చిత్రభారతము/అష్టమాశ్వాసము
శ్రీరస్తు
చిత్రభారతము
అష్టమాశ్వాసము
| 1 |
| వ. | అవధరింపుము మృదుమధురవచనరచనాపరితోషితముని | 2 |
| క. | ఈరీతి నుభయసేనలుఁ | 3 |
| వ. | అనుడు నయ్యిలావంతువకు నయ్యోగికేసరి యిట్లను | 4 |
| క. | అనఘా నేఁ డెవ్విధమున | |
| | డినపతి దగులుపడకయుం | 5 |
| క. | అనవుడు గంగాసుతుఁ డ | 6 |
| వ. | అని సంగరంబునకుఁ జయ్యన వెడలుం డని యనిపిన సకల | 7 |
| క. | స్వారాజనందనుఁడు దన | 8 |
| వ. | ఇవ్విధంబున శకటాకారంబుగా మోహరంబు మీఱం బన్ని | |
| | ణుండును దత్పశ్చాద్భాగంబున నక్షౌహిణీబలంబు ము | 9 |
| మ. | బలభద్రుండును గృష్ణుఁడున్ భుజబలప్రస్ఫీతులై నందను | 10 |
| వ. | ఇవ్విధంబున యాదవవీరులు చదిమి పెట్టిన బంటుతనంబునఁ | 11 |
| ఉ. | ఆహరి వెన్నుదన్ని కుసుమాయుధసాత్యకిసాంబసారణుల్ | 12 |
| వ. | అంతకమున్న రామకృష్ణులం గడచి కృతవర్మయుఁ జేకితా | 13 |
| శా. | ధృష్టద్యుమ్నుఁడుఁ జేకితానుఁడును సందీప్తప్రతాపాఢ్యులై | 14 |
| తే. | అది గనుంగొని కృతవర్మ యదరులుమియు | 15 |
| సీ. | సారథ్యమును దాన సల్పుచు నుభయసై | |
| | గృతవర్మఁ దాఁకి తత్కేతనచ్ఛత్రచా | |
| తే. | నతఁడు నట్లన గావించె నలుక వొడమి | 16 |
| క. | కరవాలము గొని సైనికు | 17 |
| ఉ. | అప్పుడు రుక్మిణీరమణుఁ డాగ్రహ మాత్మఁ దలిర్ప దేవతల్ | 18 |
| క. | బలభద్రుండును భీముం | 19 |
| మ. | విరథుండై యమునావిదారకుఁడు పృథ్వీభూతసందోహసం | 20 |
| వ. | ఇట్లు భీముఁడు భూమికి లంఘించిన. | 21 |
| క. | అఱిముఱి సారథితోడన్ | 22 |
| క. | ముసలమున వ్రేయ నాతం | 23 |
| శా. | ఆలో భీమునిపైఁ బురత్రితయసంహారంబు గావించు న | 24 |
| క. | హరి యంతట కోపంబున | 25 |
| వ. | ఆసమయంబున. | 26 |
| చ. | అవనీమండల మెల్ల గ్రక్కదల బ్రహ్మాండంబు భేదిల్ల వా | 27 |
| క. | చనియె నిట వాయుతనయా | 28 |
| వ. | వెండియు. | 29 |
| మ. | అనిరుద్ధుండు ధనుర్గుణధ్వనులు మిన్నందంగ నేతెంచి లో | 30 |
| సీ. | వచ్చి యాయనిరుద్ధువక్షస్స్థలంబు మూ | |
| తే. | యార్చిన నతఁడు వేఱొక్కయరద మెక్కి | 31 |
| క. | వాలున భూరిశ్రవుఁడుం | |
| | వాలమ్మునఁ జూర్ణంబై | 32 |
| వ. | వెండియు. | 33 |
| శా. | ఖద్యోతోజ్జ్వలమూర్తియై రిపులకుం గాన్పించు కౌరవ్యవీ | 34 |
| వ. | అయ్యవసరంబున భూరిశ్రవుండు దెలివొంది యెక్కడఁ | 35 |
| క. | మరుదుద్భవుండు గదచే | 36 |
| వ. | ఇవ్విధంబున ననిరుద్ధుం జంపి సింహనాదంబుఁ జేసి సరో | |
| | గొడుగులు పడఁగొట్టియుఁ దురంగంబుల నిరంగంబులఁ | 37 |
| సీ. | కుంభరక్తము చివుక్కున నెమ్మొగమ్ముపైఁ | |
| తే. | కింకిణీఘంటికాపతాకాంకుశప్ర | 38 |
| వ. | అయ్యవసరంబున. | 39 |
| చ. | కొడుకువిధం బెఱింగి కనుగోనల నీరును విస్ఫులింగముల్ | 40 |
| వ. | ఆ శంబరాంతకుపైఁ గవిసి యంతకదండంబునుం బోలిన తన | |
| | బోలె విజృంభించి విశిఖంబులవెల్లి ముంచి మఱియు | 41 |
| క. | ప్రద్యుమ్నుఁడు దరిగా ధృ | 42 |
| క. | అవియెల్ల ద్రుపదనందనుఁ | 43 |
| వ. | వెండియు నా దండిమగలు దమలో నొండొరులపై నిగి | |
| | కుం దప్పించి కుప్పించియు బహువిధగతులం గొంత | 44 |
| తే. | మేఘముల్ పెక్కు గూడి భూమిధరంబు | 45 |
| వ. | వెండియు. | 46 |
| సీ. | చారుదేష్ణుఁడు శతసాయకంబుల నారిఁ | |
| తే. | రొకమొగిఁగలియ వేదవాహుఁడు సునంద | |
| | యైన కృష్ణతనూభవు లతని మెదలఁ | 47 |
| తే. | అప్పు డాసవ్యసాచియు హరకరాగ్ర | 48 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నర్జునుండు హరికుమారుల నిశ్శేషంబుగా వధి | 49 |
| సీ. | సంవర్తచండభాస్కరమండలంబు నా | |
| తే. | బక్షతిఛ్చాయ దిక్కులఁ బర్వుపన్న | 50 |
| వ. | ఇవ్విధంబున రామసాత్యకి సమేతుండై కృష్ణుఁడు రాఁజూచి | 51 |
| సీ. | పర్జన్యుఁ డద్రులఁ బడఁగొట్టువైఖరిఁ | |
| తే. | భీష్ము నొప్పించి భీముని బెండుపఱచి | 52 |
| క. | గొడుగులు గడువడిఁ ద్రుంపుచు | 53 |
| తే. | కరుల హరుల రథంబులఁ గాల్బలముల | 54 |
| సీ. | భూరిమదోత్కటపున్నాగజాలని | |
| తే. | నగుచుఁ గనుపట్టు పార్థునిసైన్యంపుటడవి | 55 |
| వ. | అయ్యవసరంబున నర్జునుండు కోపోద్ధీపితమానసుండై రామ | |
| | నతండును నవ్వీరవరుల నంపగమిం గప్పి నిశ్చేష్టితులఁ | 56 |
| సీ. | ఆకృష్ణుఁ జూచి సైన్యంబు భీతిల్లి బె | |
| తే. | దాఁకి నిబిడాశుగంబుల తళ్లు గురియ | 57 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నాయిద్దఱు కృష్ణుని గూడి రంతకమున్న | 58 |
| చ. | కడువడిఁ బాఱు తేరు పదఘట్టన భూమి వడంక మోమునం | 59 |
| క. | వెండియు ఘటోత్కచుం డు | 60 |
| మ. | కచభాగం బురియాడి వెన్నొఱయ రక్షస్సైన్యము ల్పాఱ నే | |
| | త్కచుఁ డేగెం దనతండ్రితేరునకుఁ జిత్తం బుత్తలం బందఁగన్. | 61 |
| వ. | అప్పుడు కృష్ణుండు కుండిననాథుండగు చతుర్ధనుం జేర | 62 |
| ఉ. | పుష్కరలోచనుండు వసుపుంఖశరంబుల నాలిగింట ధా | 63 |
| శా. | భుగ్నభ్రూకుటిఫాలభాగుఁ డయి యంభోజాక్షుఁ డప్పార్థుపై | 64 |
| వ. | అప్పుడు. | 65 |
| శా. | జంభారాతితనూభవుం డలిగి తచ్ఛస్త్రంబుపై నేసె సం | 66 |
| క. | కడువడిఁ బిడుగులు దొరుగుచుఁ | 67 |
| మ. | వనజాక్షుండును మంత్రపూర్వకముగా వాయవ్యబాణంబు నే | 68 |
| క. | నాగాస్త్ర మేయ నదియున్ | 69 |
| సీ. | కడుభయంకరలీల గరుడాస్త్ర మేసిన | |
| తే. | మడర బ్రహ్మాస్త్ర మేయ నయ్యాశుగములు | 70 |
| వ. | అంత. | 71 |
| చ. | ఒకగుఱిఁ బెక్కుచాపధరు లొక్కమొగిం దగులంగ నేసిన | 72 |
| వ. | మఱియు నశ్వత్థామయు సహదేవుండును ఘటోత్కచుం | 73 |
| ఉ. | అప్పుడు కృష్ణుఁడున్ మనమునందుఁ జలింపక కుంభజాతునితో | 74 |
| చ. | అలుఁగులు దాఁకి కౌస్తుభమునం దనలాగ్నికణంబులోలిమై | |
| సీ. | పరిపూర్ణచంద్రబింబసముజ్జ్వలాస్యంబు | |
| | బుష్పచాపోల్లసద్భ్రూమండలము భూప | |
| తే. | గుంభినీధ్రంబు లూఁగ దిక్కుంభివరులు | 76 |
| వ. | అప్పుడు. | 77 |
| శా. | రక్షోనాయకకంఠరక్తయుతధారాశోణరోచుల్ దినా | 78 |
| క. | కరచక్రముఁ జూచి యుధి | 79 |
| తే. | మన్ను మిన్నును నేకమై మంట లెగయఁ | 80 |
| వ. | అంత. | 81 |
| మ. | ఘననిర్ఘోషసమానరావ మడరంగాఁ జక్ర మేతెంచి కుం | |
| | ర్ధను కంఠంబును గ్రక్కునన్ దునిమె దుర్గాధీశ నీరేజజా | 82 |
| వ. | ఇట్లు తునిమిన. | 83 |
| చ. | నరునిశిరంబు కేశవ! వినాయకకేతన! చక్రి! దైత్యసం | 84 |
| సీ. | గాంగేయ కుంభజ కర్ణ దుర్యోధనా | |
| తే. | పౌండ్య సౌబల యవన భూపాల ధృష్ట | 85 |
| వ. | ఇవ్విధంబున సంవర్తసమయసముజ్జృంభమాణకుంభీనస | |
| | సంహతి దుర్నిరీక్షంబై పుష్కలావర్తకాది మహాంభోధర | 86 |
| సీ. | కీలాలవాహినీజాలంబు ప్రవహింప | |
| | సమరోర్విఁ బడియున్న శస్త్రఖండంబుల | |
| తే. | భూమిపాలకభూషణంబులు ధరించి | 87 |
| వ. | ఇవ్విధంబున భూతంబులు దిరుగ నంతకమున్న తనబలంబు | 88 |
| తే. | అనఘ! స్వచ్ఛందమరణుండ పవనిఁ గల్గు | 89 |
| వ. | అని శోకించి యచ్చటఁ బాసి గురుకృపాశ్వత్థామకర్ణదుర్యో | 90 |
| సీ. | సంగరోగ్రులు దివ్యశస్త్రాస్త్రనిపుణులు | |
| | లభియాతి శైల జంభారులు గర్ణ దు | |
| తే. | నఖిలవిశ్వంభరాఢ్యుల కధికు లిట్టి | 91 |
| వ. | ఇవ్విధంబునఁ గొంతప్రొద్దు దుఃఖించి యనంతరంబ యచ్చో | 92 |
| సీ. | దుర్యోధనుండు బద్ధునిఁ జేసి ముంప నా | |
| | వనమధ్యమున హిడింబుని యుద్ధమునను బ్రా | |
| తే. | యెవ్విధంబున | 93 |
| తే. | నకులసహదేవులార భండనపటిష్ఠు | 94 |
| తే. | మఱియు భీమాత్మసంభవు మానసమునఁ | 95 |
| చ. | ఇవ్విధంబున రోదనంబు చేయుచుఁ గొన్నియడుగులు నడచి | 96 |
| క. | నినుఁ గావఁ బూని యర్జునుఁ | 97 |
| వ. | అని నివ్వెఱపడి నిట్టూర్పు నిగిడించి లేచి తత్పురోభాగం | 98 |
| సీ. | ద్రోణుశాసనమున ద్రుపదుఁ దెచ్చినయట్టి | |
| తే. | హా సరోజాతవైరికులావతంస | 99 |
| వ. | అని పనవి రోదనంబు సేయుచున్న యమ్మేదినీనాథుదైన్యా | 100 |
| చ. | వనజదళాక్ష! యింద్రసుతువాహిని గాల్చిన పోటిలో మెఱుం | 101 |
| వ. | నీచక్రంబునకుఁ దప్పియున్నవాఁ డెవ్వఁడో దెలియఁడు. | 102 |
| క. | అని చూడుమనిన వారల | 103 |
| వ. | అని యాసంకర్షణసాత్యకులుం దానును రథారూఢులై | 104 |
| సీ. | ఇతఁడు గంగాసూనుఁ డీతఁడు కుంభజుఁ | |
| తే. | డితఁడు కాంభోజనాయకుం డితఁడు యవనుఁ | 105 |
| వ. | అని మఱియు నకులసహదేవాదులఁ బేరు పరం జెప్పుచుఁ | 106 |
| చ. | తనతొడమీఁదనున్న విబుధప్రవరాత్మజునుత్తమాంగ మొ | 107 |
| ఆ. | అఖిలభూతసముఁడు నపవర్గదాయకుం | 108 |
| వ. | అనిన బలభద్రసాత్యకిసమేతుండై యప్పద్మలోచనుండు | 109 |
| ఉ. | తమ్ములు రాజులుం దెగినదానికి నీగతి నిల్వ లేక శో | 110 |
| క. | అని కరుణ పుట్టఁ బల్కెడు | |
| | కొనసాగ నినిచి హస్తం | 111 |
| ఉ. | ఇంత దలంక నేల ధరణీశ్వర యీ రణభూమిఁ బడ్డ భూ | 112 |
| క. | గురు కృప భీష్మాశ్వత్థా | 113 |
| వ. | అనవుడు ధర్మనందనుండు కృష్ణున కిట్లనియె. | 114 |
| సీ. | సకలరాజన్యచారుకిరీటఘృష్టపా | |
| తే. | నిష్టుఁడై నట్టి కుండినాధీశు నిమ్ము | 115 |
| వ. | అనవుడు నప్పరమేశ్వరుం డిట్లని యానతిచ్చె. | 116 |
| తే. | సర్వభూతదయాపర సత్యసంధ | 117 |
| క. | జీవించుఁగాత మత్కృపన్ | 118 |
| ఆ. | అని యతండు పల్క నఖిలజనంబును | 119 |
| వ. | అంత. | 120 |
| క. | నరనాథాగ్రణి వినుమా | 121 |
| క. | హలధరుఁడు ధర్మజుండును | 122 |
| వ. | ఇవ్విధంబున నజాతశత్రునకుఁ బ్రియంబుగా నుభయ | |
| | డగుపుండరీకాక్షుని యక్షీణప్రభావంబునకు సమందానంద | 123 |
| దండకము. | శ్రీ కామినీమానసాంభోజమిత్రాదళత్పద్మనేత్రా | |
| | బెక్కుదేహంబులం దాల్చియున్ భిన్నమార్గంబులం దోఁచి | |
| | నిక్కంబుగా నాత్మలోఁ బట్టి నీనామసంకీర్తనల్ జిహ్వఁ | |
| | మీఱి లోకత్రయిం బాదపద్మంబుల న్మట్టి వైరోచనిన్ | 124 |
| వ. | అని బహుప్రకారంబుల వినుతించు నప్పరమభాగవతో | 125 |
| మ. | బలము ల్ముందరఁ గాంచెఁ గాంచనమయప్రాసాదహర్మ్యాగ్రని | 126 |
| సీ. | భవ్యప్రవాళసంబద్ధమందిరరోచు | |
| తే. | సంజ కడ లివి కృష్ణపక్షత్రియామ | 127 |
| సీ. | అనవద్యవేదవేదాంగశాస్త్రాంభోజ | |
| తే. | యజ్ఞము లొనర్చి శత్రుల నడటడించి | 128 |
| క. | నిరుపమసుధామయములై | 129 |
| సీ. | కరికుంభములఁ బోలి కందుకంబుల నేలు | |
| | నళులకైవడిఁ బొల్చి హరినీలముల గెల్చు | |
| తే. | మెలఁగుదురు ముద్దుఁబలుకులు దొలఁకుకలికి | 130 |
| చ. | ప్రవిమలలీలఁ దద్వనవిరాజితకేళి మహీధరాగ్రవ | 131 |
| చ. | హరియును గుంభసంభవుఁడు నాగ్రహ మెత్తి ధరాధరంబులన్ | 132 |
| వ. | అది మఱియును. | 133 |
| సీ. | కకుబంతవిశ్రాంతగందేభములజోడు | |
| | సౌరమాఘవనకౌబేరరథంబుల | |
| తే. | గలిగి పదభీషణాకృతిఁ జెలఁగి నిత్య | 134 |
| తే. | అమితతేజోమయంబైన యప్పురంబు | 135 |
| సీ. | పగడంపుఁగంబాలపైఁ గట్టినట్టి ర | |
| తే. | విమలమణిజాలనీరాజనములచేత | 136 |
| వ. | కాంచి యబ్బలంబు చేరంజను నవసరంబున. | 137 |
| సీ. | పరశుతోమరగదాపట్టిసశూలచా | |
| తే. | దమ్ములును గర్ణుఁడును సోమదత్తుఁడును ద | 138 |
| వ. | తదనంతరంబ యజాతశత్రుండు బాలశీతాంశురేఖయుం | |
| | రుండును చేకితానుండును గృతవర్మయు నాదిగాఁ గల | |
| | రక్షోనాయకులకును జీనిచీనాంబరానర్ఘ్యరత్నాభరణ | 139 |
| సీ. | అయ్యుధిష్ఠిరుఁడు భీష్మాదికౌరవవృద్ధు | |
| తే. | గీర్తిసౌహర్దములు గడుపూర్తిఁ జెంది | 140 |
| క. | అని శుకయోగీంద్రుం డ | 141 |
| శా. | శ్రీమత్కాశ్యపగోత్రదుగ్ధజలధిశ్రీకామినీసోదరా | 142 |
| క. | కృష్ణాంబికాకుమారక | 143 |
| శ్రీవృత్తము. | శ్రీరమణివార సరసీరుహమదభ్రమర | 144 |
| గద్యము. | ఇది శ్రీమత్కౌండిన్యగోత్రపవిత్ర చరిగొండ తిమ్మ | |
సంపూర్ణము
- ↑ సమరంబు భీమంబై
- ↑ జతురక్షౌహిణీబలంబులుం
- ↑ బలంబులతోడ
- ↑ గంగానందనుం గాంచి యతనియనుమతి
- ↑ సత్యసుతుఁడుం దోడ్తోడ నేతేరఁగన్.
- ↑ పైఁ, బవిసమశాతశరము లేసి
- ↑ బండ్రెండుదూపు
- ↑ డలజడిఁ బొందునో యని తలంచి
- ↑ రమ్మనుచుఁ బల్కి పారె
- ↑ దొడరుటఁ గనుచున్.
- ↑ తద్వ్యూఢసూక్షాకృతిం బొల్చు
- ↑ దచ్ఛరీరస్థజీవాకృతిన్
- ↑ పాథోధిలో మ్రగ్గినన్
- ↑ గొమ్మున న్నెమ్మితో నెత్తవే
- ↑ బొల్చి
- ↑ బౌద్ధావతారంబుచేతన్ మహాశైల
- ↑ బిట్టు
- ↑ నునుమేను లమర
- ↑ పాయిపకళాయి