అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 101
| ←ముందరి అధ్యాయము | వ్యాస మహాభారతము (అనుశాసన పర్వము - అధ్యాయము - 101) వేద వ్యాసుడు |
తరువాతి అధ్యాయము→ |
| వ్యాస మహాభారతము | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
1 [య]
ఆలొక థానం నామైతత కీథృశం భరతర్షభ
కదమ ఏతత సముత్పన్నం ఫలం చాత్ర బరవీహి మే
2 [భ]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
మనొః పరజాపతేర వాథం సువర్ణస్య చ భారత
3 తపస్వీ కశ చిథ అభవత సువర్ణొ నామ నామతః
వర్ణతొ హేమవర్ణః స సువర్ణ ఇతి పప్రదే
4 కులశీలగుణొపేతః సవాధ్యాయే చ పరం గతః
బహూన సవవంశప్రభవాన సమతీతః సవకైర గుణైః
5 స కథా చిన మనుం విప్రొ థథర్శొపససర్ప చ
కుశలప్రశ్నమ అన్యొన్యం తౌ చ తత్ర పరచక్రతుః
6 తతస తౌ సిథ్ధసంకల్పౌ మేరౌ కాఞ్చనపర్వతే
రమణీయే శిలా పృష్ఠే సహితౌ సంన్యషీథతామ
7 తత్ర తౌ కదయామ ఆస్తాం కదా నానావిధాశ్రయాః
బరహ్మర్షిథేవ థైత్యానాం పురాణానాం మహాత్మనామ
8 సువర్ణస తవ అబ్రవీథ వాక్యం మనుం సవాయమ్భువం పరభుమ
హితార్దం సర్వభూతానాం పరశ్నం మే వక్తుమ అర్హసి
9 సుమనొభిర యథ ఇజ్యన్తే థైవతాని పరజేశ్వర
కిమ ఏతత కదమ ఉత్పన్నం ఫలయొగం చ శంస మే
10 [మను]
అత్రాప్య ఉథాహరన్తీమమ ఇతిహాసం పురాతనమ
శుక్రస్య చ బలేశ చైవ సంవాథం వై సమాగమే
11 బలేర వైరొచనస్యేహ తరైలొక్యమ అనుశాసతః
సమీపమ ఆజగామాశు శుక్రొ భృగుకులొథ్వహః
12 తమ అర్ఘ్యాథిభిర అభ్యర్చ్య భార్గవం సొ ఽసురాధిపః
నిషసాథాసనే పశ్చాథ విధివథ భూరిథక్షిణః
13 కదేయమ అభవత తత్ర యా తవయా పరికీర్తితా
సుమనొధూపథీపానాం సంప్రథానే ఫలం పరతి
14 తతః పప్రచ్ఛ థైత్యేన్థ్రః కవీన్థ్రః పరశ్నమ ఉత్తమమ
సుమనొధూపథీపానాం కిం ఫలం బరహ్మవిత్తమ
పరథానస్య థవిజశ్రేష్ఠ తథ భవాన వక్తుమ అర్హతి
15 [షుక్ర]
తపః పూర్వం సముత్పన్నం ధర్మస తస్మాథ అనన్తరమ
ఏతస్మిన్న అన్తరే చైవ వీరుథ ఓషధ్య ఏవ చ
16 సొమస్యాత్మా చ బహుధా సంభూతః పృదివీతలే
అమృతం చ విషం చైవ యాశ చాన్యాస తుల్యజాతయః
17 అమృతం మనసః పరీతిం సథ్యః పుష్టిం థథాతి చ
మనొ మలపయతే తీవ్రం విషం గన్ధేన సర్వశః
18 అమృతం మఙ్గలం విథ్ధి మహథ విషమమఙ్గలమ
ఓషధ్యొ హయ అమృతం సర్వం విశం తేజొ ఽగనిసంభవమ
19 మనొహ్లాథయతే యస్మాచ ఛరియం చాపి థధాతి హ
తస్మాత సుమనసః పరొక్తా నరైః సుకృతకర్మభిః
20 థేవతాభ్యః సుమనసొ యొ థథాతి నరః శుచిః
తస్మాత సుమనసః పరొక్తా యస్మాత తుష్యన్తి థేవతాః
21 యం యమ ఉథ్థిశ్య థీయేరన థేవం సుమనసః పరభొ
మఙ్గలార్దం స తేనాస్య పరీతొ భవతి థైత్యప
22 జఞేయాస తూగ్రాశ చ సౌమ్యాశ చ తేజస్విన్యశ చ తాః పృదక
ఓషధ్యొ బహు వీర్యాశ చ బహురూపాస తదైవ చ
23 యజ్ఞియానాం చ వృక్షాణామ అయజ్ఞియాన నిబొధ మే
ఆసురాణి చ మాల్యాని థైవతేభ్యొ హితాని చ
24 రాక్షసానాం సురాణాం చ యక్షాణాం చ తదా పరియాః
పితౄణాం మానుషాణాం చ కాన్తాయాస్త్వ అనుపూర్వశః
25 వన్యా గరామ్యాశ చేహ తదా కృష్టొప్తాః పర్వతాశ్రయాః
అకణ్టకాః కణ్టకిన్యొ గన్ధరూపరసాన్వితాః
26 థవివిధొ హి సమృతొ గన్ధ ఇష్టొ ఽనిష్టశ చ పుష్పజః
ఇణ్ట గన్ధాని థేవానాం పుష్పాణీతి విభావయేత
27 అకణ్టకానాం వృక్షాణాం శవేతప్రాయాశ చ వర్ణతః
తేషాం పుష్పాణి థేవానామ ఇష్టాని సతతం పరభొ
28 జలజాని చ మాల్యాని పథ్మాథీని చ యాని చ
గన్ధర్వనాగయక్షేభ్యస తాని థథ్యాథ విచక్షణః
29 ఓషధ్యొ రక్తపుష్పాశ చ కటుకాః కణ్టకాన్వితాః
శత్రూణామ అభిచారార్దమ అదర్వసు నిథర్శితాః
30 తీక్ష్ణవీర్యాస తు భూతానాం థురాలమ్భాః సకణ్టకాః
రక్తభూయిష్ఠ వర్ణాశ చ కృష్ణాశ చైవొపహారయేత
31 మనొ హృథయనన్థిన్యొ విమర్థే మధురాశ చ యాః
చారురూపాః సుమనసొ మానుషాణాం సమృతా విభొ
32 న తు శమశానసంభూతా న థేవాయతనొథ్భవాః
సంనయేత పుష్టి యుక్తేషు వివాహేషు రహఃసు చ
33 గిరిసాను రుహాః సౌమ్యా థేవానామ ఉపపాథయేత
పరొక్షితాభ్యుక్షితాః సౌమ్యా యదాయొగం యదా సమృతి
34 గన్ధేన థేవాస తుష్యన్తి థర్శనాథ యక్షరాక్షసాః
నాగాః సముపభొగేన తరిభిర ఏతైస తు మానుషాః
35 సథ్యః పరీణాతి థేవాన వై తే పరీతా భావయన్త్య ఉత
సంకల్పసిథ్ధా మర్త్యానామ ఈప్సితైశ చ మనొరదైః
36 థేవాః పరీణన్తి సతతం మానితా మానయన్తి చ
అవజ్ఞాతావధూతాశ చ నిర్థహన్త్య అధమాన నరాన
37 అత ఊర్ధ్వం పరవక్ష్యామి ధూపథానవిధౌ ఫలమ
ధూపాంశ చ వివిధాన సాధూన అసాధూంశ చ నిబొధ మే
38 నిర్యాసః సరలశ చైవ కృత్రిమశ చైవ తే తరయః
ఇష్టానిష్టొ భవేథ గన్ధస తన మే విస్తరతః శృణు
39 నిర్యాసాః సల్లకీ వర్జ్యా థేవానాం థయితాస తు తే
గుగ్గులుః పరవరస తేషాం సర్వేషామ ఇతి నిశ్చయః
40 అగురుః సారిణాం శరేష్ఠొ యక్షరాక్షస భొగినామ
థైత్యానాం సల్లకీజశ చ కాఙ్క్షితొ యశ చ తథ్విధః
41 అద సర్జరసాథీనాం గన్ధైః పార్దివ థారవైః
ఫాణితాసవ సంయుక్తైర మనుష్యాణాం విధీయతే
42 థేవథానవ భూతానాం సథ్యస తుష్టికరః సమృతః
యే ఽనయే వైహారికాస తే తు మానుషాణామ ఇతి సమృతాః
43 య ఏవొక్తాః సుమనసాం పరథానే గుణహేతవః
ధూపేష్వ అపి పరిజ్ఞేయాస త ఏవ పరీతివర్ధనాః
44 థీపథానే పరవక్ష్యామి ఫలయొగమ అనుత్తమమ
యదా యేన యథా చైవ పరథేయా యాథృశాశ చ తే
45 జయొతిస తేజః పరకాశశ చాప్య ఊర్ధ్వగం చాపి వర్ణ్యతే
పరథానే తేజసాం తస్మాత తేజొ వర్ధయతే నృణామ
46 అన్ధం తమస తమిస్రం చ థక్షిణాయనమ ఏవ చ
ఉత్తరాయణమ ఏతస్మాజ జయొతిర థానం పరశస్యతే
47 యస్మాథ ఊర్ధ్వగమ ఏతత తు తమసశ చైవ భేషజమ
తస్మాథ ఊర్ధ్వగతేర థాతా భవేథ ఇతి వినిశ్చయః
48 థేవాస తేజస్వినొ యస్మాత పరభావన్తః పరకాశకాః
తామసా రాక్షసాశ చేతి తస్మాథ థీపః పరథీయతే
49 ఆలొక థానాచ చక్షుష్మాన పరభా యుక్తొ భవేన నరః
తాన థత్త్వా నొపహింసేత న హరేన నొపనాశయేత
50 థీపహర్తా భవేథ అన్ధస తమొ గతిర అసుప్రభః
థీపప్రథః సవర్గలొకే థీపమాలీ విరాజతే
51 హవిషా పరదమః కల్పొ థవితీయస తవ ఔషధీ రసైః
వసా మేథొ ఽసది నిర్యాసైర న కార్యః పుష్టిమ ఇచ్ఛతా
52 గిరిప్రపాతే గహనే చైత్యస్దానే చతుష్పదే
థీపథాతా భవేన నిత్యం య ఇచ్ఛేథ భూతిమ ఆత్మనః
53 కులొథ్థ్యొతొ విశుథ్ధాత్మా పరకాశత్వం చ గచ్ఛతి
జయొతిషాం చైవ సాలొక్యం థీపథాతా నరః సథా
54 బలికర్మసు వక్ష్యామి గుణాన కర్మఫలొథయాన
థేవ యక్షొరగ నృణాం భూతానామ అద రక్షసామ
55 యేషాం నాగ్ర భుజొ విప్రా థేవతాతిదిబాలకాః
రాక్షసాన ఏవ తాన విథ్ధి నిర్వషట్కారమఙ్గలాన
56 తస్మాథ అగ్రం పరయచ్ఛేత థేవేభ్యః పరతిపూజితమ
శిరసా పరణతశ చాపి హరేథ బలిమ అతన్థ్రితః
57 గృహ్యా హి థేవతా నిత్యమ ఆశంసన్తి గృహాత సథా
బాహ్యాశ చాగన్తవొ యే ఽనయే యక్షరాక్షస పన్నగాః
58 ఇతొ థత్తేన జీవన్తి థేవతాః పితరస తదా
తే పరీతాః పరీణయన్త్య ఏతాన ఆయుషా యశసా ధనైః
59 బలయః సహ పుష్పైస తు థేవానామ ఉపహారయేత
థధి థరప్స యుతాః పుణ్యాః సుగన్ధాః పరియథర్శనాః
60 కార్యా రుధిరమాంసాఢ్యా బలయొ యక్షరాక్షసామ
సురాసవ పురస్కారా లాజొల్లేపన భూషితాః
61 నాగానాం థయితా నిత్యం పథ్మొత్పలవిమిశ్రితాః
తిలాన గుడ సుసంపన్నాన భూతానామ ఉపహారయేత
62 అగ్రథాతాగ్ర భొగీ సయాథ బలవర్ణసమన్వితః
తస్మాథ అగ్రం పరయచ్ఛేత థేవేభ్యః పరతిపూజితమ
63 జవలత్య అహర అహొ వేశ్మ యాశ చాస్య గృహథేవతాః
తాః పూజ్యా భూతికామేన పరసృతాగ్ర పరథాయినా
64 ఇత్య ఏతథ అసురేన్థ్రాయ కావ్యః పరొవాచ భార్గవః
సువర్ణాయ మనుః పరాహ సువర్ణొ నారథాయ చ
65 నారథొ ఽపి మయి పరాహ గుణాన ఏతాన మహాథ్యుతే
తవమ అప్య ఏతథ విథిత్వేహ సర్వమ ఆచర పుత్రక