అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 31
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 31) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [థరౌ]
నమొ ధాత్రే విధాత్రే చ యౌ మొహం చక్రతుస తవ
పితృపైతామహే వృత్తే వొఢవ్యే తే ఽనయదా మతిః
2 నేహ ధర్మానృశంస్యాభ్యాం న కషాన్త్యా నార్జవేన చ
పురుషః శరియమ ఆప్నొతి న ఘృణిత్వేన కర్హి చిత
3 తవాం చేథ వయసనమ అభ్యాగాథ ఇథం భారత థుఃసహమ
యత తవం నార్హసి నాపీమే భరాతరస తే మహౌజసః
4 న హి తే ఽధయగమజ జాతు తథానీం నాథ్య భారత
ధర్మాత పరియతరం కిం చిథ అపి చేజ జీవితాథ ఇహ
5 ధర్మార్దమ ఏవ తే రాజ్యం ధర్మార్దం జీవితం చ తే
బరాహ్మణా గురవశ చైవ జానత్య అపి చ థేవతాః
6 భీమసేనార్జునౌ చైవ మాథ్రేయౌ చ మయా సహ
తయజేస తవమ ఇతి మే బుథ్ధిర న తు ధర్మం పరిత్యజేః
7 రాజానం ధర్మగొప్తారం ధర్మొ రక్షతి రక్షితః
ఇతి మే శరుతమ ఆర్యాణాం తవాం తు మన్యే న రక్షతి
8 అనన్యా హి నరవ్యాఘ్ర నిత్యథా ధర్మమ ఏవ తే
బుథ్ధిః సతతమ అన్వేతి ఛాయేవ పురుషం నిజా
9 నావమంస్దా హి సథృశాన నావరాఞ శరేయసః కుతః
అవాప్య పృదివీం కృత్స్నాం న తే శృఙ్గమ అవర్ధత
10 సవాహాకారైః సవధాభిశ చ పూజాభిర అపి చ థవిజాన
థైవతాని పితౄంశ చైవ సతతం పార్ద సేవసే
11 బరాహ్మణాః సర్వకామైస తే సతతం పార్ద తర్పితాః
యతయొ మొక్షిణశ చైవ గృహస్దాశ చైవ భారత
12 ఆరణ్యకేభ్యొ లౌహాని భాజనాని పరయచ్ఛసి
నాథేయం బరాహ్మణేభ్యస తే గృహే కిం చన విథ్యతే
13 యథ ఇథం వైశ్వథేవాన్తే సాయంప్రాతః పరథీయతే
తథ థత్త్వాతిది భృత్యేభ్యొ రాజఞ శేషేణ జీవసి
14 ఇష్టయః పశుబన్ధాశ చ కామ్యనైమిత్తికాశ చ యే
వర్తన్తే పాకయజ్ఞాశ చ యజ్ఞకర్మ చ నిత్యథా
15 అస్మిన్న అపి మహారణ్యే విజనే థస్యు సేవితే
రాష్ట్రాథ అపేత్య వసతొ ధార్మస తే నావసీథతి
16 అశ్వమేధొ రాజసూయః పుణ్డరీకొ ఽద గొసవః
ఏతైర అపి మహాయజ్ఞైర ఇష్టం తే భూరిథక్షిణైః
17 రాజన పరీతయా బుథ్ధ్యా విషమే ఽకషపరాజయే
రాజ్యం వసూన్య ఆయుధాని భరాతౄన మాం చాసి నిర్జితః
18 ఋజొర మృథొర వథాన్యస్య హరీమతః సత్యవాథినః
కదమ అక్షవ్యసనజా బుథ్ధిర ఆపతితా తవ
19 అతీవ మొహమ ఆయాతి మనశ చ పరిథూయతే
నిశామ్య తే థుఃఖమ ఇథమ ఇమాం చాపథమ ఈథృశీమ
20 అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
ఈశ్వరస్య వశే లొకస తిష్ఠతే నాత్మనొ యదా
21 ధాతైవ ఖలు భూతానాం సుఖథుఃఖే పరియాప్రియే
థధాతి సర్వమ ఈశానః పురస్తాచ ఛుక్రమ ఉచ్చరన
22 యదా థారుమయీ యొషా నరవీర సమాహితా
ఈరయత్య అఙ్గమ అఙ్గాని తదా రాజన్న ఇమాః పరజాః
23 ఆకాశ ఇవ భూతాని వయాప్య సర్వాణి భారత
ఈశ్వరొ విథధాతీహ కల్యాణం యచ చ పాపకమ
24 శకునిస తన్తు బథ్ధొవా నియతొ ఽయమ అనీశ్వరః
ఈశ్వరస్య వశే తిష్ఠన నాన్యేషాం నాత్మనః పరభుః
25 మణిః సూత్ర ఇవ పరొతొ నస్యొత ఇవ గొవృషః
ధాతుర ఆథేశమ అన్వేతి తన్మయొ హి తథ అర్పణః
26 నాత్మాధీనొ మనుష్యొ ఽయం కాలం భవతి కం చన
సరొతసొ మధ్యమ ఆపన్నః కూలాథ వృక్శ ఇవ చయుతః
27 అజ్ఞొ జన్తుర అనీశొ ఽయమ ఆత్మనః సుఖథుఃఖయొః
ఈశ్వర పరేరితొ గచ్ఛేత సవర్గం నరకమ ఏవ చ
28 యదా వాయొస తృణాగ్రాణి వశం యాన్తి బలీయసః
ధాతుర ఏవం వశం యాన్తి సర్వభూతాని భారత
29 ఆర్య కర్మణి యుఞ్జానః పాపే వా పునర ఈశ్వరః
వయాప్య భూతాని చరతే న చాయమ ఇతి లక్ష్యతే
30 హేతుమాత్రమ ఇథం ధాత్తుః శరీరం కషేత్రసంజ్ఞితమ
యేన కారయతే కర్మ శుభాశుభఫలం విభుః
31 పశ్య మాయా పరభావొ ఽయమ ఈశ్వరేణ యదా కృతః
యొ హన్తి భూతైర భూతాని మునిభిర వేథ థర్శిభిః
32 అన్యదా పరిథృష్టాని మునిభిర వేథ థర్శిభిః
అన్యదా పరివర్తన్తే వేగా ఇవ నభస్వతః
33 అన్యదైవ హి మన్యన్తే పురుషాస తాని తాని చ
అన్యదైవ పరభుస తాని కరొతి వికరొతి చ
34 యదా కాష్ఠేన వా కాష్టమ అశ్మానం చాశ్మనా పునః
అయసా చాప్య అయశ ఛిన్థ్యాన నిర్విచేష్టమ అచేతనమ
35 ఏవం స భగవాన థేవః సవయమ్భూః పరపితామహః
హినస్తి భూతైర భూతాని ఛథ్మ కృత్వా యుధిష్ఠిర
36 సంప్రయొజ్య వియొజ్యాయం కామకార కరః పరభుః
కరీడతే భగవన భూతైర బాలః కరీడనకైర ఇవ
37 న మాతృపితృవథ రాజన ధాతా భూతేషు వర్తతే
రొషాథ ఇవ పరవృత్తొ ఽయం యదాయమ ఇతరొ జనః
38 ఆర్యాఞ శీలవతొ థృష్ట్వా హరీమతొ వృత్తి కర్శితాన
అనార్యాన సుఖినశ చైవ విహ్వలామీవ చిన్తయా
39 తవేమామ ఆపథం థృష్ట్వా సమృథ్ధిం చ సుయొధన
ధాతారం గర్హయే పార్ద విషమం యొ ఽనుపశ్యతి
40 ఆర్య శాస్త్రాతిగే కరూరే లుబ్ధే ధర్మాపచాయిని
ధార్తరాష్ట్రే శరియం థత్త్వా ధాతా కిం ఫలమ అశ్నుతే
41 కర్మ చేత కృతమ అన్వేతి కర్తారం నాన్యమ ఋచ్ఛతి
కర్మణా తేన పాపేన లిప్యతే నూనమ ఈశ్వరః
42 అద కర్మకృతం పాపం న చేత కర్తారమ ఋచ్ఛతి
కారణం బలమ ఏవేహ జనాఞ శొచామి థుర్బలాన