సుందరకాండము - సర్గము 31

సర్గ – 31

ఏవం బహు విధాం చింతాం చింతయిత్వ మహాకపిః | సంశ్రవే మధురం వాక్యం వైదేహ్యా వ్యాజహార హ || 5.31.1

రాజా దశరథో నామ రథ కుంజర వాజినాం | పుణ్య శీలో మహాకీర్తిః ఋజుః ఆసీన్ మహాయశాః || 5.31.2

రాజర్షీణాం గుణశ్రేష్ఠస్తపసా చర్షిభిః సమః | చక్ర వర్తి కులే జాతః పురందర సమో బలే || 5.31.3

అహింసా రతిః అక్షుద్రో ఘృణీ సత్య పరాక్రమః | ముఖ్యః చ ఇక్ష్వాకు వంశస్య లక్ష్మీవాన్ లక్ష్మి వర్ధనః || 5.31.4

పార్థివ వ్యఞ్జనైర్యుక్తః పృథు శ్రీః పార్థివర్షభః | పృథివ్యాం చతురంతయాం విశ్రుతస్సుఖదస్సుఖీ || 5.31.5

తస్య పుత్రః ప్రియో జ్యేష్ఠస్తారాధిప నిభాననః | రామో నామ విశేషజ్ఞః శ్రేష్ఠః సర్వ ధనుష్మతాం || 5.31.6

రక్షితా స్వస్య వృత్తస్య స్వ జనస్యాపి రక్షితా | రక్షితా జీవ లోకస్య ధర్మస్య చ పరం తపః || 5.31.7

తస్య సత్యాభిసంధస్య వృద్ధస్య వచనాత్పితుః | సభార్యస్సహ చ భ్రాత్రా వీరః ప్రవ్రజితో వనం || 5.31.8

తేన తత్ర మహారణ్యే మృగయాం పరిధావతా | రాక్షసా నిహతాశ్శూరా బహవః కామరూపిణః || 5.31.9

జన స్థాన వధం శ్రుత్వా హతౌ చ ఖర దూషణౌ | తతస్త్వమర్షాపహృతా జానకీ రావణేన తు || 5.31.10

వఙ్చయిత్వా వనే రామం మృగరూపేణ మాయయా | స మార్గమాణస్తాం దేవీం రామస్సీతామనిందితాం || 5.31.11

ఆససాద వనే మిత్రం సుగ్రీవం నామ వానరం | తత స్స వాలినం హత్వా రామః పరపురంజయః || 5.31.12

ప్రాయచ్ఛత్కపిరాజ్యం తత్సుగ్రీవాయ మహాబలః | సుగ్రీవేణాపి సందిష్టా హరయః కామరూపిణః || 5.31.13

దిక్షు సర్వాసు తాం దేవీం విచిన్వంతి సహస్రశః | అహం సంపాతివచనాచ్చ్హతయోజనమాయతం || 5.31.14

అస్యా హేతోర్విశాలాక్ష్యాః సాగరం వేగవాన్ ప్లుతః | యథా రూపాం యథా వర్ణాం యథా లక్ష్మీం వినిశ్చితాం || 5.31.15

అశ్రౌషం రాఘవస్యాహం సేయమాసాదితా మయా | విరరామైవముక్త్వాసౌ వాచం వానర పుంగవః || 5.31.16

జానకీ చాపి తత్ శ్రుత్వా విస్మయం పరమం గతా | తతస్సా వక్ర కేశాంతా సుకేశీ కేశ సంవృతం || 5.31.17 ఉన్నమ్య వదనం భీరుశ్శింశుపా వృక్షమైక్షత |

నిశమ్య సీతా వచనం కపేశ్చ | దిశశ్చ సర్వాః ప్రదిశశ్చ వీక్ష్య | స్వయం ప్రహర్షం పరమం జగామ | సర్వాత్మనా రామమనుస్మరంతీ || 5.31.18

సా తిర్యగూర్ధ్వం చ తథాప్యధస్తాన్ | నిరీక్షమాణా తమచింత్య బుద్ధిం | దదర్శ పింగాధిపతేరమాత్యం | వాతాత్మజం సూర్యమివోదయస్థం || 5.31.19

ఇత్యార్షే శ్రీమద్రామాయణే వాల్మీకీయ ఆదికావ్యే సుందరకాణ్డే ఏకత్రింశస్సర్గః