సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 8

వ్యాస మహాభారతము (సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 8)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [ధృ]

తదా పరయాతే శిబిరం థరొణపుత్రే మహారదే

కచ చిత కృపశ చ భొజశ చ భయార్తౌ న నయవర్తతామ

2 కచ చిన న వారితౌ కషుథ్రై రక్షిభిర నొపలక్షితౌ

అసహ్యమ ఇతి వా మత్వా న నివృత్తౌ మహారదౌ

3 కచ చిత పరమద్య శిబిరం హత్వా సొమక పాణ్డవాన

థుర్యొధనస్య పథవీం గతౌ పరమికాం రణే

4 పాఞ్చాలైర వా వినిహతౌ కచ చిన నాస్వపతాం కషితౌ

కచ చిత తాభ్యాం కృతం కర్మ తన మమాచక్ష్వ సంజయ

5 [స]

తస్మిన పరయాతే శిబిరం థరొణపుత్రే మహాత్మని

కృపశ చ కృతవర్మా చ శిబిర థవార్య అతిష్ఠతామ

6 అశ్వత్దామా తు తౌ థృష్ట్వా యత్నవన్తౌ మహారదౌ

పరహృష్టః శనకై రాజన్న ఇథం వచనమ అబ్రవీత

7 యత్తౌ భవన్తౌ పర్యాప్తౌ సర్వక్షత్రస్య నాశనే

కిం పునర యొధశేషస్య పరసుప్తస్య విశేషతః

8 అహం పరవేక్ష్యే శిబిరం చరిష్యామి చ కాలవత

యదా న కశ చిథ అపి మే జీవన ముచ్యేత మానవః

9 ఇత్య ఉక్త్వా పరావిశథ థరౌణిః పార్దానాం శిబిరం మహత

అథ్వారేణాభ్యవస్కన్థ్య విహాయ భయమ ఆత్మనః

10 స పరవిశ్య మహాబాహుర ఉథ్థేశజ్ఞశ చ తస్య హ

ధృష్టథ్యుమ్నస్య నిలయం శనకైర అభ్యుపాగమత

11 తే తు కృత్వా మహత కర్మ శరాన్తాశ చ బలవథ రణే

పరసుప్తా వై సువిశ్వస్తాః సవసైన్యపరివారితాః

12 అద పరవిశ్య తథ వేశ్మ ధృష్టథ్యుమ్నస్య భారత

పాఞ్చాల్యం శయనే థరౌణిర అపశ్యత సుప్తమ అన్తికాత

13 కషౌమావథాతే మహతి సపర్ధ్యాస్తరణ సంవృతే

మాల్యప్రవర సంయుక్తే ధూపైశ చూర్ణైశ చ వాసితే

14 తం శయానం మహాత్మానం విస్రబ్ధమ అకుతొభయమ

పరాబొధయత పాథేన శయనస్దం మహీపతే

15 స బుథ్ధ్వా చరణస్పర్శమ ఉత్దాయ రణథుర్మథః

అభ్యజానథ అమేయాత్మా థరొణపుత్రం మహారదమ

16 తమ ఉత్పతన్తం శయనాథ అశ్వత్దామా మహాబలః

కేశేష్వ ఆలమ్బ్య పాణిభ్యాం నిష్పిపేష మహీ తకే

17 సబలాత తేన నిష్పిష్టః సాధ్వసేన చ భారత

నిథ్రయా చైవ పాఞ్చాల్యొ నాశకచ చేష్టితుం తథా

18 తమ ఆక్రమ్య తథా రాజన కణ్ఠే చొరసి చొభయొః

నథన్తం విస్ఫురన్తం చ పశుమారమ అమారయత

19 తుథన నఖైస తు స థరౌణిం నాతివ్యక్తమ ఉథాహరత

ఆచార్య పుత్ర శస్త్రేణ జహి మా మాం చిరం కృదాః

తవత్కృతే సుకృతాఁల లొకాన గచ్ఛేయం థవిపథాం వర

20 తస్యావ్యక్తాం తు తాం వాచం సంశ్రుత్య థరౌణిర అబ్రవీత

ఆచార్య ఘాతినాం లొకా న సన్తి కులపాంసన

తస్మాచ ఛస్త్రేణ నిధనం న తవమ అర్హసి థుర్మతే

21 ఏవం బరువాణస తం వీరం సింహొ మత్తమ ఇవ థవిపమ

మర్మస్వ అభ్యవధీత కరుథ్ధః పాథాష్ఠీలైః సుథారుణైః

22 తస్య వీరస్య శబ్థేన మార్యమాణస్య వేశ్మని

అబుధ్యన్త మహారాజ సత్రియొ యే చాస్య రక్షిణః

23 తే థృష్ట్వా వర్ష్మవన్తం తమ అతిమానుష విక్రమమ

భూతమ ఏవ వయవస్యన్తొ న సమ పరవ్యాహరన భయాత

24 తం తు తేన భయుపాయేన గమయిత్వా యమక్షయమ

అధ్యతిష్ఠత స తేజస్వీ రదం పరాప్య సుథర్శనమ

25 స తస్య భవనాథ రాజన నిష్క్రమ్యానాథయన థిశః

రదేన శిబిరం పరాయాజ జిఘాంసుర థవిషతొ బలీ

26 అపక్రాన్తే తతస తస్మిన థరొణపుత్రే మహారదే

సహ తై రక్షిభిః సర్వైః పరణేథుర యొషితస తథా

27 రాజానం నిహతం థృష్ట్వా భృశం శొకపరాయణాః

వయాక్రొశన కషత్రియాః సర్వే ధృష్టథ్యుమ్నస్య భారత

28 తాసాం తు తేన శబ్థేన సమీపే కషత్రియర్షభాః

కషిప్రం చ సమనహ్యన్త కిమ ఏతథ ఇతి చాబ్రువన

29 సత్రియస తు రాజన విత్రస్తా భరథ్వాజం నిరీక్ష్య తమ

అబ్రువన థీనకణ్ఠేన కషిప్రమ ఆథ్రవతేతి వై

30 రాక్షసొ వా మనుష్యొ వా నైనం జానీమహే వయమ

హత్వా పాఞ్చాలరాజం యొ రదమ ఆరుహ్య తిష్ఠతి

31 తతస తే యొధముఖ్యాస తం సహసా పర్యవారయన

స తాన ఆపతతః సర్వాన రుథ్రాస్త్రేణ వయపొదయత

32 ధృష్టథ్యుమ్నం చ హత్వా స తాంశ చైవాస్య పథానుగాన

అపశ్యచ ఛయనే సుప్తమ ఉత్తమౌజసమ అన్తికే

33 తమ అప్య ఆక్రమ్య పాథేన కణ్ఠే చొరసి చౌజసా

తదైవ మారయామ ఆస వినర్థన్తమ అరింథమమ

34 యుధామన్యుస తు సంప్రాప్తొ మత్త్వా తం రక్షసా హతమ

గథామ ఉథ్యమ్య వేగేన హృథి థరౌణిమ అతాడయత

35 తమ అభిథ్రుత్య జగ్రాహ కషితౌ చైనమ అపాతయత

విస్ఫురన్తం చ పశువత తదైవైనమ అమారయత

36 తదా స వీరొ హత్వా తం తతొ ఽనయాన సముపాథ్రవత

సంసుప్తాన ఏవ రాజేన్థ్ర తత్ర తత్ర మహారదాన

సఫురతొ వేపమానాంశ చ శమితేవ పశూన మఖే

37 తతొ నిస్త్రింశమ ఆథాయ జఘానాన్యాన పృదగ్జనాన

భాగశొ విచరన మార్గాన అసియుథ్ధవిశారథః

38 తదైవ గుల్మే సంప్రేక్ష్య శయానాన మధ్యగౌల్మికాన

శరాన్తాన నయస్తాయుధాన సర్వాన కషణేనైవ వయపొదయత

39 యొధాన అశ్వాన థవిపాంశ చైవ పరాచ్ఛినత స వరాసినా

రుధిరొక్షితసర్వాఙ్గః కాలసృష్ట ఇవాన్తకః

40 విస్ఫురథ్భిశ చ తైర థరైణిర నిస్త్రింశస్యొథ్యమేన చ

ఆక్షేపేణ తదైవాసేస తరిధా రక్తొక్షితొ ఽభవత

41 తస్య లొహితసిక్తస్య థీప్తఖడ్గస్య యుధ్యతః

అమానుష ఇవాకారొ బభౌ పరమభీషణః

42 యే తవ అజాగ్రత కౌరవ్య తే ఽపి శబ్థేన మొహితాః

నిరీక్ష్యమాణా అన్యొన్యం థరౌణిం థృష్ట్వా పరవివ్యదుః

43 తథ రూపం తస్య తే థృష్ట్వా కషత్రియాః శత్రుకర్శనాః

రాక్షసం మన్యమానాస తం నయనాని నయమీలయన

44 స ఘొరరూపొ వయచరత కాలవచ ఛిబిరే తతః

అపశ్యథ థరౌపథీపుత్రాన అవశిష్టాంశ చ సొమకాన

45 తేన శబ్థేన విత్రస్తా ధనుర హస్తా మహారదాః

ధృష్టథ్యుమ్నం హతం శరుత్వా థరౌపథేయా విపాం పతే

అవాకిరఞ శరవ్రాతైర భారథ్వాజమ అభీతవత

46 తతస తేన నినాథేన సంప్రబుథ్ధాః పరభథ్రకాః

శిలీ మిఖైః శిఖణ్డీ చ థరొణపుత్రం సమార్థయన

47 భరథ్వాజస తు తాన థృష్ట్వా శరవర్షాణి వర్షతః

ననాథ బలవాన నాథం జిఘాంసుస తాన సుథుర్జయాన

48 తతః పరమసంక్రుథ్ధః పితుర వధమ అనుస్మరన

అవరుహ్య రదొపస్దాత తవరమాణొ ఽభిథుథ్రువే

49 సహస్రచన్థ్రం విపులం గృహీత్వా చర్మ సంయుగే

ఖడ్గం చ విపులం థివ్యం జాతరూపపరిష్కృతమ

థరౌపథేయాన అభిథ్రుత్య ఖడ్గేన వయచరథ బలీ

50 తతః స నరశార్థూలః పరతిబిన్ధ్యం తమ ఆహవే

కుక్షి థేశే ఽవధీథ రాజన స హతొ నయపతథ భువి

51 పరాసేన విథ్ధ్వా థరౌణిం తు సుత సొమః పరతాపవాన

పునశ చాసిం సముథ్యమ్య థరొణపుత్రమ ఉపాథ్రవత

52 సుత సొమస్య సాసిం తు బాహుం ఛిత్త్వా నరర్షభః

పునర అభ్యహనత పార్శ్వే స భిన్నహృథయొ ఽపతత

53 నాకులిస తు శతానీకొ రదచక్రేణ వీర్యవాన

థొర్భ్యామ ఉత్క్షిప్య వేగేన వక్షస్య ఏనమ అతాడయత

54 అతాడయచ ఛతానీకం ముక్తచక్రం థవిజస తు సః

స విహ్వలొ యయౌ భూమిం తతొ ఽసయాపాహరచ ఛిరః

55 శరుతకర్మా తు పరిఘం గృహీత్వా సమతాడయత

అభిథ్రుత్య తతొ థరౌణిం సవ్యే సఫలకే భృశమ

56 స తు తం శరుతకర్మాణమ ఆస్యే జఘ్నే వరాసినా

స హతొ నయపతథ భూమౌ విమూఢొ వికృతాననః

57 తేన శబ్థేన వీరస తు శరుతకీర్తిర మహాధనుః

అశ్వత్దామానమ ఆసాథ్య శరవర్షైర అవాకిరత

58 తస్యాపి శరవర్షాణి చర్మణా పరతివార్య సః

సకుణ్డలం శిరః కాయాథ భరాజమానమ అపాహరత

59 తతొ భీష్మ నిహన్తా తం సహ సర్వైః పరభథ్రకైః

అహనత సర్వతొ వీరం నానాప్రహరణైర బలీ

శిలీముఖేన చాప్య ఏనం భరువొర మధ్యే సమార్థయత

60 స తు కరొధసమావిష్టొ థరొణపుత్రొ మహాబలః

శిఖణ్డినం సమాసాథ్య థవిధా చిచ్ఛేథ సొ ఽసినా

61 శిఖణ్డినం తతొ హత్వా కరొధావిష్టః పరంతపః

పరభథ్రక గడాన సర్వాన అభిథుథ్రావ వేగవాన

యచ చ శిష్టం విరాటస్య బలం తచ చ సమాథ్రవత

62 థరుపథస్య చ పుత్రాణాం పౌత్రాణాం సుహృథామ అపి

చకార కథనం ఘొరం థృష్ట్వా థృష్ట్వా మహాబలః

63 అన్యాన అన్యాంశ చ పురుషాన అభిసృత్యాభిసృత్య చ

నయకృన్తథ అసినా థరౌణిర అసి మార్గవిశారథః

64 కాలీం రక్తాస్యనయనాం రక్తమాల్యానులేపనామ

రక్తామ్బరధరామ ఏకాం పాశహస్తాం శిఖణ్డినీమ

65 థథృశుః కాలరాత్రిం తే సమయమానామ అవస్దితామ

నరాశ్వకుఞ్జరాన పాశైర బథ్ధ్వా ఘొరైః పరతస్దుషీమ

హరన్తీం వివిధాన పరేతాన పాశబథ్ధాన విమూర్ధజాన

66 సవప్నే సుప్తాన నయన్తీం తాం రాత్రిష్వ అన్యాసు మారిష

థథృశుర యొధముఖ్యాస తే ఘనన్తం థరౌణిం చ నిత్యథా

67 యతః పరవృత్తః సంగ్రామః కురుపాణ్డవసేనయొః

తతః పరభృతి తాం కృత్యామ అపశ్యన థరౌణిమ ఏవ చ

68 తాంస తు థైవహతాన పూర్వం పశ్చాథ థరౌణిర నయపాతయత

తరాసయన సర్వభూతాని వినథన భైరవాన రవాన

69 తథ అనుస్మృత్య తే వీరా థర్శనం పౌర్వకాలికమ

ఇథం తథ ఇత్య అమన్యన్త థైవేనొపనిపీడితాః

70 తతస తేన నినాథేన పరత్యబుధ్యన్త ధన్వినః

శిబిరే పాణ్డవేయానాం శతశొ ఽద సహస్రశః

71 సొ ఽచఛినత కస్య చిత పాథౌ జఘనం చైవ కస్య చిత

కాంశ చిథ బిభేథ పార్శ్వేషు కాలసృష్ట ఇవాన్తకః

72 అత్యుగ్ర పరతిపిష్టైశ చ నథథ్భిశ చ భృశాతురైః

గజాశ్వమదితైశ చాన్యైర మహీ కీర్ణాభవత పరభొ

73 కరొశతాం కిమ ఇథం కొ ఽయం కిం శబ్థః కిం ను కిం కృతమ

ఏవం తేషాం తథా థరౌణిర అన్తకః సమపథ్యత

74 అపేతశస్త్రసంనాహాన సంరబ్ధాన పాణ్డుసృఞ్జయాన

పరాహిణొన మృత్యులొకాయ థరౌణిః పరహరతాం వరః

75 తతస తచ ఛస్త్ర విత్రస్తా ఉత్పతన్తొ భయాతురాః

నిథ్రాన్ధా నష్టసంజ్ఞాశ చ తత్ర తత్ర నిలిల్యిరే

76 ఊరుస్తమ్భగృహీతాశ చ కశ్మలాభిహతౌజసః

వినథన్తొ భృశం తరస్తాః సంన్యపేషన పరస్పరమ

77 తతొ రదం పునర థరౌణిర ఆస్దితొ భీమనిస్వనమ

ధనుష్పాణిః శరైర అన్యాన పరేషయథ వై యమక్షయమ

78 పునర ఉత్పతతః కాంశ చిథ థూరాథ అపి నరొత్తమాన

శూరాన సంపతతశ చాన్యాన కాలరాత్ర్యై నయవేథయత

79 తదైవ సయన్థనాగ్రేణ పరమదన స విధావతి

శరవర్షైశ చ వివిధైర అవర్షచ ఛాత్రవాంస తతః

80 పునశ చ సువిచిత్రేణ శతచన్థ్రేణ చర్మణా

తేన చాకాశవర్ణేన తథాచరత సొ ఽసినా

81 తదా స శిబిరం తేషాం థరౌణిర ఆహవథుర్మథః

వయక్షొభయత రాజేన్థ్ర మహాహ్రథమ ఇవ థవిపః

82 ఉత్పేతుస తేన శబ్థేన యొధా రాజన విచేతసః

నిథ్రార్తాశ చ భయార్తాశ చ వయధావన్త తతస తతః

83 విస్వరం చుక్రుశుశ చాన్యే బహ్వబథ్ధం తదావథన

న చ సమ పరతిపథ్యన్తే శస్త్రాణి వసనాని చ

84 విముక్తకేశాశ చాప్య అన్యే నాభ్యజానన పరస్పరమ

ఉత్పతన్తః పరే భీతాః కే చిత తత్ర తదాభ్రమన

పురీషమ అసృజన కే చిత కే చిన మూత్రం పరసుస్రువుః

85 బన్ధనాని చ రాజేన్థ్ర సంఛిథ్య తురగా థవిపాః

సమం పర్యపతంశ చాన్యే కుర్వన్తొ మహథ ఆకులమ

86 తత్ర కే చిన నరా భీతా వయలీయన్త మహీతలే

తదైవ తాన నిపతితాన అపింషన గజవాజినః

87 తస్మింస తదా వర్తమానే రక్షాంసి పురుషర్షభ

తృప్తాని వయనథన్న ఉచ్చైర ముథా భరతసత్తమ

88 స శబ్థః పరేరితొ రాజన భూతసంఘైర ముథా యుతైః

అపూరయథ థిశః సర్వా థివం చాపి మహాస్వనః

89 తేషామ ఆర్తస్వరం శరుత్వా విత్రస్తా గజవాజినః

ముక్తాః పర్యపతన రాజన మృథ్నన్తః శిబిరే జనమ

90 తైస తత్ర పరిధావథ్భిశ చరణొథీరితం రజః

అకరొచ ఛిబిరే తేషాం రజన్యాం థవిగుణం తమః

91 తస్మింస తమసి సంజాతే పరమూఢాః సర్వతొ జనాః

నాజానన పితరః పుత్రాన భరాతౄన భరాతర ఏవ చ

92 గజా గజాన అతిక్రమ్య నిర్మనుష్యా హయా హయాన

అతాడయంస తదాభఞ్జంస తదామృథ్నంశ చ భారత

93 తే భగ్నాః పరపతన్తశ చ నిఘ్నన్తశ చ పరస్పరమ

నయపాతయన్త చ పరాన పాతయిత్వా తదాపిషన

94 విచేతసః సనిథ్రాశ చ తమసా చావృతా నరాః

జఘ్నుః సవాన ఏవ తత్రాద కాలేనాభిప్రచొథితాః

95 తయక్త్వా థవారాణి చ థవాఃస్దాస తదా గుల్మాంశ చ గౌల్మికాః

పరాథ్రవన్త యదాశక్తి కాంథిశీకా విచేతసః

96 విప్రనష్టాశ చ తే ఽనయొన్యం నాజానన్త తథా విభొ

కరొశన్తస తాత పుత్రేతి థైవొపహతచేతసః

97 పలాయతాం థిశస తేషాం సవాన అప్య ఉత్సృజ్య బాన్ధవాన

గొత్ర నామభిర అన్యొన్యమ ఆక్రన్థన్త తతొ జనాః

98 హాహాకారం చ కుర్వాణాః పృదివ్యాం శేరతే పరే

తాన బుథ్ధ్వా రణమత్తొ ఽసౌ థరొణపుత్రొ వయపొదయత

99 తత్రాపరే వధ్యమానా ముహుర ముహుర అచేతసః

శిబిరాన నిష్పతన్తి సమ కషత్రియా భయపీడితాః

100 తాంస తు నిష్పతతస తరస్తాఞ శిబిరాఞ జీవితైషిణః

కృతవర్మా కృపశ చైవ థవారథేశే నిజఘ్నతుః

101 విశస్త్ర యన్త్రకవచాన ముక్తకేశాన కృతాఞ్జలీన

వేపమానాన కషితౌ భీతాన నైవ కాంశ చిథ అముఞ్చతామ

102 నాముచ్యత తయొః కశ చిన నిష్క్రాన్తః శిబిరాథ బహిః

కృపస్య చ మహారాజ హార్థిక్యస్య చ థుర్మతేః

103 భూయశ చైవ చికీర్షన్తౌ థరొణపుత్రస్య తౌ పరియమ

తరిషు థేశేషు థథతుః శిబిరస్య హుతాశనమ

104 తతః పరకాశే శిబిరే ఖడ్గేన పితృనన్థనః

అశ్వత్దామా మహారాజ వయచరత కృతహస్తవత

105 కాంశ చిథ ఆపతతొ వీరాన అపరాంశ చ పరధావతః

వయయొజయత ఖడ్గేన పరాణైర థవిజ వరొ నరాన

106 కాంశ చిథ యొధాన స ఖడ్గేన మధ్యే సంఛిథ్య వీర్యవాన

అపాతయథ థరొణసుతః సంరబ్ధస తిలకాణ్డవత

107 వినథథ్భిర భృశాయాస తైర నరాశ్వథ్విరథొత్తమైః

పతితైర అభవత కీర్ణా మేథినీ భరతర్షభ

108 మానుషాణాం సహస్రేషు హతేషు పతితేషు చ

ఉథతిష్ఠన కబన్ధాని బహూన్య ఉత్దాయ చాపతన

109 సాయుధాన సాఙ్గథాన బాహూన నిచకర్త శిరాంసి చ

హస్తిహస్తొపమాన ఊరూన హస్తాన పాథాంశ చ భారత

110 పృష్ఠచ ఛిన్నాఞ శిరశ ఛిన్నాన పార్శ్వచ ఛిన్నాంస తదాపరాన

సమాసాథ్యాకరొథ థరౌణిః కాంశ చిచ చాపి పరాఙ్ముఖాన

111 మధ్యకాయాన నరాన అన్యాంశ చిఛేథాన్యాంశ చ కర్ణతః

అంసథేశే నిహత్యాన్యాన కాయే పరావేశయచ ఛిరః

112 ఏవం విచరతస తస్య నిఘ్నతః సుబహూన నరాన

తమసా రజనీ ఘొరా బభౌ థారుణథర్శనా

113 కిం చిత పరాణైశ చ పురుషైర హతైశ చాన్యైః సహస్రశః

బహునా చ గజాశ్వేన భూర అభూథ భీమథర్శనా

114 యక్షరక్షఃసమాకీర్ణే రదాశ్వథ్విపథారుణే

కరుథ్ధేన థరొణపుత్రేణ సంఛిన్నాః పరాపతన భువి

115 మాతౄర అన్యే పితౄన అన్యే భరాతౄన అన్యే విచుక్రుశుః

కే చిథ ఊచుర న తత కరుథ్ధైర ధార్తరాష్ట్రైః కృతం రణే

116 యత్కృతం నః పరసుప్తానాం రక్షొభిః కరూరకర్మభిః

అసాంనిధ్యాథ ధి పార్దానామ ఇథం నః కథనం కృతమ

117 న థేవాసురగన్ధర్వైర న యక్షైర న చ రాక్షసైః

శక్యొ విజేతుం కౌన్తేయొ గొప్తా యస్య జనార్థనః

118 బరహ్మణ్యః సత్యవాగ థాన్తః సర్వభూతానుకమ్పకః

న చ సుప్తం పరమత్తం వా నయస్తశస్త్రం కృతాఞ్జలిమ

ధావన్తం ముక్తకేశం వా హన్తి పార్దొ ధనంజయః

119 తథ ఇథం నః కృతం ఘొరం రక్షొభిః కరూరకర్మభిః

ఇతి లాలప్యమానాః సమ శేరతే బహవొ జనాః

120 సతనతాం చ మనుష్యాణామ అపరేషాం చ కూజతామ

తతొ ముహూర్తాత పరాశామ్యత స శబ్థస తుములొ మహాన

121 శొణితవ్యతిషిక్తాయాం వసుధాయాం చ భూమిప

తథ రజస తుములం ఘొరం కషణేనాన్తర అధీయత

122 సంవేష్టమానాన ఉథ్విగ్నాన నిరుత్సాహాన సహస్రశః

నయపాతయన నరాన కరుథ్ధః పశూన పశుపతిర యదా

123 అన్యొన్యం సంపరిష్వజ్య శయానాన థరవతొ ఽపరాన

సంలీనాన యుధ్యమానాంశ చ సర్వాన థరౌణిర అపొదయత

124 థహ్యమానా హుతాశేన వధ్యమానాశ చ తేన తే

పరస్పరం తథా యొధా అనయన యమసాథనమ

125 తస్యా రజన్యాస తవ అర్ధేన పాణ్డవానాం మహథ బలమ

గమయామ ఆస రాజేన్థ్ర థరౌణిర యమ నివేశనమ

126 నిశాచరాణాం సత్త్వానాం స రాత్రిర హర్షవర్ధినీ

ఆసీన నరగజాశ్వానాం రౌథ్రీ కషయకరీ భృశమ

127 తత్రాథృశ్యన్త రక్షాంసి పిశాచాశ చ పృదగ్విధాః

ఖాథన్తొ నరమాంసాని పిబన్తః శొణితాని చ

128 కరాలాః పిఙ్గలా రౌథ్రాః శైలథన్తా రజస్వలాః

జటిలా థీర్ఘసక్దాశ చ పఞ్చ పాథా మహొథరాః

129 పశ్చాథ అఙ్గులయొ రూక్షా విరూపా భైరవస్వనాః

ఘటజానవొ ఽతిహ్రస్వాశ చ నీలకణ్ఠా విభీషణాః

130 సపుత్రథారాః సుక్రూరా థుర్థర్శన సునిర్ఘృణాః

వివిధాని చ రూపాణి తత్రాథృశ్యన్త రక్షసామ

131 పీత్వా చ శొణితం హృష్టాః పరానృత్యన గణశొ ఽపరే

ఇథం వరమ ఇథం మేధ్యమ ఇథం సవాథ్వ ఇతి చాబ్రువన

132 మేథొ మజ్జాస్ది రక్తానాం వసానాం చ భృశాసితాః

పరమాంసాని ఖాథన్తః కరవ్యాథా మాంసజీవినః

133 వసాం చాప్య అపరే పీత్వా పర్యధావన వికుక్షిలాః

నానా వక్త్రాస తదా రౌథ్రాః కరవ్యాథాః పిశితాశినః

134 అయుతాని చ తత్రాసన పరయుతాన్య అర్బుథాని చ

రక్షసాం ఘొరరూపాణాం మహతాం కరూరకర్మణామ

135 ముథితానాం వితృప్తానాం తస్మిన మహతి వైశసే

సమేతాని బహూన్య ఆసన భూతాని చ జనాధిప

136 పరత్యూషకాలే శిబిరాత పరతిగన్తుమ ఇయేష సః

నృశొణితావసిక్తస్య థరౌణేర ఆసీథ అసి తసరుః

పాణినా సహ సంశ్లిష్ట ఏకీభూత ఇవ పరభొ

137 స నిఃశేషాన అరీన కృత్వా విరరాజ జనక్షయే

యుగాన్తే సర్వభూతాని భస్మకృత్వేవ పావకః

138 యదాప్రతిజ్ఞం తత కర్మకృత్వా థరౌణాయనిః పరభొ

థుర్గమాం పథవీం కృత్వా పితుర ఆసీథ గతజ్వరః

139 యదైవ సంసుప్త జనే శిబిరే పరావిశన నిశి

తదైవ హత్వా నిఃశబ్థే నిశ్చక్రామ నరర్షభః

140 నిష్క్రమ్య శిబిరాత తస్మాత తాభ్యాం సంగమ్య వీర్యవాన

ఆచఖ్యౌ కర్మ తత సర్వం హృష్టః సంహర్షయన విభొ

141 తావ అప్య ఆచఖ్యతుస తస్మై పరియం పరియకరౌ తథా

పాఞ్చాలాన సృఞ్జయాంశ చైవ వినికృత్తాన సహస్రశః

పరీత్యా చొచ్చైర ఉథక్రొశంస తదైవాస్ఫొటయంస తలాన

142 ఏవంవిధా హి సా రాత్రిః సొమకానాం జనక్షయే

పరసుప్తానాం పరమత్తానామ ఆసీత సుభృశథారుణా

143 అసంశయం హి కాలస్య పర్యాయొ థురతిక్రమః

తాథృశా నిహతా యత్ర కృత్వాస్మాకం జనక్షయమ

144 [ధృ]

పరాగ ఏవ సుమహత కర్మ థరౌణిర ఏతన మహారదః

నాకరొథ ఈథృశం కస్మాన మత పుత్ర విజయే ధృతః

145 అద కస్మాథ ధతే కషత్రే కర్మేథం కృతవాన అసౌ

థరొణపుత్రొ మహేష్వాసస తన మే శంసితుమ అర్హసి

146 [స]

తేషాం నూనం భయాన నాసౌ కృతవాన కురునన్థన

అసాంనిధ్యాథ ధి పార్దానాం కేశవస్య చ ధీమతః

147 సాత్యకేశ చాపి కర్మేథం థరొణపుత్రేణ సాధితమ

న హి తేషాం సమక్షం తాన హన్యాథ అపి మరుత్పతిః

148 ఏతథ ఈథృశకం వృత్తం రాజన సుప్త జనే విభొ

తతొ జనక్షయం కృత్వా పాణ్డవానాం మహాత్యయమ

థిష్ట్యా థిష్ట్యేతి చాన్యొన్యం సమేత్యొచుర మహారదాః

149 పర్యష్వజత తతొ థరౌణిస తాభ్యాం చ పరతినన్థితః

ఇథం హర్షాచ చ సుమహథ ఆథథే వాక్యమ ఉత్తమమ

150 పాఞ్చాలా నిహతాః సర్వే థరౌపథేయాశ చ సర్వశః

సొమకా మత్స్యశేషాశ చ సర్వే వినిహతా మయా

151 ఇథానీం కృతకృత్యాః సమ యామతత్రైవ మాచిరమ

యథి జీవతి నొ రాజా తస్మై శంసామహే పరియమ