అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 16
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అశ్వమేధ పర్వము - అధ్యాయము - 16) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [జ]
సభాయాం వసతొస తస్యాం నిహత్యారీన మహాత్మనొః
కేశవార్జునయొః కా ను కదా సమభవథ థవిజ
2 [వ]
కృష్ణేన సహితః పార్దః సవరాజ్యం పరాప్య కేవలమ
తస్యాం సభాయాం రమ్యాయాం విజహార ముథా యుతః
3 తతః కం చిత సభొథ్థేశం సవర్గొథ్థేశ సమం నృప
యథృచ్ఛయా తౌ ముథితౌ జగ్మతుః సవజనావృతౌ
4 తతః పరతీతః కృష్ణేన సహితః పాణ్డవొ ఽరజునః
నిరీక్ష్య తాం సభాం రమ్యామ ఇథం వచనమ అబ్రవీత
5 విథితం తే మహాబాహొ సంగ్రామే సముపస్దితే
మాహాత్మ్యం థేవకీ మాతస తచ చ తే రూపమ ఐశ్వరమ
6 యత తు తథ భవతా పరొక్తం తథా కేశవ సౌహృథాత
తత సర్వం పురుషవ్యాఘ్ర నష్టం మే నష్టచేతసః
7 మమ కౌతూహలం తవ అస్తి తేష్వ అర్దేషు పునః పరభొ
భవాంశ చ థవారకాం గన్తా నచిరాథ ఇవ మాధవ
8 ఏవమ ఉక్తస తతః కృష్ణః ఫల్గునం పరత్యభాషత
పరిష్వజ్య మహాతేజా వచనం వథతాం వరః
9 శరావితస తవం మయా గుహ్యం జఞాపితశ చ సనాతనమ
ధర్మం సవరూపిణం పార్ద సర్వలొకాంశ చ శాశ్వతాన
10 అబుథ్ధ్వా యన న గృహ్ణీదాస తన మే సుమహథ అప్రియమ
నూనమ అశ్రథ్థధానొ ఽసి థుర్మేధాశ చాసి పాణ్డవ
11 స హి ధర్మః సుపర్యాప్తొ బరహ్మణః పథవేథనే
న శక్యం తన మయా భూయస తదా వక్తుమ అశేషతః
12 పరం హి బరహ్మ కదితం యొగయుక్తేన తన మయా
ఇతిహాసం తు వక్ష్యామి తస్మిన్న అర్దే పురాతనమ
13 యదా తాం బుథ్ధిమ ఆస్దాయ గతిమ అగ్ర్యాం గమిష్యసి
శృణు ధర్మభృతాం శరేష్ఠ గథతః సర్వమ ఏవ మే
14 ఆగచ్ఛథ బరాహ్మణః కశ చిత సవర్గలొకాథ అరింథమ
బరహ్మలొకాచ చ థుర్ధర్షః సొ ఽసమాభిః పూజితొ ఽభవత
15 అస్మాభిః పరిపృష్టశ చ యథ ఆహ భరతర్షభ
థివ్యేన విధినా పార్ద తచ ఛృణుష్వావిచారయన
16 [బర]
మొక్షధర్మం సమాశ్రిత్య కృష్ణ యన మానుపృచ్ఛసి
భూతానామ అనుకమ్పార్దం యన మొహచ ఛేథనం పరభొ
17 తత తే ఽహం సంప్రవక్ష్యామి యదావన మధుసూథన
శృణుష్వావహితొ భూత్వా గథతొ మమ మాధవ
18 కశ చిథ విప్రస తపొ యుక్తః కాశ్యపొ ధర్మవిత్తమః
ఆససాథ థవిజం కం చిథ ధర్మాణామ ఆగతాగమమ
19 గతాగతే సుబహుశొ జఞానవిజ్ఞానపారగమ
లొకతత్త్వార్ద కుశలం జఞాతారం సుఖథుఃఖయొః
20 జాతీ మరణతత్త్వజ్ఞం కొవిథం పుణ్యపాపయొః
థరష్టారమ ఉచ్చనీచానాం కర్మభిర థేహినాం గతిమ
21 చరన్తం ముక్తవత సిథ్ధం పరశాన్తం సంయతేన్థ్రియమ
థీప్యమానం శరియా బరాహ్మ్యా కరమమాణం చ సర్వశః
22 అన్తర్ధానగతిజ్ఞం చ శరుత్వా తత్త్వేన కాశ్యపః
తదైవాన్తర్హితైః సిథ్ధైర యాన్తం చక్రధరైః సహ
23 సంభాషమాణమ ఏకాన్తే సమాసీనం చ తైః సహ
యథృచ్ఛయా చ గచ్ఛన్తమ అసక్తం పవనం యదా
24 తం సమాసాథ్య మేధావీ స తథా థవిజసత్తమః
చరణౌ ధర్మకామొ వై తపస్వీ సుసమాహితః
పరతిపేథే యదాన్యాయం భక్త్యా పరమయా యుతః
25 విస్మితశ చాథ్భుతం థృష్ట్వా కాశ్యపస తం థవిజొత్తమమ
పరిచారేణ మహతా గురుం వైథ్యమ అతొషయత
26 పరీతాత్మా చొపపన్నశ చ శరుతచారిత్య సంయుతః
భావేన తొషయచ చైనం గురువృత్త్యా పరంతపః
27 తస్మై తుష్టః స శిష్యాయ పరసన్నొ ఽదాబ్రవీథ గురుః
సిథ్ధిం పరామ అభిప్రేక్ష్య శృణు తన మే జనార్థన
28 వివిధైః కర్మభిస తాత పుణ్యయొగైశ చ కేవలైః
గచ్ఛన్తీహ గతిం మర్త్యా థేవలొకే ఽపి చ సదితిమ
29 న కవ చిత సుఖమ అత్యన్తం న కవ చిచ ఛాశ్వతీ సదితిః
సదానాచ చ మహతొ భరంశొ థుఃఖలబ్ధాత పునః పునః
30 అశుభా గతయః పరాప్తాః కష్టా మే పాపసేవనాత
కామమన్యుపరీతేన తృష్ణయా మొహితేన చ
31 పునః పునశ చ మరణం జన్మ చైవ పునః పునః
ఆహారా వివిధా భుక్తాః పీతా నానావిధాః సతనాః
32 మాతరొ వివిధా థృష్టాః పితరశ చ పృదగ్విధాః
సుఖాని చ విచిత్రాణి థుఃఖాని చ మయానఘ
33 పరియైర వివాసొ బహుశః సంవాసశ చాప్రియైః సహ
ధననాశశ చ సంప్రాప్తొ లబ్ధ్వా థుఃఖేన తథ ధనమ
34 అవమానాః సుకష్టాశ చ పరతః సవజనాత తదా
శారీరా మానసాశ చాపి వేథనా భృశథారుణాః
35 పరాప్తా విమాననాశ చొగ్రా వధబన్ధాశ చ థారుణాః
పతనం నిరయే చైవ యాతనాశ చ యమక్షయే
36 జరా రొగాశ చ సతతం వాసనాని చ భూరిశః
లొకే ఽసమిన్న అనుభూతాని థవంథ్వజాని భృశం మయా
37 తతః కథా చిన నిర్వేథాన నికారాన నికృతేన చ
లొకతన్త్రం పరిత్యక్తం థుఃఖార్తేన భృశం మయా
తతః సిథ్ధిర ఇయం పరాప్తా పరసాథాథ ఆత్మనొ మయా
38 నాహం పునర ఇహాగన్తా లొకాన ఆలొకయామ్య అహమ
ఆ సిథ్ధేర ఆ పరజా సర్గాథ ఆత్మనొ మే గతిః శుభా
39 ఉపలబ్ధా థవిజశ్రేష్ఠ తదేయం సిథ్ధిర ఉత్తమా
ఇతః పరం గమిష్యామి తతః పరతరం పునః
బరహ్మణః పథమ అవ్యగ్రం మా తే ఽభూథ అత్ర సంశయః
40 నాహం పునర ఇహాగన్తా మర్త్యలొకే పరంతప
పరీతొ ఽసమి తే మహాప్రాజ్ఞ బరూహి కిం కరవాణి తే
41 యథీప్సుర ఉపపన్నస తవం తస్య కాలొ ఽయమ ఆగతః
అభిజానే చ తథ అహం యథర్దం మా తవమ ఆగతః
అచిరాత తు గమిష్యామి యేనాహం తవామ అచూచుథమ
42 భృశం పరీతొ ఽసమి భవతశ చారిత్రేణ విచక్షణ
పరిపృచ్ఛ యావథ భవతే భాషేయం యత తవేప్సితమ
43 బహు మన్యే చ తే బుథ్ధిం భృశం సంపూజయామి చ
యేనాహం భవతా బుథ్ధొ మేధావీ హయ అసి కాశ్యప