ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 35
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (ఉద్యోగ పర్వము - అధ్యాయము - 35) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ధృ]
బరూహి భూయొ మహాబుథ్ధే ధర్మార్దసహితం వచః
శృణ్వతొ నాస్తి మే తృప్తిర విచిత్రాణీహ భాషసే
2 సర్వతీర్దేషు వా సనానం సర్వభూతేషు చార్జవమ
ఉభే ఏతే సమే సయాతామ ఆర్జవం వా విశిష్యతే
3 ఆర్జవం పరతిపథ్యస్వ పుత్రేషు సతతం విభొ
ఇహ కీర్తిం పరాం పరాప్య పరేత్య సవర్గమ అవాప్స్యసి
4 యావత కీర్తిర మనుష్యస్య పుణ్యా లొకేషు గీయతే
తావత స పురుషవ్యాఘ్ర సవర్గలొకే మహీయతే
5 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
విరొచనస్య సంవాథం కేశిన్య అర్దే సుధన్వనా
6 కిం బరాహ్మణాః సవిచ ఛరేయాంసొ థితిజాః సవిథ విరొచన
అద కేన సమ పర్యఙ్కం సుధన్వా నాధిరొహతి
7 పరాజాపత్యా హి వై శరేష్ఠా వయం కేశిని సత్తమాః
అస్మాకం ఖల్వ ఇమే లొకాః కే థేవాః కే థవిజాతయః
8 ఇహైవాస్స్వ పరతీక్షావ ఉపస్దానే విరొచన
సుధన్వా పరాతర ఆగన్తా పశ్యేయం వాం సమాగతౌ
9 తదా భథ్రే కరిష్యామి యదా తవం భీరు భాషసే
సుధన్వానం చ మాం చైవ పరాతర థరష్టాసి సంగతౌ
10 అన్వాలభే హిరణ్మయం పరాహ్రాథే ఽహం తవాసనమ
ఏకత్వమ ఉపసంపన్నొ న తవ ఆసేయం తవయా సహ
11 అన్వాహరన్తు ఫలకం కూర్చం వాప్య అద వా బృసీమ
సుధన్వన న తవమ అర్హొ ఽసి మయా సహ సమాసనమ
12 పితాపి తే సమాసీనమ ఉపాసీతైవ మామ అధః
బాలః సుఖైధితొ గేహే న తవం కిం చన బుధ్యసే
13 హిరణ్యం చ గవాశ్వం చ యథ విత్తమ అసురేషు నః
సుధన్వన విపణే తేన పరశ్నం పృచ్ఛావ యే విథుః
14 హిరణ్యం చ గవాశ్వం చ తవైవాస్తు విరొచన
పరాణయొస తు పణం కృత్వా పరశ్నం పృచ్ఛావ యే విథుః
15 ఆవాం కుత్ర గమిష్యావః పరాణయొర విపణే కృతే
న హి థేవేష్వ అహం సదాతా న మనుష్యేషు కర్హి చిత
16 పితరం తే గమిష్యావః పరాణయొర విపణే కృతే
పుత్రస్యాపి స హేతొర హి పరహ్రాథొ నానృతం వథేత
17 [పరహ]
ఇమౌ తౌ సంప్రథృశ్యేతే యాభ్యాం న చరితం సహ
ఆశీవిషావ ఇవ కరుథ్ధావ ఏకమార్గమ ఇహాగతౌ
18 కిం వై సహైవ చరతొ న పురా చరతః సహ
విరొచనైతత పృచ్ఛామి కిం తే సఖ్యం సుధన్వనా
19 న మే సుధన్వనా సఖ్యం పరాణయొర విపణావహే
పరహ్రాథ తత తవామ ఋప్చ్ఛామి మా పరశ్నమ అనృతం వథీః
20 [పరహ]
ఉథకం మధుపర్కం చాప్య ఆనయన్తు సుధన్వనే
బరహ్మన్న అభ్యర్చనీయొ ఽసి శవేతా గౌః పీవరీ కృతా
21 ఉథకం మధుపర్కం చ పద ఏవార్పితం మమ
పరహ్రాథ తవం తు నౌ పరశ్నం తద్యం పరబ్రూహి పృచ్ఛతొః
22 [పరహ]
పుర్తొ వాన్యొ భవాన బరహ్మన సాక్ష్యే చైవ భవేత సదితః
తయొర వివథతొః పరశ్నం కదమ అస్మథ విభొ వథేత
23 అద యొ నైవ పరబ్రూయాత సత్యం వా యథి వానృతమ
ఏతత సుధన్వన పృచ్ఛామి థుర్వివక్తా సమ కిం వసేత
24 యాం రాత్రిమ అధివిన్నా సత్రీ యాం చైవాక్ష పరాజితః
యాం చ భారాభితప్తాఙ్గొ థుర్వివక్తా సమ తాం వసేత
25 నగరే పరతిరుథ్ధః సన బహిర థవారే బుభుక్షితః
అమిత్రాన భూయసః పశ్యన థుర్వివక్తా సమ తాం వసేత
26 పఞ్చ పశ్వనృతే హన్తి థశ హన్తి గవానృతే
శతమ అశ్వానృతే హన్తి సహస్రం పురుషానృతే
27 హన్తి జాతాన అజాతాంశ చ హిరణ్యార్దొ ఽనృతం వథన
సర్వం భూమ్యనృతే హన్తి మా సమ భూమ్యనృతం వథీః
28 [పరహ]
మత్తః శరేయాన అఙ్గిరా వై సుధన్వా తవథ విరొచన
మాతాస్య శరేయసీ మాతుస తస్మాత తవం తేన వై జితః
29 విరొచన సుధన్వాయం పరాణానామ ఈశ్వరస తవ
సుధన్వన పునర ఇచ్ఛామి తవయా థత్తం విరొచనమ
30 యథ ధర్మమ అవృణీదాస తవం న కామాథ అనృతం వథీః
పునర థథామి తే తస్మాత పుత్రం పరహ్రాథ థుర్లభమ
31 ఏష పరహ్రాథ పుత్రస తే మయా థత్తొ విరొచనః
పాథప్రక్షాలనం కుర్యాత కుమార్యాః సంనిధౌ మమ
32 తస్మాథ రాజేన్థ్ర భూమ్యర్దే నానృతం వక్తుమ అర్హసి
మా గమః స సుతామాత్యొ ఽతయయం పుత్రాన అనుభ్రమన
33 న థేవా యష్టిమ ఆథాయ రక్షన్తి పశుపాలవత
యం తు రక్షితుమ ఇచ్ఛన్తి బుథ్ధ్యా సంవిభజన్తి తమ
34 యదా యదా హి పురుషః కల్యాణే కురుతే మనః
తదా తదాస్య సర్వార్దాః సిధ్యన్తే నాత్ర సంశయః
35 న ఛన్థాంసి వృజినాత తారయన్తి; ఆయావినం మాయయా వర్తమానమ
నీడం శకున్తా ఇవ జాతపక్షాశ; ఛన్థాంస్య ఏనం పరజహత్య అన్తకాలే
36 మత్తాపానం కలహం పూగవైరం; భార్యాపత్యొర అన్తరం జఞాతిభేథమ
రాజథ్విష్టం సత్రీపుమాంసొర వివాథం; వర్జ్యాన్య ఆహుర యశ చ పన్దాః పరథుష్ఠః
37 సాముథ్రికం వణిజం చొరపూర్వం; శలాక ధూర్తం చ చికిత్సకం చ
అరిం చ మిత్రం చ కుశీలవం చ; నైతాన సాఖ్యేష్వ అధికుర్వీత సప్త
38 మానాగ్నిహొత్రమ ఉత మానమౌనం; మానేనాధీతమ ఉత మానయజ్ఞః
ఏతాని చత్వార్య అభయంకరాణి; భయం పరయచ్ఛన్త్య అయదా కృతాని
39 అగార థాహీ గరథః కుణ్డాశీ సొమవిక్రయీ
పర్వ కారశ చ సూచీ చ మిత్ర ధరుక పారథారికః
40 భరూణహా గురు తల్పీ చ యశ చ సయాత పానపొ థవిజః
అతితీక్ష్ణశ చ కాకశ చ నాస్తికొ వేథ నిన్థకః
41 సరువ పరగ్రహణొ వరాత్యః కీనాశశ చార్దవాన అపి
రక్షేత్య ఉక్తశ చ యొ హింస్యాత సర్వే బరహ్మణ్హణైః సమాః
42 తృణొక్లయా జఞాయతే జాతరూపం; యుగే భథ్రొ వయవహారేణ సాధుః
శూరొ భయేష్వ అర్దకృచ్ఛ్రేషు ధీరః; కృచ్ఛ్రాస్వ ఆపత్సు సుహృథశ చారయశ చ
43 జరా రూపం హరతి హి ధైర్యమ ఆశా; మృత్యుః పరాణాన ధర్మచర్యామ అసూయా
కరొధః శరియం శీలమ అనార్య సేవా; హరియం కామః సర్వమ ఏవాభిమానః
44 శరీర మఙ్గలాత పరభవతి పరాగల్భ్యాత సంప్రవర్ధతే
థాక్ష్యాత తు కురుతే మూలం సంయమాత పరతితిష్ఠతి
45 అష్టౌ గుణాః పురుషం థీపయన్తి; పరజ్ఞా చ కౌల్యం చ థమః శరుతం చ
పరాక్రమశ చాబహు భాషితా చ; థానం యదాశక్తి కృతజ్ఞతా చ
46 ఏతాన గుణాంస తాత మహానుభావాన; ఏకొ గుణః సంశ్రయతే పరసహ్య
రాజా యథా సత్కురుతే మనుష్యం; సర్వాన గుణాన ఏష గుణొ ఽతిభాతి
47 అష్టౌ నృపేమాని మనుష్యలొకే; సవర్గస్య లొకస్య నిథర్శనాని
చత్వార్య ఏషామ అన్వవేతాని సథ్భిశ; చత్వార్య ఏషామ అన్వవయన్తి సన్తః
48 యజ్ఞొ థానమ అధ్యయనం తపశ చ; చత్వార్య ఏతాన్య అన్వవేతాని సథ్భిః
థమః సత్యమ ఆర్జవమ ఆనృశంస్యం; చత్వార్య ఏతాన్య అన్వవయన్తి సన్తః
49 న సా సభా యత్ర న సన్తి వృథ్ధా; న తే వృథ్ధా యే న వథన్తి ధర్మమ
నాసౌ హర్మొ యతన సత్యమ అస్తి; న తత సత్యం యచ ఛలేనానువిథ్ధమ
50 సత్యం రూపం శరుతం విథ్యా కౌల్యం శీలం బలం ధనమ
శౌర్యం చ చిరభాష్యం చ థశః సంసర్గయొనయః
51 పాపం కుర్వన పాపకీర్తిః పాపమ ఏవాశ్నుతే ఫలమ
పుణ్యం కుర్వన పుణ్యకీర్తిః పుణ్యమ ఏవాశ్నుతే ఫలమ
52 పాపం పరజ్ఞాం నాశయతి కరియమాణం పునః పునః
నష్టప్రజ్ఞః పాపమ ఏవ నిత్యమ ఆరభతే నరః
53 పుణ్యం పరజ్ఞాం వర్ధయతి కరియమాణం పునః పునః
వృథ్ధప్రజ్ఞః పుణ్యమ ఏవ నిత్యమ ఆరభతే నరః
54 అసూయకొ థన్థ శూకొ నిష్ఠురొ వైరకృన నరః
స కృచ్ఛ్రం మహథ ఆప్నొతొ నచిరాత పాపమ ఆచరన
55 అనసూయః కృతప్రజ్ఞ్టః శొభనాన్య ఆచరన సథా
అకృచ్ఛ్రాత సుఖమ ఆప్నొతి సర్వత్ర చ విరాజతే
56 పరజ్ఞామ ఏవాగమయతి యః పరాజ్ఞేభ్యః స పణ్డితః
పరాజ్ఞొ హయ అవాప్య ధర్మార్దౌ శక్నొతి సుఖమ ఏధితుమ
57 థివసేనైవ తత కుర్యాథ యేన రాతౌ సుఖం వసేత
అష్ట మాసేన తత కుర్యాథ యేన వర్షాః సుఖం వసేత
58 పూర్వే వయసి తత కుర్యాథ యేన వృథ్ధసుఖం వసేత
యావజ జీవేన తత కుర్యాథ యేన పరేత్య సుఖం వసేత
59 జీర్ణమ అన్నం పరశంసన్తి భార్యం చ గతయౌవనామ
శూరం విగతసంగ్రామం గతపారం తపస్వినమ
60 ధనేనాధర్మలబ్ధేన యచ ఛిథ్రమ అపిధీయతే
అసంవృతం తథ భవతి తతొ ఽనయథ అవథీర్యతే
61 గురుర ఆత్మవతాం శాస్తా శాసా రాజా థురాత్మనామ
అద పరచ్ఛన్నపాపానాం శాస్తా వైవస్వతొ యమః
62 ఋషీణాం చ నథీనాం చ కులానాం చ మహామనామ
పరభవొ నాధిగన్తవ్యః సత్రీణాం థుశ్చరితస్య చ
63 థవిజాతిపూజాభిరతొ థాతా జఞాతిషు చార్జవీ
కషత్రియః సవర్గభాగ రాజంశ చిరం పాలయతే మహీమ
64 సువర్ణపుష్పాం పృదివీం చిన్వన్తి పురుషాస తరయః
శూరశ చ కృతవిథ్యశ చ యశ చ జానాతి సేవితుమ
65 బుథ్ధిశ్రేష్ఠాని కర్మాణి బాహుమధ్యాని భారత
తాని జఙ్ఘా జఘన్యాని భారప్రత్యవరాణి చ
66 థుర్యొధనే చ శకునౌ మూఢే థుఃశాసనే తదా
కర్ణే చైశ్వర్యమ ఆధాయ కదం తవం భూతిమ ఇచ్ఛసి
67 సర్వైర గుణైర ఉపేతాశ చ పాణ్డవా భరతర్షభ
పితృవత తవయి వర్తన్తే తేషు వర్తస్వ పుత్రవత