపును గలిగి
మహిఁ జెప్పఁదగు తెర ◆ మంచంబు క్రేవ
బహురత్నరుచులచే ◆ భాసిల్లుచున్న
గద్దెపై నా రూప ◆ కందర్పు నుంచి
తద్దయుం బ్రియమునఁ ◆ దత్పాదములును
పసిఁడికుంభములతోఁ ◆ బన్నీటఁ గడిగి
పొసఁగ వాసించిన ◆ భుగభుగ వగల
పచ్చడి బాగాలుఁ ◆ బండుటాకులును
బచ్చకర్పూరంబుఁ ◆ బాటించి యొసఁగి
కలగొని వీణియ ◆ కస్తూరి మెఱుఁగు
గులికి గేదంగిరే ◆ కులు తలఁ జెరివి
కడఁగి వాసించిన ◆ కమ్మజవ్వాది
కడునొప్పు నుదయభా ◆ స్కరమున మెదిచి
చిక్కగా మేళవిం ◆ చిన చందనంబు
మిక్కిలి తనుపుగా ◆ మెయినిండ నలఁది
తోరంపు వజ్రాల ◆ దుహిలీల డాలు
పేరెంపు కెంపుల ◆ పిడిమీఁదఁ దిరుగఁ
గరపద్మమున మించు ◆ గమకించు గచ్చు
సురటివట్రువ గాలి ◆ సుడియంగఁ ద్రిప్పి
పసిఁడి హంసావళి ◆ పట్టుపుట్టములు
నసదృశమణికీలి ◆ తాభరణములు
కట్టనిచ్చిన నవి ◆ కరపల్లవముల
ముట్టి కుమారుఁ డా ◆ ముదిత కిట్లనియెఁ
దల్లిదండ్రులు గూర్చి ◆ దాఁచిన ధనము
లెల్ల బుత్రులవిగా ◆ కెవ్వరి సొమ్ము
వలసిన యప్పుడే ◆ వచ్చి కొనిపోదు
నలినలోచన వీని ◆ నా దాఁపరముగ
నలమి బెట్టెలఁబెట్టు ◆ మని ప్రియంబెసఁగఁ
దలకొని పలుకునా ◆ తని నెమ్మనంబు
లలిత బిబ్బోక వి ◆ లాస భావములఁ
గలిత విభ్రమభావ ◆ గతుల నేమిటను
బదనుగావింప నో ◆ పక సిగ్గువిడిచి
కదిసి పట్టఁగఁ జొచ్చు ◆ కదలు వీక్షించి
తల్లి నేఁ జనుదెంచి ◆ తడవాయె ననుచు
నుల్లమారఁగ నన్న ◆ నొదవుఁ దత్తరము
మానంబు పేటెత్తి ◆ మఱచి చిత్రాంగి
వానికి నడ్డమై ◆ వాకిట నిలిచి
కందర్పునకు నన్నుఁ ◆ గట్టొప్పగించి
యెందు పోఁదలఁచెద ◆ వింక నీవనుచు
గుణవంతు రత్నాంగి ◆ కొడుకుఁ బోనీక
మణిబంధ బంధుర ◆ మాణిక్య ఖచిత
వలయ కాంతులు వైదు ◆ వాళంబు చేయ
వలచేత నతనిపై ◆ వలువంటఁ బట్టి
కలకల నవ్వుచుఁ ◆ గమలాయతాక్షి
పలికె నిశ్శంకతో ◆ భావజాకార
కన్నులకన్నెఱి ◆ కము కడుఁబాయఁ
జెన్నారఁగోరి చూ ◆ చినసుఖం బయ్య
జక్కవకవ రాజ ◆ సము బిసాళించు
చక్కని నాగుబ్బ ◆ చన్నుల మొనలు
దాకొని నీయుర ◆ స్థలమున నొత్తి
తూకొన సౌఖ్యంబు ◆ దొరకదుగాక
యనినఁ గాలిన సూదు ◆ లదరంటఁ జెవులఁ
జొనిపిన యట్లైన ◆ సురసుర స్రుక్కి
యొదవిన పెనురిమ్మ ◆ నొక్కింత సేపు
మదిబీరు వోయి క్ర ◆ మ్మఱఁ దెలివొంది
తలపోసి మంత్రినం ◆ దనుని వాక్యములు
దలఁగూడె ననుచు నెం ◆ తయుఁ జిన్నవోయి
వణఁకుచుఁ గన్నీరు ◆ వడియు వాతెరను
దడుపుచు సారంగ ◆ ధరుఁ డిట్టులనియె
పినతల్లి వని నిన్నుఁ ◆ బెద్దయు నమ్మి
చనుదెంచ నిట్టిమో ◆ సము చాలఁగలిగెఁ
దలపోయ వినఁజెప్పఁ ◆ దగునె యీపలుకు
నిలువక వాక్రువ్వ ◆ నెట్లాడె నోరు
ఎలనాగ యెదిరియె ◆ త్తెఱుఁగక వట్టి
వలవంతఁ బొరలెదు ◆ వావి వోవిడిచి
తల్లియే దైవంబు ◆ దలపోయ ననుచు
నుల్లమారఁగఁ జెప్పు ◆ చుందురు బుధులు
కలలోనఁ బరకాంతఁ ◆ గదియుట నాకు
చెలియలి గామించి ◆ చే పట్టుకొనుట
..... ..... ..... ..... ..... ..... ...... .....
కులశీలములు మది ◆ గోరి రత్నాంగి
కలవడ జన్మించి ◆ నట్టి నాకేల
మదికింపుగానిదు ◆ ర్మార్గవర్తనము
వదలు మీతల్పు భూ ◆ వల్లభు నాన
పదివేలు నేల నా ◆ భావసంశుద్ధి
మదనాంతకుఁడు దక్క ◆మనుజు లెర్గుదురె
అనుటయు జాలి న ◆ వ్వలమ నాలేమ
మనుజేశుసుతునకు ◆ మఱియు నిట్లనియె
సారంగధర భూమి ◆ జనులెల్ల కడలఁ
గోరి నుతించు నీ ◆ గుణములు నీవు
తెలుపుకోనేల ప◆ తివ్రత గన్న
చెలువుండ వవుదువు ◆ చిత్తంబు గంటి
దైవంబు గాను నీ ◆ తల్లిని గాను
భావింప నృపభోగ ◆ భామినిగాని
భావజు [88]గుఱిబారిఁ ◆ బాఱిన పిదప
వావులేటికి ధర్మ ◆ వర్తనం బేల
రతిరాజునాన నా ◆ రాచిలుక తోడు
చతురత నీతోడి ◆ సరససంభోగ
లీలఁ దేలక వద ◆ లిచనిపోలేను
వాలయమిఁక నని ◆ వాకిలి మూయఁ
దివురు చిత్రాంగితో ◆ ధీరతఁ బలికెఁ
గువలయాధీశ్వరు ◆ కూరిమికొడుకు
పరగ మాతండ్రి చే ◆ పట్టిన యపుడె
తరళాయతాక్షి నా ◆ తల్లివి నీవు
ఎలనాగ రత్నాంగి ◆ యేమి నీవేమి
తలపోసి చూడు మా◆ తత్తర ముడిఁగి
తోయంపుబుగ్గల ◆ తోయంబులైన
కాయంబు ప్రాయంబు ◆ గట్టిగా నమ్మి
కావరంబునఁ గన్నుఁ ◆ గానవు జముఁడు
గావుపట్టక నిన్నుఁ ◆ గావఁడు సుమ్ము
నెమ్మది యట్లుండె ◆ నిమ్మహి నీకు
సమ్మదంబున నెల్ల ◆ చనవులనిచ్చి
లోలత నఱచేతి ◆ లోనిమ్మపండు
లీలఁ బోషింప లా ◆ లితవైభవమున
సుకసుకంబున నుండి ◆ స్రుక్కక చావఁ
గెకరించెదవు విధిఁ ◆ గెలువ నీవశమె
మటుమాయ మదనుని ◆ మాయలఁ జిక్కి
కటకటా యేటికిఁ ◆ గసమసచేసి
మును ని న్నెఱింగియు ◆ మునుమిడి నడువు
మనుటయుఁ జిత్రాంగి ◆ యనియె నాతనికి
నెన్నఁడు నేరిచి ◆ తీదిట్టతనము
లిన్ని విచారింప ◆ నేటికి నీకు
జముని నెక్కించి దో ◆ సము గొండఁజేసి
సుమహితసంసార ◆ సుఖమూలమైన
కాయంబు చపచప ◆ గా విడనాడి
ప్రాయంబు నొకతృణ ◆ ప్రాయంబు చేసి
సురిగిపోఁజూచెదు ◆ సుద్దులు మాను
నరనాథుఁ డిం కొక్క ◆ నాఁడు నాకల్ల
సాకుసాకులఁబట్టి ◆ చంపించు చావు
మేకొంటి నెక్కడి ◆ మీఁదటి తగవు
నెయ్యంబు గల దింక ◆ నీకును నాకు
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
నెక్కడి పాపంబు ◆ లెక్కడివావు
లెక్కడి కొడుకులు ◆ ఎక్కడితల్లి
యిల వారకామిను ◆ లెవ్వరియాండ్రు
వలచిపట్టిన[89]దాని ◆ వదలక వడుపు
వలచుట కష్టమా ◆ వలవదే రంభ
నలకూబరునకును ◆ నలమహీపతికి
వలవదె దమయంతి ◆ వలరాజునకును
వలవదె రతిదేవి ◆ వలపేమి చేసె
నించు విల్కాఁడు మ ◆ హేంద్రజాలకుఁడు
మంచివాడవు నీవు ◆ [90]మరపు మీవట్టి
జగజాలిమాటల ◆ జరిపెదుప్రొద్దు
సుగుణులు గారొకో ◆ సురలును దొల్లి
మరఁగఁడె కూఁతు దా◆ మరసాసనుండు
వలవఁడే గౌతమ ◆ వనిత కింద్రుండు
నిలుకడచాలదె ◆ నీకంటె ఘను(లు)
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
ఈ వెడమాటలు ◆ ఇవియేలతల్లి
క్రమమున జగములు ◆ గల్పింపఁ బ్రోవ
సమయింపఁ గర్త ◆ లై సన్ను(తి గన్న)
..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... ..... .....
బోవుగా కటువలె ◆ బోవ నన్యులకు
రమణి నీవెన్నిన ◆ రంభయు రతియు
దమయంతియును బట్టి ..... ..... .....
..... ..... ..... ..... ..... ...... భావజుకేళి
కలిచిరే యపకీర్తి ◆ గలగవులేచి
తొలఁగవు దురితంబు ◆ త్రోవకుమున్ను
కలఁగవు ..... ..... ..... ..... ..... .....
మెలఁగవునామాట ◆ మెయికొని బుద్ధిఁ
జెలఁగవు ముకురంబు ◆ [91]చేతికినేల
చాలు పోపొమ్మను ◆ సారంగధరుని
తా ..... ..... ..... ...... ..... ..... ..... .....
(పలుకు) చిత్రాంగినాఁ ◆ పై గృపారసము
కులుకు నీచూపు ని ◆ గుడ్చి కైకొనవు
కాకవియోగాగ్ని ◆ కాకచేఁ బూర్ణ
రాకాసుధాకారు రా..... ...... .....
డాకచే మకరాంకు ◆ డాకచే నిట్లు
పోక ప్రాణంబులు ◆ బొందితో నిలుతుఁ
జేకొమ్మని కనుల ◆ చిలుపలు గ్రమ్మ
మీటుచు వేడునా ◆ మెఱుఁగారు బోణిఁ
బొదవిన కందర్ప ◆ భూతంబు సోకు
వదలింప మాటల ◆ వశముగా(దంచు)
....................................న్నె-
జిలుగుదుప్పటి దాని ◆ చేతఁబో విడిచి
భయమునఁ బినతల్లి ◆ భవనంబువెడలి
రయమారఁ జనుచున్న ◆ (రత్నాంగిపుత్రు)
................................కదిపించి
పలుమారు చిత్రాంగి ◆ పగచాటి పలికె
నోరిమానము నిలుప ◆ నోపకనిన్ను
గోరిపట్టిన నోర (గొలఁదులువలికి)
..... ...... ...... ...... ...... (విర)హాగ్నిఁ ద్రోచి
కడపట తలపువ్వు ◆ కందక నీవు
వెడలిపోయెద విటు ◆ వినుము నా పూన్కి
పుడమీశు నిచటనె.....................
.......................నా కల్ల నీమీఁద
విపరీతముగఁ జెప్పి ◆ విరస మెక్కించి
తోడమచ్చంబు నీ ◆ దుప్పటిఁజూపి
వీడెల్లఁ గనుఁగొన ◆ విఱిచి కట్టించి
పనిచిన పదములుఁ ◆ బాణిపద్మములు
గనెలుగాఁ గోయింతుఁ ◆ గత్తుల ననిన
నటఁద్రోచి పోవఁ గా ◆ ళ్లాడక నిలిచి
పటుబుద్ధి పలికె భూ ◆ పాలనందనుఁడు
తల్లి నాయెడ నీకుఁ ◆ దగునె కోపంబు
మల్లడిగొనుచున్న ◆ మన్మథు వెతకుఁ
గాక నీపలుకువి ◆ ఘాతమాటలకుఁ
జీకాకుపడి ధర్మ ◆ శీలంబువదలి
తెక్కలిప్రాణంబు ◆ తీపిని గోర్కె
నిక్కంబుగాఁ దీర్చు ◆ నిమిషార్ధసుఖము
కొడఁబడ జనులచే ◆ నొగిఁరట్టు దిట్టు
గుడిచి యీతనువు వీ ◆ డ్కొని (నంత) జముని
దూతలచే నొచ్చి ◆ తుదివచ్చి హీన
జాతిఁబుట్టుట కంటె ◆ జగములోఁ గీర్తి
వెలయ నీకును మహీ ◆ విభునకుఁ బ్రియము
దలకొనునంతకుఁ ◆ దలయొగ్గి మనసు
గట్టిగా నిలిపి కొం ◆ కకచావు కాస
గట్టియుండఁగ దైవ ◆ గతి యటమీఁద
వనజాక్షి నేఁ బోయి ◆ వచ్చెద ననుచుఁ
దన నగరికివచ్చి ◆ ధరణీశసుతుఁడు
దొరల లెంకలను భృ ◆ త్యుల వీడుకొలిపి
వెరవిడి చిత్తంబు ◆ విరవిరఁబోవ
మృదుతల్పమున మేను ◆ మెల్లనఁ జేర్చి
కొదుకక తనచేసి ◆ కొన్న నేరమికి
విన్ననై వగచుచు ◆ వెచ్చనూర్చుచును
మిన్నుపైఁ బడ్డట్లు ◆ మిన్నకయుండె
నచటఁ జిత్రాంగియు ◆ నంగజుకేళి
కచలించు తనకోర్కె ◆ కాదని సుతుఁడు
సమ్మతించక త్రోచి ◆ చనుటయు నిట్లు
గ్రమ్ముకోఁ గోపంబు ◆ గజనిమ్మపండ్ల
చుట్టంబులై కోరి ◆ చూడనొప్పారు
మిట్ట చన్నుల వాఁడి ◆ మిగిలిన గోళ్లఁ
దనుఁదానె జర్ఝ‌రి ◆ తంబుగా వ్రచ్చు
కొని నేలఁబడి మైల ◆ కొంగు ముసుంగు
మునుగఁగైకొని బెట్టు ◆ మూల్గుచునుండె
అని చతుర్దశభువ ◆ నాధీశుపేర
వినుతవేదాగమ ◆ వేద్యునిపేర
సేవకోత్పలషండ ◆ శీతాంశుపేరఁ
భావనాతీతప్ర ◆భావునిపేర
భృంగీశతాండవ ◆ ప్రీతాత్ముపేర
గంగాతరంగసం ◆ గత ళిపేర
నభిమతార్థప్రదా ◆ యకదేవుపేర
శుభమూర్తి మల్లికా ◆ ర్జునదేవుపేర
ఘనముక్తికాంతభి ◆ క్షావృత్తి హృదయ
వనజప్రభాతది ◆ వాకరుపేర
నారవి తారాశ ◆ శాంకమై వెలయు
గౌరనామాత్యపుం ◆ గవ కృతంబగుచు
ననుపొంద నీనవ ◆ నాథచరిత్ర
మను కావ్యమునఁ బ్రథ ◆ మాశ్వాస మయ్యె
ప్రథమాశ్వాసము సంపూర్ణము.
- ↑ లుప్తభాగము పూర్తిచేసిన చోటఁ గుండలా కారమగు గుర్తుండును.
- ↑ తగశిత
- ↑ దురహ సేను
- ↑ వాసునగజ
- ↑ శాలిభిదరు
- ↑ సాహత
- ↑ తంబ
- ↑ రాంబికాభిమఫల
- ↑ వేల్పు ....... బుపడిగల . . . . . గల సకలామరమకుట భారంబు గల మహా ... అని వ్రాఁతప్రతి. ఈ కవియే రచించిన హరిశ్చంద్ర ద్విపదలోఁ బైరీతి నుండుటచే నట్లు సవరణ చేయఁబడినది, హరిశ్చంద్ర తాళపత్ర పుస్తకమునఁగూడఁ గొంత పాఠభేదము గలదు.
- ↑ సరసీకృత.
- ↑ శ్వరమా విలాసనుఁడు.
- ↑ గతకదా.
- ↑ క్కాంత తాలలాటమండలుండు.
- ↑ ముక్తి కాంతభిషా.
- ↑ కాంతాంతరధూప.
- ↑ ఁబొగడొంద.
- ↑ నిగుడి.
- ↑ బలర రసాటంక.
- ↑ భారు
- ↑ పుణ్యవర్తనములు.
- ↑ 'అనుజాతుండగు నయ్యలమాంబ్బకూర్మి' అని వ్రాఁతప్రతులు.
- ↑ జాతు.
- ↑ ని.
- ↑ నిర్వర్ణ.
- ↑ పరమయ యాద్యంతం.
- ↑ నే నొనర్చెడి.
- ↑ బలబలారి తరనాగ.
- ↑ ముఖనిఖిలంపు.
- ↑ పురుషవరులు.
- ↑ సెలగ.
- ↑ గమిపెంట.
- ↑ “పెంపునవిరిగి'
- ↑ ఎచరించు ఈకవియే యిందు మూఁడవ యాశ్వాసమునఁ బ్రయోగించెను.
- ↑ నలుకలుకగా కలునప్ప
- ↑ పువ్వులు.
- ↑ పంపులు.
- ↑ సంమతి
- ↑ గురుబసలొనరించు వెనుక.
- ↑ నేలోలతభ.
- ↑ మరియుషచం
- ↑ గనుంగొని భద్రాస్య, పుండరీకంబుల పులకలు సందడించి, నిందివరములక నిదియె మందనుచు.
- ↑ బోయ
- ↑ కేలల
- ↑ పూలెమ్మకొదల చెరిమ్మ; బొరిమ్మ
- ↑ 'సుకుంభాంతిదాల్చె'
- ↑ చనుచు కోకిల శుకపిక.
- ↑
భృంగాంగు లిగురొత్త పృథివగ్రహార
సంగవిహంగ నాసన్న రథాంగ
మంగళసలిల నిర్మలాంగ మాతాంగ
గంగప్రియం బెసగంగన వటి చేరి.
- ↑ బంధము
- ↑ సటిత తటిభ్రాం
- ↑ వరులుసునయన. మేలిమిమడుగుట
- ↑ నరపిండము మదేంట్లు నలతపంక్తి
- ↑ డండరంబు
- ↑ ఆవర్తపర్యాయముగాఁబ్రయుక్తము
- ↑ నరుణారవిందంబులమర
- ↑ కట్టి
- ↑ నంబుధి మలక్రేవ
- ↑ పొందొందవటముల బూజించుతరుల
- ↑ కారణయైక్య
- ↑ 'నుండి యొక్కడూ కొనుచున్నాడు యెవఁడో విచిత్ర'
- ↑ వోకాలకంధరధన్యుగానొనర్చి
- ↑ చెనిచెప్ప... బార్వతియు మనసిజాంతక యిక్కు
- ↑ 'మనము యే తెమ్మ నక మత్స్యయుద'
- ↑ 'నూనాయు దురితారి సూనుని'
- ↑ సామార్థ్యమునకు దగజడత్వములును
- ↑ నిండి
- ↑ లని
- ↑ నిరవు
- ↑ కలిగట్టు
- ↑ 'బోగరినైన మాను'
- ↑ మెరన
- ↑ చంద్రుండు చెన్నొందు కళలఁబ్రసిద్ధుఁడై
- ↑ పసురు వెన్నెల కుబుస
- ↑ నడరు గుర్రలందె లెక్కిచెరియించు
- ↑ పావురము
- ↑ లలనలకును మగవాండ్లకు మదను
- ↑ రతింబొణు లతనుచితంబు వలయుచున్నడకు
- ↑ కడకునె నెఱుంగుదు
- ↑ 'నృపు' లోని 'నృ' అనుదాని యుచ్చారణము 'న్రు' గా వినఁబడుటచేఁ గాఁబోలు ‘ండు' యతిస్థానమున నుపయోగింపఁబడినది. ఇట్టివి యింకను గలవు. ఇటఁ 'రెంటి' యని సవరించినచో యతి సరిపడును.
- ↑ మోరు
- ↑ నిప్పునెంజదలంటు
- ↑ నిగనిగమని.......... నిగిడివాతెర
- ↑ యట్టి
- ↑ సంపదగన్ను
- ↑ ముంచి... .... నెపదనిచ్చి.
- ↑ తార... నెరసి... లేనవ్వు
- ↑ జోకైనచెంగల్వ
- ↑ మంజిష్టి
- ↑ మహి
- ↑ తాల్మి
- ↑ మరవుమీ
- ↑ చెక్కునకేల