ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 50

వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 50)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
సర్వ ఏతే మహొత్సాహా యే తవయా పరికీర్తితాః
ఏకతస తవ ఏవ తే సర్వే సమేతా భీమ ఏకతః
2 భీమసేనాథ ధి మే భూయొ భయం సంజాయతే మహత
కరుథ్ధాథ అమర్షణాత తాత వయాఘ్రాథ ఇవ మహారురొః
3 జాగర్మి రాత్రయః సర్వా థీర్ఘమ ఉష్ణం చ నిఃశ్వసన
భీతొ వృకొథరాత తాత సింహాత పశుర ఇవాబలః
4 న హి తస్య మహాబాహొర అక్ర పరతిమతేజసః
సైన్యే ఽసమిన పరతిపశ్యామి య ఏనం విషహేథ యుధి
5 అమర్షణశ చ కౌన్తేయొ థృఢవైరశ చ పాణ్డవః
అనర్మ హాసీ సొన్మాథస తిర్యక పరేక్షీ మహాస్వనః
6 మహావేగొ మహొత్సాహొ మహాబాహుర మహాబలః
మన్థానాం మమ పుత్రాణాం యుథ్ధేనాన్తం కరిష్యతి
7 ఊరుగ్రాహగృహీతానాం గథాం బిభ్రథ వృకొథరః
కురూణామ ఋషభొ యుథ్ధే థణ్డపాణిర ఇవాన్తకః
8 సైక్యాయసమయీం ఘొరాం గథాం కాఞ్చనభూషితామ
మనసాహం పరపశ్యామి బరహ్మథణ్డమ ఇవొథ్యతమ
9 యదా రురూణాం యూదేషు సింహొ జాతబలశ చరేత
మామకేషు తదా భీమొ బలేషు విచరిష్యతి
10 సర్వేషాం మమ పుత్రాణాం స ఏకః కరూర విక్రమః
బహ్వ ఆశీవిప్రతీపశ చ బాల్యే ఽపి రభసః సథా
11 ఉథ్వేపతే మే హృథయం యథా థుర్యొధనాథయః
బాల్యే ఽపి తేన యుధ్యన్తొ వారణేనేవ మర్థితాః
12 తస్య వీర్యేణ సంక్లిష్టా నిత్యమ ఏవ సుతా మమ
స ఏవ హేతుర భేథస్య భీమొ భీమపరాక్రమః
13 గరసమానమ అనీకాని నరవారణవాజినామ
పశ్యామీవాగ్రతొ భీమం కరొధమూర్ఛితమ ఆహవే
14 అస్త్రే థరొణార్జున సమం వాయువేగసమం జవే
సంజయాచక్ష్వ మే శూరం భీమసేనమ అమర్షణమ
15 అతిలాభం తు మన్యే ఽహం యత తేన రిపుఘాతినా
తథైవ న హతాః సర్వే మమ పుత్రా మనస్వినా
16 యేన భీమబలా యక్షా రాక్షసాశ చ సమాహతాః
కదం తస్య రణే వేగం మానుషః పరసహిష్యతి
17 న స జాతు వశే తస్దౌ మమ బాలొ ఽపి సంజయ
కిం పునర మమ థుష్పుత్రైః కలిష్టః సంప్రతి పాణ్డవః
18 నిష్ఠురః స చ నైష్ఠుర్యాథ భజ్యేథ అపి న సంనమేత
తిర్యక పరేక్షీ సంహతభ్రూః కదం శామ్యేథ వృకొథరః
19 బృహథ అంసొ ఽపరతిబలొ గౌరస తాల ఇవొథ్గతః
పరమాణతొ భీమసేనః పరాథేశేనాధికొ ఽరజునాత
20 జవేన వాజినొ ఽతయేతి బలేనాత్యేతి కుఞ్జరాన
అవ్యక్తజల్పీ మధ్వ అక్షొ మధ్యమః పాణ్డవొ బలీ
21 ఇతి బాల్యే శరుతః పూర్వం మయా వయాస ముఖాత పురా
రూపతొ వీర్యతశ చైవ యాదాతద్యేన పాణ్డవః
22 ఆయసేన స థణ్డేన రదాన నాగాన హయాన నరాన
హనిష్యతి రణే కరుథ్ధొ భీమః పరహరతాం వరః
23 అమర్షీ నిత్యసంరబ్ధొ రౌథ్రః కరూరపరాక్రమః
మమ తాత పరతీపాని కుర్వన పూర్వం విమానితః
24 నిష్కీర్ణామ ఆయసీం సదూలాం సుపర్వాం కాఞ్చనీం గథామ
శతఘ్నీం శతనిర్హ్రాథాం కదం శక్ష్యన్తి మే సుతాః
25 అపారమ అప్లవాగాధం సముథ్రం శరవేగినమ
భీమసేనమయం థుర్గం తాత మన్థాస తితీర్షవః
26 కరొశతొ మే న శృణ్వన్తి బాలాః పణ్డితమానినః
విషమం నావబుధ్యన్తే పరపాతం మధు థర్శినః
27 సంయుగం యే కరిష్యన్తి నరరూపేణ వాయునా
నియతం చొథితా ధాత్రా సింహేనేవ మహామృగాః
28 శైక్యాం తాత చతుష్కిష్కుం షడ అస్రిమ అమితౌజసమ
పరహితాం థుఃఖసంస్పర్శాం కదం శక్ష్యన్తి మే సుతాః
29 గథాం భరామయతస తస్య భిన్థతొ హస్తిమస్తకాన
సృక్కిణీ లేలిహానస్య బాష్పమ ఉత్సృజతొ ముహుః
30 ఉథ్థిశ్య పాతాన పతతః కుర్వతొ భైరవాన రవాన
పరతీపాన పతతొ మత్తాన కుఞ్జరాన పరతిగర్జతః
31 విగాహ్య రదమార్గేషు వరాన ఉథ్థిశ్య నిఘ్నతః
అగ్నేః పరజ్వలితస్యేవ అపి ముచ్యేత మే పరజా
32 వీదీం కుర్వన మహాబాహుర థరావయన మమ వాహినీమ
నృత్యన్న ఇవ గథాపాణిర యుగాన్తం థర్శయిష్యతి
33 పరభిన్న ఇవ మాతఙ్గః పరభఞ్జన పుష్పితాన థరుమాన
పరవేక్ష్యతి రణే సేనాం పుత్రాణాం మే వృకొథరః
34 కుర్వన రదాన విపురుషాన విధ్వజాన భగ్నపుష్కరాన
ఆరుజన పురుషవ్యాఘ్రొ రదినః సాథినస తదా
35 గఙ్గా వేగ ఇవానూపాంస తీరజాన వివిధాన థరుమాన
పరవేక్ష్యతి మహాసేనాం పుత్రాణాం మమ సంజయ
36 వశం నూనం గమిష్యన్తి భీమసేనబలార్థితాః
మమ పుత్రాశ చ భృత్యాశ చ రాజానశ చైవ సంజయ
37 యేన రాజా మహావీర్యః పరవిశ్యాన్తఃపురం పురా
వాసుథేవసహాయేన జరాసంధొ నిపాతితః
38 కృత్స్నేయం పృదివీ థేవీ జరాసంధేన ధీమతా
మాగధేన్థ్రేణ బలినా వశే కృత్వా పరతాపితా
39 భీష్మ పరతాపాత కురవొ నయేనాన్ధకవృష్ణయః
తే న తస్య వశం జగ్ముః కేవలం థైవమ ఏవ వా
40 స గత్వా పాణ్డుపుత్రేణ తరసా బాహుశాలినా
అనాయుధేన వీరేణ నిహతః కిం తతొ ఽధికమ
41 థీర్ఘకాలేన సంసిక్తం విషమ ఆశీవిషొ యదా
స మొక్ష్యతి రణే తేజః పుత్రేషు మమ సంజయ
42 మహేన్థ్ర ఇవ వజ్రేణ థానవాన థేవ సత్తమః
భీమసేనొ గథాపాణిః సూథయిష్యతి మే సుతాన
43 అవిషహ్యమ అనావార్యం తీవ్రవేగపరాక్రమమ
పశ్యామీవాతితామ్రాక్షమ ఆపతన్తం వృకొథరమ
44 అగథస్యాప్య అధనుషొ విరదస్య వివర్మణః
బాహుభ్యాం యుధ్యమానస్య కస తిష్ఠేథ అగ్రతః పుమాన
45 భీష్మొ థరొణశ చ విప్రొ ఽయం కృపః శారథ్వతస తదా
జానన్త్య ఏతే యదైవాహం వీర్యజ్ఞస తస్య ధీమతః
46 ఆర్య వరతం తు జానన్తః సంగరాన న బిభిత్సవః
సేనాముఖేషు సదాస్యన్తి మామకానాం నరర్షభాః
47 బలీయః సర్వతొ థిష్టం పురుషస్య విశేషతః
పశ్యన్న అపి జయం తేషాం న నియచ్ఛామి యత సుతాన
48 తే పురాణం మహేష్వాసా మార్గమ ఐన్థ్రం సమాస్దితాః
తయక్ష్యన్తి తుములే పరాణాన రక్షన్తః పార్దివం యశః
49 యదైషాం మామకాస తాత తదైషాం పాణ్డవా అపి
పౌత్రా భీష్మస్య శిష్యాశ చ థరొణస్య చ కృపస్య చ
50 యత తవ అస్మథ ఆశ్రయం కిం చిథ థత్తమ ఇష్టం చ సంజయ
తస్యాపచితిమ ఆర్యత్వాత కర్తారః సదవిరాస తరయః
51 ఆథథానస్య శస్త్రం హి కషత్రధర్మం పరీప్సతః
నిధనం బరాహ్మణస్యాజౌ వరమ ఏవాహుర ఉత్తమమ
52 స వై శొచామి సర్వాన వై యే యుయుత్సన్తి పాణ్డవాన
విక్రుష్టం విథురేణాథౌ తథ ఏతథ భయమ ఆగతమ
53 న తు మన్యే విఘాతాయ జఞానం థుఃఖస్య సంజయ
భవత్య అతిబలే హయ ఏతజ జఞానమ అప్య ఉపఘాతకమ
54 ఋషయొ హయ అపి నిర్ముక్తాః పశ్యన్తొ లొకసంగ్రహాన
సుఖే భవన్తి సుఖినస తదా థుఃఖేన థుఃఖితాః
55 కిం పునర యొ ఽహమ ఆసక్తస తత్ర తత్ర సహస్రధా
పుత్రేషు రాజ్యథారేషు పౌత్రేష్వ అపి చ బన్ధుషు
56 సంశయే తు మహత్య అస్మిన కిం ను మే కషమమ ఉత్తమమ
వినాశం హయ ఏవ పశ్యామి కురూణామ అనుచిన్తయన
57 థయూతప్రముఖమ ఆభాతి కురూణాం వయసనం మహత
మన్థేనైశ్వర్యకామేన లొభాత పాపమ ఇథం కృతమ
58 మన్యే పర్యాయ ధర్మొ ఽయం కాలస్యాత్యన్త గామినః
చక్రే పరధిర ఇవాసక్తొ నాస్య శక్యం పలాయితుమ
59 కిం ను కార్యం కదం కుర్యాం కవ ను గచ్ఛామి సంజయ
ఏతే నశ్యన్తి కురవొ మన్థాః కాలవశం గతాః
60 అవశొ ఽహం పురా తాత పుత్రాణాం నిహతే శతే
శరొష్యామి నినథం సత్రీణాం కదం మాం మరణం సపృశేత
61 యదా నిథాఘే జవలనః సమిథ్ధొ; థహేత కక్షం వాయునా చొథ్యమానః
గథాహస్తః పాణ్డవస తథ్వథ ఏవ; హన్తా మథీయాన సహితొ ఽరజునేన