ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 146

వ్యాస మహాభారతము (ఆది పర్వము - అధ్యాయము - 146)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [బరాహ్మణీ]

న సంతాపస తవయా కార్యః పరాకృతేనేవ కర్హి చిత

న హి సంతాపకాలొ ఽయం వైథ్యస్య తవ విథ్యతే

2 అవశ్యం నిధనం సర్వైర గన్తవ్యమ ఇహ మానవైః

అవశ్య భావిన్య అర్దే వై సంతాపొ నేహ విథ్యతే

3 భార్యా పుత్రొ ఽద థుహితా సర్వమ ఆత్మార్దమ ఇష్యతే

వయదాం జహి సుబుథ్ధ్యా తవం సవయం యాస్యామి తత్ర వై

4 ఏతథ ధి పరమం నార్యాః కార్యం లొకే సనాతనమ

పరాణాన అపి పరిత్యజ్య యథ భర్తృహితమ ఆచరేత

5 తచ చ తత్ర కృతం కర్మ తవాపీహ సుఖావహమ

భవత్య అముత్ర చాక్షయ్యం లొకే ఽసమింశ చ యశః కరమ

6 ఏష చైవ గురుర ధర్మొ యం పరవక్షామ్య అహం తవ

అర్దశ చ తవ ధర్మశ చ భూయాన అత్ర పరథృశ్యతే

7 యథర్దమ ఇష్యతే భార్యా పరాప్తః సొ ఽరదస తవయా మయి

కన్యా చైవ కుమారశ చ కృతాహమ అనృణా తవయా

8 సమర్దః పొషణే చాసి సుతయొ రక్షణే తదా

న తవ అహం సుతయొః శక్తా తదా రక్షణపొషణే

9 మమ హి తవథ్విహీనాయాః సర్వకామా న ఆపథః

కదం సయాతాం సుతౌ బాలౌ భవేయం చ కదం తవ అహమ

10 కదం హి విధవా నాదా బాల పుత్రా వినా తవయా

మిదునం జీవయిష్యామి సదితా సాధు గతే పది

11 అహం కృతావలిప్తైశ చ పరార్ద్యమానామ ఇమాం సుతామ

అయుక్తైస తవ సంబన్ధే కదం శక్ష్యామి రక్షితుమ

12 ఉత్సృష్టమ ఆమిషం భూమౌ పరార్దయన్తి యదా ఖగాః

పరార్దయన్తి జనాః సర్వే వీర హీనాం తదా సత్రియమ

13 సాహం విచాల్యమానా వై పరార్ద్యమానా థురాత్మభిః

సదాతుం పది న శక్ష్యామి సజ్జనేష్టే థవిజొత్తమ

14 కదం తవ కులస్యైకామ ఇమాం బాలామ అసంస్కృతామ

పితృపైతామహే మార్గే నియొక్తుమ అహమ ఉత్సహే

15 కదం శక్ష్యామి బాలే ఽసమిన గుణాన ఆధాతుమ ఈప్షితాన

అనాదే సర్వతొ లుప్తే యదా తవం ధర్మథర్శివాన

16 ఇమామ అపి చ తే బాలామ అనాదాం పరిభూయ మామ

అనర్హాః పరార్దయిష్యన్తి శూథ్రా వేథశ్రుతిం యదా

17 తాం చేథ అహం న థిత్సేయం తవథ గుణైర ఉపబృంహితామ

పరమద్యైనాం హరేయుస తే హవిర ధవాఙ్క్షా ఇవాధ్వరాత

18 సంప్రేక్షమాణా పుత్రం తే నానురూపమ ఇవాత్మనః

అనర్హ వశమ ఆపన్నామ ఇమాం చాపి సుతాం తవ

19 అవజ్ఞాతా చ లొకస్య తదాత్మానమ అజానతీ

అవలిప్తైర నరైర బరహ్మన మరిష్యామి న సంశయః

20 తౌ విహీనౌ మయా బాలౌ తవయా చైవ మమాత్మజౌ

వినశ్యేతాం న సంథేహొ మత్స్యావ ఇవ జలక్షయే

21 తరితయం సర్వదాప్య ఏవం వినశిష్యత్య అసంశయమ

తవయా విహీనం తస్మాత తవం మాం పరిత్యక్తుమ అర్హసి

22 వయుష్టిర ఏషా పరా సత్రీణాం పూర్వం భర్తుః పరా గతిః

న తు బరాహ్మణ పుత్రాణాం విషయే పరివర్తితుమ

23 పరిత్యక్తః సుతశ చాయం థుహితేయం తదా మయా

బన్ధవాశ చ పరిత్యక్తాస తవథర్దం జీవితం చ మే

24 యజ్ఞైస తపొభిర నియమైర థానైశ చ వివిధైస తదా

విశిష్యతే సత్రియా భర్తుర నిత్యం పరియహితే సదితిః

25 తథ ఇథం యచ చికీర్షామి ధర్మ్యం పరమసంమతమ

ఇష్టం చైవ హితం చైవ తవ చైవ కులస్య చ

26 ఇష్టాని చాప్య అపత్యాని థరవ్యాణి సుహృథః పరియాః

ఆపథ ధర్మవిమొక్షాయ భార్యా చాపి సతాం మతమ

27 ఏకతొ వా కులం కృత్స్నమ ఆత్మా వా కులవర్ధన

న సమం సర్వమ ఏవేతి బుధానామ ఏష నిశ్చయః

28 స కురుష్వ మయా కార్యం తారయాత్మానమ ఆత్మనా

అనుజానీహి మామ ఆర్య సుతౌ మే పరిరక్ష చ

29 అవధ్యాః సత్రియ ఇత్య ఆహుర ధర్మజ్ఞా ధర్మనిశ్చయే

ధర్మజ్ఞాన రాక్షసాన ఆహుర న హన్యాత స చ మామ అపి

30 నిఃసంశయొ వధః పుంసాం సత్రీణాం సంశయితొ వధః

అతొ మామ ఏవ ధర్మజ్ఞ పరస్దాపయితుమ అర్హసి

31 భుక్తం పరియాణ్య అవాప్తాని ధర్మశ చ చరితొ మయా

తవత పరసూతిః పరియా పరాప్తా న మాం తప్స్యత్య అజీవితమ

32 జాతపుత్రా చ వృథ్ధా చ పరియకామా చ తే సథా

సమీక్ష్యైతథ అహం సర్వం వయవసాయం కరొమ్య అతః

33 ఉత్సృజ్యాపి చ మామ ఆర్య వేత్స్యస్య అన్యామ అపి సత్రియమ

తతః పరతిష్ఠితొ ధర్మొ భవిష్యతి పునస తవ

34 న చాప్య అధర్మః కల్యాణ బహు పత్నీకతా నృణామ

సత్రీణామ అధర్మః సుమహాన భర్తుః పూర్వస్య లఙ్ఘనే

35 ఏతత సర్వం సమీక్ష్య తవమ ఆత్మత్యాగం చ గర్హితమ

ఆత్మానం తారయ మయా కులం చేమౌ చ థారకౌ

36 [వై]

ఏవమ ఉక్తస తయా భర్తా తాం సమాలిఙ్గ్య భారత

ముమొచ బాష్పం శనకైః సభార్యొ భృశథుఃఖితః