శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 9 - అధ్యాయము 6

శ్రీమద్భాగవత పురాణము (శ్రీమద్భాగవత పురాణము - స్కంధము 9 - అధ్యాయము 6)


శ్రీశుక ఉవాచ
విరూపః కేతుమాన్ఛమ్భురమ్బరీషసుతాస్త్రయః
విరూపాత్పృషదశ్వోऽభూత్తత్పుత్రస్తు రథీతరః

రథీతరస్యాప్రజస్య భార్యాయాం తన్తవేऽర్థితః
అఙ్గిరా జనయామాస బ్రహ్మవర్చస్వినః సుతాన్

ఏతే క్షేత్రప్రసూతా వై పునస్త్వాఙ్గిరసాః స్మృతాః
రథీతరాణాం ప్రవరాః క్షేత్రోపేతా ద్విజాతయః

క్షువతస్తు మనోర్జజ్ఞే ఇక్ష్వాకుర్ఘ్రాణతః సుతః
తస్య పుత్రశతజ్యేష్ఠా వికుక్షినిమిదణ్డకాః

తేషాం పురస్తాదభవన్నార్యావర్తే నృపా నృప
పఞ్చవింశతిః పశ్చాచ్చ త్రయో మధ్యేऽపరేऽన్యతః

స ఏకదాష్టకాశ్రాద్ధే ఇక్ష్వాకుః సుతమాదిశత్
మాంసమానీయతాం మేధ్యం వికుక్షే గచ్ఛ మా చిరమ్

తథేతి స వనం గత్వా మృగాన్హత్వా క్రియార్హణాన్
శ్రాన్తో బుభుక్షితో వీరః శశం చాదదపస్మృతిః

శేషం నివేదయామాస పిత్రే తేన చ తద్గురుః
చోదితః ప్రోక్షణాయాహ దుష్టమేతదకర్మకమ్

జ్ఞాత్వా పుత్రస్య తత్కర్మ గురుణాభిహితం నృపః
దేశాన్నిఃసారయామాస సుతం త్యక్తవిధిం రుషా

స తు విప్రేణ సంవాదం జ్ఞాపకేన సమాచరన్
త్యక్త్వా కలేవరం యోగీ స తేనావాప యత్పరమ్

పితర్యుపరతేऽభ్యేత్య వికుక్షిః పృథివీమిమామ్
శాసదీజే హరిం యజ్ఞైః శశాద ఇతి విశ్రుతః

పురఞ్జయస్తస్య సుత ఇన్ద్రవాహ ఇతీరితః
కకుత్స్థ ఇతి చాప్యుక్తః శృణు నామాని కర్మభిః

కృతాన్త ఆసీత్సమరో దేవానాం సహ దానవైః
పార్ష్ణిగ్రాహో వృతో వీరో దేవైర్దైత్యపరాజితైః

వచనాద్దేవదేవస్య విష్ణోర్విశ్వాత్మనః ప్రభోః
వాహనత్వే వృతస్తస్య బభూవేన్ద్రో మహావృషః

స సన్నద్ధో ధనుర్దివ్యమాదాయ విశిఖాన్ఛితాన్
స్తూయమానస్తమారుహ్య యుయుత్సుః కకుది స్థితః

తేజసాప్యాయితో విష్ణోః పురుషస్య మహాత్మనః
ప్రతీచ్యాం దిశి దైత్యానాం న్యరుణత్త్రిదశైః పురమ్

తైస్తస్య చాభూత్ప్రధనం తుములం లోమహర్షణమ్
యమాయ భల్లైరనయద్దైత్యానభియయుర్మృధే

తస్యేషుపాతాభిముఖం యుగాన్తాగ్నిమివోల్బణమ్
విసృజ్య దుద్రువుర్దైత్యా హన్యమానాః స్వమాలయమ్

జిత్వా పరం ధనం సర్వం సస్త్రీకం వజ్రపాణయే
ప్రత్యయచ్ఛత్స రాజర్షిరితి నామభిరాహృతః

పురఞ్జయస్య పుత్రోऽభూదనేనాస్తత్సుతః పృథుః
విశ్వగన్ధిస్తతశ్చన్ద్రో యువనాశ్వస్తు తత్సుతః

శ్రావస్తస్తత్సుతో యేన శ్రావస్తీ నిర్మమే పురీ
బృహదశ్వస్తు శ్రావస్తిస్తతః కువలయాశ్వకః

యః ప్రియార్థముతఙ్కస్య ధున్ధునామాసురం బలీ
సుతానామేకవింశత్యా సహస్రైరహనద్వృతః

ధున్ధుమార ఇతి ఖ్యాతస్తత్సుతాస్తే చ జజ్వలుః
ధున్ధోర్ముఖాగ్నినా సర్వే త్రయ ఏవావశేషితాః

దృఢాశ్వః కపిలాశ్వశ్చ భద్రాశ్వ ఇతి భారత
దృఢాశ్వపుత్రో హర్యశ్వో నికుమ్భస్తత్సుతః స్మృతః

బహులాశ్వో నికుమ్భస్య కృశాశ్వోऽథాస్య సేనజిత్
యువనాశ్వోऽభవత్తస్య సోऽనపత్యో వనం గతః

భార్యాశతేన నిర్విణ్ణ ఋషయోऽస్య కృపాలవః
ఇష్టిం స్మ వర్తయాం చక్రురైన్ద్రీం తే సుసమాహితాః

రాజా తద్యజ్ఞసదనం ప్రవిష్టో నిశి తర్షితః
దృష్ట్వా శయానాన్విప్రాంస్తాన్పపౌ మన్త్రజలం స్వయమ్

ఉత్థితాస్తే నిశమ్యాథ వ్యుదకం కలశం ప్రభో
పప్రచ్ఛుః కస్య కర్మేదం పీతం పుంసవనం జలమ్

రాజ్ఞా పీతం విదిత్వా వై ఈశ్వరప్రహితేన తే
ఈశ్వరాయ నమశ్చక్రురహో దైవబలం బలమ్

తతః కాల ఉపావృత్తే కుక్షిం నిర్భిద్య దక్షిణమ్
యువనాశ్వస్య తనయశ్చక్రవర్తీ జజాన హ

కం ధాస్యతి కుమారోऽయం స్తన్యే రోరూయతే భృశమ్
మాం ధాతా వత్స మా రోదీరితీన్ద్రో దేశినీమదాత్

న మమార పితా తస్య విప్రదేవప్రసాదతః
యువనాశ్వోऽథ తత్రైవ తపసా సిద్ధిమన్వగాత్

త్రసద్దస్యురితీన్ద్రోऽఙ్గ విదధే నామ యస్య వై
యస్మాత్త్రసన్తి హ్యుద్విగ్నా దస్యవో రావణాదయః

యౌవనాశ్వోऽథ మాన్ధాతా చక్రవర్త్యవనీం ప్రభుః
సప్తద్వీపవతీమేకః శశాసాచ్యుతతేజసా

ఈజే చ యజ్ఞం క్రతుభిరాత్మవిద్భూరిదక్షిణైః
సర్వదేవమయం దేవం సర్వాత్మకమతీన్ద్రియమ్

ద్రవ్యం మన్త్రో విధిర్యజ్ఞో యజమానస్తథర్త్విజః
ధర్మో దేశశ్చ కాలశ్చ సర్వమేతద్యదాత్మకమ్

యావత్సూర్య ఉదేతి స్మ యావచ్చ ప్రతితిష్ఠతి
తత్సర్వం యౌవనాశ్వస్య మాన్ధాతుః క్షేత్రముచ్యతే

శశబిన్దోర్దుహితరి బిన్దుమత్యామధాన్నృపః
పురుకుత్సమమ్బరీషం ముచుకున్దం చ యోగినమ్
తేషాం స్వసారః పఞ్చాశత్సౌభరిం వవ్రిరే పతిమ్

యమునాన్తర్జలే మగ్నస్తప్యమానః పరం తపః
నిర్వృతిం మీనరాజస్య దృష్ట్వా మైథునధర్మిణః

జాతస్పృహో నృపం విప్రః కన్యామేకామయాచత
సోऽప్యాహ గృహ్యతాం బ్రహ్మన్కామం కన్యా స్వయంవరే

స విచిన్త్యాప్రియం స్త్రీణాం జరఠోऽహమసన్మతః
వలీపలిత ఏజత్క ఇత్యహం ప్రత్యుదాహృతః

సాధయిష్యే తథాత్మానం సురస్త్రీణామభీప్సితమ్
కిం పునర్మనుజేన్ద్రాణామితి వ్యవసితః ప్రభుః

మునిః ప్రవేశితః క్షత్రా కన్యాన్తఃపురమృద్ధిమత్
వృతః స రాజకన్యాభిరేకం పఞ్చాశతా వరః

తాసాం కలిరభూద్భూయాంస్తదర్థేऽపోహ్య సౌహృదమ్
మమానురూపో నాయం వ ఇతి తద్గతచేతసామ్

స బహ్వృచస్తాభిరపారణీయ తపఃశ్రియానర్ఘ్యపరిచ్ఛదేషు
గృహేషు నానోపవనామలామ్భః సరఃసు సౌగన్ధికకాననేషు

మహార్హశయ్యాసనవస్త్రభూషణ స్నానానులేపాభ్యవహారమాల్యకైః
స్వలఙ్కృతస్త్రీపురుషేషు నిత్యదా రేమేऽనుగాయద్ద్విజభృఙ్గవన్దిషు

యద్గార్హస్థ్యం తు సంవీక్ష్య సప్తద్వీపవతీపతిః
విస్మితః స్తమ్భమజహాత్సార్వభౌమశ్రియాన్వితమ్

ఏవం గృహేష్వభిరతో విషయాన్వివిధైః సుఖైః
సేవమానో న చాతుష్యదాజ్యస్తోకైరివానలః

స కదాచిదుపాసీన ఆత్మాపహ్నవమాత్మనః
దదర్శ బహ్వృచాచార్యో మీనసఙ్గసముత్థితమ్

అహో ఇమం పశ్యత మే వినాశం తపస్వినః సచ్చరితవ్రతస్య
అన్తర్జలే వారిచరప్రసఙ్గాత్ప్రచ్యావితం బ్రహ్మ చిరం ధృతం యత్

సఙ్గం త్యజేత మిథునవ్రతీనాం ముముక్షుః
సర్వాత్మనా న విసృజేద్బహిరిన్ద్రియాణి
ఏకశ్చరన్రహసి చిత్తమనన్త ఈశే
యుఞ్జీత తద్వ్రతిషు సాధుషు చేత్ప్రసఙ్గః

ఏకస్తపస్వ్యహమథామ్భసి మత్స్యసఙ్గాత్
పఞ్చాశదాసముత పఞ్చసహస్రసర్గః
నాన్తం వ్రజామ్యుభయకృత్యమనోరథానాం
మాయాగుణైర్హృతమతిర్విషయేऽర్థభావః

ఏవం వసన్గృహే కాలం విరక్తో న్యాసమాస్థితః
వనం జగామానుయయుస్తత్పత్న్యః పతిదేవతాః

తత్ర తప్త్వా తపస్తీక్ష్ణమాత్మదర్శనమాత్మవాన్
సహైవాగ్నిభిరాత్మానం యుయోజ పరమాత్మని

తాః స్వపత్యుర్మహారాజ నిరీక్ష్యాధ్యాత్మికీం గతిమ్
అన్వీయుస్తత్ప్రభావేణ అగ్నిం శాన్తమివార్చిషః


శ్రీమద్భాగవత పురాణము