సుందరకాండము - సర్గము 4

సర్గ – 4

స నిర్జత్య పురీం శ్రేష్ఠాం లఞ్కా తాం కామరూపిణీమ్ | విక్రమేణ మహాతేజా హనుమాన్ కపిసత్తమః || 5.4.1

అద్వారేణ చ మహాబాహు ప్రకారమభిపుప్లువే | ప్రవిశ్య నగరీం లఞ్కాం కపిరాజహితంకరః || 5.4.2

చక్రేథ పాదం సవ్యం చ శత్రూణాం స తు మూర్ధని | ప్రవిష్టః సత్త్వసంపన్నో నిశాయామ్ మారుతాత్మజః || 5.4.3

స మహాపథమాస్థాయ ముక్తాపుష్పవిరాజితమ్ | తతస్తు తాం పురీం లఞ్కాం రమ్యామభియయౌ కపిః || 5.4.4

హసితోత్కృష్ట నినదైస్తూర్య ఘోష పురః సరైః | వజ్రాఞ్కుశ నికాశైశ్చ వజ్ర జాల విభూషితైః || 5.4.5

గృహ మేధైః పురీ రమ్యా బభాసే ద్యౌరివామ్బుదైః | ప్రజజ్వాల తతో లఞ్కా రక్షోగణ గృహైః శుభైః || 5.4.6

సితాభ్ర సదృశైశ్చిత్రైః పద్మ స్వస్తిక సంస్థితైః | వర్ధమాన గృహైశ్చాపి సర్వతః సువిభాషితా || 5.4.7

తాం చిత్ర మాల్యాభరణాం కపి రాజ హితఞ్కరః | రాఘవార్థం చరన్ శ్రీమాన్ దదర్శ చ ననన్ద చ || 5.4.8

భవనాద్భవనం గచ్ఛ్న్ దదర్శ పవనాత్మజః | వివిధాకృతిరూపాణి భవనాని తతస్తతః || 5.4.9

శుశ్రావ మధురం గీతం త్రిస్థాన స్వర భూషితమ్ | స్త్రీణాం మదసమృద్ధానాం దివిచాప్సరసామివ || 5.4.10

శుశ్రావ కాఞ్చీ నినదం నూపురాణాం చ నిఃస్వనమ్ | సోపాననినదాంశ్చైవ భవనేషు మహాత్మనమ్ || 5.4.11

ఆస్ఫోటితనినాదాంశ్చ క్ష్వేడితాంశ్చ తతస్తతః | శుశ్రావ జపతాం తత్ర మన్త్రన్ రక్షోగృహేషు వై || 5.4.12

స్వాధ్యాయ నిరతాంశ్చైవ యాతు ధానాన్ దదర్శ సః | రావణ స్తవ సంయుక్తాన్గర్జతో రాక్షసానపి || 5.4.13

రాజ మార్గం సమావృత్య స్థితం రక్షో బలమ్ మహత్ | దదర్శ మధ్యమే గుల్మే రాక్షసస్య చరాన్బహూన్ || 5.4.14

దీక్షితాఙ్జటిలాన్ముణ్డాన్గోజినామ్బర వాససః | దర్భ ముష్ఠి ప్రహరణానగ్ని కుణ్డాయుధాంస్తథా || 5.4.15

కూట ముద్గర పాణీంశ్చ దణ్డాయుధ ధరానపి | ఏకాక్షానేక కర్ణాంశ్చ లమ్బోదర పయో ధరాన్ || 5.4.16

కరాలాన్భుగ్న వక్త్రాంశ్చ వికటాన్వామనాంస్తథా | ధన్వినః ఖఢ్గినశ్చైవ శతఘ్నీ ముసలాయుధాన్ || 5.4.17

పరిఘోత్తమ హస్తాంశ్చ విచిత్ర కవచోజ్జ్వలాన్ | నాతిస్ఠూలాన్నాతికృశాన్నాతిదీర్ఘాతిహ్రస్వకాన్ || 5.4.18

నాతిగౌరాన్నాతికృష్ణాన్నాతికుబ్జాన్న వామనాన్ | విరూపాన్బహు రూపాంశ్చ సురూపాంశ్చ సువర్చసః || 5.4.19

ధ్వజీన్ పతాకినశ్చైవ దదర్శ వివిధాయుధాన్ | శక్తి వృక్షాయుధాంశ్చైవ పట్టిశాశని ధారిణః || 5.4.20

క్షేపణీ పాశ హస్తాంశ్చ దదర్శ స మహా కపిః |

స్రగ్విణశ్త్వనులిప్తాంశ్చ వరాభరణ భూషితాన్ || 5.4.21

నానావేషసమాయుక్తాన్యథాస్స్వైరగతాన్ బహూన్ | తీక్ష్ణ శూల ధరాంశ్చైవ వజ్రిణశ్చ మహా బలాన్ || 5.4.22

శత సాహస్రమవ్యగ్రమారక్షం మధ్యమం కపిః | రక్షోధిపతినిర్దిష్టం దదర్శాన్తఃపురాగ్రతః || 5.4.23

స తదా తద్గృహం దృష్ట్వా మహాహాటకతోరణమ్ | రాక్షసేన్ద్రస్య విఖ్యాతమద్రిమూర్ధ్ని ప్రతిష్ఠితమ్ || 5.4.24

పుణ్డరీకావతంసాభిః పరిఖాభిరలంకృతమ్ | ప్రాకారావృతమత్యన్తం దదర్శ స మహా కపిః || 5.4.25

త్రివిష్టప నిభం దివ్యం దివ్య నాద నినాదితమ్ | వాజి హేషిత సఞ్ఘుష్టం నాదితం భూషణైస్తథా || 5.4.26

రథైర్యానైర్విమానైశ్చ తథా హయ గజైః శుభైః | వారణైశ్చ చతుర్దన్తైః శ్వేతాభ్ర నిచయోపమైః || 5.4.27

భూషితం రుచిర ద్వారం మత్తైశ్చ మృగ పక్షిభిః | రక్షితం సుమహావీర్యేర్యతుధానైః సహస్రశః | రాక్షసాధిపతేర్గుప్తమావివేశ గృహం కపిః || 5.4.28

సహేమజామ్బూనదచక్రవాళమ్ | మహార్హ ముక్తామణిభూషితాన్తమ్ | పరార్థ్యకాలాగురుచన్దనాక్తం | స రావణాన్తఃపురమావివేశ || 5.4.29

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే ఆదికావ్యే సున్దరకాణ్డే చతుర్థస్సర్గః ||