అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 133
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 133) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [ఉ]
కిం శీలాః కిం సమాచారాః పురుషాః కైశ చ కర్మభిః
సవర్గం సమభిపథ్యన్తే సంప్రథానేన కేన వా
2 [మ]
థాతా బరాహ్మణ సత్కర్తా థీనాన్ధ కృపణాథిషు
భక్ష్యభొజ్యాన్న పానానాం వాససాం చ పరథాయకః
3 పరతిశ్రయాన సభాః కూపాన పరపాః పుష్కరిణీస తదా
నైత్యకాని చ సర్వాణి కిమ ఇచ్ఛకమ అతీవ చ
4 ఆసనం శయనం యానం ధనం రత్నం గృహాంస తదా
సస్యజాతాని సర్వాణి గాః కషేత్రాణ్య అద యొషితః
5 సుప్రతీతమనా నిత్యం యః పరయచ్ఛతి మానవః
ఏవం భూతొ మృతొ థేవి థేవలొకే ఽభిజాయతే
6 తత్రొష్య సుచిరం కాలం భుక్త్వా భొగాన అనుత్తమాన
సహాప్సరొభిర ముథితొ రమిత్వా నన్థనాథిషు
7 తస్మాత సవర్గాచ చయుతొ లొకాన మానుషేషూపజాయతే
మహాభొగే కులే థేవి ధనధాన్య సమాచితే
8 తత్ర కామగుణైః సర్వైః సముపేతొ ముథా యుతః
మహాభొగొ మహాకొశొ ధనీ భవతి మానవః
9 ఏతే థేవి మహాభొగాః పరాణినొ థానశీలినః
బరహ్మణా వై పురా పరొక్తాః సర్వస్య పరియథర్శనాః
10 అపరే మానవా థేవి పరథానకృపణా థవిజైః
యాచితా న పరయచ్ఛన్తి విథ్యమానే ఽపయ అబుథ్ధయః
11 థీనాన్ధ కృపణాన థృష్ట్వా భిక్షుకాన అతిదీన అపి
యాచ్యమానా నివర్తన్తే జిహ్వా లొభసమన్వితాః
12 న ధనాని న వాసాంసి న భొగాన న చ కాఞ్చనమ
న గావొ నాన్న వికృతిం పరయచ్ఛన్తి కథా చన
13 అప్రవృత్తాస తు యే లుబ్ధా నాస్తికా థానవర్జితాః
ఏవం భూతా నరా థేవి నిరయం యాన్త్య అబుథ్ధయః
14 తే చేన మనుష్యతాం యాన్తి యథా కాలస్య పర్యయాత
ధనరిక్తే కులే జన్మ లభన్తే సవల్ప బుథ్ధయః
15 కషుత్పిపాసాపరీతాశ చ సర్వభొగ బహిష్కృతాః
నిరాశాః సర్వభొగేభ్యొ జీవన్త్య అధమ జీవికామ
16 అల్పభొగ కులే జాతా అల్పభొగ రతా నరాః
అనేన కర్మణా థేవి భవన్త్య అధనినొ నరాః
17 అపరే సతమ్భితొ నిత్యం మానినః పాపతొ రతాః
ఆసనార్హస్య యే పీఠం న పరయచ్ఛన్త్య అచేతసః
18 మార్హార్హస్య చ యే మార్గం న యచ్ఛన్త్య అల్పబుథ్ధయః
పాథ్యార్హస్య చ యే పాథ్యం న థథత్య అల్పబుథ్ధయః
19 అర్ఘార్హాన న చ సత్కారైర అర్చయన్తి యదావిధి
అర్ఘ్యమ ఆచమనీయం వా న యచ్ఛన్త్య అల్పబుథ్ధయః
20 గురుం చాభిగతం పరేమ్ణా గురువన న బుభూషతే
అభిమాన పరవృత్తేన లొభేన సమవస్దితాః
21 సంమాన్యాంశ చావమన్యన్తే వృథ్ధాన పరిభవన్తి చ
ఏవంవిధా నరా థేవి సర్వే నిరయగామినః
22 తే వై యథి నరాస తస్మాన నిరయాథ ఉత్తరన్తి వై
వర్షపూగైస తతొ జన్మ లభన్తే కుత్సితే కులే
23 శవపాకపుల్కసాథీనాం కుత్సితానామ అచేతసామ
కులేషు తేషు జాయన్తే గురు వృథ్ధాపచాయినః
24 న సతమ్భీ నచ మానీ యొ థేవతా థవిజ పూజకః
లొకపూజ్యొ నమస్కర్తా పరశ్రితొ మధురం వథన
25 సర్వవర్ణప్రియ కరః సర్వభూతహితః సథా
అథ్వేషీ సుముఖః శలక్ష్ణః సనిగ్ధవాణీ పరథః సథా
26 సవాగతేనైవ సర్వేషాం భూతానామ అవిహింసకః
యదార్హ సత్క్రియా పూర్వమ అర్చయన్న ఉపతిష్ఠతి
27 మార్గార్హాయ థథన మార్గం గురుం గురువథ అర్చయన
అతిదిప్రగ్రహ రతస తదాభ్యాగత పూజకః
28 ఏవం భూతొ నరొ థేవి సవర్గతిం పరతిపథ్యతే
తతొ మానుషతాం పరాప్య విశిష్ట కులజొ భవేత
29 తత్రాసౌ విపులైర భొగైః సర్వరత్నసమాయుతః
యదార్హ థాతా చార్హేషు ధర్మచర్యా పరొ భవేత
30 సంమతః సర్వభూతానాం సర్వలొకనమస్కృతః
సవకర్మఫలమ ఆప్నొతి సవయమ ఏవ నరః సథా
31 ఉథాత్త కులజాతీయ ఉథాత్తాభిజనః సథా
ఏష ధర్మొ మయా పరొక్తొ విధాత్రా సవయమ ఈరితః
32 యస తు రౌథ్రసమాచారః సర్వసత్త్వభయంకరః
హస్తాభ్యాం యథి వా పథ్భ్యాం రజ్జ్వా థణ్డేన వా పునః
33 లొష్టైః సతమ్భైర ఉపాయైర వా జన్తూన బాధతి శొభనే
హింసార్దం నికృతిప్రజ్ఞః పరొథ్వేజయతి చైవ హ
34 ఉపక్రామతి జన్తూంశ చ ఉథ్వేగ జననః సథా
ఏవం శీలసమాచారొ నిరయం పరతిపథ్యతే
35 స చేన మానుషతాం గచ్ఛేథ యథి కాలస్య పర్యయాత
బహ్వ ఆబాధ పరిక్లిష్టే సొ ఽధమే జాయతే కులే
36 లొకథ్వేష్యొ ఽధమః పుంసాం సవయం కర్మకృతైః ఫలైః
ఏష థేవి మనుష్యేషు బొథ్ధవ్యొ జఞాతిబన్ధుషు
37 అపరః సర్వభూతాని థయావాన అనుపశ్యతి
మైత్ర థృష్టిః పితృసమొ నిర్వైరొ నియతేన్థ్రియః
38 నొథ్వేజయతి భూతాని న విహింసయతే తదా
హస్తపాథైః సునియతైర విశ్వాస్యః సర్వజన్తుషు
39 న రజ్జ్వా న చ థణ్డేన న లొష్టైర నాయుధేన చ
ఉథ్వేజయతి భూతాని శలక్ష్ణకర్మా థయాపరః
40 ఏవం శీలసమాచారః సవర్గే సముపజాయతే
తత్రాసౌ భవనే థివ్యే ముథా వసతి థేవవత
41 స చేత కర్మ కషయాన మర్త్యొ మనుష్యేషూపజాయతే
అల్పాబాధొ నిరీతీకః స జాతః సుఖమ ఏధతే
42 సుఖభాగీ నిరాయాసొ నిరుథ్వేగః సథా నరః
ఏష థేవి సతాం మార్గొ బాధా యత్ర న విథ్యతే
43 ఇమే మనుష్యా థృశ్యన్తే ఊహాపొహ విశారథాః
జఞానవిజ్ఞానసంపన్నాః పరజ్ఞావన్తొ ఽరదకొవిథాః
థుష్ప్రజ్ఞాశ చాపరే థేవ జఞానవిజ్ఞానవర్జితాః
44 కేన కర్మ విపాకేన పరజ్ఞావాన పురుషొ భవేత
అల్పప్రజ్ఞొ విరూపాక్షకదం భవతి మానవః
ఏతం మే సంశయం ఛిన్థ్ధి సర్వధర్మవిథాం వర
45 జాత్యన్ధాశ చాపరే థేవ రొగార్తాశ చాపరే తదా
నరాః కలీబాశ చ థృశ్యన్తే కారణం బరూహి తత్ర వై
46 [మ]
బరాహ్మణాన వేథవిథుషః సిథ్ధాన ధర్మవిథస తదా
పరిపృచ్ఛన్త్య అహర అహః కుశలాకుశలం తదా
47 వర్జయన్త్య అశుభం కర్మ సేవమానాః శుభం తదా
లభన్తే సవర్గతిం నిత్యమ ఇహ లొకే సుఖం తదా
48 స చేన మానుషతాం యాతి మేధావీ తత్ర జాయతే
శరుతం పరజ్ఞానుగం చాస్య కల్యాణమ ఉపజాయతే
49 పరథారేషు యే మూఢాశ చక్షుర థుష్టం పరయుఞ్జతే
తేన థుష్టస్వభావేన జాత్యన్ధాస తే భవన్తి హ
50 మనసా తు పరథుష్టేన నగ్నాం పశ్యన్తి యే సత్రియమ
రొగార్తాస తే భవన్తీహ నరా థుష్కృతకర్మిణః
51 యే తు మూఢా థురాచారా వియొనౌ మైదునే రతాః
పురుషేషు సుథుష్ప్రజ్ఞాః కలీబత్వమ ఉపయాన్తి తే
52 పశూంశ చ యే బన్ధయన్తి యే చైవ గురుతల్పగాః
పరకీర్ణమైదునా యే చ కలీబా జాయన్తి తే నరాః
53 [ఉ]
సావథ్యం కిం ను వై కర్మ నిరవథ్య తదైవ చ
శరేయః కుర్వన్న అవాప్నొతి మానవొ థేవ సత్తమ
54 [మ]
శరేయాంసం మార్గమ ఆతిష్ఠన సథా యః పృచ్ఛతే థవిజాన
ధర్మాన్వేషీ గుణాకాఙ్క్షీ సస్వర్గం సముపాశ్నుతే
55 యథి మానుషతాం థేవి కథా చిత స నిగచ్ఛతి
మేధావీ ధారణా యుక్తః పరాజ్ఞస తత్రాభిజాయతే
56 ఏష థేవి సతాం ధర్మొ మన్తవ్యొ భూతికారకః
నృణాం హితార్దాయ తవ మయా వై సముథాహృతః
57 [ఉ]
అపరే సవల్పవిజ్ఞానా ధర్మవిథ్వేషిణొ నరాః
బరాహ్మణాన వేథవిథుషొ నేచ్ఛన్తి పరిసర్పితుమ
58 వరతవన్తొ నరాః కే చిచ ఛరథ్ధా థమపరాయణాః
అవ్రతా భరష్టనియమాస తదాన్యే రాక్షసొపమాః
59 యజ్వానశ చ తదైవాన్యే నిర్హొమాశ చ తదాపరే
కేన కర్మ విపాకేన భవన్తీహ వథస్వ మే
60 [మ]
ఆగమాల లొకధర్మాణాం మర్యాథాః పూర్వనిర్మితాః
పరామాణ్యేనానువర్తన్తే థృశ్యన్తే హి థృఢవ్రతాః
61 అధర్మం ధర్మమ ఇత్య ఆహుర యే చ మొహవశం గతాః
అవ్రతా నష్టమర్యాథాస తే పరొక్తా బరహ్మరాక్షసాః
62 తే చేత కాలకృతొథ్యొగాత సంభవన్తీహ మానుషాః
నిర్హొమా నిర్వషట్కారాస తే భవన్తి నరాధమాః
63 ఏష థేవి మయా సర్వః సంశయచ ఛేథనాయ తే
కుశలాకుశలొ నౄణాం వయాఖ్యాతొ ధర్మసాగరః