సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 5

వ్యాస మహాభారతము (సౌప్తిక పర్వము - అధ్యాయము - 5)
వేద వ్యాసుడు


వ్యాస మహాభారతము
పర్వములు
1. ఆది పర్వము
2. సభా పర్వము
3. అరణ్య పర్వము
4. విరాట పర్వము
5. ఉద్యోగ పర్వము
6. భీష్మ పర్వము
7. ద్రోణ పర్వము
8. కర్ణ పర్వము
9. శల్య పర్వము
10. సౌప్తిక పర్వము
11. స్త్రీ పర్వము
12. శాంతి పర్వము
13. అనుశాసన పర్వము
14. అశ్వమేధ పర్వము
15. ఆశ్రమవాసిక పర్వము
16. మౌసల పర్వము
17. మహాప్రస్ధానిక పర్వము
18. స్వర్గారోహణ పర్వము

1 [క]

శుశ్రూషుర అపి థుర్మేధాః పురుషొ ఽనియతేన్థ్రియః

నాలం వేథయితుం కృత్స్నౌ ధర్మార్దావ ఇతి మే మతిః

2 తదైవ తావన మేధావీ వినయం యొ న శిక్షతి

న చ కిం చన జానాతి సొ ఽపి ధర్మార్దనిశ్చయమ

3 శుశ్రూషుస తవ ఏవ మేధావీ పురుషొ నియతేన్థ్రియః

జానీయాథ ఆగమాన సర్వాన గరాహ్యం చ న విరొధయేత

4 అనేయస తవ అవమానీ యొ థురాత్మా పాపపూరుషః

థిష్టమ ఉత్సృజ్య కల్యాణం కరొతి బహు పాపకమ

5 నాదవన్తం తు సుహృథః పరతిషేధన్తి పాతకాత

నివర్తతే తు లక్ష్మీవాన నాలక్ష్మీవాన నివర్తతే

6 యదా హయ ఉచ్చావచైర వాక్యైః కషిప్తచిత్తొ నియమ్యతే

తదైవ సుహృథా శక్యొ న శక్యస తవ అవసీథతి

7 తదైవ సుహృథం పరాజ్ఞం కుర్వాణం కర్మ పాపకమ

పరాజ్ఞాః సంప్రతిషేధన్తే యదాశక్తి పునః పునః

8 స కల్యాణే మతిం కృత్వా నియమ్యాత్మానమ ఆత్మనా

కురు మే వచనం తాత యేన పశ్చాన న తప్యసే

9 న వధః పూజ్యతే లొకే సుప్తానామ ఇహ ధర్మతః

తదైవ నయస్తశస్త్రాణాం విముక్తరదవాజినామ

10 యే చ బరూయుస తవాస్మీతి యే చ సయుః శరణాగతాః

విముక్తమూర్ధజా యే చ యే చాపి హతవాహనాః

11 అథ్య సవప్స్యన్తి పాఞ్చాలా విముక్తకవచా విభొ

విశ్వస్తా రజనీం సర్వే పరేతా ఇవ విచేతసః

12 యస తేషాం తథవస్దానాం థరుహ్యేత పురుషొ ఽనృజుః

వయక్తం స నరకే మజ్జేథ అగాధే విపులే ఽపలవే

13 సర్వాస్త్రవిథుషాం లొకే శరేష్ఠస తవమ అసి విశ్రుతః

న చ తే జాతు లొకే ఽసమిన సుసూక్ష్మమ అపి కిల్బిషమ

14 తవం పునః సూర్యసంకాశః శవొభూత ఉథితే రవౌ

పరకాశే సర్వభూతానాం విజేతా యుధి శాత్రవాన

15 అసంభావిత రూపం హి తవయి కర్మ విగర్హితమ

శుక్లే రక్తమ ఇవ నయస్తం భవేథ ఇతి మతిర మమ

16 [అష్వ]

ఏవమ ఏతథ యదాత్ద తవమ అనుశాస్మీహ మాతుల

తైస తు పూర్వమయం సేతుః శతధా విథలీ కృతః

17 పరత్యక్షం భూమిపాలానాం భవతాం చాపి సంనిధౌ

నయస్తశస్త్రొ మమ పితా ధృష్టథ్యుమ్నేన పాతితః

18 కర్ణశ చ పతితే చక్రే రదస్య రదినాం వరః

ఉత్తమే వయసనే సన్నొ హతొ గాణ్డీవధన్వనా

19 తదా శాంతనవొ భీష్మొ నయస్తశస్త్రొ నిరాయుధః

శిఖణ్డినం పురస్కృత్య హతొ గాణ్డీవధన్వనా

20 భూరిశ్రవా మహేష్వాసస తదా పరాయ గతొ రణే

కరొశతాం భూమిపాలానాం యుయుధానేన పాతితః

21 థుర్యొధనశ చ భీమేన సమేత్య గథయా మృధే

పశ్యతాం భూమిపాలానామ అధర్మేణ నిపాతితః

22 ఏకాకీ బహుభిస తత్ర పరివార్య మహారదైః

అధర్మేణ నరవ్యాఘ్రొ భీమసేనేన పాతితః

23 విలాపొ భగ్నసక్దస్య యొ మే రాజ్ఞః పరిశ్రుతః

వార్త్తికానాం కదయతాం స మే మర్మాణి కృన్తతి

24 ఏవమ అధార్మికాః పాపాః పాఞ్చాలా భిన్నసేతవః

తాన ఏవం భిన్నమర్యాథాన కిం భవాన న విగర్హతి

25 పితృహన్తౄన అహం హత్వా పాఞ్చాలాన నిశి సౌప్తికే

కామం కీటః పతంగొ వా జన్మ పరాప్య భవామి వై

26 తవరే చాహమ అనేనాథ్య యథ ఇథం మే చికీర్షితమ

తస్య మే తవరమాణస్య కుతొ నిథ్రా కుతః సుఖమ

27 న స జాతః పుమాఁల లొకే కశ చిన న చ భవిష్యతి

యొ మే వయావర్తయేథ ఏతాం వధే తేషాం కృతాం మతిమ

28 [స]

ఏవమ ఉక్త్వా మహారాజ థరొణపుత్రః పరతాపవాన

ఏకాన్తే యొజయిత్వాశ్వాన పరాయాథ అభిముఖః పరాన

29 తమ అబ్రూతాం మహాత్మానౌ భొజశారథ్వతావ ఉభౌ

కిమ అయం సయన్థనొ యుక్తః కిం చ కార్యం చికీర్షితమ

30 ఏకసార్దం పరయాతౌ సవస తవయా సహ నరర్షభ

సమథుఃఖసుఖౌ చైవ నావాం శఙ్కితుమ అర్హసి

31 అశ్వత్దామా తు సంక్రుథ్ధః పితుర వధమ అనుస్మరన

తాభ్యాం తద్యం తథాచఖ్యౌ యథ అస్యాత్మ చికీర్షితమ

32 హత్వా శతసహస్రాణి యొధానాం నిశితైః శరైః

నయస్తశస్త్రొ మమ పితా ధృష్టథ్యుమ్నేన పాతితః

33 తం తదైవ హనిష్యామి నయస్తవర్మాణమ అథ్య వై

పుత్రం పాఞ్చాలరాజస్య పాపం పాపేన కర్మణా

34 కదం చ నిహతః పాపః పాఞ్చాలః పశువన మయా

శస్త్రాహవ జితాం లొకాన పరాప్నుయాథ ఇతి మే మతిః

35 కషిప్రం సంనథ్ధ కవచౌ సఖడ్గావ ఆత్తకార్ముకౌ

సమాస్దాయ పరతీక్షేతాం రదవర్యౌ పరంతపౌ

36 ఇత్య ఉక్త్వా రదమ ఆస్దాయ పరాయాథ అభిముఖః పరాన

తమ అన్వగాత కృపొ రాజన కృతవర్మా చ సాత్వతః

37 తే పరయాతా వయరొచన్త పరాన అభిముఖాస తరయః

హూయమానా యదా యజ్ఞే సమిథ్ధా హవ్యవాహనాః

38 యయుశ చ శిబిరం తేషాం సంప్రసుప్త జనం విభొ

థవారథేశం తు సంప్రాప్య థరౌణిస తస్దౌ రదొత్తమే