అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 78

వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 78)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [వ]
శరుత్వా తు నృపతిర వీరం పితరం బభ్రు వాహనః
నిర్యయౌ వినయేనార్యొ బరాహ్మణార్ఘ్య పురఃసరః
2 మణిపూరేశ్వరం తవ ఏవమ ఉపయాతం ధనంజయః
నాభ్యనన్థత మేధావీ కషత్రధర్మమ అనుస్మరన
3 ఉవాచ చైనం ధర్మాత్మా స మన్యుః ఫల్గునస తథా
పరక్రియేయం న తే యుక్తా బహిస తవం కషత్రధర్మతః
4 సంరక్ష్యమాణం తురగం యౌధిష్ఠిరమ ఉపాగతమ
యజ్ఞియం విషయాన్తే మాం నాయొత్సీః కిం ను పుత్రక
5 ధిక్త్వామ అస్తు సుథుర్బుథ్ధిం కషత్రధర్మవిశారథమ
యొ మాం యుథ్ధాయ సంప్రాప్తం సామ్నైవాదొ తవమ అగ్రహీః
6 న తవయా పురుషార్దశ చ కశ చిథ అస్తీహ జీవతా
యస తవం సత్రీవథ యుధా పరాప్తం సామ్నా మాం పరత్యగృహ్ణదాః
7 యథ్య అహం నయస్తశస్త్రస తవామ ఆగచ్ఛేయం సుథుర్మతే
పరక్రియేయం తతొ యుక్తా భవేత తవ నరాధమ
8 తమ ఏవమ ఉక్తం భర్త్రా తు విథిత్వా పన్నగాత్మజా
అమృష్యమాణా భిత్త్వొర్వీమ ఉలూపీ తమ ఉపాగమత
9 సా థథర్శ తతః పుత్రం విమృశన్తమ అధొముఖమ
సంతర్జ్యమానమ అసకృథ భర్త్రా యుథ్ధార్దినా విభొ
10 తతః సా చారుసర్వాఙ్గీ తమ ఉపేత్యొరగాత్మజా
ఉలూపీ పరాహ వచనం కషత్రధర్మవిశారథా
11 ఉలూపీం మాం నిబొధ తవం మాతరం పన్నగాత్మజామ
కురుష్వ వచనం పుత్ర ధర్మస తే భవితా పరః
12 యుధ్యస్వైనం కురుశ్రేష్ఠం ధనంజయమ అరింథమ
ఏవమ ఏష హి తే పరీతొ భవిష్యతి న సంశయః
13 ఏవమ ఉథ్ధర్షితొ మాత్రా స రాజా బభ్రు వాహనః
మనశ చక్రే మహాతేజా యుథ్ధాయ భరతర్షభ
14 సంనహ్య కాఞ్చనం వర్మ శిరస తరాణం చ భానుమత
తూణీ రశత సంబాధమ ఆరురొహ మహారదమ
15 సర్వొపకరణైర యుక్తం యుక్తమ అశ్వైర మనొజవైః
సుచక్రొపస్కరం ధీమాన హేమభాణ్డ పరిష్కృతమ
16 పరమార్చితమ ఉచ్ఛ్రిత్య ధవజం సింహం హిరణ్మయమ
పరయయౌ పార్దమ ఉథ్థిశ్య స రాజా బభ్రు వాహనః
17 తతొ ఽభయేత్య హయం వీరొ యజ్ఞియం పార్ద రక్షితమ
గరాహయామ ఆస పురుషైర హయశిక్షా విశారథైః
18 గృహీతం వాజినం థృష్ట్వా పరీతాత్మా సధనంజయః
పుత్రం రదస్దం భూమిష్ఠః సంన్యవారయథ ఆహవే
19 తతః స రాజా తం వీరం శరవ్రాతైః సహస్రశః
అర్థయామ ఆస నిశితైర ఆశీవిషవిషొపమైః
20 తయొః సమభవథ యుథ్ధం పితుః పుత్రస్య చాతులమ
థేవాసురరణప్రఖ్యమ ఉభయొః పరీయమాణయొః
21 కిరీటినం తు వివ్యాధ శరేణ నతపర్వణా
జత్రు థేశే నరవ్యాఘ్రః పరహసన బభ్రు వాహనః
22 సొ ఽభయగాత సహ పుఙ్ఖేన వల్మీకమ ఇవ పన్నగః
వినిర్భిథ్య చ కౌన్తేయం మహీతలమ అదావిశత
23 స గాఢవేథనొ ధీమాన ఆలమ్బ్య ధనుర ఉత్తమమ
థివ్యం తేజః సమావిశ్య పరమీత ఇవ సంబభౌ
24 స సంజ్ఞామ ఉపలభ్యాద పరశస్య పురుషర్షభః
పుత్రం శక్రాత్మజొ వాక్యమ ఇథమ ఆహ మహీపతే
25 సాధు సాధు మహాబాహొ వత్స చిత్రాఙ్గథాత్మజ
సథృశం కర్మ తే థృష్ట్వా పరీతిమాన అస్మి పుత్రక
26 విముఞ్చామ్య ఏష బాణాంస తే పుత్ర యుథ్ధే సదిరొ భవ
ఇత్య ఏవమ ఉక్త్వా నారాచైర అభ్యవర్షథ అమిత్రహా
27 తాన స గాణ్డీవనిర్ముక్తాన వజ్రాశనిసమప్రభాన
నారాచైర అచ్ఛినథ రాజా సర్వాన ఏవ తరిధా తరిధా
28 తస్య పార్దః శరైర థివ్యైర ధవజం హేమపరిష్కృతమ
సువర్ణతాలప్రతిమం కషురేణాపాహరథ రదాత
29 హయాంశ చాస్య మహాకాయాన మహావేగపరాక్రమాన
చకార రాజ్ఞొ నిర్జీవాన పరహసన పాణ్డవర్షభః
30 స రదాథ అవతీర్యాశు రాజా పరమకొపనః
పథాతిః పితరం కొపాథ యొధయామ ఆస పాణ్డవమ
31 సంప్రీయమాణః పాణ్డూనామ ఋషభః పుత్ర విక్రమాత
నాత్యర్దం పీడయామ ఆస పుత్రం వజ్రధరాదమః
32 స హన్యమానొ విముఖం పితరం బభ్రు వాహనః
శరైర ఆశీవిషాకారైః పునర ఏవార్థయథ బలీ
33 తతః స బాల్యాత పితరం వివ్యాధ హృథి పత్రిణా
నిశితేన సుపుఙ్ఖేన బలవథ బభ్రు వాహనః
34 స బాణస తేజసా థీప్తొ జవలన్న ఇవ హుతాశనః
వివేశ పాణ్డవం రాజన మర్మ భిత్త్వాతిథుఃఖ కృత
35 స తేనాతిభృశం విథ్ధః పుత్రేణ కురునన్థనః
మహీం జగామ మొహార్తస తతొ రాజన ధనంజయః
36 తస్మిన నిపతితే వీరే కౌరవాణాం ధురంధరే
సొ ఽపి మొహం జగామాశు తతశ చిత్రాఙ్గథా సుతః
37 వయాయమ్య సంయుగే రాజా థృష్ట్వా చ పితరం హతమ
పూర్వమ ఏవ చ బాణౌఘైర గాఢవిథ్ధొ ఽరజునేన సః
38 భర్తారం నిహతం థృష్ట్వా పుత్రం చ పతితం భువి
చిత్రాఙ్గథా పరిత్రస్తా పరవివేశ రణాజిరమ
39 శొకసంతప్త హృథయా రుథతీ సా తతః శుభా
మణిపూర పతేర మాతా థథర్శ నిహతం పతిమ