ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 49

వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 49)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]
కిమ అసౌ పాణ్డవొ రాజా ధర్మపుత్రొ ఽభయభాషత
శరుత్వేమా బహులాః సేనాః పరత్యర్దేన సమాగతాః
2 కిమ ఇచ్ఛత్య అభిసంరమ్భాథ యొత్స్యమానొ యుధిష్ఠిరః
కస్య సవిథ భరాతృపుత్రాణాం చిన్తాసు ముఖమ ఈక్షతే
3 కే సవిథ ఏనం వారయన్తి శామ్య యుధ్యేతి వా పునః
నికృత్యా కొపితం మన్థైర ధర్మజ్ఞం ధర్మచారిణమ
4 [సమ్జయ]
రాజ్ఞొ ముఖమ ఉథీక్షన్తే పాఞ్చాలాః పాణ్డవైః సహ
యుధిష్ఠిరస్య భథ్రం తే స సర్వాన అనుశాస్తి చ
5 పృదగ బూతాః పాణ్డవానాం పాఞ్చాలానాం రదవ్రజాః
ఆయాన్తమ అభినన్థన్తి కున్తీపుత్రం యుధిష్ఠిరమ
6 తమః సూర్యమ ఇవొథ్యన్తం కౌన్తేయం థీప్తతేజసమ
పాఞ్చాలాః పరతినన్థన్తి తేజొరాశిమ ఇవొథ్యతమ
7 ఆ గొపాలావి పాలేభ్యొ నన్థమానం యుధిష్ఠిరమ
పాఞ్చాలాః కేకయా మత్స్యాః పరతినన్థన్తి పాణ్డవమ
8 బరాహ్మణ్యొ రాజపుత్ర్యశ చ విశాం థుహితరశ చ యాః
కరీడన్త్యొ ఽభిసమాయాన్తి పార్దం సంనథ్ధమ ఈక్షితుమ
9 సంజయాచక్ష్వ కేనాస్మాన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
ధృష్టథ్యుమ్నేన సేనాన్యా సొమకాః కింబలా ఇవ
10 గావల్గణిస తు తత పృష్టః సభాయాం కురుసంసథి
నిఃశ్వస్య సుభృశం థీర్ఘం ముహుః సంచిన్తయన్న ఇవ
తత్రానిమిత్తతొ థైవాత సూతం కశ్మలమ ఆవిశత
11 తథాచచక్షే పురుషః సభాయాం రాజసంసథి
సంజయొ ఽయం మహారాజ మూర్చ్ఛితః పతితొ భువి
వాచం న సృజతే కాంచిథ ధీన పరజ్ఞొ ఽలపచేతనః
12 అపశ్యత సంజయొ నూనం కున్తీపుత్రాన మహారదాన
తైర అస్య పురుషవ్యాఘ్రైర భృశమ ఉథ్వేజితం మనః
13 సంజయశ చేతనాం లబ్ధ్వా పరత్యాశ్వస్యేథమ అబ్రవీత
ధృతరాష్ట్రం మహారాజ సభాయాం కురుసంసథి
14 థృష్టవాన అస్మి రాజేన్థ్ర కున్తీపుత్రాన మహారదాన
మత్స్యరాజగృహావాసాథ అవరొధేన కర్శితాన
శృణు యైర హి మహారాజ పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
15 యొ నైవ రొషాన న భయాన న కామాన నార్దకారణాత
న హేతువాథాథ ధమాత్మా సత్యం జహ్యాత కదం చన
16 యః పరమాణం మహారాజ ధర్మే ధర్మభృతాం వరః
అజాతశత్రుణా తేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
17 యస్య బాహుబలే తుల్యః పృదివ్యాం నాస్తి కశ చన
యొ వై సర్వాన మహీపాలాన వశే చక్రే ధనుర్ధరః
తేన వొ భీమసేనేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
18 నిఃసృతానాం జతు గృహాథ ధిడిమ్బాత పురుషాథకాత
య ఏషామ అభవథ థవీపః కున్తీపుత్రొ వృకొథరః
19 యాజ్ఞసేనీమ అదొ యత్ర సిన్ధురాజొ ఽపకృష్టవాన
తత్రైషామ అభవథ థవీపః కున్తీపుత్రొ వృకొథరః
20 యశ చ తాన సంగతాన సర్వాన పాణ్డవాన వారణావతే
థహ్యతొ మొచయామ ఆస తేన వస తే ఽభయయుఞ్జత
21 కృష్ణాయాశ చరతా పరీతిం యేన కరొధవశా హతాః
పరవిశ్య విషమం ఘొరం పర్వతం గన్ధమాథనమ
22 యస్య నామాయుతం వీర్యం భుజయొః సారమ అర్పితమ
తేన వొ భీమసేనేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
23 కృష్ణ థవితీయొ విక్రమ్య తుష్ట్యర్దం జాతవేథసః
అజయథ యః పురా వీరొ యుధ్యమానం పురంథరమ
24 యః స సాక్షాన మహాథేవం గిరిశం శూలపాణినమ
తొషయామ ఆస యుథ్ధేన థేవథేవమ ఉమాపతిమ
25 యశ చ సర్వాన వశే చక్రే లొకపాలాన ధనుర్ధరః
తేన వొ విజయేనాజౌ పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
26 యః పరతీచీం థిశం చక్రే వశే మేచ్ఛ గనాయుతామ
స తత్ర నకులొ యొథ్ధా చిత్రయొధీ వయవస్దితః
27 తేన వొ థర్శనీయేన వీరేణాతి ధనుర్భృతా
మాథ్రీపుత్రేణ కౌరవ్య పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
28 యః కాశీన అఙ్గమగధాన కలిఙ్గాంశ చ యుధాజయత
తేన వః సహథేవేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
29 యస్య వీర్యేణ సథృశాశ చత్వారొ భువి మానవాః
అశ్వత్దామా ధృష్టకేతుః పరథ్యుమ్నొ రుక్మిర ఏవ చ
30 తేన వః సహథేవేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
యవీయసా నృవీరేణ మాథ్రీ నన్థికరేణ చ
31 తపశ చచార యా ఘొరం కాశికన్యా పురా సతీ
భీష్మస్య వధమ ఇచ్ఛన్తీ పరేత్యాపి భరతర్షభ
32 పాఞ్చాలస్య సుతా జజ్ఞే థైవాచ చ స పునః పుమాన
సత్రీపుంసొః పురుషవ్యాఘ్ర యః స వేథ గుణాగుణాన
33 యః కలిఙ్గాన సమాపేథే పాఞ్చాలొ యుథ్ధథుర్మథః
శిఖణ్డినా వః కురవః కృతాస్త్రేణాభ్యయుఞ్జత
34 యాం యక్షః పురుషం చక్రే భీష్మస్య నిధనే కిల
మహేష్వాసేన రౌథ్రేణ పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
35 మహేష్వాసా రాజపుత్రా భారతః పఞ్చ కేకయాః
సుమృష్టకవచాః శూరాస తైశ చ వస తే ఽభయయుఞ్జత
36 యొ థీర్ఘబాహుః కషిప్రాస్త్రొ ధృతిమాన సత్యవిక్రమః
తేన వొ వృష్ణివీరేణ యుయుధానేన సంగరః
37 య ఆసీచ ఛరణం కాలే పాణ్డవానాం మహాత్మనామ
రణే తేన విరాటేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
38 యః స కాశిపతీ రాజా వారాణస్యాం మహారదః
స తేషామ అభవథ యొధా తేన వస తే ఽభయయుఞ్జత
39 శిశుభిర థుర్జయైః సంఖ్యే థరౌపథేయైర మహాత్మభిః
ఆశీవిషసమస్పర్శైః పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
40 యః కృష్ణ సథృశొ వీర్యే యుధిష్ఠిర సమొ థమే
తేనాభిమన్యునా సంఖ్యే పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
41 యశ చైవాప్రతిమొ వీర్యే ధృష్టకేతుర మహాయశాః
థుఃసహః సమరే కరుథ్ధః శైశుపాలిర మహారదః
తేన వశ చేథిరాజేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
42 యః సంశ్రయః పాణ్డవానాం థేవానామ ఇవ వాసవః
తేన వొ వాసుథేవేన పాణ్డవా అభ్యయుఞ్జత
43 తదా చేథిపతేర భరాతా శరభొ భరతర్షభ
కరకర్షేణ సహితస తాభ్యాం వస తే ఽభయయుఞ్జత
44 జారా సంధిః సహథేవొ జయత్సేనశ చ తావ ఉభౌ
థరుపథశ చ మహాతేజా బలేన మహతా వృతః
తయక్తాత్మా పాణ్డవార్దాయ యొత్స్యమానొ వయవస్దితః
45 ఏతే చాన్యే చ బహవః పరాచ్యొథీచ్యా మహీక్షితః
శతశొ యాన అపాశ్రిత్య ధర్మరాజొ వయవస్దితః