అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 267
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అరణ్య పర్వము - అధ్యాయము - 267) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [మార్క]
తతస తత్రైవ రామస్య సమాసీనస్య తైః సహ
సమాజగ్ముః కపిశ్రేష్ఠాః సుగ్రీవవచనాత తథా
2 వృతః కొటిసహస్రేణ వానరాణాం తరస్వినామ
శవశురొ వాలినః శరీమాన సుషేణొ రామమ అభ్యయాత
3 కొటీశతవృతౌ చాపి గజొ గవయ ఏవ చ
వానరేన్థ్రౌ మహావీర్యౌ పృదక్పృదగ అథృశ్యతామ
4 షష్టికొటిసహస్రాణి పరకర్షన పరత్యథృశ్యత
గొలాఙ్గూలొ మహారాజ గవాక్షొ భీమథర్శనః
5 గన్ధమాథనవాసీ తు పరదితొ గన్ధమాథనః
కొటీసహస్రమ ఉగ్రాణాం హరీణాం సమకర్షత
6 పనసొ నామ మేధావీ వానరః సుమహాబలః
కొటీర థశ థవాథశ చ తరింశత పఞ్చ పరకర్షతి
7 శరీమాన థధిముఖొ నామ హరివృథ్ధొ ఽపి వీర్యవాన
పరచకర్ష మహత సైన్యం హరీణాం భీమ తేజసామ
8 కృష్ణానాం ముఖపుణ్డాణామ ఋక్షాణాం భీమకర్మణామ
కొటీశతసహస్రేణ జామ్బవాన పరత్యథృశ్యత
9 ఏతే చాన్యే చ బహవొ హరియూదపయూదపాః
అసంఖ్యేయా మహారాజ సమీయూ రామకారణాత
10 శిరీష కుసుమాభానాం సింహానామ ఇవ నర్థతామ
శరూయతే తుములః శబ్థస తత్ర తత్ర పరధావతామ
11 గిరికూట నిభాః కే చిత కే చిన మహిషసంనిభాః
శరథ అభ్రప్రతీకాశాః పిష్ట హిఙ్గుల కాననాః
12 ఉత్పతన్తః పతన్తశ చ పలవమానాశ చ వానరాః
ఉథ్ధున్వన్తొ ఽపరే రేణూన సమాజగ్ముః సమన్తతః
13 స వానరమహాలొకః పూర్ణసాగర సంనిభః
నివేశమ అకరొత తత్ర సుగ్రీవానుమతే తథా
14 తతస తేషు హరీన్థ్రేషు సమావృత్తేషు సర్వశః
తిదౌ పరశస్తే నక్షత్రే ముహుర్తే చాభిపూజితే
15 తేన వయూఢేన సైన్యేన లొకాన ఉథ్వర్తయన్న ఇవ
పరయయౌ రాఘవః శరీమాన సుగ్రీవసహితస తథా
16 ముఖమ ఆసీత తు సైన్యస్య హనూమాన మారుతాత్మజః
జఘనం పాలయామ ఆస సౌమిత్రిర అకుతొభయః
17 బథ్ధగొధాఙ్గులి తరాణౌ రాఘవౌ తత్ర రేజతుః
వృతౌ హరి మహామాత్రైశ చన్థ్రసూర్యౌ గరహైర ఇవ
18 పరబభౌ హరిసైన్యం తచ ఛాల తాలశిలాయుధమ
సుమహచ ఛాలి భవనం యదా సూర్యొథయం పరతి
19 నల నీలాఙ్గథక్రాద మైన్థ థవిరథపాలితా
యయౌ సుమహతీ సేనా రాఘవస్యార్దసిథ్ధయే
20 విధివత సుప్రశస్తేషు బహుమూలఫలేషు చ
పరభూతమధు మాంసేషు వారిమత్సు శివేషు చ
21 నివసన్తి నిరాబాధా తదైవ గిరిసానుషు
ఉపాయాథ ధరి సేనా సా కషారొథమ అద సాగరమ
22 థవితీయ సాగరనిభం తథ బలం బహుల ధవజమ
వేలావనం సమాసాథ్య నివాసమ అకరొత తథా
23 తతొ థాశరదిః శరీమాన సుగ్రీవం పరత్యభాషత
మధ్యే వానరముఖ్యానాం పరాప్తకాలమ ఇథం వచః
24 ఉపాయః కొ ను భవతాం మహత సాగరలఙ్ఘనే
ఇయం చ మహతీ సేనాసాగరశ చాపి థుస్తరః
25 తత్రాన్యే వయాహరన్తి సమ వానరాః పటు మానినః
సమర్దా లఙ్ఘనే సిన్ధొర న తు కృత్స్నస్య వానరాః
26 కే చిన నౌభిర వయవస్యన్తి కేచీచ చ వివిధైః పలవైః
నేతి రామశ చ తాన సర్వాన సాన్త్వయన పరత్యభాషత
27 శతయొజనవిస్తారం న శక్తాః సర్వవానరాః
కరాన్తుం తొయనిధిం వీరా నైషా వొ నైష్ఠికీ మతిః
28 నావొ న సన్తి సేనాయా బహ్వ్యస తారయితుం తదా
వణిజామ ఉపఘాతం చ కదమ అస్మథ్విధశ చరేత
29 విస్తీర్ణం చైవ నః సైన్యం హన్యాచ ఛిథ్రేషు వై పరః
పలవొడుప పరతారశ చ నైవాత్ర మమ రొచతే
30 అహం తవ ఇమం జలనిధిం సమారప్స్యామ్య ఉపాయతః
పరతిశేష్యామ్య ఉపవసన థర్శయిష్యతి మాం తతః
31 న చేథ థర్శయితా మార్గం ధక్ష్యామ్య ఏనమ అహం తతః
మహాస్త్రైర అప్రతిహతైర అత్యగ్ని పవనొజ్జ్వలైః
32 ఇత్య ఉక్త్వా సహ సౌమిత్రిర ఉపస్పృశ్యాద రాఘవః
పరతిశిశ్యే జలనిధిం విధివత కుశసంస్తరే
33 సాగరస తు తతః సవప్నే థర్శయామ ఆస రాఘవమ
థేవొ నథనథీ భర్తా శరీమాన యాథొగణైర వృతః
34 కౌసల్యా మాతర ఇత్య ఏవమ ఆభాష్య మధురం వచః
ఇథమ ఇత్య ఆహ రత్నానామ ఆకరైః శతశొ వృతః
35 బరూహి కిం తే కరొమ్య అత్ర సాహాయ్యం పురుషర్షభ
ఇక్ష్వాకుర అస్మి తే జఞాతిర ఇతి రామస తమ అబ్రవీత
36 మార్గమ ఇచ్ఛామి సైన్యస్య థత్తం నథనథీపతే
యేన గత్వా థశగ్రీవం హన్యాం పౌలస్త్య పాంసనమ
37 యథ్య ఏవం యాచతొ మార్గం న పరథాస్యతి మే భవాన
శరైస తవాం శొషయిష్యామి థివ్యాస్త్రప్రతిమన్త్రితైః
38 ఇత్య ఏవం బరువతః శరుత్వా రామస్య వరుణాలయః
ఉవాచ వయదితొ వాక్యమ ఇతి బథ్ధాఞ్జలిః సదితః
39 నేచ్ఛామి పరతిఘాతం తే నాస్మి విఘ్నకరస తవ
శృణు చేథం వచొ రామ శరుత్వా కర్తవ్యమ ఆచర
40 యథి థాస్యామి తే మార్గం సైన్యస్య వరజతొ ఽఽజఞయా
అన్యే ఽపయ ఆజ్ఞాపయిష్యన్తి మామ ఏవం ధనుషొ బలాత
41 అస్తి తవ అత్ర నలొ నామ వానరః శిల్పిసంమతః
తవష్టుర థేవస్య తనయొ బలవాన విశ్వకర్మణః
42 స యత కాష్ఠం తృణం వాపి శిలాం వా కషేప్స్యతే మయి
సర్వం తథ ధారయిష్యామి స తే సేతుర భవిష్యతి
43 ఇత్య ఉక్త్వాన్తర్హితే తస్మిన రామొ నలమ ఉవాచ హ
కురు సేతుం సముథ్రే తవం శక్తొ హయ అసి మతొ మమ
44 తేనొపాయేన కాకుత్స్దః సేతుబన్ధమ అకారయత
థశయొజనవిస్తారమ ఆయతం శతయొజనమ
45 నలసేతుర ఇతి ఖయాతొ యొ ఽథయాపి పరదితొ భువి
రామస్యాజ్ఞాం పురస్కృత్య ధార్యతే గిరిసంనిభః
46 తత్రస్దం స తు ధర్మాత్మా సమాగచ్ఛథ విభీషణః
భరాతా వై రాక్షసేన్థ్రస్య చతుర్భిః సచివైః సహ
47 పరజిజగ్రాహ రామస తం సవాగతేన మహామనాః
సుగ్రీవస్య తు శఙ్కాభూత పరణిధిః సయాథ ఇతి సమ హ
48 రాఘవస తస్య చేష్టాభిః సమ్యక చ చరితేఙ్గితైః
యథా తత్త్వేన తుష్టొ ఽభూత తత ఏనమ అపూజయత
49 సర్వరాక్షస రాజ్యే చాప్య అభ్యషిఞ్చథ విభీషణమ
చక్రే చ మన్త్రానుచరం సుహృథం లక్ష్మణస్య చ
50 విభీషణ మతే చైవ సొ ఽతయక్రామన మహార్ణవమ
ససైన్యం సేతునా తేన మాసేనైవ నరాధిప
51 తతొ గత్వా సమాసాథ్య లఙ్కొథ్యానాన్య అనేకశః
భేథయామ ఆస కపిభిర మహాన్తి చ బహూని చ
52 తత్రాస్తాం రావణామాత్యౌ రాక్షసౌ శుకసారణౌ
చారౌ వానరరూపేణ తౌ జగ్రాహ విభీషణః
53 పరతిపన్నౌ యథా రూపం రాక్షసం తౌ నిశాచరౌ
థర్శయిత్వా తతః సైన్యం రామః పశ్చాథ అవాసృజత
54 నివేశ్యొపవనే సైన్యం తచ ఛూరః పరాజ్ఞవానరమ
పరేషయామ ఆస థౌత్యేన రావణస్య తతొ ఽఙగథమ