అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 77
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 77) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [వ]
తతొ గాణ్డీవభృచ ఛూరొ యుథ్ధాయ సమవస్దితః
విబభౌ యుధి థుర్ధర్షొ హిమవాన అచలొ యదా
2 తతః సైన్ధవ యొధాస తే పునర ఏవ వయవస్దితాః
విముఞ్చన్తః సుసంరబ్ధాః శరవర్షాణి భారత
3 తాన పరసహ్య మహావీర్యః పునర ఏవ వయవస్దితాన
తతః పరొవాచ కౌన్తేయొ ముమూర్షఞ శలక్ష్ణయా గిరా
4 యుధ్యధ్వం పరయా శక్త్యా యతధ్వం చ వధే మమ
కురుధ్వం సర్వకార్యాణి మహథ వొ భయమ ఆగతమ
5 ఏష యొత్స్యామి వః సర్వాన నివార్య శరవాగురామ
తిష్ఠధ్వం యుథ్ధమనసొ థర్పం వినయితాస్మి వః
6 ఏతావథ ఉక్త్వా కౌరవ్యొ రుషా గాణ్డీవభృత తథా
తతొ ఽద వచనం సమృత్వా భరాతుర జయేష్ఠస్య భారత
7 న హన్తవ్యా రణే తాత కషత్రియా విజిగీషవః
జేతవ్యాశ చేతి యత పరొక్తం ధర్మరాజ్ఞా మహాత్మనా
చిన్తయామ ఆస చ తథా ఫల్గునః పురుషర్షభః
8 ఇత్య ఉక్తొ ఽహం నరేన్థ్రేణ న హన్తవ్యా నృపా ఇతి
కదం తన న మృషేహ సయాథ ధర్మరాజ వచః శుభమ
9 న హన్యేరంశ చ రాజానొ రాజ్ఞశ చాజ్ఞా కృతా భవేత
ఇతి సంచిన్త్య స తథా భరాతుః పరియహితే రతః
పరొవాచ వాక్యం ధర్మజ్ఞః సన్ధవాన యుథ్ధథుర్మథాన
10 బాలాన సత్రియొ వా యుష్మాకం న హనిష్యే వయవస్దితాన
యశ చ వక్ష్యతి సంగ్రామే తవాస్మీతి పరాజితః
11 ఏతచ ఛరుత్వా వచొ మహ్యం కురుధ్వం హితమ ఆత్మనః
అతొ ఽనయదా కృచ్ఛ్రగతా భవిష్యద మహార్థితాః
12 ఏవమ ఉక్త్వా తు తాన వీరాన యుయుధే కురుపుంగవః
అత్వరావాన అసంరబ్ధః సంరబ్ధైర విజిగీషుభిః
13 తతః శతసహస్రాణి శరాణాం నతపర్వణామ
ముముచుః సైన్ధవా రాజంస తథా గాణ్డీవధన్వని
14 స తాన ఆతపతః కరూరాన ఆశీవిషవిషొపమాన
చిచ్ఛేథ నిశితైర బాణైర అన్తరైవ ధనంజయః
15 ఛిత్త్వా తు తాన ఆశు గమాన కఙ్కపత్రాఞ శిలాశితాన
ఏకైకమ ఏష థశభిర బిభేథ సమరే శరైః
16 తతః పరాసాంశ చ శక్తీంశ చ పునర ఏవ ధనంజయే
జయథ్రదం హతం సమృత్వా చిక్షిపుః సైన్ధవా నృపాః
17 తేషాం కిరీటీ సంకల్పం మొఘం చక్రే మహామనాః
సర్వాంస తాన అన్తరా ఛిత్త్వా ముథా చుక్రొశ పాణ్డవః
18 తదైవాపతతాం తేషాం యొధానాం జయ గృథ్ధినామ
శిరాంసి పాతయామ ఆస భల్లైః సంనతపర్వభిః
19 తేషాం పరథ్రవతాం చైవ పునర ఏవ చ ధావతామ
నివర్తతాం చ శబ్థొ ఽభూత పూర్ణస్యేవ మహొథధేః
20 తే వధ్యమానాస తు తథా పార్దేనామిత తేజసా
యదాప్రాణం యదొత్సాహం యొధయామ ఆసుర అర్జునమ
21 తతస తే ఫల్గునేనాజౌ శరైః సంనతపర్వభిః
కృతా విసంజ్ఞా భూయిష్ఠాః కలాన్తవాహన సైనికాః
22 తాంస తు సర్వాన పరిగ్లానాన విథిత్వా ధృతరాష్ట్రజా
థుఃశలా బాలమ ఆథాయ నప్తారం పరయయౌ తథా
సురదస్య సుతం వీరం రదేనానాగసం తథా
23 శాన్త్య అర్దం సర్వయొధానామ అభ్యగచ్ఛత పాణ్డవమ
సా ధనంజయమ ఆసాథ్య ముమొచార్తస్వరం తథా
ధనంజయొ ఽపి తాం థృష్ట్వా ధనుర విససృజే పరభుః
24 సముత్సృష్ట ధనుః పార్దొ విధివథ భగినీం తథా
పరాహ కిం కరవాణీతి సా చ తం వాక్యమ అబ్రవీత
25 ఏష తే భరతశ్రేష్ఠ సవస్రీయస్యాత్మజః శిశుః
అభివాథయతే వీర తం పశ్య పురుషర్షభ
26 ఇత్య ఉక్తస తస్య పితరం స పప్రచ్ఛార్జునస తథా
కవాసావ ఇతి తతొ రాజన థుఃశలా వాక్యమ అబ్రవీత
27 పితృశొకాభిసంతప్తొ విషాథార్తొ ఽసయ వై పితా
పఞ్చత్వమ అగమథ వీర యదా తన మే నిబొధ హ
28 స పూర్వం పితరం శరుత్వా హతం యుథ్ధే తవయానఘ
తవామ ఆగతం చ సంశ్రుత్య యుథ్ధాయ హయసారిణమ
పితుశ చ మృత్యుథుఃఖార్తొ ఽజహాత పరాణాన ధనంజయ
29 పరాప్తొ బీభత్సుర ఇత్య ఏవ నామ శరుత్వైవ తే ఽనఘ
విషాథార్తః పపాతొర్వ్యా మమార చ మమాత్మజః
30 తం తు థృష్ట్వా నిపతితం తతస తస్యాత్మజం విభొ
గృహీత్వా సమనుప్రాప్తా తవామ అథ్య శరణైషిణీ
31 ఇత్య ఉక్త్వార్తస్వరం సాతు ముమొచ ధృతరాష్ట్రజా
థీనా థీనం సదితం పార్దమ అబ్రవీచ చాప్య అధొముఖమ
32 సవసారం మామ వేక్షస్వ సవస్రీయాత్మమమ ఏవ చ
కర్తుమ అర్హసి ధర్మజ్ఞ థయాం మయి కురూథ్వహ
విస్మృత్య కురురాజానం తం చ మన్థం జయథ్రదమ
33 అభిమన్యొర యదా జాతః పరిక్షిత పరవీర హా
తదాయం సురదాజ జాతొ మమ పౌత్రొ మహాభుజ
34 తమ ఆథాయ నరవ్యాఘ్ర సంప్తాప్తాస్మి తవాన్తికమ
శమార్దం సర్వయొధానాం శృణు చేథం వచొ మమ
35 ఆగతొ ఽయం మహాబాహొ తస్య మన్థస్య పౌత్రకః
పరసాథమ అస్య బాలస్య తస్మాత తవం కర్తుమ అర్హసి
36 ఏష పరసాథ్య శిరసా మయా సార్ధమ అరింథమ
యాచతే తవాం మహాబాహొ శమం గచ్ఛ ధనంజయ
37 బాలస్య హతబన్ధొశ చ పార్ద కిం చిథ అజానతః
పరసాథం కురు ధర్మజ్ఞ మా మన్యువశమ అన్వగాః
38 తమ అనార్యం నృశంసం చ విస్మృత్యాస్య పితామహమ
ఆగః కారిణమ అత్యర్దం పరసాథం కర్తుమ అర్హసి
39 ఏవం బరువత్యాం కరుణం థుఃశలాయాం ధనంజయః
సంస్మృత్య థేవీం గాన్ధారీం ధృతరాష్ట్రం చ పార్దివమ
పరొవాచ థుఃఖశొకార్తః కషత్రధర్మం విగర్హయన
40 ధిక తం థుర్యొధనం కషుథ్రం రాజ్యలుబ్ధం చ మానినమ
యత్కృతే బాన్ధవాః సర్వే మయా నీతా యమక్షయమ
41 ఇత్య ఉక్త్వా బహు సాన్త్వాథి పరసాథమ అకరొజ జయః
పరిష్వజ్య చ తాం పరీతొ విససర్జ గృహాన పరతి
42 థుఃశలా చాపి తాన యొధాన నివార్య మహతొ రణాత
సంపూజ్య పార్దం పరయయౌ గృహాన పరతి శుభాననా
43 తతః సైన్ధవకాన యొధాన వినిర్జిత్య నరర్షభః
పునర ఏవాన్వధావత స తం హయం కామచారిణమ
44 ససార యజ్ఞియం వీరొ విధివత స విశాం పతే
తారామృగమ ఇవాకాశే థేవథేవః పినాక ధృక
45 స చ వాజీ యదేష్టేన తాంస తాన థేశాన యదాసుఖమ
విచచార యదాకామం కర్మ పార్దస్య వర్ధయన
46 కరమేణ సహయస తవ ఏవం విచరన భరతర్షభ
మణిపూర పతేర థేశమ ఉపాయాత సహ పాణ్డవః